Polimery.doc

(56 KB) Pobierz
Polimery

Polimery 

Polimery, to substancje o cząsteczkach zbudowanych z powtarzających się elementów ("merów"), przy czym mogą to być elementy (monomery) identyczne, np. grupy etylenowe w polietylenie, lub różne (najczęściej dwa, trzy) jak w przypadku poliamidów powstających przez kondensację kwasów dikarboksylowych z diaminami. W przypadku polimerów wytworzonych z niejednakowych monomerów mówimy o kopolimerach.

Sam proces polimeryzacji może przebiegać jako proces o charakterze rodnikowym - wiązania typu p w cząsteczkach monomerów "pękają" i łącząc się z analogicznymi wiązaniami innych cząsteczek tworzą struktury polimeryczne, makrocząsteczki. Oczywiście reakcję łańcuchową musi zapoczątkować powstanie rodnika .

Może też być to reakcja polikondensacji - kiedy cząsteczki monomeru łączą się ze sobą w elementarnych reakcjach kondensacji.  

Najprostsze polimery określamy precyzyjnie, podając ilość merów wchodzących w ich skład - dimer, trimer, tetramer, itd., polimery o niskim stopniu polimeryzacji, ale nie określonym ściśle nazywamy oligomerami.

Polimery naturalne, występujące w przyrodzie, to przede wszystkim skrobia, celuloza i inne policukry, oraz polipeptydy i białka.  Gospodarczo ważnym polimerem pochodzenia naturalnego jest kauczuk. On też (a dokładniej jego brak w czasie wojny) dał asumpt do poszukiwań polimerów syntetycznych o pożądanych właściwościach mechanicznych i chemicznych.

Sztucznie otrzymywane polimery określamy najczęściej wspólną nazwą - tworzywa sztuczne, lub popularnie - plastiki. Właściwości otrzymanych tworzyw mogą znacznie różnić się między sobą, szczególnie właściwościami fizycznymi, nawet jeśli do polimeryzacji użyliśmy tych samych substratów. Wiele cech otrzymanego poprzez polimeryzację materiału zależy od stopnia polimeryzacji (wielkości cząsteczki polimeru) oraz jego przestrzennej budowy. Innymi właściwościami będzie charakteryzował się polimer otrzymany w postaci długich łańcuchów złożonych z poszczególnych merów, a innymi usieciowiona cząsteczka, zbudowana z tych samych i w takiej samej ilości użytych merów, lecz inaczej ze sobą połączonych. 

Kopolimery mogą mieć budowę uporządkowaną, o powtarzającej się sekwencji cząsteczek monomerów, lub statystyczną, gdzie brak regularności w występowaniu poszczególnych merów makrocząsteczki. Będzie to miało oczywiście swoje odbicie we właściwościach tych polimerów.

Ponadto surowy polimer często poddawany jest dalszej obróbce, polegającej na dodaniu doń uszlachetniających dodatków, plastyfikatorów, barwników itp. w celu polepszenia jego pożądanych cech. Na przykład, w przypadku kauczuku takim uszlachetniającym zabiegiem jest proces wulkanizacji, prowadzący do poprzecznego łączenia polimerowych łańcuchów w sieć, w celu zwiększenia elastyczności (otrzymywanie gumy). 

 

 

Przykładowe polimery:

typ polimeru

monomer

właściwości

PCV (PCW) - 
poli(chlorek winylu)

niepalny, odporny na chemikalia nieorganiczne, w organicznych rozpuszczalnikach pęcznieje. Otrzymywany w formie twardego materiału do wyrobu rur, naczyń, opakowań (winidur), lub w formie uplastycznionej do wyrobu folii, węży itp.


 

polistyren

dielektryk, kruchy, rozpuszczalny w węglowodorach, łatwo się barwi,


 

polietylen

stosowany w postaci plastycznej (głównie folie) i sztywnej (opakowania, naczynia)


 

anilana
poliakrylonitryl

sprężyste włókna


 

poliamid

np. nylon

sprężysty, wytrzymały na rozciąganie 

otrzymywany przez polikondensację kaprolaktamu, kwasu aminoenantowego lub aminoundekanowego


 

bakelit

(żywica fenolowo-formaldehydowa) 

dielektryk, 


 

polietylenoglikol (PEG)

m.in. podłoża maściowe


 

teflon

duża odporność na wysokie temperatury i uszkodzenia mechaniczne, odporny chemicznie, dielektryk


 

szkło organiczne (Plexiglas)

poli(metakrylan metylu)

idealnie przezroczysty, zastępujący szkło, rozpuszczalny w węglowodorach i kwasie octowym, kruchy, podatny na zarysowania


 

poliuretany

szerokie zastosowanie, duża gama wyrobów - kleje, materiały konstrukcyjne, pianki, kauczuki, włókna


 

poliestry

(np. glikol etylenowy i kwas tereftalowy)

włókna (Dacron), żywice, laminaty z włóknem szklanym


 

PDMS (silikony)

oleista ciecz o lepkości zależnej od stopnia polimeryzacji, dodatek do kosmetyków (kremy silikonowe), surowiec do wytwarzania protez i materiałów medycznych, składnik róznego rodzaju warstw ochronnych, usieciowiony tworzy żywice silikonowe

 

...
Zgłoś jeśli naruszono regulamin