JAK WIDZI DZIECKO.doc

JAK WIDZI DZIECKO?

(0 - 8 lat)

Czy wiecie, że:

1. Prawidłowy przebieg rozwoju widzenia wpływa na jakość życia dziecka, a później dorosłego człowieka.
2. Wzrok jest zmysłem podlegającym rozwojowi i poddającym się rehabilitacji.
3. Warunkiem właściwego rozwoju widzenia jest sprawny układ wzrokowy czyli zdrowa gałka oczna, nerw wzrokowy, droga wzrokowa i odpowiednie części kory mózgowej.
4. Umiejętności widzenia uczymy się całe życie, ale za najważniejszy okres jej rozwoju uważa się pierwsze dwa lata życia.
5. Poziom rozwoju widzenia można badać już w kilka dni po urodzeniu.
6. Niezwykle ważne jest badanie i ocena wzroku przez specjalistę (lekarza okulistę) w pierwszym, drugim i trzecim miesiącu życia, szczególnie dzieci z ciąż zagrożonych, dzieci przedwcześnie urodzonych lub tzw. ryzyka urodzeniowego.
7. Jak najwcześniejsze leczenie i rehabilitacja wzroku może ewentualne nieprawidłowości zmniejszyć, ograniczyć lub wyeliminować.
8. Kontrolowanie procesu widzenia i wpływanie na jego przebieg np. poprzez leczenie, używanie okularów korekcyjnych, ochronnych, pomocy optycznych i nieoptycznych oraz odpowiednie ćwiczenia mogą sprawić, że wasze Dziecko będzie się lepiej rozwijać.

OKRES NOWORODKOWY

l miesiąc życia
Prawidłowy rozwój wzroku.

·         pojawia się odruch rogówkowy;

·         reakcja źrenic na światło;

·         odruchowe zamykanie lub zaciskanie powiek pod wpływem silnego światła skierowanego na twarz dziecka;

·         pierwsze ruchy sakkadowe;

·         dziecko wybiera i preferuje twarz człowieka;

·         uważne wpatruje się w twarze najbliższych osób z odległości 15-40 cm, lubi zmienną mimikę twarzy i próbuje ją naśladować; (fiksacja czasami pojawia się później);

·         posługuje się raz jednym, raz drugim okiem;

·         lubi kontury, proste pionowe i poziome wzory, duże rozmiary (najlepiej czarno-białe).

Kiedy zwrócić się do okulisty?

·         gdy występuje widoczna różnica w wielkości gałek ocznych, wyglądzie oczu i powiek np. przymglona rogówka, biała źrenica, nierówne źrenice, nierówna szerokość szpary powiekowej;

·         gdy oczy są w mimowolnym ruchu, cały czas �pływają" w różnych kierunkach (może to być oczopląs wrodzony);

·         gdy zamiast łez pojawia się inna wydzielina np.. ropa;

·         dziecko nie patrzy na twarze bliskich osób;

·         często ma zamknięte oczy;

·         opadają powieki podczas otwierania oczu;

·         gałki oczne lub jedno oko odchylają się przez cały czasod właściwego ułożenia w kierunku nosa, skroni, czoła;

·         występuje lub pojawił się oczopląs tylko jednego oka;

·         oczy są zaczerwienione, łzawią bez �powodu";

·         dziecko często uciska oczy piąstkami.

UWAGI

Oceniając funkcję narządu wzroku wcześniaków należy brać pod uwagę tzw. skorygowany wiek ciążowy, a więc liczony od planowanej daty porodu.
Do okulisty należy zgłosić się zawsze w pierwszym miesiącu życia dziecka jeżeli występują lub występowały w rodzinie takie choroby jak: zaćma wrodzona, jaskra wrodzona, siatkówczak.

OKRES NIEMOWLĘCY
1-3 miesięcy
Prawidłowy rozwój wzroku.

·         występuje oczopląs optokinetyczny;

·         dziecko wpatruje się w źródła światła, jasne ściany, okna;

·         śledzi poruszające się źródło światła od środkowej linii ciała na zewnątrz (lepiej w poziomie niż pionie i ukośnie);

·         fascynuje się różnymi źródłami światła, błyszczącymi przedmiotami i jaskrawymi kolorami;

·         dłużej wpatruje się w twarze osób najbliższych;

·         przygląda się własnej ręce;

·         spogląda do góry na zabawki;

·         przenosi spojrzenie (kieruje oczy) w kierunku źródła dźwięku;

·         rozwija się koordynacja obu gałek ocznych (w tym okresie życia dziecko może okresowo zezować);

·         pojawiają się zbieżne ruchy gałek ocznych;

·         podąża wzrokiem za poruszającą się zabawką (40-60 cm od oczu w prawą i lewą stronę);

·         odwzajemnia uśmiech.

Kiedy zwrócić się do okulisty?

·         nie skupia wzroku lub słabo fiksuje na twarzy rodzica;

·         nie uśmiecha się w odpowiedzi na uśmiech;

·         wyraźnie patrzy tylko jednym okiem (ustawia głowę w jedną stronę);

·         źle reaguje (nadwrażliwość) na światło, mruży oczy, zamyka je lub zaciska silnie powieki;

·         reaguje z opóźnieniem na pokazywane zabawki;

·         reaguje na bodźce lub ruch nie na wprost twarzy ale z boku głowy, w jej górnej bądź dolnej części;

·         przygląda się własnej ręce tylko po jednej stronie ciała;

·         nie nawiązuje kontaktu wzrokowego;

·         nie odwzajemnia uśmiechu;

·         oczy często zezują lub poruszają się niezależnie od siebie;

·         oczy drgają w poziomie, pionie bądź naprzemiennie.

3-5 miesięcy
Prawidłowy rozwój wzroku.

·         dziecko skupia wzrok (fiksuje) na przedmiotach z odległości ok. Im;

·         bada i �ogląda" własne ręce;

·         ustawia oczy centralnie;

·         przenosi spojrzenie z ręki na obiekt;

·         widzi barwy;

·         lubi grzechotki, gryzaki, zabawki piszczące, wyciąga rękę w ich kierunku, chwyta je, szczególnie wtedy, gdy znajdują się w zasięgu jego rąk;

·         przekłada zabawkę z ręki do ręki;

·         pojawia się akomodacja z odległości 13-50 cm;

·         spostrzega głębię.

Kiedy zwrócić się do okulisty?

·         dziecko nie skupia wzroku na osobach;

·         nie skupia wzroku na zabawkach;

·         nie wyciąga ręki w kierunku zabawki;

·         słabo interesuje się otoczeniem;

·         nie reaguje na odbicie w lustrze;

·         występują nietypowe zachowania (np. kiwanie się).

5-7 miesięcy
Prawidłowy rozwój wzroku.

·         dziecko patrzy na zabawki pokazywane w całym obszarze pola widzenia (prawa-lewa, góra-dół);

·         wyrzuca zabawki i patrzy, gdzie upadły;

·         rozwija się koordynacja oko-ręka;

·         doskonali się fiksacja;

·         rozwija się pamięć wzrokowa;

·         następuje koordynacja większości odruchów obuocznych;

·         reaguje odmiennie na zmieniający się wyraz twarzy rodzica.

Kiedy zwrócić się do okulisty?

·         brak lub słaba koordynacja oko-ręka;

·         słaba fiksacja;

·         brak zbieżności;

·         preferencja jednego oka.

7-12 miesięcy
Prawidłowy rozwój wzroku.

·         dziecko interesuje się drobnymi przedmiotami lub detalami w przedmiotach;

·         fiksuje wyraz twarzy i naśladuje go;

·         płynnie śledzi wzrokiem;

·         przechyla głowę żeby spojrzeć w wybranym kierunku;

·         lubi różne kształty i formy geometryczne;

·         rozwinięte widzenie obuoczne.

Kiedy zwrócić się do okulisty?

·         nie interesuje się nowymi zabawkami;

·         nie patrzy na zabawki, którymi się bawi;

·         nie interesuje się małymi zabawkami, nie zauważa ich (piłeczki, cukierki);

·         nie skupia wzroku na zabawkach oddalonych o np. 1-2 metry;

·         nie interesuje się otoczeniem;

·         nie obserwuje domowników;

·         słaby rozwój motoryczny;

·         opóźniona koordynacja ruchów głowy i oczu.

OKRES ŻŁOBKOWY

13-18 miesięcy
Prawidłowy rozwój wzroku.

·         dziecko interesuje się książeczkami i kolorowymi obrazkami;

·         identyfikuje podobieństwa i różnice;

·         szereguje klocki i buduje wieże z klocków;

·         lubi bazgrać, rysować linie grubymi kredkami;

·         rozwija się orientacja pionowa;

·         współdziała w czynnościach samoobsługowych;

·         idzie do rodzica, zabawki.

Kiedy zwrócić się do okulisty?

·         opóźnienie lub brak zainteresowania książeczkami, obrazkami, gazetami;

·         brak zainteresowania bazgraniem;

·         nie porusza się w stronę osób i zabawek.

1,5 roku-do 3 lat
Prawidłowy rozwój wzroku.

·         śledzi wzrokiem w pełnym zakresie ruchu i wg potrzeb;

·         doskonali się koordynacja wzrokowo ruchowa i manipulacja;

·         rozróżnia i identyfikuje znajome przedmioty, lubi układanki przedmiotowe i obrazkowe;

·         lubi zabawy w chowanego z zabawkami i ludźmi.

Kiedy zwrócić się do okulisty?

·         brak prawidłowych (płynnych, ciągłych) ruchów śledzących oczu;

·         słabe zainteresowanie otoczeniem;

·         podczas chodzenia dziecko potyka się o meble, zabawki, progi;

·         powolne, niechętne przemieszczanie się z jednego
pomieszczenia do drugiego.

OKRES PRZEDSZKOLNY
3-5 lat
Prawidłowy rozwój wzroku.

...