skolioza-1.pdf

SKOLIOZA – BOCZNE SKRZYWIENIE

KRĘGOSŁUPA

Wprowadzenie i instruktaż dla rodziców

Opracował: Marek Wójcik

Skolioza jest to skrzywienie kręgosłupa z odchyleniem linii wyrostków

kolczastych od osi mechanicznej. Odchylenia te mogą występować w trzech

płaszczyznach: czołowej, strzałkowej i poprzecznej.

Można stworzyć wiele klasyfikacji skolioz kierując się różnymi kryteriami. Dla

nauczyciela prowadzącego gimnastykę korekcyjną podstawowe znaczenie ma kilka z

nich:

1. Miejsce występowania skrzywienia : odcinek lędźwiowy, piersiowy i szyjny

2. Liczba występujących łuków skrzywienia : jednołukowa skolioza w kształcie

litery C /na rys. a. skolioza jednołukowa skorygowana/ i wielołukowa – w

kształcie litery S /na rys. b. skolioza wielołukowa nie skorygowana -

odchylenie od pionu/.

a. skolioza jednołukowa skorygowana b. skolioza wielołukowa nie skorygowana

3. Pierwotność skrzywienia : pierwotne i wtórne. Określenie pierwotności jest

szczególnie ważne, ponieważ to ono zaburza równowagę i na nie powinien

być skierowany główny nacisk podczas pracy. Skrzywienie wtórne określane

jest jako wygięcie pozytywne, ze względu na dążenie do odzyskania pozycji

skorygowanej.

4. Stopień anatomicznego czynno – biernego wyrównania skrzywienia .

Korekcja czynna polega na zdolności wyrównania skrzywienia za pomocą

napięcia mięśni, a korekcja bierna poprzez działanie siły zewnętrznej, na

przykład przez ułożenie na boku lub zwis.

5. Stopień zawansowania procesu skrzywienia : funkcjonalne i strukturalne. W

skoliozach funkcjonalnych zmiany dotyczą układu mięśniowo – więzadłowego.

Zmiany te poddają się korekcji czynnej i biernej, i one stanowią główne pole

do popisu dla osoby prowadzącej zajęcia korekcji wad postawy. Skoliozy

strukturalne dotyczą również zmian w układzie kostnym, gdzie występują już

nieodwracalne zmiany kręgów kręgosłupa, zmiany w obrębie klatki piersiowej i

miednicy oraz kończyn. W związku z tym, ani czynna, ani bierna korekcja nie

są w stanie wyrównać skrzywienia. Można tutaj przyjąć klasyfikację według G.

Wejsfloga w skali czterostopniowej:

- Postawa skoliotyczna / stadium przedwstępne/ - nawykowe przyjmowanie

postawy skoliotycznej dające odchylenie linii wyrostków kolczastych od pionu i

asymetrię trójkątów talii. Skrzywienie wyrównuje się pod wpływem napięcia mięśni.

- Skolioza 1 stopnia –

Wyraźne już w kształcie skrzywienie, początkowo w jednym odcinku tworzy

wygięcie wyrównujące – wtórne. Skrzywienie wyrównuje się częściowo czynnie, a

biernie całkowicie.

- Skolioza 2 stopnia – Pogłębienie się wygięć kręgosłupa, asymetrii talii,

barków, łopatek i bioder. Pojawia się rotacja kręgów, uwidoczniona poprzez garb

żebrowy lub mięśniowy. Skrzywienie wyrównuje się w mniejszym stopniu czynnie, w

większym biernie, nie osiągając jednak wyrównania całkowitego. Występuje również

sklinowacenie trzonów kręgowych.

- Skolioza 3 stopnia – Pogłębienie się i utrwalenie istniejących zmian poprzez

trwałe przykurcze mięśniowe, więzadłowe i zmiany kostne. Torsja kręgów i klatki

piersiowej upośledza funkcjonowanie narządów oddechowych i krążenia. Próba

korekcji czynnej i biernej nie daje pozytywnych rezultatów. Próby wysiłkowe wskazują

na początek niewydolności krążeniowo – oddechowej. Następuje degeneracja

chrząstki stawowej i zwłóknienie krążków międzykręgowych.

- Skolioza 4 stopnia – Pogłębienie się poprzednio występujących objawów

oraz pojawienie się zniekształceń czaszki i twarzy, pochylenie szyi itp. Następuje

zrost włóknisty lub kostny stawów międzykręgowych.

Zmiany w układzie kręgosłupa powodują wiele zmian wtórnych, takich jak

upośledzenie wydolności krążenia i oddychania poprzez zniekształcenia klatki

piersiowej i ucisk na narządy wewnętrzne, głównie płuca i serce, zmniejszenie

sprawności fizycznej, powstanie kompleksu psychicznego spowodowanego

zniekształceniem sylwetki.

Postęp skoliozy związany jest najczęściej z okresami przyspieszonego

rozwoju dziecka, tj. między 7-8 i 12-13 rokiem życia. Najbardziej zagraża to dzieciom

mało ruchliwym, które nie wyrównują powstałych szkód w czasie zabaw ruchowych

czy sportowych. W okresie skoku wzrostowego mogą ujawnić się lub pogorszyć

drobne, dotychczas niezauważone wady i anomalie rozwojowe. W tym okresie pilna

obserwacja dziecka przez rodziców, lekarzy i nauczycieli pozwala na wczesne

wykrycie skrzywienia i podjęcie właściwych kroków w celu zapobieżenia rozwojowi

wady.

Objawy zewnętrzne skoliozy:

1. Krzywo ustawiony kręgosłup – przechylenie ciała na jedną stronę.

2. Nierówno ustawione biodra lub barki.

3. Nierówno ustawione biodra i barki.

4. Nierówno ustawione sutki.

5. Odstająca łopatka

6. Garbienie się

7. Brak symetrii trójkąta talii

8. Bóle kręgosłupa

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: