Wykonywanie własności- [140-154] korzystanie z rzeczy i pobieranie pożytków (zasady współ. społ.)
o W stanie konieczności nie może sprzeciwić się użycia lub zniszczenia rzeczy (jego dobro lub dobro osoby trzeciej)=>może żądać naprawienia szkody
o Droga konieczna-służebność drogowa, uwzględniająca potrzeby nieruchomości bez dostępu do drogi publicznej (musi jak najmniej obciążyć grunty, przez które prowadzi)
o Roboty ziemne nie mogą grozić naruszeniem oparcia budynku sąsiadującego
o Przy usuwaniu owoców i gałęzi najpierw trzeba wyznaczyć termin, dopiero potem je usuwać samemu
o Jeśli sąsiad nie sprzeciwi się budowie na jego gruncie, nie może żądać przywrócenia stanu poprzedniego (chyba, że grozi mu niewspółmierna szkoda)
*może żądać wykupienia zajętego gruntu i tego, który przez budowę stracił znaczenie gospodarcze
o Własność i koszty: płotu, urządzeń, murów, miedz i ich utrzymania są dzielone po połowie między 2 sąsiadów
o Jeżeli nie ma granic gruntu, ustala się je wg ostatniego spokojnego stanu posiadania, a jeśli się nie da to przez sąd
Nabycie i utrata własności-[155-194]
Przeniesienie własności-AKT NOTARIALNY-umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna zobowiązująca
o Do przeniesienia wł. rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku i rzeczy przyszłych należy przenieść też posiadanie
o Jeżeli umowa przeniesienia zależy od wykonania innej umowy, z zapisu, to ważność zależy od istnienia zobowiązania z tej innej umowy i zapisu
o Własności nie można przenieść pod warunkiem ani z zastrzeżeniem terminu (chyba, że strony się zgodziły bez warunków i porozumiały)
o Forma aktu notarialnego nie dotyczy gruntów wniesionych jako wkład do rolniczej społ. produkcyjnej
o Prawo pierwokupu nier. rolnej przysługuje pozostałym właścicielom za wyjątkiem gdy właść. sprzedaje wraz z gospodarstwem lub gdy nabywcą jest osoba, która dziedziczy nieruchomość
o Nabywa się rzecz z chwilą objęcia w jej posiadanie w dobrej wierze
o Rzecz skradzioną, zgubioną można nabyć po 3 latach od zgubienia itp. (za wyj, pieniędzy i dokum. na okaziciela i rzeczy na licytacji urzędowej oraz z egzekucji)
o Nabycie w dobrej wierze rzeczy obciążonej prawem osoby trzeciej dyskwalifikuje prawo tej osoby
o Posiadanie samoistne od 20 lat w dobrej wierze staje się własnością, a w złej wierze po 30 latach
o Rzecz ruchoma staje się własnością po 3 latach od nieprzerwanego posiadania w dobrej wierze
Zasiedzenie-jego bieg nie może skończyć się dla właściciela wcześniej niż po 2 latach od pełnoletności
o Terminy-stosuje się przepisy o przedawnieniu roszczeń
o Można sumować czasy 2 osób=>a jeśli poprzednik posiadał w złej wierze sumuje się tylko wtedy, gdy suma wyn. min. 30 lat
o Rój pszczół staje się niczyim po 3 dniach od wyrojenia, jeżeli osiadł w wolnym ulu można go wziąć za wynagrodzeniem, a jeżeli w zajętym to nie (wtedy staje się własnością tego, z którego rojem się połączył)
Znalezienie
o Należy o znalezieniu rzeczy lub zwierzęcia niezwłocznie powiadomić stratnego lub właściwy organ państwowy
o Pieniądze, papiery wartościowe i kosztowności naukowe lub artystyczne należy oddać organowi państwowemu, a inne tylko na jego żądanie
o Nieodebrane pieniądze, papiery wart., kosztowności naukowe lub artystyczne są po 1 roku od wezwania przejmowane przez SP, a inne może przejąć znalazca. Jeżeli nie można wezwać stratnego to przejmuje się po 2 latach
o Znalazca najpóźniej w chwili wydania rzeczy może żądać 1/10 wartości
o Rzecz znalezioną w budynku lub środku trans. publ. należy oddać ich zarządcy
o Znalezienie wartościowej rzeczy kogoś, kogo nie można szukać należy zgłosić organowi państwowemu, który za znalezienie wynagradza
o Ruchomość należy do nieruchomości, jeśli jest jej częścią składową
o Kto wytworzył rzecz z cudzych materiałów staje się właścicielem rzeczy pod warunkiem, że wartość jego pracy przekracza wartość materiałów i odwrotnie (właściciel materiałów jest wł.rzeczy, jeśli wytwórca działał w złej wierze)
o Jeżeli 1 część rzeczy, która ma kilku właścicieli, jest dużo bardziej wartościowa od innych, reszta staje się częściami składowymi (przepisy nie uchybiają przepisom o bezpodstawnym wzbogaceniu)
Współwłasność dz.IV [195-221]-gdy własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom (łaczna lub ułamkowa, poniższe przep. dotyczą ułamkowej)
o domniemuje się równość udziałów
o do czynności przekraczających zwykły zarząd potrzebna jest zgoda wszystkich wspołwłaścicieli. Gdy brak tej zgody, do sądu mogą iśc ci, którzy posiadają min. połowę
o do zwykłego zarządu potrzebna jest zgoda większości
o większość oblicza się wg udziałów; można ustalić zarządcę, który może żądać wynagrodzenia
o dochody, wydatki, pożytki oblicza się wg udziałów
o współwłasność można znieść, prawo to można wyłączyć na max. 5 lat (w ostatnim roku przed upł. terminu można przedłużyć na kolejne 5 lat)
o można także znieść przez podział rzeczy wspólnej chyba, że rzecz straci na wartości; sąd może udziały wyrownać każąć je spłacać między wspołwł., przy podziale gruntu może ustanowić służebność
o gdy rzecz jest niepodzielna, należy wydać ją jednemu wspołwł., który spłaci pozostałych lub sprzedać dzieląc zyski (sąd ustala terminy i zabezpieczenia spłaty)
o gospodarstwo rolne: właścicielem zostaje ten, na którego inni wyrażają zgodę, w przeciwnym wypadku sąd przyznaje gosp. temu, kto tam stale pracuje, a jeśli robi to kilku, to dostaje ten,który daje najlepsze gwarancje;
gdy żaden z nich nie chce być właściciele, sąd zarządza sprzedaż i podział zysków (stosuje się także, jeśli liczba części gosp. jest mniejsza niż ilość wspołwł.)
*SPŁATY-ustalane są porozumieniem, w razie jego braku spłaty można obniżyć ze względu na *typ, wielkość i stan gospod. *sytuację osobistą, majatkową wspołwłaścicieli *spłatę można rozłożyć na raty lub odroczyć termin spłaty *po sprzedaży przed 5 latami od przejęcia należy podzielić się zyskami z byłymi wspołwł. (za wyjątkiem sprzedaży w celu racjonalnego prowadzenia gosp.)
o wspołwł., który nie otrzymał gospodarstwa, a w nim mieszka, może dalej mieszkać przez max. 5 lat lub 5 lat od uzyskania pełnoletności (nie dotyczy trwale niezdolnych do pracy)
Zniesienie wspołwł.-roszczenie o zniesienie NIE ULEGA PRZEDAWNIENIU
Ochrona własności [222-231] dot. także relacji właściciel -posiadacz zależny
o Windykacja-właściciel może żądać wydania jego rzeczy lub zaprzestania działąń nad nią oraz przywrócenia stanu poprzedniego (jeśli dotyczy nieruchomości to nie przedawnia się)
o Samoistne posiadanie w dobrej wierze-posiadacz taki nie jest odpowiedzialny za zużycie, pogorszenie lub utratę rzeczy. *nabywa pozytki naturalne z rzeczy *zachowuje pobrane pożytki cywilne
*gdy posiadacz dowiaduje się o prowadzonym powództwie przeciw niemu zobowiązany jest do zapłaty wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i odpowiada wtedy za zużycie i utratę z jego winy; musi zwrócić pożytki, których nie zużył i zapłącić za te, które zużył
o Samoistny posiadacz w złej wierze-zobowiązany jest do zapłaty wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i *odpowiada wtedy za zużycie i utratę z jego winy; *musi także zwrócić wartość pożytków, których nie uzyskał wskutek złej gospodarki, chyba, że rzecz uległaby pogorszeniu także wtedy, gdyby znajdowała się w posiadaniu uprawnionego
o zwrot nakładów-*posiadacz w dobrej w.-zwraca się nakłady za korzyści z rzeczy lub inne, jeśli zwiększają wartość tej rzeczy w chwili wydania (jeśli wiedział o powództwie przeciw niemu, to zwraca się mu tylko nakłady konieczne)
*posiadacz w złej w.-zwraca się tylko nakłady konieczne i tylko tyle, o ile właściciel wzbogaciłby się bezpodstawnie jego kosztem
o Przedmioty połączone-*samoistny pos. w dobrej w.- może przywracając stan poprzedni zabrać przedmioty, które połączył z rzeczą, nawet jeśli są jej cz. składowymi
*w złej wierze lub w dobrej w powództwie-właściciel może zatrzymać połączone przedmioty, ale musi zwrócić posiadaczowi ich wartość i koszt robocizny albo sumę, która zwiększyła wartość rzeczy
o Posiadacz w dobrej wierze w powództwie-to również taki, który został wezwany do wydania rzeczy przez organ państwowy
o roszczenie właściciela przeciwko posiadaczowi (i odwrotnie) przedawnia się po 1 roku od dnia zwrotu
o Budynek wzniesiony na cudzym gruncie-posiadacz w dobrej wierze, który postawił na cudzej działce budynek więcej warty niż ta działka może żądać od właściciela działki przeniesienia własności za wynagrodzeniem
Właściciel może żądać, aby posiadacz w dobrej wierze kupił od niego ten grunt
Użytkowanie wieczyste [232-243] korzystanie z gruntu SP lub JST z wyłączeniem innych osób
o Obowiązują przepisy o przeniesieniu własności nieruchomości-AKT NOTARIALNY (dot. też przedłużenia)
o Czas 99 lat lub minimum 40 lat
o W ciągu ostatnich 5 lat można przedłużyć (40-99) [można przedłużyć wcześniej, jeśli amortyzacja trwa dłużej niż okres uzytkowania]
o Co roku uiszcza się opłatę
o W umowie określa się: *termin robót, *rodzaj budynków, *warunki i termin odbudowy lub rozbiórki w razie szkody, zniszczenia, *wynagrodzenie dla użytkownika za budynki przejęte po obwiązywaniu umowy
o Rozwiązanie przed terminem: *korzystanie sprzeczne z przeznaczeniem na umowie lub nie wzniesienie budynków określonych w umowie *PRZEDAWNIA SIĘ po 3 latach od zwrotu gruntu
Prawa rzeczowe ograniczone przep. ogólne [244-251] użytkowanie, służebność, zastaw
o Obowiązują przepisy o przeniesieniu grunty, a umowa to AKT NOTARIALNY(tylko do oświadczenia właściciela)+wpis do księgi, jeżeli prawo jest w niej ujawione
o zrzeczenie się=wygaśnięcie-> oświadczenie właścicielowi + ew. wykreślenie z księgi
o Wszelkie zmiany to umowa + ew. wpis do księgi (ew. zgoda osoby trzeciej udzielona jednej ze stron-oświadczenie)
o Pierwszeństwo ma prawo powstałe wcześniej (zmiana to umowa między stronami i ew. wpis do ks. wieczystej)
zmiana staje się bezskuteczna z chwilą wygaśnięcia prawa późniejszego [ochrona-przepisy o ochr. własności]
Uzytkowanie [252-284]-prawo do używania rzeczy i pobierania z niej pozytków; można wyłączyć oznaczone pożytki i organiczyć użytkow. nieruchomości
o jest niezbywalne, wygasa po 10 latach od niewykonywania
o ciężary ponosi użytkownik-pokrywane z pozytków rzeczy
o właściciel nie musi czynic nakładów, może jednak żądać ich zwrotu od użytkownika]
o uzytkownik ponosi koszty napraw i innych związanych ze zwykłym użytkowaniem, o innych informuje właściciela
o dobrowolne nakłady-przepisy „cudze sprawy bez zlecenia”
o o roszczeniach osób 3 należy zawiadomić właściciela
o roszczenia PRZEDAWNIAJĄ się po 1 roku od zwrotu rzeczy
Użytkowanie prawa przez osobę fizyczną
o Wygasa najpóźniej w dniu śmierci
o należy zachować substancję rzeczy i jej przeznaczenie
o Istnieje obowiązek zawiadomienia właściciela o zamiarze budowy na uzytk. gruncie
o Właściciel może żądać zaniechania lub naprawienia szkody
o Uzytkownik jak najemca może instalować urządzenia
o Właściciel może żądać zabezpieczenia ew. zarządcy
o Użytkowanie prawa do budynku wygasa po 50 latach od ustanowienia
Użytkowanie przez rolnicze spółdzielnie produkcyjne gruntu SP
o wygasa z chwilą likwidacji spółdzielni
o zabudowany grunt można przekazać na użytkow. lub na własność
o Budynki wzniesione przez społdzielnię stanowią jej własność (chyba, że post. inaczej)
o po wygaśnięciu użytkowania gruntu budynki, drzewa, rośliny stają się własnością SP (spółdzielnia może żądać zapłaty)
o spółdzielnia może zmienic przeznaczenie gruntu
o wkłady gruntowe z chwilą włożenia spółdzielnia nabywa w użytkowanie (nie wymaga notariusza)
o budynki, rosliny, drzewa wzniesione na wkładzie stają się własnością spółdzielni
Służebnośći [285-305]
o Gruntowe-może mieć na celu jedynie zwiększenie użyteczności nieruchomości władnącej
o można ustanowić na rzecz spółdzielni rolniczej
o uwzględnia się zasady współ. społ i zwyczaje miejscowe
o musi jak najmniej obciążać nieruchomość obciążoną...
Markiza06