Pustynia Błędowska.pdf

Pustynia Błędowska

Autor: Łukasz Wieczorek

Data publikacji: 03.08.06 | Ostatnia modyfikacja: 03.08.06

Pustynia ma około 30 km² powierzchni i rozciąga się między Błędowem, Kluczami i

Chechłem w Parku Krajobrazowym Orlich Gniazd. Przez pustynie przepływa rzeka Biała

Przemsza. Jest to jedyne takie miejsce w Europie.

Na obszarze Pustyni Błędowska w trzeciorzędzie i czwartorzędzie rozciągały się głębokie i

rozległe doliny wycięte przez ówczesne rzeki. Kolejne zlodowacenia nanosiły piasków i

żwirów stopniowo zapełniając doliny piaskiem. Późniejsze ocieplenie klimatu spowodowało

wzrost rośliności leśnej.

Jeszcze do XIV wieku teren ten był porośnięty borem sosnowym. Jednak rozwój rolnictwa i

hutnictwa w okolicach Olkusza, spowodował ich całkowite wycięcie. Doprowadziło to do

odsłonięcia lotnych piasków, a teren nabrał pustynnego charakteru.

Na pustyni występowały wydmy, których wysokość sięgała nawet 20 m, zdarzały się także

burze piaskowe i fatamorgany. Jednakże w latach 50-tych część pustyni zaorano i obsadzono

wierzbą kaspijską oraz sosną. Obecnie rośliność w dalszym sopniu zarasta pustynne piaski.

Jeszcze do 70-tych lat na obszarze pustyni rosła endemiczna roślina - warzucha polska, która

niewystępuje w żadnym innym miejscu Polski. Rosła ona w źródliskowym odcinku Białej

Przemszy, gdyż wymaga ona źródlanej, zimnej i czystej wody oraz piaszczystego podłoża.

W czasie II wojny światowej na obszarze Pustyni Błędowskiej ćwiczyły niemieckie oddziały

Afrikakorps przed wysłaniem ich na front do Afryki Północnej. Obecnie część północna

pustyni wykorzystywana jest jako poligon wojskowy, na których w 1999 roku ćwiczyły

między innymi oddziały NATO.