24.02.2005                                                                                                                                Chirurgia [CP1]

Powtórzenie wiadomości

1)     wywiad z chorym i świadkami zdarzenia.

2)     Ogólne badanie fizykalne chorych.

3)     Planowanie badań diagnostycznych.

4)     Diagnozowanie różnic schorzeń chirurgicznych.

5)     Interpretacja wyników badań labolatoryjnych i pomocniczych.

6)     Kolejność udzielenia pierwszej pomocy.

7)     Technika chirurgicznego badania chorych.

8)     Badanie stanu miejscowego.

9)     Objaw otrzewnowy w ostrych schorzeniach jamy brzusznej.

10) Badanie per rectum.

11) Kwalifikacja do leczenia chirurgicznego w trybie doraźnym, odroczonym, planowym lub do leczenia zachowawczego.

12) Czynności związane z monitorowaniem podstawowych czynności życiowych.

Ad.1.

Wywiad

1.      podstawowe dolegliwości, czyli powód zgłoszenia się do lekarza

2.      kiedy rozpoczęły się dolegliwości

3.      początek choroby, (nagły, narastający)

4.      przebieg dolegliwości (godziny, dni, przerwy między dolegliwościami)

5.      czy to ma związek np. z pokarmem lub wysiłkiem; w jakich okolicznościach nasilają się dolegliwości

6.      pytania dodatkowe naprowadzające pacjenta

7.      przeszłość chorobowa

8.      leki (czy brał, bierze w chwili obecnej lub stale)

9.      wywiad rodzinny (np. choroby nowotworowe, cukrzyca)

10.  alergie

11.  nałogi: palenie (od kiedy, gdy ponad 20 lat i ponad 20 sztuk dziennie to bardzo zły stan chorego), alkohol, narkotyki

Ad.2.

Badanie fizykalne

·         oglądanie

·         osłuchiwanie

·         opukiwanie

·         obmacywanie

1)     stan ogólny (pierwsze wrażenie)

2)     głowa:

·         symetria głowy, opukiwanie głowy, czy są obrażenia zewnętrzne;

·         źrenice: symetria, szerokość, reakcje na światło, odruch rogówkowy;

·         gałki oczne: ich ustawienie, czy nie ma patrzenia w ognisko (dzieje się tak w przypadku krwiaka)

·         jama ustna: migdałki; język (obłożenie), śluzówka jamy ustnej (kolor, wilgotność)

·         uszy: czy nie ma wycieków (np. płyn m-r po urazie świadczy o złamaniu podstawy czaszki a dokładniej środkowego dołu czaszki)

·         nos: czy nie ma wycieków (np. z tylnej ściany gardła świadczy o złamaniu podstawy czaszki)

3)     szyja

·         węzły chłonne

-          podżuchwowe ( w okolicy kąta żuchwy)

-          szyjne (za mięśniem mostkowo-sutkowo-obojczykowym są naczynia żylne wzdłuż których są węzły chłonne)

-          nadobojczykowe (w dołach nadobojczykowych)

gdy są powiększone to sprawdza się czy to pojedyncze czy pakiety węzłów chłonnych

·         tarczyca

·         wypełnienie żył szyjnych,

·         tętnice szyjne: tętno (jego symetria tzn na jednej i drugiej tętnicy szyjnej)

·         kręgosłup szyjny (urazowy nieprzytomny poszkodowany)

4)     klatka piersiowa

oglądanie:

·         symetria oddechu (niesymetryczny – powłuczenie klatki piersiowej; ruchy paradoksalne „klatka cepowata” – gdy wyłamana klatka piersiowa, wówczas przy wdechu klatka piersiowa zapada się, bo w niej jest ciśnienie ujemne i przy wzroście objętości powiększa się ciśnienie ujemne)

·         zniekształcenia klatki piersiowej

·         ślady obrażeń zewnętrznych (zadrapania, zasinienia)

obmacywanie

·         bolesność uciskowa

·         czy nie ma odmy podskórnej (wówczas trzeszczenia) – gdy uszkodzeniu ulego tkanka płucna

osłuchiwanie

·         PŁUCA

Sprwadzenie czy jest szmer oddechowy obustronny

-          fizjoloiczny – pęcherzykowy

-          patologiczny – oskrzelowy (fizjologicznie nad wnękami płuc) ; badamy między łopatką  a kręgosłupem

-          fenomeny osłuchowe: trzeszczenia, rzężenia, furczenia, świsty, gwizdy

-          niesłyszalny po jednej stronie – podejrzenie odmy

·         SERCE

-          nad koniuszkiem serca – najlepiej słuszalna zastawka mitralna

-          podstawa serca – najlepeij słyszalna zastawka trójdzielna

-          zastawka aorty – w II przestrzeni międzyżebrowej po stronie prawej mostka

-          zastwaka pnia płucnego – w II przestrzeni międzyżebrowej po stronie lewej mostka

Sprawdzenie:

-          miarowości serca

-          tony serca: nad koniuszkiem bardziej zaakcentowany ton I, a nad aortą i tętnicą płucną ton II

-          szmery: skurczowy, rozkurczowy

-          częstość akcji serca

-          głośność akcji serca

opukiwanie

-          rodzaj wypuku

-          jawność wypuku

-          granica płuc (płyn w jamie opłucnowej – stłumienie, wypuk bębenkowy)

5)     jama brzuszna

oglądanie

·         wysklepienie powłok

·         naczynia żylne (poszerzone czy nie, np. głowa meduzy śwaidczy o nadciśnieniu wrotnym)

·         ślady urazów (zadrapania, asinienia)

·         blizny pooperacyjne

·         ruchomość oddechowa powłok brzusznych

palpacja

·         napięcie powłok brzusz. (badamy całą dłonią) – jest badaniem palpacyjnym wykonywanym jako pierwsze ze względu na to że jest badaniem najdelikatniejszym

badanie przeprowadzane na głębokim wydechu – gdy nie jesteśmy pewni czy napięcie powłok nie jest wynikiem osobistej nadwrażliwości

·         bolesność uciskowa – umiejscowienie

3