Profil osoby zdrowej dla potrzeb poradnictwa zdrowotnego
Edyta Szewczyk
Pielęgniarstwo I
Grupa V
Badaniem objęta została 34-letnia kobieta, Arleta N. zamieszkująca wraz z najbliższą rodziną miasto, którego liczba mieszkańców nie przekracza 100 tysięcy. Badana poświadcza ukończenie studiów wyższych oraz informuje, iż obecnie należy do grona osób bezrobotnych.
Ogólna ocena stanu zdrowia
Osoba badana ocenia stan swojego zdrowia na dobry. W skali od 1 do 10 rosnącej od najgorszego do najlepszego swoją sytuację zdrowotną określa w przybliżeniu na 8.
§ Respondentka nie znajduję się pod stałą opieką jakiejkolwiek poradni specjalistycznej, zaś leki przyjmuje wyłącznie okresowo, w przypadku choroby.
§ Body Mass Index - współczynnik powstały przez podzielenie masy ciała podanej w kilogramach przez kwadrat wysokości podanej w metrach wynosi 18,59 i wskazuje wartość prawidłową, niemniej graniczącą z wartością wskazującą wychudzenie.
§ Współczynnik WHR stanowiący wskaźnik dystrybucji tkanki tłuszczowej w ciele człowieka wynosi 0,79 i wskazuje na sylwetkę ciała typu „gruszka”.
§ Kobieta deklaruje, iż jest osobą niepalącą.
Oczekiwania w zakresie edukacji
Wyniki badania kwestionariuszem dotyczącym oczekiwań jednostki w zakresie edukacji świadczą, iż badana ma bardzo duże oczekiwania wobec personelu medycznego.
§ W opinii kobiety edukacją pacjentów na oddziale zajmować się powinien interdyscyplinarny zespół medyczny, po to by zapewnić profesjonalną opiekę i udzielić informacji dotyczących wielu płaszczyzn.
§ Jako formę edukacji, za najbardziej adekwatną badana uznaje pogadankę indywidualną, choć ważne informacje dotyczące jej stanu zdrowia wolałaby otrzymać w formie pisemnej, np. w broszurze opracowanej specjalnie dla pacjentów.
§ Sądzi, iż w przypadku choroby chciałaby uzyskać informacje w zakresie: jednostki chorobowej, objawów choroby, konsekwencji i zagrożeń wynikających z choroby oraz jej wpływu na życie prywatne i zawodowe, zasad farmakoterapii (rodzaju leków, celowości podjętego leczenia, ewentualnych skutków ubocznych), dietoterapii, a także umiejętności dbania o własne zdrowie.
§ Ponadto wie, iż oczekiwałaby wsparcia zarówno od rodziny, jak i zespołu terapeutycznego.
Kwestionariusz orientacji życiowej SOC – 29
Wyniki:
SOC: poczucie koherencji 160
SOC – 1: poczucie zrozumiałości 55
SOC - 2: poczucie zaradności 55
SOC – 3: poczucie sensowności 50
Interpretacja
Ogółem w wyniku badania kwestionariuszem SOC – 29 pani Arleta N. otrzymała 160 punktów. Wynik klasyfikuje się do wyników na poziomie wysokim, co oznacza iż badana ma tendencje do prowadzenia prozdrowotnego stylu życia. Korelacje pomiędzy wynikami poszczególnych składowych są następujące. Na wysokim poziomie z wynikiem 55 pkt. oraz 50 pkt. klasyfikują się poczucia zrozumiałości oraz sensowności, zaś poczucie bezradności na poziomie przeciętnym, choć zbliżonym do wysokiego.
Na podstawie uzyskanych wyników można wyciągnąć następujące wnioski.
Badana najprawdopodobniej:
§ postrzega siebie oraz bodźce napływające ze środowiska zewnętrznego jako w pełni uporządkowane, jasne i zrozumiałe oraz uznaje życie za sensowne
§ jest dobrej myśli, nie obawia się przyszłości, przypuszcza, iż poradzi sobie z trudnościami, jakie może przynieść życie
§ uważa, że wydarzenia, które będą miały miejsce w przyszłości są wytłumaczalne i bez względu na to czy pożądane czy też nie są przewidywalne i że istnieje wysokie prawdopodobieństwo pomyślnego rozwoju wydarzeń, a w najgorszym wypadku konsekwencje niepomyślnych zdarzeń będą możliwe do zniesienia
§ uważa, że w przypadku trudności w jej otoczeniu znajdują się osoby, którym ufa i ma pewność, że udzielą jej wsparcia oraz będą potrafili udzielić pomocy.
§ ma wysoką motywację do działania, uznaje przeciwieństwa losu za wyzwania; uważa, że przeciwstawienie się problemom wymaga wysiłku, zaangażowania i poświęcenia
§ nie traktuje wyzwań jako przeszkód nie do przebycia i zwykle wymagania stawiane przez życie uznaje za możliwe do spełnienia dzięki dostępnym zasobom.
PWS: 32
STEN: 7
Uzyskanie przez osobę poddaną badaniu wysokiego, jak w przypadku pani Arlety N. wskazuje iż, poczucie własnej skuteczności postrzegane jest przez badaną na wysokim poziomie.
Poczucie własnej skuteczności oparte jest na obserwacji podejmowanych działań oraz ich wyników i na zasadzie sprzężenia zwrotnego osiąganie sukcesów oraz pomyślne rozwiązywanie problemów wzmacnia poczucie własnej skuteczności. Może zatem, przypuszczać, że badana:
§ niejednokrotnie znalazła się w sytuacji trudnej i wykorzystując dostępne zasoby osiągnęła zamierzony cel
§ należy do grona osób z wysoką motywacją do działania
§ znajduje się obecnie w dobrej kondycji psychicznej oraz fizycznej
§ prowadzi prozdrowotny styl życia oraz w dużej mierze potrafi sobie radzić ze stresem i walczyć z negatywnymi skutkami obciążeń życiowych.
Wielowymiarowa skala umiejscowienia kontroli zdrowia – MHLC
Wyniki
W: kontrola nad własnym zdrowiem zależy ode mnie 32
I: zdrowie jest wynikiem oddziaływania innych zwłaszcza personelu medycznego 22
P: o stanie zdrowia decyduje przypadek czy inne czynniki zewnętrzne 14
Analizując wyniki kwestionariusza MHLC można przypuszczać, iż respondentka
§ prezentuje w dużej mierze wewnętrzna kontrolę zdrowia.
§ uważa, że wpływ na jej zdrowie mają również inne osoby
§ uważa, że przypadek rzadziej decyduje o jej stanie zdrowia
§ czuje się odpowiedzialna za siebie i będzie podejmowała działania mające wpływ na stan jej zdrowia
DS – 14
NE: negatywna emocjonalność - 6
HS: hamowanie społeczne - 9
Interpretując wyniki badania możemy stwierdzić, że pani Arleta N. nie należy do grona osób o typie osobowości D, jako że oba wyniki nie przekraczają 10 pkt. Nie występuje u niej zatem podwyższone ryzyko występowania chorób naczyniowo – sercowych oraz schorzeń psychicznych, w tym depresji.
Kwestionariusz ogólnego stanu zdrowia – GHQ 28
SUMA: 17
STEN: 4
A: symptomy somatyczne 6
B: niepokój, bezsenność 6
C: zaburzenia funkcjonowania 4
D: symptomy depresji 1
Badana otrzymała w wyniku badania 17 pkt, czemu odpowiada 4 sten, czyli wynik na poziomie niskim. Najwyższe wyniki odnajdujemy w skalach A oraz B, co oznacza, że osoba badana sygnalizuje w głównej mierze dolegliwości somatyczne oraz niepokój i bezsenność. Symptomów depresji u respondentki praktycznie nie dostrzegamy. U pani Arlety N. występuje niskie poczucie choroby.
Kwestionariusz do badania zachowań zdrowotnych – IZZ
ZZ: 89
STEN: 6
PN: prawidłowe nawyki żywieniowe 2,17
ZP: zachowania profilaktyczne 4,00
PN: pozytywne nastawienie psychiczne 4,5
PZ: praktyki zawodowe 4,17
Pani Arleta N. otrzymała w wyniku badania kwestionariuszem IZZ 89 pkt., czemu odpowiada 6 sten. Wynik ten świadczy o przeciętnych zachowaniach zdrowotnych. Zdecydowanie najniższy wynik badana uzyskała w skali oceniającej prawidłowe nawyki żywieniowe. Na podstawie badania można wnioskować, że pani Arleta N.:
§ stara się prowadzić prozdrowotny styl życia, jednak nie jest konsekwentna i nie zawsze stosuje się do zasad zdrowego stylu życia
§ jest pozytywnie nastawiona do życia
§ stara się zadbać o odpowiednią ilość snu, unika negatywnych emocji, dzięki czemu jej kondycja psychiczna klasyfikuje się na poziomie bardzo dobrym
§ dba o to by jej życie rodzinne i towarzyskie było uregulowane
§ stara się wprowadzać działania profilaktyczne do swojego życia; ma jedynie problem z systematycznym poddawaniem się badaniom kontrolnym
§ mimo wysokiego stopnia świadomości w zakresie zdrowego stylu życia i wpływu własnej osoby na stan zdrowia nie ma wyrobionych prawidłowych nawyków żywieniowych
Wyniki wszystkich przeprowadzonych są logiczne i wykazują spójność.
Pani Arleta N. ma wysoki poziom poczucia koherencji co zgodnie z teorią Antonovsky'ego powinno odzwierciedlać się w zachowaniach prozdrowotnych badanej. Poczucie koherencji oraz poczucie własnej skuteczności badanej znajduje się na wysokim poziomie. Również wyniki badania MHLC wskazują na to, iż respondentka jest świadoma istotności swojego wpływu na stan zdrowia. Jako, że badana była pracownikiem służby zdrowia wie, że niejednokrotnie wpływ na jej życie mogą mieć również inne osoby, zwłaszcza ze środowiska medycznego, niemniej jako osobę odpowiedzialną w największej mierze za własne zdrowie wskazuje siebie. Jest osobą pewna siebie, potrafiącą wykorzystać dostępne zasoby i podjąć odpowiednie działania, wymagające wysiłku, aby pokonać przeciwności losu. Prezentowanie tak pozytywnej postawy do życia ma wpływ na kondycje psychiczną oraz warunkuje wysoką odporność na choroby somatyczne i stres.
Poddając analizie kwestionariusz DS-14 możemy wywnioskować, iż pani Arleta N. nie posiada osobowości typu D. Nie należy więc do osób podwyższonego ryzyka wystąpienia chorób naczyniowo-sercowych oraz zaburzeń psychicznych począwszy od ciągłego pesymizmu, lęku, rozdrażnienia aż po stany depresyjne, co potwierdza również wynik badania kwestionariuszem IZZ, gdzie w skali symptomów depresyjnych badana otrzymała zaledwie 1 pkt.
Prawdopodobnie respondentka prowadzi zdrowy tryb życia. Wie, jakie korzyści płyną z zastosowania się do zasad zdrowego trybu życia oraz wprowadza do życia swojego oraz rodziny działania profilaktyczne. Jest osobą żądna wiedzy, w przypadku choroby chce być świadomą swojej choroby pacjentką. Ten wysoki poziom zachowań prozdrowotnych może wynikać z nabycia wiedzy, w związku z wykształceniem medycznym oraz pracą podjętą w służbie zdrowia.
Zasadniczym problemem badanej jest brak kontroli spożywanych posiłków. Głównym obszarem edukacji powinna być zaś dieta. W przypadku pani Arlety N. pielęgniarka powinna:
§ przekonać ją o konieczności zdrowego odżywiania i wskazanie na korzyści płynące z jego długotrwałego przestrzegania
§ utwierdzić w przekonaniu o słuszności stosowania ograniczeń (niedojadanie miedzy posiłkami; eliminowanie niektórych potraw m.in.: konserw, silnie solonych, o dużej zawartości tłuszczu, słodyczy, alkoholu)
§ poinformować jakie negatywne skutki dla jej zdrowia może wywołać stosowana dotychczas dieta
§ utrwalić wypracowane, prawidłowe nawyki żywieniowe
§ dostarczyć informacji o możliwościach indywidualizacji diety
§ poinformować o możliwości skonsultowania się z dietetykiem.
§ dostarczyć materiały informacyjne oraz broszury pozwalające poszerzyć wiedzę badanej.
Wszystkie działania, które podejmuje pielęgniarka mają na celu zmianę niewłaściwych nawyków żywieniowych na zachowania prozdrowotne, które bezpośrednio lub pośrednio wpłyną na poprawę lub utrzymanie dobrego stanu zdrowia osoby badanej. Współpraca pielęgniarki z panią Arleta N. powinna przebiegać pomyślnie jako, że pani Arleta jest osobą starającą się dbać o własne zdrowie. Jako osoba wykształcona rozumie istotę zdrowego odżywiania, a jako osoba obecnie bezrobotna ma czas, aby wprowadzić zmiany do swojego jadłospisu.
Blackkalia