Pomiary czesci maszyn o zlozonym ksztalcie.pdf

(1359 KB) Pobierz
Microsoft PowerPoint - MiSPTemat6-Pomiaryczescimaszynozlozonymksztalcie
Temat 6:
Pomiary części maszyn o złożonym
kształcie: stożków, gwintów.
Sprawdziany.
Miernictwo i systemy pomiarowe
w budowie maszyn
308433427.004.png
POMIARY KĄTÓW STOŻKÓW
Kąty wierzchołkowe stożków zewnętrznych (trzpieni) i wewnętrznych (gniazd) można
mierzyć bezpośrednio za pomocą kątomierzy .
Stożki zewnętrzne mierzy się ponadto przyrządami optycznymi: mikroskopami i
projektorami pomiarowymi .
Stosowane są również liczne metody pośrednie , zarówno do pomiaru stożków
zewnętrznych, jak i wewnętrznych.
308433427.005.png 308433427.006.png 308433427.007.png
Jedną z możliwych metod pomiaru pośredniego kąta stożka wewnętrznego jest
pomiar za pomocą kul. Do gniazda stożkowego wkłada się kolejno dwie kulki o
średnicy odpowiednio d 1 , d 2 , mierząc za każdym razem odległość h 1 , h 2 od
powierzchni kulki do czoła gniazda (np. za pomocą głębokościomierza
mikrometrycznego).
Korzystając z elementarnych zależności geometrycznych znajduje się:
arcsin
1
2
d
2
2
h
h
d
d
2
1
2
1
Pomiar pośredni kąta gniazda stożkowego
d
308433427.001.png 308433427.002.png
Poprzeczkę głębokościomierza można podczas pomiaru oprzeć na dwóch stosach
płytek wzorcowych o jednakowej wysokości, ustawionych na płycie pomiarowej. W
ten sposób wykonuje się pomiar, jeśli górna powierzchnia czołowa gniazda nie jest
prostopadła do osi stożka.
Podczas tego pomiaru mogą pojawić się charakterystyczne błędy metody
pomiarowej:
błąd spowodowany odkształceniem sprężystym kulek i powierzchni gniazda
stożkowego (wgniataniem kulek w gniazdo),
błąd spowodowany odchyłkami kształtu powierzchni stożkowej, tzn. odchyłkami
kształtu wyznaczonej powierzchni.
Można zauważyć, że przyczyna obu tych błędów sprowadza się do tego, że model
geometryczny pomiaru odbiega od rzeczywistości — w przekroju osiowym tworzące
stożka nie będą liniami prostymi, a zarysy kulek nie będą okręgami stycznymi do
tych tworzących.
 
Jak w każdym pomiarze metodą pośrednią, błąd pomiaru zależy ponadto od błędów
pomiaru wielkości występujących po prawej stronie wzoru. W wielu praktycznych
przypadkach można zaniedbać błędy średnic kulek, jeśli użyte zostaną specjalne
kulki pomiarowe ; wtedy wystarczy przyjąć do obliczeń ich nominalne średnice. Aby
uwzględnić błędy pomiaru wymiarów h 1 , h 2 należy znaleźć odpowiednie pochodne
cząstkowe:
2
A
h
h
1
A
2
2
h
2
h
d
d
1
2
2
1
2
1
gdzie:
A
1
2
d
2
2 d
h
d
2
1
2
1
d
h
308433427.003.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin