BANKOWOŚĆ EUROPEJSKA
WYKLAD I 09-10-04
T:ROLA BANKÓW W SYSTEMIE FINANSOWYM PAŃSTWA
LITERATURA:
1. R.Steiner „rynki finansowe” ,Renters Oficyna ekonomiczna Kraków 2002
2. Chęzak „Rynek finansowy Unii Europejskiej” Biblioteka bankowca, Twigger2000
3. Paluszek „systemy bankowe w procesie europejskiej integracji walutowej” wyd.AC w Poznaniu, Poznań 2001r.
4. Solara” Rozwój systemów demokracji” biblioteka Menedzerska i Bankowca, Warszawa 1996
5. Nowak-Far „Unia Gospodarcza i Walutowa w Europie” wyd. Beck, W-wa 2002
6. Chręziak, Pietrzak „Bankowość na świecie i w Polsce”PWN2002
7. Zabielski „Finanse międzynarodowe, PWN 2000
8. Praca zbiorowa pod red. Oziewicz „Procesy integracyjne we współczesnej gospodarce światowej” PWN, W-wa 2001
Bank handlowy wykupiony przez City Bank WBK wykupiony przez Bank Irlandzki. W Polsce działały do 2000r. Osobno Bank
PBK- Powszechny Bank Kredytowy w W-wie oraz
BPH- Przemysłowo Handlowy w Krakowie byli liderami.
Creditanstalt Bank Austria-na giełdzie w W-wie wykupił pakiet banku PBK (51%)
BPH został wykupiony przez niemiecki bank gigant Commerzbank(51%) , który wykupuje w Austrii Creditanstalt Bank Austria w 2000r.
W 2001r. Połączyli w jedność PBK, BPH i Creditanstalt Bank i nazywają się Bank BPH.
Poprzez połączenie banków nastąpiło; zyskują oni:
-zmniejszają się koszty stałe
-zwiększył się udział swój na rynku Polski (efekt synergii),
-oszczędność na personelu czyli zmniejszają się koszty stałe (redukcja etatów)
-wyszkolony personel
-gotowa liczba klientów
-gotowa sieć, placówek, oddziałów, filii.
-wzmocniona zostaje struktura kapitałowa co zmniejsza ryzyko upadku tego banku.
LIBERALIZACJA-wiąże się z poprzednią tendencją do zapewnienia swobody przepływu kapitału, osób, świadczenia usług, a także prowadzenia działalności gosp. W przekroju ponadnarodowym. W dzisiejszym świecie finansów prowadzenia różnego rodzaju utrudnień dla przepływów kapitału traktowane jest jako widoczny sygnał zniechęcający do dokonywania inwestycji. Istnieje powszechna zasada od w-ści rynku stosowania praktycznie na wszystkich ważnych rynkach( nawet w Chinach).
Polski rynek papierów wartościowych również przechodził okres zmian w przepisach prawa odnośnie otwartości przepływów kapitałowych. Wynikały one z naszego członkostwa, organizacji, rozwoju gospodarczego i współpracy (OFCD) jak również z procesu dostosowywania regulacji do rozwiązań przyjętych w krajach UE.
GLOBALIZACJA- jest efektem liberalizacji ponadto związana jest z przepływem informacji w efekcie czego dokonywana jest wycena kapitału ze względu na miejsce na kuli ziemskiej wynika to wprost z nowoczesnych systemów informacyjnych na giełdach, w domach maklerskich, bankach, a nawet TELETEKST w odbiornikach telewizyjnych u osób prywatnych.
EURONEXT-w 2000r. Powstał z połączenia giełdy w Amsterdamie, Brukseli, Paryża i Lisbonie.
NOREX-w 2000r. Powstał w wyniku sojuszu giełd w Sztokholmie, Kopenhadze i Oslo.
NEWEX- w 2000r. Połączenie Deusche Borse i giełdy w Wiedniu (naszymi polskimi akcjami mogą obracać zagraniczne podmioty)
T:MIĘDZYNARODOWA KONKURENCYJNOŚĆ SZWAJCARSKIEGO SYSTEMU BANKOWEGO.
1.struktura systemu bankowego:
BANKOWOŚĆ-stanowi jedną z najważniejszych dziedzin gosp. W Szwajcarii, a jej 11% tj. dwu albo trzy krotne więcej aniżeli w innych krajach Europy zach. Można stwierdzić, że bankowość w Szwajcarii jest b. Ważnym działem gosp. Jeżeli uwzględnimy do tego towarzystwo ubezpieczeń powiązane z reguły z grupami bankowymi to okaże się, że cały sektor bankowo-ubezp. W Szwajcarii zatrudnia 160 tyś. Osób, tworzy 13,5%dochodu krajowego. Szwajcaria należy do jednego z najbogatszych krajów Swiata o czym świadczy fakt że wysokość wkładu bankowego (oszczędności w 2000r. Wynosiły 67000CHF na jednego mieszkańca. W tym systemie dominują dwa podmioty: UBS, CREDIT SUISSE GROUP. W istocie są to globalnie operujące międzynarodowe grupy finansowe z siedzibą w Szwajcarii. Liczbę wszystkich banków zarejestrowanych w Szwajcarii 369 banków.
2.oferta dla klientów indywidualnych-Banki Szwajcarskie specjalizują się w zarządzaniu majątkiem osób prywatnych PRIVATE BANCINE. Liczba dostępnych w sektorze funduszy inwestycyjnych przekracza kilka tysięcy. mniejsze znaczenie dla działalności bankowej mają kredyty i bankowość detaliczna. Udziela się kredytów hipotetycznych stosunkowo niewiele. Ponieważ znaczna część Szwajcarów mieszka w obiektach czynszowych pomimo wysokich własnych dochodów w rezultacie banki nie zarabiają wiele na kredytach hipotetycznych, których oprocentowanie wynosi 3% (w Polsce 20%).Bardzo ważną część mieszkań stanowi dorobek poprzednich pokoleń (brak zniszczeń powojennych) i wymaga tylko renowacji.
3.pozycja międzynarodowa –banki Szwajcarskie administrują aż 1\3 światowych rezerw pieniężnych oraz majątkowych. Szwajcarski system finansowy w tym specyficznie rozumiane zasady tajemnicy bankowej wpłynęły na taki poziom pozyskiwania kapitału na
II- Wlk Brytania
III-Karaiby
IV-USA
Zarządzanie światowymi depozytami osób prywatnych
I-Szwajcaria 33% V Wyspy Manche 6%
II-Wlk. Brytania 15% VI Luksemburg 6%
III- Karaiby 13% VII Hongkong 5%
IV USA 12% VIII Lisztenstain 3%
Tak wysoką koncentrację Szwajcarskiego kapitału :
-niższa biurokracja
-niskie podatki
-bezpieczeństwo państwa
-stabilność prawna
-tajemnica bankowa
-ucieczka przed podatkiem własnym kraju
-brak podatku od odsetek
4.tajemnica bankowa-centralnym ogniwem międzynarodowej konkurencji banków Szwajcarskich pozostaje od lat specyficznie praktykowana tajemnica bankowa. Kwestia ta stała się w 2002 r. Przedmiotem kontrowersji i nacisków UE domagającej się od szwajcarów udziału w wymianie inf. Miedzynaukowej. Obowiązkiem banków jest dochowanie tajemnicy jej naruszenie jest karalne jako uzasadnienie braku informacji dla np. służb z urzędu skarbowego. Społeczeństwo Szwajcarskie wyjaśnia , że akceptuje swój system podatkowy i nie istnieje potrzeba kryminalizowania niesłychanie rzadkich przypadków niepłacenia podatków, zaś tajemnica bankowa traktowana jest jako element wolności i swobód obywatelskich.
5. przewaga konkurencyjna-podobne zasady tajemnicy bankowej praktykują inne kraje Europy jak Belgia, Luksemburg i Austria za tym sama tajemnica bankowa nie byłaby w stanie wykreować Szwajcarii jako centrum światowych finansów. O przewadze konkurencyjnej rozstrzygają bezpieczeństwo, stabilność biznesu i fiskalizm sąsiednich państw.
6. bezpieczeństwo-neutralna Szwajcaria zachowała nienaruszony przez obie wojny światowe system polityczny, nie doświadczyła żadnych kryzysów walutowych. Od 150 lat jest przy władzy ta sama partia polityczna , od 40 lat nie nastąpił spadek kursu franka Szwajcarskiego jest to najbezpieczniejsza waluta świata w połączeniu z bardzo niską inflacją depozyty w bankach zachowują swoją wartość.
7. stabilność prawa-elementem konkurencyjności sektora bankowego jest zaufanie do Szwajcarii jako kraju . niezależność gosp. Państwa , stabilność państwa, konserwatyzm państwa i społeczeństwa miała podatność na zmiany; brak napięć społecznych, bardzo niewielka korupcja wszystko to wpływa na korzystne postrzeganie systemu bankowego .
8.profesjonalizm-każdy pracownik banku Szwajcarskiego zna biegle języki obce zasadniczym j.ang. jest językiem obowiązującym
9.wydajność-wielu cudzoziemców ceni sobie ich lepsze traktowanie w Genewie a niżeli w Londynie czy Frankfurcie czy innych centrach finansowych. Jakość obsługi Szwajcarii jest jedną z najlepszych na świecie. Ponadto krótki pobyt w centrach bankowych. Genewa czy Curichu można łatwo połączyć z uprzednim letnim wypadem na narty, weekendem w wodnym kurorcie w którym wypada bywać, oczywiście nie oferują takich możliwości. Niemcy, Belgię czy Luksemburg coś Austria i Francja jedynie w organizowanym stopniu.
WYKŁAD II
T:IMICZ BAKOWOŚCI SZWAJCARSKIEJ
Legenda bankowości Szwajcarskiej jako wzorca jest kulturowo zakorzeniona w Europie i ma duże znaczenie emocjonalne, zwłaszcza w tych krajach europejskich, które często nawiedzane były przez kataklizmy wojenne. Imicz bankowości Szwajcarskiej nie wymaga refleksji ani dowodu. Jeżeli ktoś spyta nas gdzie są najlepsze banki na świecie odp. W Szwajcarii.
OTOCZENIE BIZNESU W SZWAJCARII.
Infrastruktura i otoczenie biznesu dojrzewało w Szwajcarii przez wiele lat sprzyjając rozwojowi rynku finansowo-bankowego tutaj czwarty co do wielkości w Europie Giełda w Curichu (największa w I Londynie, II Frankfurt, III Paryż). Poziom podatków jest w Szwajcarii średnio o ok. 1\3 niższy niż w krajach sąsiednich wielu zagranicznych przedstawicieli wolnych zawodów, sportowców i aktorów obiera Szwajcarię (podobnie jak Monako) na miejsce stałego zamieszkania by korzystać z oszczędności podatkowych. Szwajcaria jest siedzibą wielu Holdingowców międzynarodowych, które produkują na całym świecie, ale konsolidują tutaj swoje bilanse i płacą tutaj relatywnie niższe podatki (np. ABB). Ponadto Szwajcaria jest 1 krajem w Europie, który zniósł wszelkie ograniczenia dewizowe.
FISKALIZM SĄSIADÓW SZWAJCARII
Zarówno w Niemczech jak i we Włoszech obowiązuje skomplikowany system podatkowy stanowi to silną motywację dla transferu na kontach w bankach w Szwajcarii zwłaszcza w regionach Szwajcarskich. Na tej bazie wyrosła w ostatnich latach trzecia co do wielkości . szwajcarskie centrum bankowe w Lugano zarządzające kapitałami Włoskimi. Depozyty niemieckie trafiają głównie do Curichu i Bazylei.
PERSPEKTYWY ROZWOJU BANKOWOŚCI SZWAJCARSKIEJ
Sąsiedzi Szwajcarii zaczęli ograniczać przepisami prawnymi możliwości transferu przez swoich mieszkańców pieniędzy do Szwajcarii. W odpowiedzi na te będzie wzmożone przez banki Szwajcarskie oddziały za granicą. W 1 kolejności w Niemczech, Włoszech i we Francji. Dzisiaj banki szwajcarskie mają ok. 100 oddziałów zagranicznych (nie licząc banków zagranicznych kontrolowanych kapitałowo) szacuje się, że ich liczba może się podwoić w ciągu najbliższych kilku lat.
PRZYCZYNY POWSTANIA UE
Pod koniec lat 80 państwa członkowskie UE odbyły dynamiczne działania na rzecz zacieśniania wspólnoty walutowej 19.. rada europejska powołała tzw. Komitet Delorsa, którego głównym zadaniem było przygotowanie projektu tworzenia Unii walutowej. Na szczycie rady Europy w grudniu 1989r. Przyjęto raport komitetu. Dokument ten w dużym stopniu dał podstawy przepisom traktatu w Maastricht poświęconym współpracy walutowej. Przyczyny podjęcia takiej decyzji należy upatrywać w woli krajów członkowskich. Zacieśnianie współpracy walutowej oraz politycznych interesach poszczególnych państw. I tak słabsze ekonomicznie kraje takie jak Portugalia, Grecja czy Hiszpania liczyły, że pogłębianie się integracji w ramach wspólnoty Unii będzie równoznaczne z rozszerzeniem dostępu tych państw do wspólnotowych środków budżetowych. Podczas szczytu UE odbywającego się w Maastricht podjęto decyzję o UE. Traktat ten przyjęto 7 lutego 1992r. Potwierdził on, że jednym z najistotniejszych długoterminowych priorytetów UE jest tworzenie unii walutowej. Plan realizacji został wcześniej poprawiony w dokumencie przygotowany przez komitet De lorski.
Traktat o UE= traktat z Maastricht
Prekambule o UE została wyrażona gotowość państw członkowskich o ustanowienie unii walutowej obejmującą wspólną i stabilną walutę.
CELEM UE W WYMIENIONYM TRAKTACIE JEST: ”osiągnięcie całego i zrównoważonego postępu gospodarczo- społecznego w szczególności poprzez stworzenie obszaru pozbawionego wew. granic, wzmocnienie wspólności ekonomicznej i społecznej oraz ustanowienie Unii Gospodarczo-Walutowej docelowo ze wspólną walutę.
Podsumowanie:
Najistotniejsze czynniki, które przesądziły o wzmożeniu wysiłku na rzecz budowy unii walutowej:
-ułatwienie handlu towarami i usługami w ramach tzw. Jednolitego rynku
-polepszenie konkurencyjności wspólnoty w stosunku do USA i Japonii
-ułatwienie przepływu kapitału między państwami członkowskimi
-zapowieżenie spekulacjom walutowych polepszenie koordynacji polityki gospodarczej i walutowej w krajach wspólnoty
-umożliwienie wszystkim krajom członkowskim udziału w kształtowaniu polityki monetarnej e ramach unii walutowej
-nadanie UE nowej tożsamości gospodarczej i politycznej przede wszystkim wobec zjednoczenie Niemiec oraz upadku systemu komunistycznego w Europie środkowej i wschodniej.
CELE STRATEGICZNE TWORZENIA UE
-ograniczenie poziomu inflacji
-stymulowanie wzrostu gosp. Oraz stworzenie narzędzi umożliwiających elastyczne reagowanie na negatywne tendencje pojawiające się na światowych rynkach finansowych.
OCENA PRZESŁANEK POWSTANIA UNII WALUTOWEJ
1. argumenty przeciw utworzenia unii monetarnej. Przeciwnicy uważają, że przyjęcie jednolitej waluty oznacza rezygnację z możliwości prowadzenia własnej polityki pieniężnej oraz korzystania z instrumentu kursowego jako panaceum na ewentualne równości gosp.
2. argumenty za wprowadzeniem unii walutowej. Zwolennicy wprowadzenia unii walutowej zwracają uwagę na obniżkę kosztów związanych z transakcjami handlu zagranicy. Koszty wymiany zagranicznej stanowi 0,4 PKB Państw członkowskich Unii. I ponoszone jest nie tylko przez producentów ale i przez zwykłych obywateli. Nazwa wspólna waluta wyeliminuje również koszty związane z zabezpieczeniem się przed ryzykiem kursowym. Euro jako wspólna waluta UE wpływa korzystnie na rozwój przedsiębiorczości UE ponieważ pozwala na realne porównanie towarów i usług stosowanych w państwach UE . jednocześnie jednolita waluta poprawia konkurencyjność firm europejskich w zetknięciu z produktami USA i Japonii. Korzyści z prowadzenia wspólnej waluty odczują również osoby podróżujące po Europie nie będzie już konieczne wymienianie danej waluty narodowej na lokalną. Euro ma szanse stworzenia silnej finansowo Europy. Unia monetarna zapewni poprawę w zakresie finansów publicznych, bezrobocia i wzrostu gosp. Europy. Europa wyposażona w silną walutę będzie mogła zapewnić większą stabilność międzynarodową sytuacji monetarnej. Przed unią monetarną pozycja USD (dolara) była niepodważalna bo 80% transakcji kapitałowych dokonywano w tej walucie. Euro ma za zadanie przytłumić potęgę waluty USA. Europejski Bank Centralny ma sprawować kontrolę nad deficytami budżetowymi poszczególnych państw UE oddziaływać na stabilizację cen i pobudzać handel w celu zapewnienia mieszkańcom UE wyższego poziomu życia. W strefie euro żyje ok. 250 mln. Ludzi, którzy wytwarzają ponad 18% światowego dochodu i ok. 20% globalnego eksportu dzięki temu waluta euro ma szansę stać się drugim obok dolara środkiem rozliczeń międzynarodowego handlu i rezerw bankowych. Spójności nazywane kryteriami korwengencji. Określano je w specjalnym protokole, aneksie do traktatu z Maastricht. W III etapie państwa UE musiały pokazać swoje kompetencje w zakresie kształtowania polityki pieniężnej Europejskiego Banku Centralnego.
T:KRYTERIA KORWENGENCJI (SPÓJNOŚCI)
Są to kryteria, które musiały spełnić państwa UE. Wchodząc do unii walutowej obejmowały:
1. Stabilność cen-średnia stopa inflacji w roku poprzedzającym badanie dotyczące kryteriów spójności nie powinna być wyższa niż 1,5 punktu% od wskaźnika odnotowanego III najlepszych pod tym względem krajach.
2. Deficyt budżetowy- nie może przekroczyć 3% PKB.
3. Dług Publiczny- nie może osiągnąć wartości powyżej wartości PKB.
4. Stopy procentowe-wysokość średniej nominalnej długookresowej stopy % nie może przekroczyć o więcej niż 2punkty % średniej nominalnej. Dług stopy % średniej stopy % w 3 krajach członkowskich o najniższym wskaźniku inflacji.
5. Udział w mechanizmie kursowym europejskiego systemu walutowego- państwa członkowskie muszą bez większych napięć stosować się do wahań kursów przewidzianych w ramach mechanizmu kursowego przynajmniej w okresie 2 lat przed zbadaniem zdolności spełniania kryteriów.
6. Próby oceny korwengencji- utworzenie unii walutowej i wprowadzenie jednolitej waluty wymagało zbliżenia warunków ekonomicznych w zakresie stabilności cen kursów walutowych sytuacji na rynkach finansowych i finansów publicznych. W państwach w których nie udało się spełnić tego kryterium będą mogły przystąpić do unii walutowej. Dopiero po odpowiedniej poprawie wskaźników ekonomicznych poszczególne kraje UE dążą zatem do tych samych celów, jednakże z różnymi prędkościami uzależnionymi od ich woli i możliwości. Z drugiej strony powstaniem unii walutowej w okrojonym składzie. Byłoby niekorzystne zarówno dla krajów będących w unii walutowej jak i krajów pozostających poza unią np. kraje pozostające poza unią walutową.
ETAPY TWORZENIA UNII WALUTOWEJ
I etap (1lipca 1990-31 grudnia 1993)
II etap (1 stycznia 1994-31 grudnia 1998)
III etap (od 1 stycznia 1999-31 grudnia 2000)
IV etap (od 1 stycznia 2001-do obecnie)
Traktat o Unii Europejskiej wszedł w życie 1.listopad.1993 i przyniósł ważny impuls do stworzenia unii walutowej. Tworzenie unii walutowej przebiegało w 4 etapach.
I etap-w tym okresie państwa członkowskie realizowały tworzenie wspólnego obszaru finansowego. Liberalizowały rynki usług bankowych i ubezpieczeniowych. Zacieśnioną współpracę pomiędzy narodowymi arkami centralnymi. Kraje UE miały zapewnić swobodę przepływu kapitału. Od lipca 1990 zostały zniesione bariery i przestały istnieć ograniczenia dla swobody przepływu kapitału. Od lipca 1990 zostały zniesione bariery i przestały istnieć ograniczenia dla swobody przepływu kapitału.
II etap- w tym okresie banki centralne krajów członkowskich musiały uzyskać całkowitą niezależność od rządów państw członkowskich UE. Wprowadzono zakaz zaciągania pożyczek przez rządy w Bankach Centralnych. Utworzony zostaje Europejski Instytut Walutowy będący podstawą powołania Europejskiego Banku Centralnego, który powołano EBC 1 czerwca 1998 do życia (European Central Bank ang.) (niem. EZB Die Europaische Zentralbank). Dokonano oceny przez kraje UE kryteriów kwalifikujących do unii walutowej.
III etap- nastąpiło usztywnienie kursów centralnych pomiędzy walutami państw zakwalifikowanych do unii walutowej. W miejsce europejskiej jednostki walutowej ECU czyli waluty koszykowej. Wprowadzono samodzielną jednostkę walutową Euro. Jej wprowadzenie odbywało się stopniowo. 1 stycznia 1999 rozpoczęto stopniowe wprowadzanie do obiegu euro w stosunku 1:1. jedenaście państw zdecydowało się stosować euro w rozliczeniach bezgotówkowych. Po okresie przejściowym 2lat obiegu miały się znaleźć tylko i wyłącznie banknoty euro. Aby przejść do III etapu państwa UE musiały spełnić kryteria musiałyby:
Utrzymać wyższe stopy % niż kraje wew. unii walutowej, ponieważ w ten sposób byłyby zmuszone chronić swoją walutę przed spadkiem wartości w stosunku do euro. Wpłynęłoby to niekorzystnie na wzrost gosp. Tych krajów.
7.kraje spełniające kryteria spójności
komisja euripejska w październiku opublikowała prognozy makroekonomiczne z których wynikało, że kryteria spójności spełnia 9 państw. Blisko spełnienia tych kryteriów były Włochy jednak ich największy problem stanowił deficyt budżetowy. Kryteria spełniały:
-Austria
-Belgia
-Dania
-Finlandia
-Francja
-Holandia
-Hiszpania
-Irlandia
-Luksemburg
-Niemcy
-Portugalia
-Szwecja
-Włochy
-Wlk. Brytania
Z wymienionych krajów 2 zrezygnowały na własną prośbę z unii walutowej:Dania, Szwecja i wlk. Brytania. Grecja nie spełniała wymogów zawartych w Traktacie z Maastricht . nie została od razu przyjęta do unii monetarnej, ale grecki rząd planował jak najszybciej spełnić te wymogi by mimo to stać się członkiem unii walutowej. Parlament europejski 30 kwietnia 1998r. 402 głosami za 79 głosami przeciw przyjął propozycję komisji Europejskiej. Otworzono w ten sposób drogę do wprowadzenia wspólnej waluty.
7. Gospodarcze skutki prowadzenia nowej jednolitej waluty euro.
a) Podwójne oznaczenie cen- wew. strefy euro od 1 stycznia 1999 wszyscy przedsiębiorcy musieli informować swoich klientów oraz o cenie przeliczonej po kursie wymiany na euro, ustalonym 1 stycznia 1999. Procedura dotyczyła zarówno na opakowaniach cen produktów jak i zapasu na fakturach.
b) Zamrożenie kursów walutowych- w państwach należących do obszarów wspólnej waluty europejskiej z dniem 1 stycznia 1999 kurs wymiany waluty narodowej na euro został zablokowany. W strefie euro przedsiębiorca nie ponosił kosztów związanych z ryzykiem kursowym. Pozostając z kosztami wymiennymi waluty narodowe i euro stawały się ekonomicznie te same.
c) Usługi bankowe- banki odegrały ogromną rolę w procesie prowadzenia systemu wspólnej waluty europejskiej. W kwestii banków znalazł się obowiązek upowszechniania nowej waluty oraz obowiązek fizycznej konwersji walut narodowej na euro. Po roku 2002 podstawowe usługi bankowe świadczone były tylko i wyłącznie w euro
d) Zasada ciągłości umów-między 1999-2002 każdy przedsiębiorca prowadzący działalność gosp. W państwie znajdującym się w strefie euro musiał wyznaczyć moment od którego w przeprowadzanych transakcjach będzie stosował euro w stosunku do kontraktów handlowych przewidywano tzw. Regułę ciągłości chyba że wprowadzenie wspólnej waluty spowodowało wzrost konkurencyjności w sektorze bankowym. Dla przedsiębiorstw przyniosło to korzyści w postaci obniżenia kosztów bankowych i finansowych.
T:ZNACZENIE DZIAŁALNOŚCI EUROPEJSKIEGO BANKU CENTRALNEGO.
EBC jest jedyną instytucją upoważnioną do emisji euro i prowadzenia polityki pieniężnej 11 krajów unii monetarnej. Najważniejszymi funkcjami EBC jest utrzymanie stabilności cen, zwalczanie inflacji, zarządzanie rezerwami dewizowymi państw członkowskich oraz nadzór nad funkcjonowaniem systemu płatniczego. Siedzibą EBC jest Frankfurt w Niemczech. EBC ma dbać o silny pieniądz euro, ponieważ jest on wyznacznikiem trwałego rozwoju gosp. Osiągnięcie tego celu służyć ma zapewnienie EBC autentycznej niezależności wolnej od nacisków politycznych rządów państw członkowskich unii monetarnej. Autonomia EBC może być ograniczona przez decyzje Rady złożonej z ministrów finansów państw członkowskich unii walutowej . Rada ta została powołana między innymi do nakładania kar na państwa o nadmiernym deficycie budżetowym oraz kształtowania polityki kursu Euro wobec innych walut. W efekcie na nie zależność EBC jako instytucji realizującej politykę pieniężną w dużym stopniu wpływ będzie miała sama Unia monetarna, to właśnie uzyskanie jej wiarygodności jest tym podstawowym warunkiem zapewnienia wysokiej i stabilnej pozycji w międzynarodowym systemie walutowym.
LOKALNE BANKI CENTRALNE
- Niemcy – Bundersbank
- Polska – Narodowy Bank Centralny – jedenaście prezesów jeden prezes każdego kraju i oni tworzą RADE ZARZĄDZANIA EBC
- Europejski Bank Centralny we Frankfurcie nad Menem w Niemczech – bank centralny uni walutowej
Traktat z Maastricht jednoznacznie podkreśla że pierwszoplanowym zadaniem EBC ma być utrzymanie stabilności cen co oznacza że stopa inflacji ma być w granicach 0-2 % Jednak polityka monetarna zależeć będzie w pewnym stopniu od układów i poglądów Rady Zarządzającej EBC
T: ZNACZENIE UNI WALUTOWEJ DLA POLSKI
Polska została przyjęta do UE 1 maja 2004r w czasie gdy Unia Walutowa została już wdrożona. Natychmiastowe uczestnictwo Polski Unie Walutowej po wstąpieniu do UE nie jest możliwe z powodu nie spełnienia kryteriów z Maastricht. Najtrudniejsze do spełnienia kryteriów z 3 dziedzin :
- deficytu budżetowego
- długu publicznego
- stopy inflacji
Wypełnienie kryteriów z Maastricht i udział Polski w Unii Walutowej nie były warunkiem wstąpienia Polski do UE Uważane są jednak za naturalną konsekwencję przyszłego członkostwa określony w traktacie z Maastricht gwarantuje Polsce utrzymanie na wysokim poziomie rozwoju gosp. Oraz następujące korzyści:
- obniżenie kosztów obrotów ze względu na stosowanie euro we wszystkich transakcjach
- obniżenie kosztów zarządzania ryzykiem walutowym wew. firmy
- obniżenie stóp procentowych
- wzmocnienie stabilności gosp. Państwa w następstwie utrzymywania silniejszej dyscypliny przez nowe instytucje walutowe
Na wejściu do Uni Walutowej zyskają małe i średnie przedsiębiorstwa które uzyskają tańszy dostęp do informacji. O warunkach finansowych panujących na rynku europejskim obywatele Polski będą otrzymywać dochody w Euro co umożliwi im dokonywanie opłat w Polsce i za granicą bez konieczności wymieniania walut i ponoszenia związanych z tym kosztów.
T: SYNTEZA ETAPÓW PROCESU INTEGRACJI :
I etap
Strefa wolnego handlu (brak ceł wew. ugrupowania integracyjnego) Kraje wchodzące w skład strefy wznoszą między sobą cła i ograniczenia ilościowe w wymianie handlowej zostawiając jednocześnie narodowe taryfy celne oraz odrębną politykę handlową wobec krajów z poza strefy
II etap Unia Celna
Członkowie Unii wznoszą bariery w przepływie towarów oraz ujednolicają politykę handlową partnerów zew.
III Etap Wspólny rynek
Brak ceł wew. ugrupowania, wspólna taryfa celna wobec krajów 3, swobodny przepływ kapitału, usług i/lub ludzi.
IV etap Unia gospodarcza
Wspólna polityka gospodarcza + wszystko poprzednie. Państwa integracyjne zaczynają koordynować wspólną politykę monetarną.
V etap Pełna integracja monetarna
Wspólna waluta oraz jednolita polityka kursowa i pieniężna. Kraje znajdujące się na etapie V ujednolicają politykę gospodarczą i powołują ponadnarodowy organ, którego decyzje są wiążące dla państw wchodzących w skład ugrupowania integracyjnego.
T:EUROPEJSKI BANK INWESTYCYJNY
EBI to wieloletnia instytucja finansowa UE oraz największa na świecie wielostronna instytucja udzielająca pożyczek i gwarancji kredytowych. EBI powstał w 1998 na mocy Traktatu Rzymskiego w celu udzielania kredytów finansowych projektu inwestycyjnego. Zgodnie z założeniami UE pożyczki inwestycyjne udzielane są z własnych funduszy banków. Rada dyrektorów EBI składa się z ministrów finansów państw unii. PROJEKTY EBI Z ZAKRESU FINANSOWEGO ROZWOJU REGIONALNEGO, A W SZCZEGÓLNOŚCI SIECI KOMUNIKACJIEUROPEJSKIEJ(AUTOSTRADY), TRANSPORTU, TELEKOMUNIKACJI, ENERGETYKI ,MIĘDZYNARODOWEJ KONKURENCJI I INTEGRACJI PRZEMYSŁU EUROPEJSKIEGO, A TAKŻE OCHRONY ŚRODOWISKA I OSZCZĘDNOŚCI ENERGII. W roku 2000 włączna wartość kredytów udzielanych przez EBI krajom UE osiągnęła wartość 30 mld. E...
majestic444