charakterystyka morza bałtyckiego.pdf

(823 KB) Pobierz
Bałtyk nazywany jest morzem śródziemnym północnej Europy, ponieważ ze wszystkich stron jest otoczony
lądem, a z Morzem Północnym łączy go jedynie kilka płytkich cieśnin. Położone jest w północnej strefie klimatu
umiarkowanego. Oba morza leżą na tym samym szelfie kontynentalnym.
rozciągłość południkowa – ok. 1300 km
rozciągłość równoleżnikowa najszersza (przez Zatokę Fińską) – ok. 600 km
rozciągłość równoleżnikowa najwęższa (przez Zatokę Botnicką) – 100 km
rozciągłość równoleżnikowa poniżej Gotlandii – ok. 250 km
FAZY ROZWOJU BAŁTYKU
1. Bałtyckie Jezioro Lodowe w początkowej fazie rozwoju, ok. 13 tys. lat temu.
2. Bałtyckie Jezioro Lodowe w końcowej fazie rozwoju ok. 10,3 tys. lat temu.
3.
Morze Yoldiowe ok. 10 tys. lat temu
4.
Jezioro Ancylusowe ok. 9,2 tys. lat temu
782181440.005.png 782181440.006.png 782181440.007.png 782181440.008.png 782181440.001.png
5.
Morze Litorynowe ok. 7.5 tys.lat temu
6. Morze Bałtyckie dzisiaj
LINIA BRZEGOWA:
Brzegi Bałtyku kształtowały się pod wpływem ruchu wody morskiej, zależnie od swojej budowy
geologicznej. Na wybrzeżach Szwecji, Finlandii w związku z działalnością niszczącą lądolodu powstało
wybrzeże fiordowo-szkierowe. Wybrzeża Skandynawskie są skaliste, wysokie. Południowe wybrzeże Bałtyku,
Polskie określa się jako mierzejowo-zalewowe (budowane przez morze, tereny nisko położone są zalewane) z
mierzejami - Wiślaną, Helską, Kurońską. Południowe wybrzeża Bałtyku są w przeważającym stopniu niskie i
piaszczyste – typ wydmowy w miejscach gdzie występują niskie obszary pradolinie, często zabagnione. Na
południu występują też wybrzeża klifowe(morze niszczy wysoki brzeg - Wyspa Wolin, Gdynia, Jastrzębia Góra,
Estonia)w miejscach, gdzie morze podchodzi do wysoczyzny morenowej (z przewagą glin, głazów).
Wyspy
Fionia
Zelandia
Lolland
Falster
Bornholm
Rugia
Gotlandia
782181440.002.png 782181440.003.png 782181440.004.png
Olandia
Sarema
Hiuma i inne u brzegów Estonii (Vormsi, Muhu)
Wyspy Alandzkie
Pojedyncze wyspy w zatoce botnickiej (Hormon, Angeson, Vallgrund, Hailuoto).
Półwyspy
Mierzeja Kurońska
Mierzeja Wiślana
Fischland-Darß-Zingst
Mierzeja Helska
Zatoki
Zatoka Fińska
Zatoka Ryska
Zatoka Pomorska
Zatoka Gdańska
Zatoka Botnicka
Zatoka Kilońska
Zatoka Narewka
Zatoka Meklemburska
Zatoka Liońską
Zatoka Hanu.
Zalewy
Zalew Szczeciński
Zalew Wiślany
Zalew Kuroński
UKSZTAŁTOWANIE DNA
Głębie
Jama Landsort (459 m)
Głębia Gotlandzka
Głębia Gdańska (113 m)
Głębia Arkońska
Głębia Bornholmska
Płycizny
Ławica Słupska
Ławica Bornholmska
Ławica Odrzańska
TEMPRERATURA WÓD
Bałtyk jest morzem chłodnym. Temperatura jest uzależniona od położenia-szerokości geograficznej, oraz od
stopnia zasolenia wody (i tak woda słabo zasolona szybciej zamarza). Temperatura w wodach południowej
części Bałtyku wynosi od 0°C (zima) do 18°C ( lato), natomiast średnio w zatokach aż +22°C. Wody Zatoki
Botnickiej oraz Fińskiej zamarzają w zimie. Wody północnego morza wkraczają w rejon koła polarnego Bałtyk
był już cały skuty lodem , w latach: 1326,1459,1658 Ale ostatnio zamarza tylko północna część. Jest to związane
ze zmianami klimatycznymi, oraz ruchliwością morza, każdego roku płynie po jego wodach około 7000 statków,
poza tym do Bałtyku dostają się liczne ciepłe wody z dużych miast, dlatego woda również nie zamarza , do tego
jeszcze człowiek wykorzystuje lodołamacze, nie pozwalając morzu zamarznąć.
FAUNA I FLORA
Fauna Bałtyku
o krewetka
elegancka
(atlantycka)
o krab
wełnitocypcy
o pustelnik
bernardyn
(potówka)
o zmieraczek
plażowy
Flora Bałtyku
Glony wielokomórkowe wytpują na płytkich wodach Bałtyku (do 30 m ) .
ZASOLENIE WÓD
Ze względu na niskie zasolenie Bałtyk zalicza się do wód słonawych (mezohalinowych) i określa morzem
półsłonym. Średnie zasolenie wynosi ok. 7 ‰. Na ogół waha się w granicach od 2 do 12‰, choć zimą zasolenie
nie przekracza 0,78% w Zatoce Gdańskiej. W Kattegacie i Skagerraku wynosi ok. 20‰, w Bełtach i Zatoce
Kilońskiej ok. 15–17‰, przy polskich wybrzeżach ok. 7‰, w Zatoce Puckiej spada do 6,2‰, w Zalewie
Wiślanym tylko 1–3‰, w Zatoce Fińskiej i Botnickiej spada do 2‰. Stosunkowo duże różnice zasolenia w
Bałtyku występują w kierunku pionowym. Słona woda jako cięższa opada ku dnu basenu. Na przykład w
Basenie Bornholmskim przy powierzchni wynosi ok. 7,5‰ a przy dnie, na głębokości 100 m sięga aż 15–18‰.
RUCHY WÓD MORSKICH
Na Bałtyku są słabe ruchy wody morskiej, ponieważ fala pływowa z Morza Północnego, dochodzi
tylko do płytkich ( 11 - 50 metrów głębokości), cieśnin duńskich. Wysokość pływów morskich na
morzu wynosi 40 cm w cieśninie Kattegat, ale już 10 cm ( Zatoka Kilońska) i w granicach 5 - 2 cm
na południowym wybrzeżu Bałtyku. Jeśli idzie o fale spowodowane wiatrem to osiągają nawet d 3
m. Największe takie fale Bałtyku osiągały ( w czasie sztormów 9 metrów wysokości). Bałtyk to
akwen b urzliwy.
prądy morskie:
powierzchniowy prąd wód słodkich (inaczej wody opadowej), który płynie w kierunku
zachodnim,
głębinowy prąd wód słonych, który przynosi bardzo słone wody morskie z basenu Morza
Północnego,
dryfy , które wywołują tzw. potok rumowisk skalnych, zazwyczaj jest to piasek i powstanie
mierzei (ale na wybrzeżu południowym).
PROBLEMY ZANIECZYSZCZENIA
Bałtyk jest jednym z najbardziej zanieczyszczonych mórz na świecie. W 1973 podpisano Konwencję Gdańską o
rybołówstwie i ochronie żywych zasobów Bałtyku i Bełtów. W 1974 siedem państw nadbałtyckich (spośród 9)
podpisało drugą Międzynarodową Konwencję Bałtycką w Helsinkach. Ciągle jednak Bałtyk pozostaje jednym z
najbardziej zanieczyszczonych mórz na świecie..
Przyczyny zanieczyszczenia
budowa rowów melioracyjnych
intensywne uprzemysłowienie
rozwój i powstawanie nowych miast
okoliczne ścieki i odpady
tysiące ton broni chemicznej m.in. pokłady gazu muszardowego (iperytu), tabunu innych
trucizn zawierających m.in arsen zatopionej na dnie Bałtyku po II Wojnie Światowej
Skutki zanieczyszczenia
Morze Bałtyckie w ciągu XX wieku zmieniło swój charakter z oligotroficznego (o
przejrzystych wodach) w mocno zeutrofizowane

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin