w_sprawie_bezpiecze_nstwa_i_higieny_pracy_podczas_wykonywania_robot_budowlanych.pdf

(220 KB) Pobierz
w sprawie bezpieczeñstwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych
1 Instalacje elektryczne w praktyce
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY
z dnia 6 lutego 2003 r.
w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych
Na podstawie art. 237 15 § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998
r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm. 2) ) zarządza się, co następuje:
Rozdział 1
Przepisy ogólne
§ 1. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:
1) "zagospodarowaniu terenu budowy" - rozumie się przez to rozmieszczenie, zgodne z
przepisami i zasadami wiedzy technicznej, na terenie budowy maszyn i innych urządzeń
technicznych, składowisk materiałów i konstrukcji budowlanych, dróg kołowych i pieszych,
sieci, rurociągów i przewodów instalacji oraz obiektów, pomieszczeń i urządzeń
administracyjnych, socjalnych i sanitarnych, z uwzględnieniem warunków usytuowania i
uŜytkowania istniejących i projektowanych obiektów;
2) "planie bioz" - rozumie się przez to plan bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w rozumieniu
przepisów rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 27 sierpnia 2002 r. w sprawie
szczegółowego zakresu i formy planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz szczegółowego
zakresu rodzajów robót budowlanych, stwarzających zagroŜenia bezpieczeństwa i zdrowia
ludzi (Dz. U. Nr 151, poz. 1256);
3) "strefie niebezpiecznej" - rozumie się przez to miejsce na terenie budowy, w którym
występują zagroŜenia dla zdrowia lub Ŝycia ludzi;
4) "instrukcji bezpiecznego wykonywania robót budowlanych" - rozumie się przez to sposób
zapobiegania zagroŜeniom związanym z wykonywaniem robót budowlanych, o których
mowa w art. 21a ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2000 r. Nr
106, poz. 1126, z późn. zm. 3) ), oraz sposób postępowania w przypadku wystąpienia tych
zagroŜeń;
5) "sieci ogniowej" - rozumie się przez to zestaw lontów i zapalników, słuŜących do
zadziałania ładunków materiału wybuchowego;
6) "rusztowaniu roboczym" - rozumie się przez to konstrukcję budowlaną, tymczasową, z
której mogą być wykonywane prace na wysokości, słuŜącą do utrzymywania osób,
materiałów i sprzętu;
7) "rusztowaniu ochronnym" - rozumie się przez to konstrukcję budowlaną, tymczasową,
słuŜącą do zabezpieczenia przed upadkiem z wysokości ludzi oraz przedmiotów;
8) "rusztowaniu systemowym" - rozumie się przez to konstrukcję budowlaną, tymczasową,
w której wymiary siatki konstrukcyjnej są jednoznacznie narzucone poprzez wymiary
elementów rusztowania, słuŜącą do utrzymywania osób, materiałów i sprzętu.
§ 2. Wykonawca przed przystąpieniem do wykonywania robót budowlanych jest obowiązany
opracować instrukcję bezpiecznego ich wykonywania i zaznajomić z nią pracowników w
zakresie wykonywanych przez nich robót.
 
2 Instalacje elektryczne w praktyce
Rozdział 2
Warunki przygotowania i prowadzenia robót budowlanych
§ 3. Inwestor jest obowiązany zawiadomić o zamiarze rozpoczęcia robót budowlanych
właściwego inspektora pracy, na 7 dni przed rozpoczęciem budowy lub rozbiórki, na której
przewiduje się wykonywanie robót budowlanych trwających dłuŜej niŜ 30 dni roboczych i
jednoczesne zatrudnienie co najmniej 20 osób albo na której planowany zakres robót
przekracza 500 osobodni.
§ 4. 1. Uczestnicy procesu budowlanego współdziałają ze sobą w zakresie bezpieczeństwa i
higieny pracy w procesie przygotowania i realizacji budowy.
2. Stosowanie niezbędnych środków ochrony indywidualnej obowiązuje wszystkie osoby
przebywające na terenie budowy.
§ 5. Bezpośredni nadzór nad bezpieczeństwem i higieną pracy na stanowiskach pracy
sprawują odpowiednio kierownik robót oraz mistrz budowlany, stosownie do zakresu
obowiązków.
§ 6. 1. Do zabezpieczeń stanowisk pracy na wysokości, przed upadkiem z wysokości, naleŜy
stosować środki ochrony zbiorowej, w szczególności balustrady, o których mowa w § 15 ust.
2, siatki ochronne i siatki bezpieczeństwa.
2. Stosowanie środków ochrony indywidualnej, w szczególności takich jak szelki
bezpieczeństwa, jest dopuszczalne, gdy nie ma moŜliwości stosowania środków ochrony
zbiorowej.
§ 7. 1. Osoba wykonująca roboty w pobliŜu krawędzi dachu płaskiego lub dachu o nachyleniu
do 20%, jest obowiązana posiadać odpowiednie zabezpieczenia przed upadkiem z wysokości,
o których mowa w § 6.
2. Osoba wykonująca roboty na dachu o nachyleniu powyŜej 20%, jeŜeli nie stosuje się
rusztowań ochronnych, jest obowiązana stosować środki ochrony indywidualnej lub inne
urządzenia ochronne.
Rozdział 3
Zagospodarowanie terenu budowy
§ 8. Zagospodarowanie terenu budowy wykonuje się przed rozpoczęciem robót budowlanych,
co najmniej w zakresie:
1) ogrodzenia terenu i wyznaczenia stref niebezpiecznych;
2) wykonania dróg, wyjść i przejść dla pieszych;
3) doprowadzenia energii elektrycznej oraz wody, zwanych dalej "mediami", oraz
odprowadzania lub utylizacji ścieków;
4) urządzenia pomieszczeń higieniczno-sanitarnych i socjalnych;
5) zapewnienia oświetlenia naturalnego i sztucznego;
6) zapewnienia właściwej wentylacji;
7) zapewnienia łączności telefonicznej;
8) urządzenia składowisk materiałów i wyrobów.
§ 9. 1. Teren budowy lub robót naleŜy ogrodzić albo w inny sposób uniemoŜliwić wejście
osobom nieupowaŜnionym.
2. JeŜeli ogrodzenie terenu budowy lub robót nie jest moŜliwe, naleŜy oznakować granice
terenu za pomocą tablic ostrzegawczych, a w razie potrzeby zapewnić stały nadzór.
§ 10. Ogrodzenie terenu budowy wykonuje się w taki sposób, aby nie stwarzało zagroŜenia
dla ludzi. Wysokość ogrodzenia powinna wynosić co najmniej 1,5 m.
§ 11. Dla pojazdów uŜywanych w trakcie wykonywania robót budowlanych wyznacza się
miejsca postojowe na terenie budowy.
§ 12. Szerokość drogi przeznaczonej dla ruchu pieszego jednokierunkowego powinna
wynosić co najmniej 0,75 m, a dwukierunkowego - 1,2 m.
 
3 Instalacje elektryczne w praktyce
§ 13. Pochylnie, po których dokonuje się ręcznego przenoszenia cięŜarów, nie powinny mieć
spadków większych niŜ 10%.
§ 14. Drogi komunikacyjne dla wózków i taczek nie mogą być nachylone więcej niŜ:
1) dla wózków szynowych - 4%;
2) dla wózków bezszynowych - 5%;
3) dla taczek - 10%.
§ 15. 1. Drogi komunikacyjne dla wózków i taczek, usytuowane nad poziomem terenu
powyŜej 1 m, zabezpiecza się balustradą.
2. Balustrada, o której mowa w ust. 1, składa się z deski krawęŜnikowej o wysokości 0,15 m i
poręczy ochronnej umieszczonej na wysokości 1,1 m. Wolną przestrzeń pomiędzy deską
krawęŜnikową a poręczą wypełnia się w sposób zabezpieczający pracowników przed
upadkiem z wysokości.
3. W przypadku rusztowań systemowych dopuszcza się umieszczanie poręczy ochronnej na
wysokości 1 m.
§ 16. Przejścia o pochyleniu większym niŜ 15% zaopatruje się w listwy umocowane
poprzecznie, w odstępach nie mniejszych niŜ 0,4 m lub w schody o szerokości nie mniejszej
niŜ 0,75 m, co najmniej z jednostronnym zabezpieczeniem, o którym mowa w § 15 ust. 2.
§ 17. Przejścia i strefy niebezpieczne oświetla się i oznakowuje znakami ostrzegawczymi lub
znakami zakazu.
§ 18. Wyjścia z magazynów oraz przejścia pomiędzy budynkami wychodzące na drogi
zabezpiecza się poręczami ochronnymi umieszczonymi na wysokości 1,1 m lub w inny
sposób, w szczególności labiryntami.
§ 19. Przed skrzyŜowaniem dróg z napowietrznymi liniami elektroenergetycznymi, w
odległości nie mniejszej niŜ 15 m, ustawia się oznakowane bramki, oświetlone w warunkach
ograniczonej widoczności, wyznaczające dopuszczalne gabaryty przejeŜdŜających pojazdów.
§ 20. 1. Strefę niebezpieczną ogradza się i oznakowuje w sposób uniemoŜliwiający dostęp
osobom postronnym.
2. Przejścia, przejazdy i stanowiska pracy w strefie niebezpiecznej zabezpiecza się daszkami
ochronnymi.
§ 21. 1. Strefę niebezpieczną, w której istnieje zagroŜenie spadania z wysokości przedmiotów,
ogradza się balustradami, o których mowa w § 15 ust. 2.
2. Strefa niebezpieczna, o której mowa w ust. 1, w swym najmniejszym wymiarze liniowym
liczonym od płaszczyzny obiektu budowlanego, nie moŜe wynosić mniej niŜ 1/10 wysokości,
z której mogą spadać przedmioty, lecz nie mniej niŜ 6 m.
3. W zwartej zabudowie miejskiej strefa niebezpieczna, o której mowa w ust. 1, moŜe być
zmniejszona pod warunkiem zastosowania innych rozwiązań technicznych lub
organizacyjnych, zabezpieczających przed spadaniem przedmiotów.
§ 22. 1. Daszki ochronne powinny znajdować się na wysokości nie mniejszej niŜ 2,4 m nad
terenem w najniŜszym miejscu i być nachylone pod kątem 45° w kierunku źródła zagroŜenia.
Pokrycie daszków powinno być szczelne i odporne na przebicie przez spadające przedmioty.
2. W miejscach przejść i przejazdów szerokość daszka ochronnego wynosi co najmniej o 0,5
m więcej z kaŜdej strony niŜ szerokość przejścia lub przejazdu.
3. UŜywanie daszków ochronnych jako rusztowań lub miejsc składowania narzędzi, sprzętu,
materiałów jest zabronione.
§ 23. Na terenie budowy wyznacza się, utwardza i odwadnia miejsca do składowania
materiałów i wyrobów.
§ 24. Doły na wapno gaszone powinny mieć umocnione ściany i być zabezpieczone
balustradami ochronnymi, o których mowa w § 15 ust. 2, umieszczonymi w odległości nie
mniejszej niŜ 1 m od krawędzi dołu.
 
4 Instalacje elektryczne w praktyce
§ 25. 1. W przypadku przechowywania w magazynach substancji i preparatów
niebezpiecznych naleŜy informację o tym zamieścić na tablicach ostrzegawczych,
umieszczonych w widocznych miejscach. Towary te na terenie budowy przechowuje się i
uŜytkuje zgodnie z instrukcjami producenta.
2. Substancje i preparaty niebezpieczne przechowuje się i przemieszcza na terenie budowy w
opakowaniach producenta.
3. W pomieszczeniach magazynowych umieszcza się tablice określające dopuszczalne
obciąŜenie regałów magazynowych, a takŜe dopuszczalne obciąŜenie powierzchni stropu.
§ 26. 1. Składowiska materiałów, wyrobów i urządzeń technicznych wykonuje się w sposób
wykluczający moŜliwość wywrócenia, zsunięcia, rozsunięcia się lub spadnięcia
składowanych wyrobów i urządzeń.
2. Materiały składuje się w miejscu wyrównanym do poziomu.
3. Materiały drobnicowe układa się w stosy o wysokości nie większej niŜ 2 m, dostosowane
do rodzaju i wytrzymałości tych materiałów.
4. Stosy materiałów workowanych układa się w warstwach krzyŜowo do wysokości
nieprzekraczającej 10 warstw.
5. Przy składowaniu materiałów odległość stosów nie powinna być mniejsza niŜ:
1) 0,75 m - od ogrodzenia lub zabudowań;
2) 5 m - od stałego stanowiska pracy.
§ 27. Opieranie składowanych materiałów lub wyrobów o płoty, słupy napowietrznych linii
elektroenergetycznych, konstrukcje wsporcze sieci trakcyjnej lub ściany obiektu
budowlanego, jest zabronione.
§ 28. Wchodzenie i schodzenie ze stosu utworzonego ze składowanych materiałów lub
wyrobów jest dopuszczalne wyłącznie przy uŜyciu drabiny lub schodni.
§ 29. Podczas mechanicznego załadunku lub rozładunku materiałów lub wyrobów,
przemieszczanie ich nad ludźmi lub kabiną, w której znajduje się kierowca, jest zabronione.
Na czas wykonywania tych czynności kierowca jest obowiązany opuścić kabinę.
Rozdział 4
Warunki socjalne i higieniczne
§ 30. Na terenie budowy urządza się wydzielone pomieszczenia szatni na odzieŜ roboczą i
ochronną, umywalni, jadalni, suszarni i ustępów.
§ 31. 1. Na terenie budowy, na której roboty budowlane wykonuje więcej niŜ 20 pracujących,
zabrania się urządzania w jednym pomieszczeniu szatni i jadalni.
2. Szafki na odzieŜ osób wykonujących roboty na terenie budowy, o której mowa w ust. 1,
powinny być dwudzielne, zapewniające moŜliwość przechowywania oddzielnie odzieŜy
roboczej i własnej.
§ 32. Dopuszczalne jest korzystanie z istniejących na terenie budowy pomieszczeń i urządzeń
higieniczno-sanitarnych inwestora, jeŜeli przewiduje to zawarta umowa.
§ 33. W przypadku usytuowania pomieszczeń higieniczno-sanitarnych w kontenerach
dopuszcza się niŜszą wysokość tych pomieszczeń niŜ określona w § 1 ust. 4 załącznika nr 3
do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie
ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 129, poz. 844 oraz z 2002 r.
Nr 91, poz. 811).
§ 34. Dopuszcza się stosowanie ławek w pomieszczeniach higieniczno-sanitarnych jako
miejsc siedzących, jeŜeli są one trwale przytwierdzone do podłoŜa.
§ 35. Jadalnie urządzane na budowie powinny spełniać wymagania dla jadalni typu II,
określone w § 30 załącznika nr 3 do rozporządzenia, o którym mowa w § 33.
§ 36. Palenie tytoniu moŜe odbywać się wyłącznie na otwartej przestrzeni lub w specjalnie do
tego celu przystosowanym pomieszczeniu (palarni).
 
5 Instalacje elektryczne w praktyce
§ 37. 1. JeŜeli wymaga tego bezpieczeństwo lub ochrona zdrowia osób wykonujących roboty
budowlane, albo gdy wynika to z rodzaju wykonywanych robót, naleŜy zapewnić osobom
wykonującym takie roboty pomieszczenia do odpoczynku lub pomieszczenia mieszkalne.
2. Pomieszczenia, o których mowa w ust. 1, wyposaŜa się w odpowiednią do liczby
zatrudnionych osób liczbę stołów i krzeseł z oparciami.
3. Stacjonarne pomieszczenia mieszkalne powinny posiadać wystarczające wyposaŜenie
sanitarne, jadalnię, pomieszczenie do odpoczynku, łóŜka, szafki kuchenne, stoły i krzesła z
oparciami, stosownie do liczby osób.
4. W innych przypadkach niŜ określone w ust. 1 zapewnia się inne miejsca, wykorzystywane
podczas przerw w pracy.
§ 38. W sprawach dotyczących warunków higieniczno-sanitarnych, nieuregulowanych w
niniejszym rozdziale, stosuje się ogólne przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy.
Rozdział 5
Wymagania dotyczące miejsc pracy usytuowanych w budynkach oraz w obiektach
poddawanych remontowi lub przebudowie
§ 39. 1. Strefy gromadzenia i usuwania odpadów naleŜy wygrodzić i oznakować.
2. Odpady naleŜy usuwać w sposób ograniczający ich rozrzut i pylenie.
§ 40. 1. Na czas układania podłóg i podłoŜy pod posadzki na ciągach komunikacyjnych
naleŜy ułoŜyć pomosty wyrównujące poziomy robocze.
2. Ściany i inne przegrody, które mogą ulec przewróceniu w czasie montaŜu lub wznoszenia,
naleŜy odpowiednio zabezpieczyć.
3. Krawędzie stropów nieobudowanych ścianami naleŜy zabezpieczyć balustradami, o
których mowa w § 15 ust. 2.
§ 41. 1. Drogi ewakuacyjne muszą odpowiadać wymaganiom przepisów techniczno-
budowlanych oraz przepisów przeciwpoŜarowych.
2. Drogi i wyjścia ewakuacyjne, wymagające oświetlenia, zaopatruje się, w przypadku awarii
oświetlenia ogólnego (podstawowego), w oświetlenie awaryjne zapewniające dostateczne
natęŜenie oświetlenia, zgodnie z Polską Normą.
3. Przed rozpoczęciem robót budowlanych ustala się istniejące trasy przebiegu mediów i
zapoznaje się z symbolami oznaczeń tych tras osoby wykonujące roboty budowlane.
§ 42. 1. Teren budowy wyposaŜa się w niezbędny sprzęt do gaszenia poŜaru oraz, w
zaleŜności od potrzeb, w system sygnalizacji poŜarowej, dostosowany do charakteru budowy,
rozmiarów i sposobu wykorzystania pomieszczeń, wyposaŜenia budowy, fizycznych i
chemicznych właściwości substancji znajdujących się na terenie budowy, w ilości
wynikającej z liczby zagroŜonych osób.
2. Sprzęt do gaszenia poŜaru, o którym mowa w ust. 1, regularnie sprawdza się, konserwuje i
uzupełnia, zgodnie z wymaganiami producentów i przepisów przeciwpoŜarowych.
3. Ilość i rozmieszczenie gaśnic przenośnych powinno być zgodne z wymaganiami przepisów
przeciwpoŜarowych.
§ 43. 1. W pomieszczeniach zamkniętych zapewnia się wymianę powietrza, wynikającą z
potrzeb bezpieczeństwa pracy.
2. Wentylacja powinna działać sprawnie i zapewniać dopływ świeŜego powietrza, w ilości nie
mniejszej niŜ określona w Polskich Normach.
3. Wentylacja nie moŜe powodować przeciągów, wyziębienia lub przegrzewania pomieszczeń
pracy.
4. JeŜeli potrzeba ochrony zdrowia osób wymaga zastosowania systemu wentylacyjnego,
system ten powinien być uruchamiany automatycznie lub włączany przez osoby przed
 
Zgłoś jeśli naruszono regulamin