Pierini F., Historia Kościoła. Odpowiedzi na prowokacyjne pytania.pdf

(1937 KB) Pobierz
452069375 UNPDF
HISTORIA KOŚCIOŁA
ODPOWIEDZI NA NAJBARDZIEJ PROWOKACYJNE
PYTANIA
Autor Franco Pierini
Wydawnictwo ŚWIĘTY PAWEŁ
SPIS TREŚCI
CZĘŚĆ PIERWSZA Dwadzieścia wieków na fundamencie apostołów 2
1. Czy święty Piotr był naprawdę w Rzymie? 2
2. Dlaczego wszystkie drogi chrześcijan prowadzą do Watykanu? 4
3. Jakie jest znaczenie soborów dla wiary? 6
4. Kto decydował podczas pierwszych soborów: biskupi czy cesarze? 8
5. Czy krucjaty były złe, czy dobre? 10
6. Skąd się wzięła tradycja Roku Jubileuszowego? 12
7. Czy Savonarola był świętym, czy heretykiem? 14
8. Czy prawdziwe są fakty dotyczące rodziny Borgiów i skandali w Kościele? 16
9. Dlaczego „odkryciu" Ameryki towarzyszy tyle polemik? 19
10. Czy papieże są winni temu, że istniało niewolnictwo? 21
11. Czy Kościół jest zawsze nieomylny? 23
12. Jak pogodzić „ducha Wandei" z Ewangelią? 25
13. Czy Mussolini był człowiekiem opatrznościowym? 27
14. O co tak naprawdę chodzi w liście Tertio Millennio Adveniente? 29
15. Czy uzasadnione są prośby papieża o wybaczenie za błędy chrześcijan? 31
CZĘŚĆ DRUGA Od podziałów do dialogu ekumenicznego 33
1. Na czy polega ekumenizm i prymat biskupa Rzymu? 33
2. Dlaczego droga do jedności chrześcijan jest taka trudna? 35
3. Co bardziej podzieliło chrześcijan: nacjonalizmy czy doktryny? 37
4. Dlaczego wyznawcy prawosławia nie uznają prymatu papieża? 38
5. Dlaczego w Rosji prawosławni mają więcej przywilejów niż katolicy? 40
6. Jak wyglądają relacje katolików z Kościołami Wschodu? 42
7. Czy święcenia kapłańskie w Kościele anglikańskim są uznawane przez
Kościół katolicki? 44
8. Jakie są prawdziwe fakty w historii prześladowań Żydów przez katolików? 46
9. Czy Palestyńczycy mogą mówić, że Jezus był jednym z nich? 48
10. Czy Palestyńczycy są prawdziwymi potomkami biblijnego ludu
wybranego? 50
CZĘŚĆ TRZECIA Świadkowie między historią a świętością 53
1. Skąd się bierze współczesny antyklerykalizm? 53
2. Jakie mamy obowiązki wobec Urzędu Nauczycielskiego Kościoła? 55
3. Dlaczego i w jakich sytuacjach Kościół jest nieomylny? 57
4. Skąd się bierze bogactwo Watykanu? 59
2
5. Co sądzić o teologii wyzwolenia? 61
6. Dlaczego Kościół przyjmuje podrzutków? 63
7. Dlaczego biskup Lefebvre został ekskomunikowany? 65
8. W jakich przypadkach wiernemu zagraża ekskomunika? 67
9. Czy katolicy mogą należeć do tajnych stowarzyszeń? 69
10. Dlaczego katolik nie może zostać masonem? 72
11. Czy współczesne sekty mają coś wspólnego z historią templariuszy? 73
12. Skąd się biorą bluźniercze i antykościelne „święta"? 75
13. Czy dobry katolik może być dobrym obywatelem? 77
14. Dlaczego nie mówi się już nic o odpustach? 80
15. Jak można wytłumaczyć praktykę odpustów? 82
16. Czy chrześcijański kult obrazów jest uzasadniony? 84
17. Czy istnieją święci uprzywilejowani? 86
18. Po co tyle stopni, jeżeli wszyscy jesteśmy powołani do świętości? 88
19. Czy małżonkowie mogą być świętymi? 90
CZĘŚĆ PIERWSZA Dwadzieścia wieków na fundamencie
apostołów
1. CZY ŚWIĘTY PIOTR BYŁ NAPRAWDĘ W RZYMIE?
Przywiązuje się ogromną wagę do faktu, że święty Piotr poniósł
męczeńską śmierć i został pochowany w Rzymie. Te zdarzenia mają
potwierdzać m. in. zasadę prymatu papieskiego. Czy istnieją jakieś
dowody historyczne na potwierdzenie tych faktów? Eliza
Każdy, kto w Rzymie wejdzie do Bazyliki Watykańskiej i stanie w centrum jej
wielkiego sklepienia, może dostrzec w górze napis w języku greckim i
łacińskim: „Ty jesteś Piotr (czyli Skala), i na tej Skale zbuduję Kościół mój, a
bramy piekielne go nie przemogą. I tobie dam klucze królestwa niebieskiego"
(Mt 16, 18-19). Są to słowa, które Chrystus skierował do świętego Piotra, a
które mówią o założeniu Kościoła i o przyznaniu prymatu Apostołowi. Ponadto
wewnątrz Bazyliki Watykańskiej można zobaczyć statuę świętego Piotra w
geście błogosławieństwa i z kluczami prymatu w ręce, a w pomieszczeniu pod
ołtarzem papieskim miejsce, w którym znajduje się jego grób. Rodzi się
pytanie, czy istnieje jakiś związek między tymi faktami a ubranymi na biało
najwyższymi przywódcami Kościoła, którzy od wieków mieszkają na
Watykanie? Czy papieże są tam przez przypadek, czy może z powodu jakieś
historycznej konieczności?
Prześladowania za cesarza Nerona Nie ma najmniejszych wątpliwości, że podobne
pytania zadaje sobie nadal wielu ludzi. Co ciekawe, problemy tego rodzaju nie
istnieją w odniesieniu do takich osobistości, jak Juliusz Cezar, Napoleon czy
Czyngis-chan, ale powstają właśnie w odniesieniu do Chrystusa, świętego
Piotra i papieży. Jest to najbardziej wymowny znak, że osoby Chrystusa,
3
świętego Piotra i papieża nigdy nie tracą na aktualności. Jak wynika z licznych
dokumentów, papieże jako następcy świętego Piotra i przedstawiciele
(„zastępcy") Chrystusa na ziemi, mają wszelkie prawa do sprawowania swojego
urzędu w Rzymie. Za tym faktem przemawiają również kamienie. Zacznijmy
właśnie od kamieni Nekropolii Watykańskiej. Za panowania cesarza Nerona
(54-68) w latach 64-67 wybuchły gwałtowne prześladowania chrześcijan.
Właśnie wtedy został schwytany pewien starszy chrześcijanin, który został
skazany na śmierć, a następnie ukrzyżowany najprawdopodobniej głową w dół.
Nie znamy dokładnego dnia, miesiąca ani roku tego wydarzenia, choć pewna
badaczka, profesor Małgorzata Guarducci uważa, że działo się to 13
października 64 roku. Właśnie od tego dnia na cmentarzu na Wzgórzu
Watykańskim, obok miejsca samej egzekucji istniał ubogi, być może pokryty
dachówkami, grób Piotra Apostoła. Dość wcześnie nad tym grobem został
wzniesiony pomnik: dwie kolumny, dwie wnęki, jeden cokół. Grobowiec ten,
mimo niewielkich rozmiarów, był znany w całym chrześcijańskim świecie, a
mówił o tym wielki historyk Kościoła pierwszych wieków, Euzebiusz z Cezarei
(III-IV wiek). W tym czasie wokół grobu Apostoła powstawały liczne i okazałe
grobowce arystokratów i bogatych wyzwoleńców, z których prawie wszyscy
byli poganami, a tylko niektórzy chrześcijanami.
Wykopaliska pod Bazyliką Gdy na początku IV wieku do władzy doszedł
Konstantyn, za jego panowania Cesarstwo Rzymskie nawróciło się na wiarę
chrześcijańską. Cesarz nie miał żadnych wątpliwości co do autentyczności
grobu na Wzgórzu Watykańskim, dlatego wyburzył część cmentarza, aby na
wzgórzu wybudować pierwszą wielką bazylikę, która kryła w swoim wnętrzu
grobowiec dedykowany Apostołowi. Bazylika ta niemal w niezmienionej
formie przetrwała aż do początku 1500 roku. Na przełomie VI i VII wieku
papież Grzegorz I wzniósł nad grobem świętego Piotra ołtarz, który został
zadaszony w XII wieku przez papieża Kaliksta II, i w XVII wieku, za papieża
Klemensa VIII, przybrał bogatą formę baldachimu, którą możemy podziwiać do
dzisiaj. Cały teren wokół grobowca świętego Piotra jest dziś niemal całkowicie
odsłonięty po pracach wykopaliskowych, przeprowadzonych w latach 1939-
1951. Teren ten jest dostępny dla zwiedzających. Jego układ bardzo
przypomina zasadę tradycyjnych rosyjskich „matrioszek": kolejne budowle
ułożone są jedna nad drugą i świadczą o tym, co wydarzyło się od momentu
śmierci Apostoła aż do dnia dzisiejszego. Ten łańcuch monumentalnych śladów
archeologicznych sprawia wielkie wrażenie, ale do tego wszystkiego należy
dodać jeszcze fakt, że wokół najstarszej części grobu odkryto liczne
chrześcijańskie napisy i kości, które z dużym prawdopodobieństwem należą do
świętego Piotra. Jeżeli kamienie mówią same za siebie, to o ileż bardziej
przemawiają dokumenty! Są one jasne i czytelne dla wszystkich, którzy nie
podchodzą do nich z uprzedzeniem. Już pod koniec 1 wieku święty Klemens
Rzymski w swoim liście do chrześcijan z Koryntu wspominał dwóch
Apostołów, Piotra i Pawła. Mówił o wspaniałym świadectwie ich
4
przynależności do Chrystusa, potwierdzonym męczeńską śmiercią właśnie
podczas prześladowań wywołanych w Rzymie przez cesarza Nerona. Kilka lat
później święty Ignacy Antiocheński, również męczennik, napisał list do
Rzymian, w którym podkreślał ich związki ze świętym Piotrem i świętym
Pawłem. Odpowiedzialny przywilej Około 170 roku do wspólnoty rzymskiej został
skierowany list od biskupa Dionizego z Koryntu, w którym autor podkreślał
świadectwo świętych Piotra i Pawła dane w obu tych miastach. Pod koniec II
wieku powstały pisma świętego Ireneusza z Lyonu i Tertuliana z Kartaginy,
które zawierały wzmianki o śmierci Piotra Apostoła w Rzymie, o następstwie
pontyfikatu i o prymacie papieża. Niestety, w odróżnieniu od kamieni,
dokumenty i materiały źródłowe dotyczące starożytnej historii rzymskiego
chrześcijaństwa zostały zagubione lub zniszczone podczas prześladowań w III
wieku lub też w następstwie różnorodnych, często tragicznych kolei losu. Mimo
wszystko na początku IV wieku wspomniany już wcześniej historyk, Euzebiusz
z Cezarei, zgromadził wielką część świadectw, które dotyczyły wspólnoty
chrześcijańskiej w Rzymie i tradycji apostolskiej związanej z tym miastem.
Żadne inne miasto poza Rzymem, nawet tak szacowne, jak Jerozolima,
Antiochia, Aleksandria czy Konstantynopol, nie mogło i nie może szczycić się
posiadaniem grobu świętego Piotra. Jest to wielki zaszczyt, a zarazem równie
wielka odpowiedzialność, którą Bóg powierzył Rzymowi - i tylko Rzymowi.
Przemawiają za tym dokumenty i kamienie. Papieże nieustannie mają prawo
przemawiać w imieniu Apostoła Piotra, a przez to w Imię samego Chrystusa.
Właśnie na tym polega prymat papieski.
2. DLACZEGO WSZYSTKIE DROGI CHRZEŚCIJAN
PROWADZĄ DO WATYKANU?
Dlaczego pomimo różnych schizm, zwłaszcza zachodniej, Rzym został
wybrany jako siedziba papieska i jako reprezentant wiary
chrześcijańskiej w świecie? Gabriel Powinniśmy zdać sobie sprawę, że
pytanie to brzmiałoby dziwnie dla chrześcijan pierwszych wieków. Działoby
się tak dlatego, że brak było wtedy rozłamów, które nastąpiły o wiele później
(w XI wieku na Wschodzie i w XVI na Zachodzie). Ponadto wszyscy wiedzieli
o świętym Piotrze, że umarł w Rzymie, że tam właśnie był jego grób i że
biskupi Rzymu byli jego następcami. Niektórzy mogli sprawdzić prawdziwość
tych zdarzeń bezpośrednio w samym Rzymie, np. święty Ignacy Antiocheński,
święty Polikarp ze Smyrny, święty Ireneusz z Lyonu i niemal wszyscy wielcy
biskupi i teolodzy chrześcijańscy z I i II wieku.
Rzeczywistość historyczna Przez długi czas nikt nawet nie śnił, aby zaprzeczyć tym
faktom. Ani przedstawiciele Wschodu po schizmie wschodniej, ani w
większości sami protestanci nigdy nie zaprzeczali, że święty Piotr rzeczywiście
przybył do Rzymu, tam poniósł śmierć i tam został pochowany. Nikt nie
zaprzeczał również, że kolejni biskupi Rzymu sprawują swój urząd w łączności
z Apostołem. Niektórzy twierdzili co najwyżej, że obietnice Chrystusa dane
5
świętemu Piotrowi (Mt 16, 18-19; Łk 22, 31-32; J 21, 15-17) dotyczyły tylko
Apostoła, a nie jego następców. Pierwsze prawdziwe wątpliwości pojawiły się
dopiero w połowie zeszłego wieku. Warto podkreślić, że Rzym został „Stolicą
Apostolską" chrześcijańskiego świata nie tylko dlatego, że był stolicą
Cesarstwa. Owszem, fakt ten z pewnością zachęcił Piotra do przybycia do
miasta cesarzy (echo tych wydarzeń odnajdujemy w 1 P 5, 13). Dla pierwszych
chrześcijan decydujące znaczenie miało jednak to, że „główny Apostoł"
przemawiał w Rzymie, umarł w Rzymie i został pochowany w Rzymie. Od
momentu jego śmierci zdecydowanie wzrastała świadomość biskupów
rzymskich, że są następcami świętego Piotra. Również od tego momentu,
pomijając chwile religijnego chaosu, Kościół Wschodni i Zachodni uznawał tę
prawdę wynikającą z faktów i prawa. Wiele dokumentów i pomników z
pierwszych trzech wieków zaginęło lub zostało zniszczonych w czasie licznych
prześladowań. Mimo wszystko ocalała taka ich liczba, że można odtworzyć
narodziny i historyczny rozwój „prymatu" Rzymu jako Stolicy Apostolskiej w
całym tego słowa znaczeniu.
Miejsce Piotrowe Zaczynając od pomników, wystarczy wspomnieć fakt istnienia
grobu świętego Piotra, który znajduje się na Watykanie. Na potwierdzenie tego
faktu istnieje wiele dokumentów. Wystarczy wspomnieć List do Koryntian,
napisany przez papieża Klemensa pod koniec I wieku, w którym autor wskazuje
na „godne podziwu przykłady", które zostawił Piotr w Rzymie, gdy poniósł
męczeńską śmierć. Podobne wzmianki znaleźć można w listach do wspólnoty
rzymskiej, pisanych przez świętego Ignacego Antiocheńskiego i Dionizego z
Koryntu. Jeszcze bardziej wymowny był święty Ireneusz z Lyonu, który w
swoim dziele Przeciw herezjom wychwalał Kościół rzymski jako „największy,
najstarszy i wszystkim dobrze znany, który został założony i zorganizowany
przez dwóch najszlachetniejszych Apostołów, Piotra i Pawła" (III, 3, 2). Autor
podkreślał mocno prawdę o następstwie pontyfikatu od świętego Piotra i o
prymacie papieży. Od tej chwili, czyli od końca II wieku, powstają niezliczone
deklaracje tego typu, czy to ze strony papieży, czy innych osób, zarówno na
Wschodzie, jak i na Zachodzie. Żaden inny Kościół nie był godny podobnych
stwierdzeń. Mówił o nich pierwszy historyk Kościoła, Euzebiusz z Cezarei
(263-339) w dziele zatytułowanym Historia Kościoła (II, 25, 6-7), w którym
powoływał się na świadectwo rzymskiego kapłana Gajusa żyjącego pod koniec
II wieku. Euzebiusz napisał: „Paweł został ścięty, a Piotr ukrzyżowany w
Rzymie. Potwierdza to fakt, że imię Piotra i Pawła widnieje aż po dziś dzień na
ich grobach w tym mieście". Kapłan Gajus żył w czasach, gdy biskupem
Rzymu był Zefiryn (199-217). W swoim piśmie przeciw Proklusowi,
przywódcy sekty montanistów, mówił o miejscach, gdzie zostały złożone
święte szczątki Apostołów. Pisał wtedy: „Mogę pokazać ci znaki zwycięstwa
Apostołów. Jeśli zechcesz iść na Watykan lub na drogę wiodącą do Ostii,
znajdziesz znaki zwycięstwa tych, którzy założyli ten Kościół". Dziś, po
Zgłoś jeśli naruszono regulamin