OWOC WNIOSKI.pdf

(150 KB) Pobierz
r7
7. WNIOSKI
Korzyci z komputerowego wspomagania pracy eksperta-pismoznawcy s¹ wie-
lorakie, choæ czêæ z nich jest trudno wymierna 1 . Te oczywiste, takie jak oszczêd-
noæ czasu i wynikaj¹ce st¹d obni¿enie kosztów, nie wymagaj¹ komentarza. Rozwa-
¿yæ wszak¿e warto korzyci dalekosiê¿ne, wymykaj¹ce siê prostej kalkulacji, lecz w
swym ostatecznym rezultacie dla naukowca istotniejsze. Oto najwa¿niejsze z nich.
7.1. Podniesienie jakoci badañ bie¿¹cych
Proponowane komputerowe wspomaganie ekspertyzy pismoznawczej pozwa-
la jednoczenie - poza istotnym zwiêkszeniem wydajnoci pracy ekspertów - na pod-
niesienie jakoci badañ. W szczególnoci pozwala ono zwiêkszyæ liczbê faktycznie
dokonywanych pomiarów klasycznych - dziêki znacznemu u³atwieniu i przyspie-
szeniu tych pomiarów.
Ponadto zastosowanie komputera zwiêksza znacznie mo¿liwoæ g³êbokiej
analizy danych pomiarowych - a to dziêki u³atwieniom statystycznej obróbki ju¿
uzyskanych danych. £atwe do opanowania funkcje statystyczne  2 nie tylko pozwa-
laj¹ swobodnie operowaæ du¿¹ liczb¹ danych pomiarowych lecz tak¿e umo¿liwiaj¹
generowanie stosownych wykresów wraz z opisami 3 .
7.2. Polepszenie komunikatywnoci opinii
Bieg³y wydaj¹cy opiniê pamiêtaæ musi, ¿e ostatecznym jej odbiorc¹ jest w
ka¿dym przypadku s¹d 4 . Sêdziowie za z definicji s¹ laikami w dziedzinie pismo-
znawstwa [tak jak i w ka¿dej innej dziedzinie, wymagaj¹cej wiadomoci specjal-
nych].
Otó¿ ci laicy s¹ zobowi¹zani przez ustawê procesow¹ do kontroli i oceny
opinii bieg³ego. Kontrola ta ma charakter logiczny 5 oraz formalny 6 . M. in. s¹d
bada, czy bieg³y odpowiedzia³ na wszystkie pytania, czy sformu³owania opinii s¹
jasne oraz czy opinia zawiera ustawowo wymagane elementy: sprawozdanie z do-
konanych czynnoci i spostrze¿eñ oraz oparte na nich wnioski.
Wprawdzie u¿ycie komputera nie poprawi jasnoci stylu eksperta, jednak¿e u³atwi
mu realizacjê arcytrudnego zadania, jakim jest s³owny opis spostrze¿eñ wzroko-
wych, na których wspiera siê przecie¿ ca³e badanie pismoznawcze. U³atwi za dziê-
ki temu, ¿e umo¿liwi odpowiedni¹ ilustracjê s³ownych wywodów [jeden obraz
wart jest 1000 s³ów].
Pojêcie komunikatywnoci odnieæ mo¿na tak¿e do obrazów. Wyranie do-
strzegalny w praktyce lat ostatnich spadek jakoci materia³ów pogl¹dowych [wyni-
kaj¹cy z odejcia od fotografii klasycznej na rzecz kserofotografii] jest jednym z
czynników przyczyniaj¹cych siê w sposób istotny do zmniejszenia zrozumia³oci
opinii pismoznawczych 7 .
Ukazane wy¿ej mo¿liwoci komputerowego wspomagania stwarzaj¹ realne szanse
na zwiêkszenie liczby wykonywanych tablic pogl¹dowych oraz na podniesienie ich
jakoci. Omówione w rozdz. 5 mo¿liwoci dopasowania jakoci prezentowanych
obrazów do zdolnoci percepcyjnych koñcowego odbiorcy, stwarzaj¹ warunki dla
istotnego polepszenia komunikatywnoci materia³u pogl¹dowego a przez to i komu-
nikatywnoci ca³ej opinii.
7.3. Perspektywa lat najbli¿szych
Niezale¿nie od istnienia ukazanych na samym wstêpie trudnoci, wynikaj¹-
cych z niedoboru kadry pismoznawców i wrêcz wymuszaj¹cych poszukiwanie ja-
kich rodków zaradczych, pojawienie siê tak uniwersalnego narzêdzia jakim jest
wspó³czesny komputer nie pozwala patrzeæ na nie obojêtnie.
Znacz¹ce w ostatnich latach ulepszenie sprzêtu i programów komputerowych [i - co
nie mniej istotne - wzglêdne ich potanienie] spowodowa³o, i¿ komputer sta³ siê pra-
wie uniwersalnym narzêdziem wspomagania pracy ludzkiej. Wyniki szczegó³owe-
go, praktycznego testowania programów komputerowych, umo¿liwiaj¹cych zarów-
no przetwarzanie tekstów jak i przetwarzanie obrazów [o operacjach matematycz-
nych ju¿ nie wspominaj¹c], nakazuj¹ zasadnie postulowaæ, by komputer sta³ siê ju¿
w najbli¿szej przysz³oci standardowym narzêdziem pracy bieg³ych pismoznawców.
Monografia niniejsza mo¿e i zarazem powinna stanowiæ zachêtê skierowan¹
do bieg³ych-pismoznawców, by wreszcie zdecydowali siê unowoczeniæ narzêdzia
swojej codziennej pracy, podobnie jak to czyni¹ specjalici z innych dziedzin krymi-
nalistyki: antropologii, daktyloskopii oraz technicznej ekspertyzy dokumentów 8 ..
Nie jest przypadkiem fakt, i¿ s¹ to dziedziny operuj¹ce g³ównie obrazami, zatem
bardzo uzale¿nione od fotografii.
Równie¿ organy cigania i wymiaru sprawiedliwoci mog¹ wykorzystaæ niniejsz¹
pracê jako pomoc przy dokonywaniu porównawczej oceny opinii bieg³ych.
W przedstawionym opracowaniu unikano [na ile to by³o mo¿liwe] wszelkich
nazw firmowych sprzêtu - nie s¹ one bowiem istotne dla omawianego zagadnienia,
a stan rynku tych towarów ulega bardzo szybkim przemianom.
Na zakoñczenie jedna uwaga. Od¿ywaj¹ca co kilka lat nadzieja na pojawie-
nie siê komputera zastêpuj¹cego eksperta pismoznawcê nie ma szans realizacji.
¯adnych.
Ponadto formu³owanie problemu w postaci: czy ekspert czy komputer opiera siê
na b³êdnym za³o¿eniu, ¿e stoimy przed alternatyw¹ roz³¹czn¹ [albo ... albo]. Rze-
czywistoæ jest szczêliwie inna: jedno nie wyklucza drugiego. Zawsze zatem eks-
pert wspomagany komputerem bêdzie lepszy od tego¿ eksperta bez komputera - tak
samo jak w swoim czasie ekspert wyposa¿ony w mikroskop stereoskopowy sta³ siê
lepszy od eksperta o sokolim oku lecz bez mikroskopu. Analogicznie: ekspert
wspomagany komputerem bêdzie mia³ zawsze przewagê nad samym komputerem.
Konkluduj¹c: przeprowadzone badania wykaza³y dowodnie, i¿ komputerowe
wspomaganie ekspertyzy pismoznawczej przynosi efekty godne uwagi: oszczêd-
noæ czasu dla ekspertów oraz lepsze opinie dla s¹dów.
Jest akurat w³aciwy czas po temu, by pismoznawcy z opisanych mo¿liwoci sko-
rzystali.
1
 Vide przypis poprzedni [na stronie 2 rozdzia³u 6.3.].
2
 Dostêpne np. w programie Statgraphics firmy Magnustics
 Bardzo przejrzyste wykresy pozwala generowaæ program Excel, wchodz¹cy w sk³ad pa-
kietu Microsoft Office.
4
 W postêpowaniu przygotowawczym odpowiednio: organ prowadz¹cy to postêpowanie.
Jedynie dla uproszczenia stylistyki wywodów tutaj, podobnie jak w innych miejscach, mowa jest
wy³¹cznie o s¹dzie i sêdziach.
5
 Wymóg logicznego powi¹zania wniosków ze spostrze¿eniami zawiera art. 181 § 2 kpk
[odpowiednio art. 200 § 2 pkt 5) nowego kpk].
6
 Wymogi formalne wzglêdem opinii okrelaj¹ artyku³y: 177, 181 i 182 kpk [odpowiednio
art. 200 i 201 nowego kpk].
7
 Poza dyskusja pozostaje wysoce naganna, lecz rozprzestrzeniaj¹ca siê praktyka wydawa-
nia opinii zupe³nie pozbawionych tablic pogl¹dowych. Celuj¹ w tym tzw. szybcy biegli.
8
 Vide np. prace: T. Kozie³, Z. Dêbiñski, Komputerowy portret obrazowy w systemie POL-
SIT, PROBLEMY KRYMINALISTYKI nr 206/1994, s. 32-46; M. Muska³a, Wykorzystanie tech-
nik komputerowych do wizualizacji wyników badañ w ekspertyzach kryminalistycznych, PRO-
BLEMY KRYMINALISTYKI nr 208/1995, s. 48-51; M. Gawlik, M. Ko¿uszek, Niektóre mo¿li-
woci wykorzystania zestawu skaner-komputer-drukarka w kryminalistycznych badaniach doku-
mentów, BIULETYN INFORMACYJNY CLK KGP nr 97/1995, s.9-12; A. Braciszewicz, G. Le-
¿añski , Wykorzystanie technik komputerowych w wizualizacji wyników analiz w kryminalistycz-
nych badaniach dokumentów, BIULETYN INFORMACYJNY CLK KGP nr 97/1995, s.20-22; C.
Forno, Nowa metoda ujawniania ladów pisma wg³êbionego na dokumentach, BIULETYN IN-
FORMACYJNY CLK KGP nr 98/1995, s.92-95; T. Karni³owicz, A. Olender, Wykorzystanie tech-
niki komputerowej w LK KWP w Rzeszowie ze szczególnym uwzglêdnieniem dowiadczeñ pra-
cowni daktyloskopii, BIULETYN INFORMACYJNY CLK KGP nr 104/1997, s.41-52; M. Koco-
rek, Wykorzystanie sprzêtu komputerowego w badaniach traseologicznych, PROBLEMY KRY-
MINALISTYKI nr 217/1997, s. 39-46.
POWRÓT DO SPISU TRECI
3
 
Zgłoś jeśli naruszono regulamin