Dieta w cukrzycy i otyłości

Zasady diety w otyłości i w cukrzycy są jednakowe. W obu przypadkach dieta musi być ustalona indywidualnie ze swoim lekarzem lub dietetykiem.

Zasady diety w otyłości i w cukrzycy są jednakowe. W obu przypadkach dieta musi być ustalona indywidualnie ze swoim lekarzem lub dietetykiem. Ilość spożywanych pokarmów zależy od wieku, płci, stanu zdrowia (w tym chorób towarzyszących), aktywności fizycznej pacjenta.

Pamiętać jednak należy o tym, że:
Ilość spożywanych produktów powinna być dostosowana do stopnia otyłości, która również często towarzyszy cukrzycy.
W ciągu dnia powinno się zjadać 5 posiłków, a ostatni - 6, podawany w cukrzycy leczonej insuliną, należy zaplanować na krótko przed snem, aby zapobiec spodkowi cukru we krwi w czasie snu.
Posiłki należy spożywać o stałych porach i w jednakowych ilościach każdego dnia.
Należy spożywać ciemne pieczywo, grube kasze (gryczana), płatki owsiane, surowe warzywa, ponieważ zawarty w nich błonnik daje uczucie sytości, zmniejsza wchłanianie tłuszczu i glukozy z przewodu pokarmowego, zapobiega gwałtownemu wzrostowi glukozy we krwi.
Należy ograniczyć spożycie tłuszczów, zwłaszcza zwierzęcych (smalec, słonina, boczek) i zastępować je niewielką ilością tłuszczów roślinnych (oleje, margaryny). Tłuszcze roślinne pomagają w utrzymaniu cukru na właściwym poziomie.
Gdy cukrzycy i otyłości towarzyszy podwyższony poziom cholesterolu, zaleca się spożywanie tłustych ryb i ograniczenie produktów bogatych w cholesterol.
Nie zaleca się spożywania potraw smażonych. Korzystniejsze jest gotowanie w wodzie, na parze, w kombiwarze i szybkowarze, duszenie bez obsmażania lub z dodatkiem małej ilości tłuszczu, pieczenie.
Zupy i sosy przygotowuje się na wywarach warzywnych, podprawiając je chudym mlekiem lub jogurtem naturalnym z niewielkim dodatkiem mąki lub bez niej.
Nie należy rozgotowywać produktów zbożowych i warzyw. Potrawy bardziej rozgotowane szybciej podnoszą poziom glukozy we krwi. Warzywa najlepiej spożywać na surowo.
Owoce powinno się jadać na surowo, choć w niewielkiej ilości, gdyż nadmierne ich spożycie sprzyja otyłości, a większość z nich szybko podnosi poziom cukru we krwi. Odradza się spożywania bananów i winogron - te owoce bardzo szybko zwiększają poziom glukozy.
Nie ogranicza się podaży płynów obojętnych (woda mineralna, herbata bez cukru), zwłaszcza w cukrzycy przy moczu zawierającym cukier.
Należy raczej unikać tzw. słodyczy dla diabetyków. Zawierają one dużo tłuszczu, a często również niezbyt korzystne dla organizmu sztuczne substancje słodzące (np. sorbitol, aspartam).
Ograniczyć spożywanie soli i ostrych przypraw oraz alkoholu.
Regularnie uprawiać ćwiczenia, spacerować.

Produkty niewskazane w otyłości i cukrzycy.

mleko powyżej 2% tłuszczu, tłuste sery białe i twarożki, sery żółte, słodzone napoje mleczne, śmietana
tłuste mięsa i wędliny, wyroby garmażeryjne (np. pasztety, pasztetowa, salcesony, kaszanki), cienkie kiełbasy, parówki, mortadela, tłuste ryby (np. śledzie, węgorz, karp, wędzona makrela)
-    przy otyłości: groch, fasola, soczewica, soja
zupy i sosy na tłustych mięsnych wywarach, zawiesiste
potrawy z dodatkiem cukru (np. knedle, naleśniki, pierogi)
słodzone napoje (np. coca-cola, oranżada, kompoty z cukrem, herbaty z cukrem, soki z dodatkiem cukru)
ciasta, ciastka, pączki, czekolada, batony, cukierki, kisiele, galaretki, cukier, dżemy, marmolady, powidła, konfitury, miód, orzechy, migdały, chałwa, suszone owoce

Należy pamiętać o tym, że:

Osoby z cukrzycą zawsze powinny nosić przy sobie kostki cukru lub cukierki, aby móc spożyć je w przypadku niedocukrzenia (osłabienie, zawroty głowy, uczucie głodu, nadmierne pocenie się).
Chrom najprawdopodobniej zwiększa skuteczność insuliny, dlatego korzystnym jest uwzględnienie w diecie cukrzycowej pokarmów bogatych w ten minerał. Do produktów tych należą np. orzechy, pszenica, pieczywo razowe, ryby, wołowina, brokuły.
Cebula obniża poziom cukru.
Produkty bardzo wolno podnoszące cukier we krwi, a jednocześnie niskokaloryczne to: ogórki świeże i kiszone, cykoria, rzodkiewka, sałata, szczypiorek, szparagi, cebula, papryka, pomidory, kalarepa, kalafior, brokuły. Produktów tych można zjeść więcej.
Ponieważ cukrzycy często towarzyszy otyłość, zrzucenie kilku kilogramów korzystnie wpływa na leczenie cukrzycy i stężenie cukru we krwi.

Mgr inż. Urszula Grochowska
Dietetyczka