Aparat głosowy - to zespół narządów, które współdziałają w procesie wytwarzania głosu-w mowie i w śpiewie. Narządy te podlegają kontroli ze strony układu nerwowego, który koordynuje i harmonizuje ich działania.
Ze względu na pełnione funkcje wyróżniamy takie części narządu głosowego jak: część motoryczna, część głosotwórcza i część rezonacyjno- artykulacyjna.
CZĘŚĆ MOTORYCZNA
Obejmuje narządy i mięśnie oddechowe biorące udział w oddychaniu. Dzięki nim możliwy jest wdech i wydech.
Funkcje te wypełniają elementy budujące aparat oddechowy. Należą do nich:
· drogi oddechowe
· klatka piersiowa
· mięśnie oddechowe
drogi oddechowe górne, do których należą:
· jama nosowa,
· jama gardłowa,
· jama ustna,
drogi oddechowe dolne, obejmujące:
· krtań,
· tchawicę,
· oskrzela,
· oskrzeliki,
· pęcherzyki płucne.
CZĘŚĆ GŁOSOTWÓRCZA
To tzw. aparat fonacyjny. W jego skład wchodzi krtań ze znajdującymi się w niej strunami głosowymi, mięśniami głosowymi oraz system nerwów krtaniowych.
Część głosotwórcza odpowiada za fonację, czyli wytworzenie fali dźwiękowej.
Położenie krtani zależy od płci oraz wieku. U dzieci oraz kobiet znajduje się ona wyżej niż u dorosłego mężczyzny.
Krtań jest bardzo ruchliwym narządem. Jej ruchy związane są z ruchem żuchwy języka oraz podniebienia miękkiego. Zmiany kształtu i położenia tych narządów wpływają na barwę i artykulację. Podczas wdechu krtań obniża się, w czasie wydechu i połykania -przesuwa się ku górze. Ruchy krtani wpływają na jakość i barwę wydobywane dźwięku, ponieważ powodują zmiany pojemność jam rezonacyjnych i układu tonów składowych tworzących dźwięk.
CZĘŚĆ REZONACYJNO- ARTYKULACYJNA
Obejmuje przestrzenie rezonacyjne oraz narządy biorące udział w procesie artykulacji.
Jej rola polega na wzmocnieniu dźwięku wytworzonego w krtani i przekształceniu go w dźwięk mowy, dźwięk artykułowany, zrozumiały dla otoczenia.
Oprócz tego, że odpowiada za formowanie głosek, kształtuje również- poprzez system rezonatorów - barwę wytwarzanego głosu.
Częścią tego układu, która jest jednocześnie samodzielnym narządem, jest narząd słuchu. Jest on organem nadzorczym. Kontroluje słuchowo mowę i śpiew. Odpowiada za odbiór i doprowadzanie do kory mózgowej odpowiednich sygnałów dźwiękowych, dzięki czemu możemy kontrolować i wpływać na wydawane dźwięki.
marzena_kaszowska