Krzysztof Dropinski
ul. 29 Stycznia 69
89-422 Sypniewo,
Nauczyciel mianowany
Scenariusz Rady Szkoleniowej
na temat:
"METODY AKTYWIZUJĄCE W NAUCZANIU",
przeprowadzanej w ramach
wewnątrzszkolnego doskonalenia nauczycieli.
1. „Zadaniem dobrego nauczyciela jest uczyć tak, aby uczeń sam się zaczął uczyć” – przedstawienie motta towarzyszącego Radzie Pedagogicznej i objaśnienie jego puenty.
2. Przedstawienie definicji słownikowej pojęcia metody, oraz poinformowanie Rady Pedagogicznej o zmianie nazwy z metody nauczania na metody kształcenia.
3. Wyszczególnienie i omówienie metod aktywizujących stosowanych w nauczaniu.
4. Przeprowadzenie metodą warsztatową symulacji procesu kształcenia metodą Jigsaw.
5. Podsumowanie szkoleniowej Rady Pedagogicznej.
Autor: mgr Krzysztof Dropinski
Metody aktywizujące.
Metoda:
Ø sposób postępowania, świadomy i powtarzalny wybór działania;
Ø zespół celowych czynności i środków;
Ø sposób wykonania zadania lub rozwiązania problemu.
Pojęcie „metody nauczania” zastępuje się terminem „metody kształcenia”. Kładzie on główny nacisk na uczenie się oraz wychowanie.
MOTTO:
„Zadaniem dobrego nauczyciela jest uczyć tak, aby uczeń sam się zaczął uczyć”.
Można to zrobić tylko „metodą trzech kroków”:,
Ø organizować sytuacje sprzyjające samodzielnemu uczeniu się – metody aktywizujące,
Ø wyposażenie uczniów w techniki, narzędzia uczenia się i myślenia,
Ø zachęcać i popychać do uczenia się czyli rozwoju.
Aktywizujące metody nauczania:
- nabywanie wiedzy i umiejętności poprzez:
Ø wykład - 5%
Ø pogadanka - 20%
Ø metoda sytuacyjna
Ø inscenizacja
Ø dyskusja - 50%
Ø metoda przypadków – 10%
Ø gry dydaktyczne - 15%
Ø tekst przewodni
Ø projekt działań - 50%
Metody aktywizujące to nowoczesny, twórczy model nauczania ukierunkowany na rozwijanie mocnych stron ucznia. Aktywizacja uczniów w procesie dydaktycznym sprzyja wzrostowi efektywności w nabywaniu wiedzy, rozwiązywaniu problemów. Przyczynia się do rozwijania zainteresowań i postaw twórczych. Uczący się jest aktywnym podmiotem zdobywającym wiedzę drogą własnych doświadczeń i poszukiwań.
Metody aktywizujące nauczyciel powinien dostosować do założonego celu. W celu rozwiązania problemu zastosować metody problemowe:
Ø dyskusja dydaktyczna,
Ø seminarium,
Ø inscenizacja,
Ø gry dydaktyczne;
W celu zdobywania umiejętności , doświadczeń powinien zastosować metody praktyczne:
Ø pokaz,
Ø ćwiczenia metodą projektów;
Dla poznania nowych faktów, wiadomości pozwalają metody prezentacyjne:
Ø wywiad,
Ø dyskusja panelowa,
Ø odczyt,
Ø film;
Opis poszczególnych metod aktywizujących (interaktywnych) w kształceniu.
- praca w grupkach 4 - 6 osobowych,
- wspólne poszukiwanie wiedzy, wymiana doświadczeń
- postawienie problemu przez n-la,
- rozwiązanie problemu przez ucznia,
§ analiza,
§ gromadzenie faktów i stawianie hipotez,
§ zaprezentowanie wyników,
- sprawdzenie rozwiązania przez n-la.
Zadanie nauczyciela:
- organizowanie i kierowanie procesem nauczania,
- dostarczenie materiałów źródłowych
- sprawdzenie samodzielnej pracy ucznia.
Cech pracy ucznia:
- pełna aktywność ucznia,
- samodzielne dociekanie do rozwiązania problemu,
- wysiłek intelektualny ucznia,
- zainteresowanie postawionym problemem
1. dedukcyjna – (np. fizyka) dochodzenie do celu poprzez doświadczenie i prezentowanie wniosków w grupach,
2. obcy przybysz – (np. j. polski) praca z tekstem;obcy przybysz to osoba, która nie zna treści, poszczególne grupy odpowiadają na pytania typu: jakie cechy charakteru „A” spodobają się obcemu przybyszowi, itp. Wypowiedzi spisuje się i na koniec wyciąga wnioski.
2. dyskusja punktowana - jest techniką lekcyjną, która polega na tym, że uczniowie dyskutują w grupie 6 – 8 osób. Pozostali przysłuchują się i oceniają ich. Za każdy udział w dyskusji na temat U otrzymuje (+). Punkt (-) może otrzymać za przerwanie, przeszkadzanie itp. Na koniec wszyscy wyciągają wnioski, a nauczyciel ocenia najlepiej dyskutujących.
3. debata – ułatwia podjęcie decyzji, pozwala rozważyć określoną sytuację, problem bez dokonywania wyboru. Dwie grupy przedstawiają swoje argumenty za i przeciw, a przy ich pomocy swoje przekonanie na zadany temat.
4. Jigsaw – (układanka) przerzucenie na uczniów odpowiedzialności za nauczenie części materiału swoich kolegów, zachęca do uczenia się szczegółowego i głębszego.grupy 4 – 6 osobowe wybierają spośród siebie „ekspertów”. Każda grupa ma przestudiowania inną część tego samego artykułu. Grupy mają za zadanie przedyskutować i rozpracować swoją część tekstu tak żeby móc przekazać go innym grupom.Następnie tworzy się nowy podział grup ale w taki sposób, aby w każdej grupie znajdował się uczeń z innej grupy poprzedniej. Po zrelacjonowaniu zdobytej wiedzy przez kolejnych członków nowych grup uczniowie wracają do „starych” zespołów i sprawdzają czy wszystkiego się nauczyli.System ten wymusza pracę aby uzyskać pozytywny rezultat. Integracja zespołu klasowego – każdy uczeń musi skorzystać z pomocy innego ucznia. Każdy musi pomóc pozostałym.
5. drzewo decyzyjne - grupy 4 – 6 osobowe, wcześniej przygotowane arkusze z drzewem, pomaga uczniom przybliżyć kontrowersyjne postacie i decyzje, umożliwia posumowanie wiadomości uczniów w atrakcyjnej formie oraz ich ocenę. Jest to wybór pomiędzy dwiema lub więcej możliwościami. Kolejne czynności w stosowaniu drzewa decyzyjnego:
1. formułowanie problemu – przedstawienie celu dokonania wyboru,
2. przewidywanie – możliwych rozwiązań,
3. określamy kryteria lub cele związane z tą decyzją,
4. prognozujemy pozytywne i negatywne konsekwencje wybranych opcji
5. podejmujemy decyzję
drzewo decyzyjne:
CELE I WARTOŚCI
.1..................................................................
2...................................................................
3....................................................................
SKUTKI (warianty I, II, III ...)
POZYTYWNE NEGATYWNE
........................................ .........................................
MOŻLIWE ROZWIĄZANIA
W JAKIEJ SPRAWIE TRZRBA
PODJĄĆ DECYZJĘ
..............................................
Cele i wartości, którymi kieruje się (uczeń) grupa są kryterium oceny rozważanych możliwości.
Np.
Historia. Temat: Ostatnia szansa Rzeczypospolitej szlacheckiej.
Tok lekcji:
1. Sprawy org.
2. Rekapitulacja wtórna: powtórzenie ostatniej lekcji,
3. wprowadzenie do nowego tematu:
a). wykład o sytuacji Rzeczpospolitej w tym okresie,
b). analiza decyzji o wybuchu powstania kościuszkowskiego na podstawie drzewa decyzyjnego i rozwiązania problemu: jakie działania mogli podjąć Polacy po II rozbiorze i wprowadzeniu rządów Targowiczan.
Drzewo:
Cele i wartości:
§ odzyskanie utraconych ziem,
§ zlikwidowanie ingerencji Rosji w sprawy Polski,
§ reformowanie kraju.
Skutki:
§ pozytywne:
§ demonstracja siły
§ aktywizacja sił
§ osiągnięcie celu
§ korzyści materialne
§ unikanie represji
§ negatywne
§ straty w ludziach
§ rozbiór kraju
§ zniszczenia
§ regres gospodarczy
§ brak wpływu na losy państwa
Możliwe rozwiązania:
§ zorganizować powstanie
§ współpracować z Rosją i Targowiczanami
§ nie angażować się, przyjąć postawę wyczekującą
Ocena pracy uczniów.
6. Drama – metoda rozwijania sprawności umysłowych oraz osobistych zainteresowań, prezentacji wizualnej problemu i wspólnego poszukiwania rozwiązań. Uczniowie uczą się przez doświadczenie i przeżywanie. Ćwiczą umiejętności społeczne: negocjowanie, podejmowanie decyzji, komunikowanie się. Głównym sposobem pracy jest odgrywanie ról.
Przebieg:
(Grupy 2- 3 osobowe) Nauczyciel podaje problem i przydziela role. Po krótkim przygotowaniu grupa prezentuje scenkę przed obserwatorami. Po zakończeniu scenki rozwija się dyskusja nad wszystkimi aspektami przedstawionej sytuacji.
Podsumowanie:
Ocenie podlega tylko przedstawiona sytuacja i zaproponowane rozwiązanie.
...
lim1