MGŁAWICE PLANETARNE.pdf

Mgławice Planetarne

Strona 1 z 3

Mgławice Planetarne

Tego typu mgławice tworzą się na ostatnich etapach Ŝycia gwiazdy, gdy czerwony olbrzym odrzuca swoje zewnętrzne

powłoki w procesie, który prowadzi do powstania białego karła. Otoczka gazowa rozszerza się i dzięki temu jest

widoczna przez kilka tysięcy lat. Pozostałość po gwieździe jest bardzo gorącym białym karłem, o temperaturze

powierzchniowej dochodzącej do 100 000K.

Zdjęcia trzech mgławic planetarnych wykonane przez Kosmiczny Teleskop Hubble'a. Od lewej znajduje

się IC 418 lub "Mgławica Spirograf"; w środku NGC 2440; po prawej NGC 3132 lub "Mgławica Eight-Burst"

Tu znajduje się lista jaśniejszych mgławic planetarnych.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

Numer Powszechna Współrzędne Współrzędne Jasności Rozm. Odległość Konstelacja

NGC/IC Nazwa Równikowe Galaktyczne Mgł. Gw. (s łuku) (lata świetlne)

RA (2000) Dec l° b° [1] [2] [3]

NGC 40 00 13.0 +72 31 120.0 +9.9 10.5 11.6 36 -- 4600 -- Cep

NGC 246 00 47.1 -11 52 118.9 -74.7 8.5 12.0 225 -- -- 1600 Cet

NGC 650/1 Małe Hantle (M76) 01 42.3 +51 35 130.9 -10.5 11.0 16.3 120 -- 2100 -- Per

IC 289 03 10.3 +61 19 138.8 +2.8 13.0 15.9 40 -- -- -- Cas

NGC 1360 03 33.2 -25 52 220.4 -53.9 9.5 11.4 380 1700 -- -- For

IC 351 03 47.5 +35 03 159.1 -15.2 12.0 15.8 7 39100 14700 -- Per

IC 2003 03 56.4 +33 53 161.3 -14.9 12.0 15.0 8 -- 11700 31800 Per

NGC 1501 04 07.0 +60 55 144.6 +6.6 12.5 14.4 52 -- -- -- Cam

NGC 1514 04 09.3 +30 47 165.5 -15.3 10.5 9.4 120 -- -- -- Tau

NGC 1535 04 14.3 -12 44 206.5 -40.6 9.5 12.2 18 4900 4200 -- Eri

IC 418 Mgławica Spirograf 05 27.5 -12 42 215.2 -24.3 10.0 10.2 12 5200 3900 -- Lep

NGC 2022 05 42.1 +09 05 196.7 -10.9 11.5 15.0 20 -- 10400 -- Ori

IC 2149 05 56.4 +46 06 166.2 +10.5 11.0 11.6 9 4600 7200 -- Aur

IC 2165 06 21.7 -12 59 221.3 -12.4 12.0 17.9 8 8200 14000 -- CMa

NGC 2346 07 09.4 -00 48 215.7 +3.6 10.5 11.5 55 -- -- 3000 Mon

NGC 2371/2 07 25.6 +29 29 189.2 +19.9 11.5 14.9 50 -- 8500 -- Gem

NGC 2392 Mgławica Eskimos 07 29.1 +20 55 197.9 +17.4 9.5 10.5 45 1800 3000 3800 Gem

NGC 2438 07 41.8 -14 44 231.8 +4.1 10.5 17.7 70 -- 3200 -- Pup

NGC 2440 07 41.9 -18 13 234.8 +2.4 10.5 17.7 30 8500 3200 5700 Pup

NGC 2452 07 47.4 -27 20 243.4 -1.0 12.5 17.7 19 -- 15700 10500 Pup

IC 2448 09 07.1 -69 57 285.8 -15.0 11.0 14.2 9 10100 9100 -- Car

NGC 2792 09 12.4 -42 26 265.8 +4.1 12.5 13.8 25 10100 11400 8200 Vel

NGC 2818 09 16.0 -36 38 262.0 +8.6 12.5 19.4 40 -- 8500 -- Pyx

NGC 2867 09 21.4 -58 19 278.2 -5.9 9.5 16.6 15 -- 12400 6200 Car

NGC 2899 09 27.1 -56 06 277.2 -3.8 12.0 15.9 90 -- 6500 -- Vel

IC 2501 09 38.8 -60 06 281.0 -5.7 11.0 14.5 2 19200 -- -- Car

NGC 3132 Eight Burst nebula 10 07.0 -40 26 272.1 +12.4 8.5 10.1 45 -- 2200 2100 Vel

IC 2553 10 09.3 -62 37 285.5 -5.4 11.5 15.5 9 1700 13400 -- Car

NGC 3195 10 09.3 -80 52 296.6 -20.0 11.5 15.3 40 -- -- -- Cha

NGC 3211 10 17.8 -62 40 286.3 -4.9 11.5 18.0 16 12100 5900 9200 Car

NGC 3242 Duch Jowisza 10 24.8 -18 39 261.1 +32.1 9.5 12.3 40 3600 3900 2900 Hya

IC 2621 11 00.3 -65 15 291.6 -4.8 11.5 15.4 5 15300 8200 15500 Car

NGC 3587 Mgł. Sowa (M97) 11 14.8 +55 01 148.5 +57.1 11.0 16.0 190 -- 2200 -- UMa

NGC 3699 11 28.0 -59 57 292.7 +1.3 11.0 ? 45 -- -- -- Cen

NGC 3918 Niebieska mgł. planet. 11 50.3 -57 11 294.7 +4.7 8.0 ? 16 4900 6800 5000 Cen

NGC 4361 12 24.5 -18 47 294.1 +43.6 10.5 13.2 100 4900 5200 4700 Crv

IC 3568 12 33.1 +82 34 123.7 +34.5 11.5 13.5 15 8200 11400 -- Cam

IC 4191 13 08.8 -67 39 304.6 -4.8 11.5 16.4 14 10800 14400 -- Mus

NGC 5189 13 33.5 -65 58 307.2 -3.4 10.0 14.9 140 -- 4900 4100 Mus

NGC 5307 13 51.1 -51 12 312.4 +10.6 11.5 14.7 13 8500 7200 8100 Cen

NGC 5315 13 54.0 -66 31 309.1 -4.4 11.5 14.4 6 -- 13700 8400 Cir

IC 4406 Mgł. Siatkówka 14 22.4 -44 09 319.7 +15.7 10.5 17.0 30 -- 3000 -- Lup

NGC 5873 15 12.8 -38 08 331.3 +16.8 12.0 15.5 6 24500 19900 30000 Lup

NGC 5882 15 16.8 -45 39 327.8 +10.1 10.0 13.4 14 6200 8800 -- Lup

NGC 5979 15 47.7 -61 13 322.6 -5.3 12.0 15.3 8 -- -- -- TrA

Sp-1 Fine Ring nebula 15 51.7 -51 31 329.1 +2.0 13.0 14.0 72 -- -- 4700 Nor

NGC 6058 16 04.4 +40 41 64.7 +48.3 13.0 13.9 26 -- 9100 -- Her

2009-05-11

Mgławice Planetarne

Strona 2 z 3

IC 4593 Białooki Groszek 16 11.7 +12 04 25.3 +40.8 11.0 11.2 12 -- 6800 -- Her

NGC 6153 16 31.5 -40 15 341.9 +5.4 11.0 16.1 24 5900 6500 5400 Sco

NGC 6210 16 44.5 +23 48 43.1 +37.8 9.0 12.7 16 6200 10100 5300 Her

IC 4634 17 01.6 -21 50 0.4 +12.2 11.0 13.9 7 14400 16000 16000 Oph

NGC 6302 Mgławica Robak 17 13.7 -37 06 349.5 +1.1 12.0 ? 45 330 1800 -- Sco

NGC 6309 Mgł. Skrzynka 17 14.1 -12 55 9.7 +14.8 11.0 14.4 14 12700 10800 -- Oph

NGC 6326 17 20.8 -51 45 338.2 -8.4 11.5 13.5 12 12700 15700 -- Ara

NGC 6337 Mgł. Czerwony Pająk 17 22.3 -38 29 349.4 -1.1 12.0 14.9 48 4900 -- -- Sco

NGC 6369 Mgł. Mały Duch 17 29.3 -23 45 2.4 +5.9 11.5 15.9 28 3000 5500 4900 Oph

IC 4663 17 45.5 -44 54 346.3 -8.2 12.5 15.2 14 6500 -- -- Sco

NGC 6445 17 49.3 -20 01 8.1 +3.9 12.0 19.0 33 -- 3300 7300 Sgr

NGC 6543 Mgł. Kocie Oko 17 58.6 +66 38 96.5 +29.9 8.5 11.1 20 -- 5900 -- Dra

IC 4673 18 03.3 -27 06 3.6 -2.4 13.0 17.6 16 11700 13400 -- Sgr

NGC 6537 18 05.2 -19 51 10.1 +0.7 12.0 18.8 6 -- 4200 6900 Sgr

NGC 6565 18 11.9 -28 11 3.5 -4.6 12.5 18.5 10 6200 5900 -- Sgr

NGC 6563 18 12.0 -33 52 358.5 -7.3 12.5 18.0 45 9500 3100 -- Sgr

NGC 6572 18 12.1 +06 52 34.6 +11.9 8.5 13.6 14 9500 7800 -- Oph

NGC 6567 18 13.8 -19 05 11.7 -0.7 11.5 14.4 9 -- 9100 4200 Sgr

IC 4699 18 18.5 -45 59 348.0 -13.9 12.5 15.1 7 20500 -- -- Tel

NGC 6629 18 25.7 -23 12 9.4 -5.1 11.5 12.9 15 5900 5500 6400 Sgr

NGC 6644 18 32.6 -25 08 8.4 -7.3 11.5 15.6 3 10400 21200 9800 Sgr

IC 4776 18 45.8 -33 21 2.1 -13.4 11.5 14.1 7 20500 -- 24000 Sgr

NGC 6720 Mgł. Pierścień (M57) 18 53.6 +33 02 63.2 +14.0 9.0 15.3 70 1500 1500 -- Lyr

NGC 6741 Phantom Streak 19 02.6 -00 27 33.8 -2.7 11.0 14.7 8 2350 16300 4800 Aql

NGC 6751 19 05.9 -06 00 29.2 -5.9 12.0 15.5 21 -- 8200 6400 Aql

IC 4846 19 16.5 -09 03 27.6 -9.7 12.5 15.2 3 31300 24800 -- Aql

IC 1297 19 17.4 -39 37 358.3 -21.6 10.5 14.2 7 -- 7800 -- CrA

NGC 6781 19 18.5 +06 32 41.8 -3.0 12.0 16.8 120 -- 950 5100 Aql

NGC 6790 19 22.9 +01 31 37.9 -6.3 10.5 13.5 5 18600 -- -- Aql

NGC 6803 19 31.3 +10 03 46.4 -4.1 11.5 15.2 6 -- -- 5700 Aql

NGC 6804 19 31.6 +09 14 45.8 -4.6 12.0 14.4 35 -- 4900 5000 Aql

NGC 6818 Mgł. Mały Klejnot 19 44.0 -14 09 25.9 -17.9 10.0 16.9 18 -- 8200 7300 Sgr

NGC 6826 Mgł. Mrugająca 19 44.8 +50 32 83.6 +12.8 9.5 10.4 25 3900 5200 -- Cyg

NGC 6842 19 55.0 +29 17 65.9 +0.6 13.0 16.0 48 -- -- -- Vul

NGC 6853 Mgławica Hantle (M27) 19 59.6 +22 43 60.8 -3.7 7.5 13.9 330 910 1100 -- Vul

NGC 6852 20 00.7 +01 44 42.6 -14.5 13.0 17.9 28 -- -- -- Aql

NGC 6884 20 10.4 +46 28 82.1 +7.1 12.5 15.6 6 17600 12700 -- Cyg

NGC 6879 20 10.4 +16 55 57.2 -8.9 13.0 14.8 5 -- 20500 -- Sge

NGC 6886 20 12.7 +19 59 60.1 -7.7 12.0 15.7 8 23500 22200 -- Sge

NGC 6891 20 15.1 +12 42 54.2 -12.1 11.0 12.4 12 8500 8500 -- Del

IC 4997 20 20.1 +16 44 58.3 -11.0 11.5 14.4 2 23500 24500 -- Sge

NGC 6905 Mgł. Niebieski Błysk 20 22.4 +20 06 61.5 -9.6 11.5 15.7 45 -- -- -- Del

NGC 7008 21 00.5 +54 33 93.4 +5.5 12.0 13.2 85 -- -- 2900 Cyg

NGC 7009 Mgławica Saturn 21 04.2 -11 22 37.8 -34.6 8.0 12.8 28 3100 5200 3500 Aqr

NGC 7026 21 06.3 +47 51 89.0 +0.4 12.0 14.2 12 -- 7200 -- Cyg

NGC 7027 21 07.0 +42 14 84.9 -3.5 9.0 16.3 14 -- 3200 3400 Cyg

NGC 7048 21 14.3 +46 17 88.8 -1.7 11.5 19.1 60 -- -- 5600 Cyg

IC 5117 21 32.5 +44 36 89.9 -5.1 12.5 16.7 2 -- 19200 -- Cyg

IC 5148/50 21 59.6 -39 23 2.7 -52.4 12.0 16.5 120 -- -- -- Gru

IC 5217 22 23.9 +50 58 100.6 -5.4 12.0 15.5 7 19600 14700 -- Lac

NGC 7293 Mgławica Spirala 22 29.6 -20 50 36.2 -57.1 7.0 13.5 900 520 590 700 Aqr

NGC 7354 22 40.3 +61 17 107.8 +2.3 12.5 16.2 20 6800 -- -- Cep

NGC 7662 Mgł. Niebieska Kula 23 25.9 +42 32 106.6 -17.6 9.0 13.2 20 5200 5500 -- And

ŚnieŜna

Kolumna 1: Numer katalogu NGC lub IC.

Kolumna 2: Popularna nazwa mgławicy planetarnej.

Kolumna 3: Rektascencja w godzinach i minutach dla epoki 2000.

Kolumna 4: Deklinacja w stopniach i minutach dla epoki 2000.

Kolumna 5: Długość galaktyczna mgławicy planetarnej.

Kolumna 6: Szerokość galaktyczna mgławicy planetarnej.

Kolumna 7: PrzybliŜona widoma wielkość gwiazdowa mgławicy planetarnej.

Kolumna 8: Magnituda centralnej gwiazdy mgławicy planetarnej.

Kolumna 9: Maksymalny rozmiar kątowy mgławicy w sekundach łuku.

Kolumna 9: Odległość do mgławicy planetarnej zaleŜnie od trzech źródeł ponadnych poniŜej.

Kolumna 10: Gwiazdozbiór w którym leŜy mgławica.

Źródła:

[1] Zhang C, (1995), A statistical distance scale for galactic planetary nebulae,

Astrophys J Suppl, 98, 659.

[2] Mal'kov Yu.F, (1997), Distances and physical parameters of PNe, Astron. Zh. 74, 853.

[3] Bensby T, Lundström I, (2001), The Distance Scale of Planetary Nebulae,

Astron and Astrophys, 374, 599.

Mierzenie odległości do Mgławic Planetarnych

Bardzo trudno jest zmierzyć dokładnie odległośc do mgławicy planetarnej. Odmienne techniki maja tendencje do

tworzenia bardzo róŜniących się oszacowań. Niektóre pobliskie mgławice, takie jak Spirala czy Hantle posiadają

dostępne zmierzone paralaksy, lecz w innych przypadkach mogą być zastosowane tylko metody pośrednie, które są

zazwyczaj bardzo niedokładne i błędy często wynoszą 50% i więcej.

2009-05-11

Mgławice Planetarne

Strona 3 z 3

Zdjęcia trzech mgławic planetarnych wykonane przez Kosmiczny Teleskop Hubble'a. Po lewej znajduje

się NGC 6543 lub "Mgławica Kocie Oko"; w środku NGC 6720 "Mgławica Pierscień"; a po prawej NGC

6751.

Powrót do strony Rami ę Oriona

Telewizory lcd

Kamery

2009-05-11

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: