PEDAGOGIKA
Wykład 1
Pedagogika - nauka o edukacji, zwana nauką o wychowaniu, zwłaszcza w pedagogice niemieckiej;
- kształcenie, wychowanie i samokształcenie
Kształcenie - osiągnięcie, zdobywanie umiejętności
Samokształcenie - przygotowanie do samodzielnego życia
Edukacja - ogół oddziaływań międzygeneracyjnych formujących czynności życiowe człowieka ( intelektualne, manualne, ruchowo-motoryczne, estetyczne, artystyczne, ruchowe, społeczne, emocjonalne, empatii) w celu ukształtowania z niego jednostkę świadomą, dojrzałą i zdolną do krytycznego myślenia (obrona własnych stanowisk, postanowienie, racji) człowieka jest rozumiana jako wychowanie do oporu i czynienia tego co słuszne.
Krytyczne myślenie (asertywność) - przedstawienie własnych racji i umiejętność przeciwstawiania się czyli powiedzenia NIE!
Wtedy wychowanie człowieka jest rozumiane jako wychowanie do oporu czyli czynienie tego co słuszne.
Ćwiczenie 1
1) Pedagogika
2) Edukacja
3) Środowisko zachowawcze
4) Podmiotowość
5) Diagnoza
Literatura:
1) Pedagogika, podr. akademicki t. II, Kwieciński, Śliwerski
2)Pedagogika ogólna, Hejnicka, Bezwińska
Referaty:
1) Wychowanie w edukacji człowieka (np. dzieciństwo, dorosłość)
2) Kształcenie w edukacji człowieka
3) Pedagogika jako nauka współpracująca z innymi naukami
4) Ideologie wychowania
5) Społeczne warunkowania w edukacji
6) Środowiska wychowawcze człowieka (rodzina, rówieśnicy, szkoła, instytucje poza szkolne)
7) Media e edukacji człowieka
8) Zbieranie danych w badaniach pedagogicznych
9) Rola autorytetów w edukacji człowieka
10) Kompetencje pedagoga (zawodowe, praktyczno-moralne , techniczne, komunikacyjne)
Wykład 2
Przedmiotem pedagogiki jest edukacja. Edukacja jako procesy i dyskusje
Praktyka edukacyjna – są to podmioty, które stanowią społeczny sens edukacji (rodzina, politycy, agenty władzy, media)
Pedagogika zajmuje się procesami edukacyjnymi i dyskursami.
Dyskursy edukacyjne:
Dyskurs – w znaczeniu dosłownym wielokierunkowy ruch, bieg z jednego miejsca w inne w znaczeniu przenośnym omawianie, dyskusja, wypowiedź operująca argumentacją. Dyskurs jest wtedy gdy nie jest jednomyślny, operujemy racjami przeciwnymi.
Typy dyskursów:
1. dyskurs jako obecny w szkole gatunek „mowy”
2. dyskurs jako zdarzenie interakcyjne.
3. dyskurs jako typ wypowiedzi, wytwarzania wiedzy o edukacji w określonych warunkach historycznych.
Procesy edukacyjne jako przedmiot badań pedagogicznych
Najpełniejszą analizą procesów edukacyjnych jest dekoder edukacyjny, ponieważ obejmuje 10 procesów edukacyjnych:
1. hominizacja
2. kształcenie i humanizacja
3. wychowanie i jurydyfikacja
4. inkulturacja i personalizacja
5. socjalizacja
6. polityzacja, biurokratyzacja, profesjonalizacje
7. kolektywizacja
8. nacjonalizacja
9. etatryzacja
Hominizacja – łączące wszystkie procesy edukacyjne
Kształcenie – procesy interaktywnego rozwoju
Humanizacja – proces uczłowieczania
Wychowanie – proces celowościowy unikający analfabetyzmu kulturowego
Jurydyfikacja – wdrażanie do życia w świetle przepisów
Inkulturacja i personalizacja – procesy poczucia zakorzenienia we własnej kulturze
Socjalizacja – proces uspołeczniania
Polityzacja – procesy przygotowujące do konkretnych zawodów
Nacjonalizacja – proces kształtujący umiejętność życia w grupie
Etatyzacja – proces przygotowania do pełnienia roli w państwie
Globalizacja – jest procesem wdrażania osobowego, wdrażania człowieka w struktury społeczeństwa światowego
Kolektywizacja - proces kształtujący umiejętność życia w grupie.
Wykład 3
PEDAGOGIKA:
· jest nauką
· przedmiotem akademickim
· praktyka
KRYTERIA SAMODZIELNOŚCI PEDAGOGIKI
1. własny język (zasób leksykalny)
2. własny przedmiot zainteresowań
3. własna struktura
4. własne metody badań
Ad. 1
JĘZYK PEDAGOGIKI – język o edukacji, może on być różny:
Ø obiektywny, język naukowy inna terminologia, źródło, adresat opiera się na badaniach
Ø język potoczny – życiowe doświadczenia, subiektywny, emocje, uprzedzenia
Ø język publicystyczny
Ø język filozoficzny
Ø język mityczny
Ø język religijny
Ø język prawniczy
Ø język ideologiczny
Każdy język tworzy odrębny rodzaj wiedzy o edukacji
Ad. 2
Przedmiot badań – wychowanie, edukacja
Ad.3
Pedagogika – dziedziny podstawowe i szczegółowe
PODSTAWOWE:
· ogólna pedagogika
· historia
· teoria wychowania
· teoria kształcenia (dydaktyka)
SZCZEGÓŁOWE – nawiązuje silnie do praktyki i są związane z:
· rodzajem działalności
· konkretną instytucją
· wiekiem wychowanków
· normatywnością rozwoju
Ad. 4
Opiera się na empirycznej analizie edukacji świata. Korzysta z psychologii i kształtologii.
Wykład 4
PEDAGOGIKA – STRUKTURA
PODSTAWOWE NAUKI PEDAGOGICZNE:
Tradycyjnie wyznaczany obszar badań w którym wytwarzana jest teoretyczna wiedza o największym stopniu ogólności. Są nimi:
· PEDAGOGIKA OGÓLNA – jest wstępem do pedagogiki podstawowej edukacji.
· TEORIA WYCHOWANIA – pedagogiczna, analizują koncepcje, doktryny, programy.
· TEORIA KSZTAŁCENIA (dydaktyka) – uczenie się, wykształcenie, samokształcenie.
· HISTORIA WYCHOWANIA I MYŚLI PEDAGOGICZNEJ (doktryn pedagogicznych)
·
SZCZEGÓŁOWE NAUKI PEDAGOGICZNE:
Zorientowane na praktykę, wytwarzające wiedzę pedagogiczną o niższym stopniu ogólności wg wynikających z teorii a odnoszących się do praktyki kryteriów:
1. Etap rozwoju człowieka
2. Dziedziny (instytucyjne) wychowania
3. Teoretyczność, praktyczność i status metodologiczny
4. Związki i relacje z normatywnością rozwoju (zdolności, specjalna, digofrenopedagogika, tyflopedagogika, surdopedagogika)
5. Aktywność twórcza podmiotów pedagogicznych (porównawcza, historyczna, okresów historycznych)
6. Koncepcja, autorskie programy, nurty prądy pedagogiczne
AD 1 ( prenatalna, małego dziecka, przedszkolna, wczesnoszkolna, szkolna, szkoły średniej, szkoły wyższej, andragogika, gerontopedagogika)
AD 2 (społeczna, rodziny, szkoły, pracy, zawodowa, penitencjarna, artystyczna, sportu czasu wolnego, pedeutologia)
AD 3 ( teoretyczna, praktyczna, prakseologiczna, humanistyczna, normatywna, praktyka oświaty)
AD 6 Steinera (walorofska) krytyczna, emancypacyjna, feministyczna, ekologiczna, postmodernizm, Gestalt, Chontesorii, Frecneta, Korczaka)
Problem wspólnych, a problemy krzyżujących się pól badawczych:
- wytwarzania wiedzy komplementarnej
- ryzyka konfliktu „ internautów poznawczych” innych nauk humanistycznych
- dialog (debata) naukowy oraz badania z pogranicza
Inspiracje pedagogiki innymi naukami:
Nauki pogranicza
· Filozoficzne
· Socjologiczne
· Psychologiczne
· Przyrodnicze
· O kulturze
· teologiczne
Wykład 5
Instytucje i środowisko wychowawcze.
Na wszystkich 3 poziomach społecznych:
1. Poziom mikrostrukturalny ( rodzina, małżeństwo, grupa koleżeńska, sąsiedzka, szkoła)
2. Poziom mezostrukturalny ( poziom grup zawodowych, społecznych, lokalne, wiek, miasteczko, dzielnica)
3. Poziom makrostrukturalny ( klasy, warstwy, kapitały ekonomiczne, pieniądz, polityczny – władza, edukacyjny – wiedza, ideologiczny – religia)
OTWARTOŚĆ vis ZAMKNIĘTOŚĆ
Monocentryczne
Autorytarne
Totalitarne
ZNIEWOLENIE
Policentryczne
Pluralistyczne
WOLNOŚC
...
Kaacha91