PROGRAM AUTORSKI ŚCIEŻKI REGIONALNEJ.doc

PROGRAM AUTORSKI ŚCIEŻKI REGIONALNEJ

„MOJA MAŁA OJCZYZNA”

DLA KLAS KSZTAŁCENIA ZINTEGROWANEGO

Opracowanie:

Małgorzata Sejka – Szkoła Podstawowa w Straszewie

Zofia Zenke – Szkoła Podstawowa w Straszewie

Małgorzata Zwolak – Zespół Szkół w Ryjewie

Spis treści

I                   Wstęp

II              Ogólne założenia programu

III              Charakterystyka działów programowych z uwzględnieniem celów szczegółowych,

              treści nauczania, procedur osiągania celów i przewidywanych osiągnięć uczniów

IV              Cele ogólne z podstawy programowej

V              Karty pracy uczniów

VI              Ewaluacja

VII              Scenariusz i konspekt zajęć

                    VIII       Bibliografia

Ścieżka regionalna Moja mała Ojczyzna                                                                                            Opracowanie: mgr M. Sejka, mgr Z. Zenke, mgr M. Zwolak

I Wstęp

Program ścieżki regionalnej pt. „Moja mała Ojczyzna”

Reforma oświaty, która weszła w życie 1 września 1999r. wprowadziła nowy, trójstopniowy system szkolnictwa. Najdłuższy, sześcioletni okres przypada na szkołę podstawową i obejmuje dwa etapy: kształcenie zintegrowane w                                          

klasach I – III  i kształcenie w klasach IV – VI.

Dzieci w wieku wczesnoszkolnym zaczynają stopniowo rozwijać zdolność spostrzegania w zakresie wrażeń wzrokowych i słuchowych. Nastawione są do otaczającego je środowiska bardzo realistycznie. Interesują się światem rzeczy, a ich spostrzeżenia nabierają cech świadomej i celowej obserwacji. Ich orientacja w rzeczywistości opiera się na bezpośrednim działaniu. Założeniem programu ścieżki regionalnej „Moja mała Ojczyzna” dla klas kształcenia zintegrowanego jest rozszerzenie edukacji społeczno – przyrodniczej o treści dotyczące poznawania przez uczniów otaczającego ich środowiska od najbliższego do dalszego. Program ścieżki regionalnej jest skorelowany z pozostałymi edukacjami a jednocześnie zwraca większą uwagę na działania ekologiczne prowadzone w jego miejscowości. Program ten preferuje metodę aktywizacji uczniów z wyraźną preferencją nauczania w terenie. Podstawę tego programu stanowią częste wyjścia ze szkoły uczniów w celu zwiększenia więzi ze środowiskiem. Aktywność uczniów w środowisku pozwala na bezpośrednie jego poznanie z wielu stron: społecznej, historycznej i przyrodniczej ze zwróceniem uwagi na treści ekologiczne.

Autorki programu realizują swój materiał w oparciu o określone cele na zaplanowanych godzinach przeznaczonych na kształcenie zintegrowane. Jednakże zamierzają wystąpić do dyrektora szkoły i Rady Pedagogicznej o dodatkową jednostkę lekcyjną w celu realizacji pewnych treści będących przedmiotem programu – wycieczki do okolicznych miejscowości, zwiedzanie zabytków i zaplanowanych instytucji na terenie rodzimej miejscowości. Wiąże się to również z dodatkowymi środkami, które autorki programu zamierzają pozyskać od sponsorów i życzliwie nastawionych do owego programu rodziców.

Zespół Szkół w Ryjewie dysponuje doskonałą bazą do wprowadzenia ścieżki regionalnej „Moja mała Ojczyzna”. Uczniowie posiadają własną salę lekcyjną wyposażoną w telewizor i wideo. Mogą prowadzić doświadczenia, gromadzić swoje zbiory w „Kąciku przyrody” oraz dbać o zieleń w klasie bibliotece na terenie przyszkolnym. W bibliotece szkolnej znajdują się niezbędne atlasy i przewodniki.

Ścieżka regionalna Moja mała Ojczyzna                                                                                            Opracowanie: mgr M. Sejka, mgr Z. Zenke, mgr M. Zwolak

Szkoła posiada aparat fotograficzny i kamerę wideo. Wieś Ryjewo położona jest na skraju niziny nadwiślańskiej i otoczona jest od północy i wschodu starym mieszanym lasem, w którym można spotkać nie tylko przepiękne okazy przyrody, ale różnego rodzaju osobliwości i pomniki przyrody.

Prawie z każdego miejsca widoczne są dwa kościoły wpisane do rejestru zabytków. W pobliskiej wsi Montowskie Pastwiska jest zagroda mennonicka w oryginalnym kształcie architektonicznym. Pozostałe wsie przylegające do Ryjewa – Jałowiec i Borowy Młyn to wsie rolnicze.

Za podstawę oceny opisowej osiągnięć ucznia posłuży systematyczna obserwacja wychowanków oraz test sprawdzający nabyte wiadomości w klasie III. Podsumowaniem owego programu będzie również ewaluacja na podstawie anonimowej ankiety przeprowadzonej wśród rodziców.

Autorki żywią nadzieję, iż nauczanie w terenie zgodnie z programem ścieżki regionalnej „Moja mała Ojczyzna” pozwoli uczniom na zdobycie wiadomości oraz rozbudzenie dociekliwości przyrodniczej, historycznej i społecznej o środowisku bliższym i dalszym. Efektem wprowadzonego programu będą: poszerzone wiadomości z zakresu najbliższego otoczenia, stała aktualizowana wystawa zdjęć z wycieczek oraz nakręcony film kamerą wideo.

Ścieżka regionalna Moja mała Ojczyzna                                                                                            Opracowanie: mgr M. Sejka, mgr Z. Zenke, mgr M. Zwolak

II Charakterystyka programu

      Program ścieżki regionalnej „Moja mała Ojczyzna” dla klas kształcenia zintegrowanego składa się z działów programowych, szczegółowych celów edukacyjnych, treści nauczania związanych z tymi celami, procedur osiągania celów i oczekiwanych osiągnięć ucznia. Program dostosowany jest do specyfiki szkoły, otaczającego środowiska i możliwości uczniów. Materiał nauczania jest rozszerzeniem treści edukacji społeczno -  przyrodniczej dotyczącej poznawania przez ucznia bliższego i dalszego otoczenia. 

Charakterystyka poszczególnych działów

Główne treści kształcenia i wychowania w proponowanym przez autorki programie ścieżki regionalnej „Moja mała Ojczyzna” są skupione wokół sześciu działów:

·        Moja rodzina

·        Droga do szkoły

·        Klasa i szkoła

·        Moja miejscowość i życie jej mieszkańców

·        Rośliny i zwierzęta w otoczeniu dziecka

W I dziale „Moja rodzina” uczniowie poznają środowisko im najbliższe, jakim jest rodzina. Poznają strukturę rodziny i swoje obowiązki jako jej członka. Kształtują postawę ekologiczną wobec środowiska domowego (potrafią segregować śmieci) oraz uczą się obowiązku opieki nad zwierzętami. Poznają zasady obsługi urządzeń technicznych w domu oraz pamiętają i czynnie uczestniczą w organizowanych uroczystościach dla osób najbliższych. Potrafią skonstruować drzewo genealogiczne swojej rodziny.

W II dziale „Droga do szkoły” zawarta jest wiedza uczniów na temat bezpiecznego poruszania się pieszo po ulicy oraz poznawania środków transportu, jakie istnieją w jego miejscowości. Zwraca się tu szczególną uwagę na poszanowanie roślinności zwłaszcza przy istniejących wzdłuż głównej ulicy trawnikach.

Ścieżka regionalna Moja mała Ojczyzna                                                                                            Opracowanie: mgr M. Sejka, mgr Z. Zenke, mgr M. Zwolak

W III dziale uczeń poznaje środowisko trochę dalsze, ale jakże mu przyjazne – jest to szkoła, jej pomieszczenia, pracownicy oraz koleżanki i koledzy z klasy. Istotną sprawą jest poczucie odpowiedzialności za mienie klasowe i szkolne. Uczniowie pielęgnują zieleń w klasie, wokół szkoły jednocześnie doceniając jej rolę i walory estetyczne.

Miejscowość i życie jej mieszkańców to IV dział jakże czasami nieznany obszar rzeczywistości. Uczeń zwraca uwagę na krajobraz miejscowości, obiekty zabytkowe, zajęcia mieszkańców, miejsca użyteczności publicznej i władze terenowe.

W V dziale uczniowie poznają najbliższe okolice, którymi są trzy wsie i dwa miasta. Uczniowie potrafią je nazwać, określić położenie względem własnej miejscowości, wskazać miejscowości na mapie, wyróżnić najważniejsze zabytki.

W VI dziale uczeń poznaje przyrodę przez cały rok oraz pracę rolnika. Podczas wycieczek terenowych do lasu, na łąkę, do sadu i pole obserwują żyjące tam rośliny i zwierzęta oraz zmiany zachodzące w przyrodzie w różnych porach roku. Uczeń zwraca uwagę na piękno przyrody, docenia jej rolę, rozumie konieczność ochrony. Docenia również ciężką pracę rolnika.

Ścieżka regionalna Moja mała Ojczyzna                                                                                            Opracowanie: mgr M. Sejka, mgr Z. Zenke, mgr M. Zwolak

I  Dział  programowy: Moja rodzina