Ptaki drapie¾ne.pdf

JAN

SOKOŁOWSKI

PTAKI

DRAPIEŻNE

WARSZAWA

1956

PAŃSTWOWE ZAKŁADY WYDAWNICTW SZKOLNYCH

Redaktor odpowiedzialny

MARIAN KIEŁBASKA

Redaktor techniczny

TADEUSZ WOJDOWSKI

Książka zatwierdzona pismem Ministerstwa Oświaty

nr Oc-15b/25/56 z 5 maja 1956 r. jako pożądana

w bibliotekach szkolnych (od ki. VI)

WARSZAWA 1956

PAŃSTWOWE ZAKŁADY WYDAWNICTW SZKOLNYCH

Wydanie pierwsze

Nakład 10 000 + 180 egzemplarzy Arkuszy druku 4; wyd. 3,21

Papier dr. sat. 61 X 86 cm, 70 g., ki. V z fab. pap. w Myszkowie

Oddano do składania 16 VII 56r. Podpisano do druku 26 XI 1956 r.

Druk ukończono w grudniu 1956 r. Zamówienie nr 9812/A-810

Cena zł 1,95 E-7-491!

ZAKŁADY GRAFICZNE PZWS W BYDGOSZCZY.

ZNACZENIE PTAKÓW DRAPIEŻNYCH

Gospodyni wiejska wyhodowała stadko pięknych, białych kur

cząt. Kiłka razy dziennie przygotowywała im pokarm, podawała

świeżą wodę do picia i od rana do wieczora nie szczędziła starań, aby

na niczym im nie zbywało. Toteż rozkoszne pisklęta, pokryte deli

katnym puszkiem, rozwijały się szybko i ku wielkiej radości ich opie

kunki wyrosły na małe kurki. W sierpniu były już tak samodzielne,

że biegały bez kwoki po całym podwórku i wychodziły przez otwartą

furtkę na sąsiednią łąkę, a nawet do małego lasku rosnącego opodal

domu.

Pewnego wieczora stwierdziła gospodyni z niepokojem, że do

kurnika wróciło z piętnastu kurcząt tylko czternaście, a gdy poszła

szukać zgubionego ptaka, znalazła na skraju lasu jedynie rozsypane

białe pióra. Serce jej ścisnęło się żalem. Nie miała wątpliwości: to

jastrząb porwał kurczę, które zbyt oddaliło się od domu.

Następnego dnia wieczorem kurczęta, jak również stare kury,

były dziwnie niespokojne i wylęknione, a do kurnika znów nie wróciło

jedno kurczę. Na trzeci dzień po południu wśród całego drobiu

domowego, a więc kur, kaczek i gołębi, wszczęło się nagłe zamie

szanie i ptaki w popłochu rozpierzchły się na wszystkie strony.

Gospodyni słysząc hałas wybiegła z pokoju na próg domu, lecz było

już za późno. Zobaczyła jedynie sylwetkę dużego, szarego ptaka,

który trzymając w szponach kurczę przeleciał ponad płotem i zniknął

bez śladu.

Od tej pory taka tragedia powtarzała się codziennie. Nic nie

pomogło uważanie i pilnowanie. Gdy ktoś z domowników był na

podwórku, panował spokój i jastrzębia nie było, skoro jednak na chwilę

zapomniano o niebezpieczeństwie, zjawiał się najniespodziewaniej

i porywał nową zdobycz. I tak stopniowo zabrał wszystkie kurczęta

z wyjątkiem jednego, które z przerażenia przez cały dzień nie wy-

chodziło z kurnika. Cały trud gospodyni i nadzieja, że dochowa

się pięknych, młodych kur, spełzły na niczym.

Podobne wypadki zdarzają się często, zwłaszcza jeżeli hodowla

drobiu znajduje się na skraju wsi lub bliżej lasu. Sprawcą jest zawsze

jastrząb. Dziesiątkuje on kury, kaczki i gołębie, a w wolnej przy

rodzie — kuropatwy i bażanty.

Czy wobec tak przykrych doświadczeń możemy się dziwić,

że hodowcy drobiu i zwierzyny łownej bardzo nie lubią jastrzębia

i chcieliby się go pozbyć?

Nie lubimy drapieżników nie tylko ze względu na straty mate

rialne, lecz również dlatego, że współczujemy zwierzętom, które

padają ich ofiarą.

Na kwitnącej jabłoni śpiewa zięba, a piórka jej lśnią w słońcu

pięknymi, różowymi i niebieskawymi barwami. Upodobała sobie

jabłoń, gdyż na niej ukazało się w tym roku mnóstwo szkodliwych

gąsienic. Ptaszek nie tylko sam je zjada, lecz zanosi również pis

klętom, które siedzą w misternie uwitym gniazdku, przytulonym

do pnia drzewa. Zatem zięba nie tylko rozwesela wiosnę, ale ochrania

również drzewa owocowe przed zniszczeniem, grożącym ze strony

szkodliwych owadów. Lecz właśnie w chwili, w której zięba zain

tonowała głośną zwrotkę śpiewu, jak błyskawica wpadł krogulec

i biedny ptaszek skończył życie przebity jego szponami. Biedne rów

nież pisklęta w gniazdku, gdyż od tej pory tylko jedno z rodziców

będzie przynosiło im pożywienie, a jeżeli krogulec porwie również

matkę, czeka je śmierć głodowa.

Tego rodzaju obserwacje już od wieków wywoływały gniew

człowieka na ptaki drapieżne. Strzelano je, truto i łapano w sidła,

niszczono im gniazda i wybierano pisklęta, uważając tępienie dra

pieżników wręcz za obowiązek człowieka. Sądzono, że im mniej

pozostanie na świecie ptaków drapieżnych, tym więcej będzie

śpiewających i tym łatwiejsza stanie się hodowla ptaków łownych

i domowych.

Skutek takiego postępowania był jednak — o dziwo — zupełnie

inny, niż się spodziewano. Wprawdzie udało się człowiekowi zmniej

szyć liczbę drapieżników, a w niektórych okolicach nawet wytępić

je doszczętnie, jednakże oczekiwany wzrost liczebny ptaków śpie

wających, jak również tzw. ptactwa łownego, nie nastąpił. Liczba

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: