NEURODYNAMIKA- TESTY NAPIĘCIOWE I NEUROMOBILIZACJE
Dysfunkcje narządu ruchu mogą wynikać z zaburzenia 3 podsystemów:
l biernego- kości, stawy
l czynnego- mięśnie
l sterującego- układ nerwowy
→ aby stwierdzić skąd biorą się dolegliwości pacjenta należy go zbadać
→ 80% fizjoterapeutów nie bada swoich pacjentów
→ lekarz stawia diagnozę kliniczną natomiast fizjoterapeuta funkcjonalną (biomechaniczną)
BADANIE NEUROLOGICZNE
BADANIE PODMIOTOWE
l wywiad jest integralnym i podstawowym elementem badania neurologicznego
l w przypadku wielu chorób rozpoznanie opiera się tylko na wywiadzie (padaczka, migrena)
l dane personalne, wiek, zawód (czynniki szkodliwe)
l dolegliwości główne w chorobach układu nerwowego: bóle głowy, bóle i parestezje kończyn, zawroty głowy, zaburzenia świadomości (utrata przytomności), drgawki, zaburzenia widzenia (widzenie podwójne), niedowłady kończyn, zaburzenia chodu, zaburzenia w oddawaniu moczu i stolca, zaburzenia snu
l dane dotyczące rozwoju choroby (kiedy, od kiedy, jak się zaczęło, jak objawy się rozwijają)
l nagły początek- zaburzenia naczyniowe (udary), równie ostro ale nie tak gwałtownie przebiegają choroby zapalne, powolne narastanie objawów- nowotwór lub proces zwyrodnieniowy, przebieg z remisjami- SM
l przebyte choroby, używki, obciążenia dziedziczne
BADANIE PRZEDMIOTOWE
l obserwacja chorego przy wejściu do gabinetu, w trakcie wywiadu (spowolnienie ruchowe, niedowłady, ruchy mimowolne)
l budowa, odżywienie, stan skóry, narządy wewnętrzne
l tętno, ciśnienie tętnicze, temperatura ciała
l badanie głowy (kształt, blizny, ubytki kostne, bolesnośćl ), wygląd twarzy, mimika
l objawy oponowe- sztywnośćl karku (pochylenie głowy), karkowy Brudzińskiego (odruchowe zgięcie kolan przy pochyleniu głowy)- zapalenie opon mózgowych, krwotok podpajęczy
1. Nerwy czaszkowe:
l nerw węchowy
l nerw wzrokowy- ostrośćl wzroku, pole widzenia
l nerw okoruchowy, bloczkowy i odwodzący- szerokośćl szpar powiekowych, opadanie powiek, zez, wytrzeszcz lub zapadnięcie gałki ocznej, ruchy gałek ocznych, oczopląs, szerokośćl źrenic (anisocoria), reakcja na światło
l nerw trójdzielny- czucie na twarzy, bolesnośćl gałązek itp.
l nerw twarzowy
l nerw przedsionkowo- ślimakowy- słuch
l nerw językowo- gardłowy i błędny- mowa (dyzartria), połykanie, odruch wymiotny
l nerw dodatkowy- czynnośćl mięśni MOS i czworobocznych
l nerw podjęzykowy- ruchy języka
2. Układ ruchu:
l oglądanie kończyn- nieprawidłowe ułożenie, ruchy mimowolne, drżenia, zaniki mięśniowe
l ruch bierny i napięcie mięśni
l ruch czynny i siła
l zbornośćl ruchów (ataksja), móżdżek i sznury tylne- próby palec- nos, palec- palec, diadochokineza, pięta- kolano, próba Romberga
l badanie odruchów ścięgnistych- obecnośćl , symetria, zniesienie, wzmożenie
l badanie odruchów patologicznych- Babińskiego, Oppenheima, Rossolimo
3. Badanie chodu:
l chód paretyczny- niedowład wiotki
l chód brodzący- nerw strzałkowy
l chód kurczowy- spastycznośćl
l chód koszący- hemipareza
l chód drobnymi kroczkami- parkinsonizm
l chód ataktyczny- ataksja tylnosznurowa
l chód móżdżkowy
l chód kaczkowaty- dystrofia
l apraksja chodu- uszkodzenie płata czołowego
l chód utykający- rwa kulszowa
4. Czucie:
l czucie powierzchniowe- dotyk, ból, temperatura, czucie dyskryminacyjne, dermoleksja
l czucie głębokie- czucie ułożenia, czucie ruchu, czucie nacisku, czucie wibracji
l bolesnośćl uciskowa pni nerwowych
l objawy rozciągowe np. Lasequa
5. Badanie receptorów
Od części dystalnych do proksymalnych, nie za dużo naraz, nie za blisko siebie.
l Powierzchowne → lekki dotyk
Badamy kawałkiem waty lub koniuszkiem palca. Nie przeciągać waty po skórze, nie łaskotać pacjenta. Skóry dotyka się w nierównych odstępach czasu. Dłuższe (10-15 sekund) przerwy.
l Powierzchowne → ból
Badamy szpilką lub igłą. Każdy bodziec powinien mieć tą samą siłę- specjalny chwyt. Naprzemienne ukłucie tępym lub ostrym końcem. Jak znajdzie się problem to należy przesuwać się w kierunku prawidłowych odczuć dla ustalenia granic zaburzeń.
l Głębokie → czucie pozycji
Bierne przemieszczenie kończyny, następnie pacjent odtwarza tę pozycję lub ją opisuje.
l Głębokie → czucie ruchu
Bierne przemieszczenie kończyny, następnie pacjent odtwarza ruch lub opisuje jego przebieg. Najpierw ruchy obszerne, potem coraz mniejsze, badany stwierdza czy ruch przebiega w górę czy w dół (do błędu)
l Głębokie → czucie siły
Zmiana siły nacisku
l Bodźce korowe (połączone) → czucie wibracji
Widełki stroikowe o częstotliwości 128 Hz przykłada się do punktów kostnych. Badający przykłada stroik najpierw do punktów dystalnych a potem coraz to bliżej (jeśli nie ma zaburzeń czucia na obwodzie to nie bada się dalej). Badany ma odczuwać nie dotyk a wibracje.
l Bodźce korowe (połączone) → rozróżnianie podwójnego dotyku
Cyrkiel o zmiennej szerokości. Naprzemienne dotykanie 2 lub 1 końcem cyrkla. Stopniowo zmniejsza się odległość między ramionami cyrkla.
Normy: wzkaziciel <5 mm, palec mały < 7mm, paluch < 10 mm, udo <40 mm, plecy < 52 mm.
l Barognozja → Specjalne przedmioty o takim samym rozmiarze ale różnej masie.
l Stereognozja → rozpoznawanie różnych przedmiotów codziennego użytku poprzez dotyk
l Grafestezja → rozpoznawanie liter lub znaków rysowanych na skórze
7. Badanie odruchów głębokich (ścięgnistych)
Powstają w wyniku pobudzenia włókna doprowadzającego gamma przez rozciągnięcie mięśnia. Powoduje to pobudzenie pojedynczej synapsy nerwu ruchowego i wywołanie skurczu mięśnia.
Wzmożenie odruchów głębokich → uszkodzenie ośrodkowego neuronu ruchowego
Osłabienie odruchów głębokich → uszkodzenie obwodowego neuronu ruchowego i choroby mięśni.
Skala:
0- brak
1- osłabiony
2- prawidłowy
3- wzmożony
4- kloniczny, bardzo wzmożony
l Odruch z mięśnia dwugłowego ramienia (C5-C6)
Opukiwanie końcowego przyczepu mięśnia. Zgięcie łokcia i pełna supinacja przedramienia.
l Odruch promieniowy z mięśnia ramienno- promieniowego (C6)
Opukiwanie wyrostka rylcowatego kości promieniowej (przedramię lekko zgięte w stawie łokciowym, pomiędzy pronacją a supinacją).
l Odruch z mięśnia trójgłowego ramienia (C6-C7)
Opukiwanie ścięgna mięśnia (przedramię zwisa luźno).
ZESPOŁY KORZENIOWE SZYJNE
Korzeń
Mięsień wskaźnikowy
Odruch
Dermatom
C1
...
palka861186