Etyka zawodu psychologa
Dr Patrycja Rusiak
Wykład 11
08.02.2011
Zdrowie i życie człowieka jako wartość nadrzędna
Jest mi trudno pracować z tym dzieckiem, a nie że dziecko jest trudne. Koniecznie uwzględnij czynnik środowiskowy.
Przez dotyk ludzie umierają à stres à układ nerwowy źle się rozwija „świat może się zmienić, kiedy ja zacznę coś zmieniać”.
Pacjent ma prawo do świadczeń zdrowotnych odpowiadających.
Ustawa o zakładach opieki zdrowotnej
Kodeks etyki lekarskiej – (przyrzeczenie lekarskie)
Poszanowanie praw pacjenta: Art. 12, Art. 15, Art. 19
Osoba w traumie – jak pomagać:
· słuchamy
· nie mówimy o sobie
· nie pytamy jak się czuje
· czekamy co ta druga osoba powie
· telefon – od razu
· wszystko to, co czujemy jest naturalną rzeczą
· proponujemy herbatę
· ja bym chciała napić się kawy – napijesz się ze mną?
· Jestem przy Tobie, chcę z Tobą przeżyć te emocje
· Nie pomagam na swoich zasadach, lecz na zasadach osoby, która jest w żałobie
Psycholodzy uczą rodziny, jak być z osobami, które są w stracie.
„rozumiem, że teraz nie chcesz, żebym Cię przytuliła”
Być razem z osobą, która jest w traumie.
Ćwiczenie:
Jemy kolację – skupienie się na „tu i teraz” (jest to trudne). Akceptacja tu i teraz – nie można dawać gwarancji, bo nie znamy przyszłości.
Przeżycie dobrej chwili jest trudne ale potrzebne w pomocy innemu człowiekowi.
Transplantacja
Zło fizyczne dawcy à dobro fizyczne biorcy
Dobro moralne dawcy à zło moralne biorcy
- zgoda domniemana
- zgoda medyczna
Etyczne aspekty bólu i cierpienia:
- ma charakter cielesny
- jest umiejscowiony w określonym miejscu naszego ciała
- uzmysławia naszą bezsilność
Cierpienie zazwyczaj jest związane z psychiką, może rzutować na ciało.
Victor Frankl – przez cierpienie można się rozwijać.
Psychologia egzystencjonalna
- co dobrego jest dla mnie w cierpieniu
- co dobrego to dla mnie znaczy
* cierpienie – bezsilność
* nicość – totalna pustka
* bycie z drugim człowiekiem
Osoby mocno nastawione zadaniowo nie radzą sobie z cierpieniem innych; nie umieją być w milczeniu i nie działać, poczucie bezsilności
Warto pobyć w tym cierpieniu z inną osobą; przeżyć cierpienie będąc z nim w tym.
PTSD – zespół stresu pourazowego: pacjent wie lepiej, niż lekarz (odnośnie swojego życia klient wie lepiej).
Dziecko po wywróceniu się patrzy na twarz rodzica – jeśli widzi lęk, to zaczyna płakać, należy więc wyzbyć się lęku. O śmierci należy mówić bez ubarwiania – po prostu, bez kombinacji, dostosowując słowa do wieku
Szuka innych rzeczy, innych …
Należy wybierać to, co jest nam najbliższe (w pracy).
Karta Hospicjum (1992 r.)
„Nie teraz, później” – brak stanu gotowości.
Pytania – odpowiadamy na zakres pytań w ramach rozmów.
Rodzina powinna uczestniczyć w opiece nad chorym i w śmierci chorego. Z taktem i pomału włączanie rodziny w opiekę nad chorym. Opieką powinna być objęta cała rodzina osoby chorej, a nie tylko osoba chora. Opieka hospicyjna: aż do końca życia pacjenta człowiek powinien umierać w otoczeniu miłości, akceptacji.
Zasady etyczne:
W opiece nad umierającymi wczuć się w stan psychiczny umierającego i starać się go zrozumieć.
Fazy umierania:
I – nie przyjęcie choroby, izolacja uczuciowa
II – duże wzburzenie emocjonalne, bunt
III – przetarg o życie, dużo Boga i sił wyższych (walka o nadzieję, że warto żyć)
IV – przygnębienie, nadzieja, skoki emocjonalne, potrzeba gadania
V – pogodzenie się z rzeczywistością i pożegnanie; najwięcej wsparcia potrzebuje rodzina i najbliżsi.
Karta Praw Człowieka Umierającego
Semestr 1
- 2 -
Ewelina0008