wstęp do samobójstwa.docx

STRESZCZENIE

Liczbę samobójstw (S) w Europie w 2003 roku szacowano na 168 000. Tylko w nielicznych krajach Europy, gdzie wdrożono programy zapobiegania samobójstwom (np. Finlandia, Szwe-cja), osiągnięto znaczącą redukcję wskaźnika S. Zgodnie z zaleceniami WHO główne kierunki badań suicydologicznych w Europie powinny dotyczyç efektywności prewencji S. Centralizacja tych badań daje możliwość porównywania rezultatów. Wśród znaczących czynników ryzyka S wymienia się obecnie samouszkodzenia (DSH). Blisko co druga ofiara samobójstwa ma w wywiadzie DSH. Analiza społecznych czynników ryzyka S wskazuje na duże różnice kul-turowe, a tym samym zróżnicowaną profilaktykę. W badaniach biologicznych nowum jest ocena niezależnego ryzyka dla występowania S oraz innych zaburzeń psychicznych (np. de-presji, agresji). Badania genetyczne potwierdzają związek S z polimorfizmem genu transportera se-rotoniny i tryptofanu oraz ze zwiększoną ekspresją genu hydroksylazy tryptofanu. Wykazany już wcześniej silny związek S z zaburzeniami psychicznymi determinuje badania skuteczności różnych form rozwiązań systemowych (np. zespoły środowiskowe) oraz oddziaływań psycho-i farmakoterapeutycznych. Wykazano m. in. związek redukcji wskaźnika S ze sprzedażą leków przeciwdepresyjnych oraz wysoką skuteczność treningu rozwiązywania problemów w za-pobieganiu powtórnym próbom S. W Polsce nie doszło jeszcze do wdrożenia Programu Zapobie-gania Samobójstwom, mimo istniejącego projektu.

Regulation of 5-HT receptors and the hypothalamic-pituitary-adrenal axis. Implications for the neurobiology of suicide
by
Lopez JF, Vazquez DM, Chalmers DT, Watson SJ
Department of Psychiatry,
University of Michigan Medical Center,
Ann Arbor, USA.
jflopez@umich.edu
Ann N Y Acad Sci 1997 Dec 29; 836:106-34

ABSTRACT

Disturbances in the serotonin (5-HT) system is the neurobiological abnormality most consistently associated with suicide. Hyperactivity of the hypothalamic-pituitary-adrenal (HPA) axis is also described in suicide victims. The HPA axis is the classical neuroendocrine system that responds to stress and whose final product, corticosteroids, targets components of the limbic system, particularly the hippocampus. We will review results from animal studies that point to the possibility that many of the 5-HT receptor changes observed in suicide brains may be a result of, or may be worsened by, the HPA overactivity that may be present in some suicide victims. The results of these studies can be summarized as follows: (1) chronic unpredictable stress produces high corticosteroid levels in rats; (2) chronic stress also results in changes in specific 5-HT receptors (increases in cortical 5-HT2A and decreases in hipocampal 5-HT1A and 5-HT1B); (3) chronic antidepressant administration prevents many of the 5-HT receptor changes observed after stress; and (4) chronic antidepressant administration reverses the overactivity of the HPA axis. If indeed 5-HT receptors have a partial role in controlling affective states, then their modulation by corticosteroids provides a potential mechanism by which these hormones may regulate mood. These data may also provide a biological understanding of how stressful events may increase the risk for suicide in vulnerable individuals and may help us elucidate the neurobiological underpinnings of treatment resistance.