„Ćwiczenia i sportowe zabawy

to sprawności podstawy”

/aktywność ruchowa w młodszym wieku szkolnym/

Opracowanie:

mgr Katarzyna Buś

mgr Beata Jewiarz

Kraków 2005

SPIS TREŚCI

I.                WSTĘP         .................................................................................... s. 3                               

II.          CELE EDUKACJI MOTORYCZNO – RUCHOWEJ .................. s. 3

III.    FORMY I METODY STOSOWANE

W EDUKACJI RUCHOWEJ …....................................................... s. 4

IV.         TOKI JEDNOSTEK METODYCZNYCH ..................................... s. 5

V.               OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW  ........................................................ s. 8

VI.         OCENIANIE        ............................................................................ s. 9

VII.   SZCZEGÓŁOWE TREŚCI NAUCZANIA

KLASA I    ........................................................................................ s. 10

KLASA II  ........................................................................................ s. 14

KLASA III   .................................................................................... s. 18

VIII.                     PROPOZYCJE GIER I ZABAW RUCHOWYCH ............. s. 22

IX.        ĆWICZENIA ŚRÓDLEKCYJNE .................................................. s. 23

         PRZYKŁADOWE ZABAWY I ZESTAWY

         ĆWICZEŃ      .................................................................................. s. 24

LITERATURA  .......................................................................................... s. 25

I.              WSTĘP

Działania szkolne winne być realizowane zgodnie z „Podstawami programowymi kształcenia ogólnego” z dnia 15 lutego 1999 DzU nr 14.

Cele edukacji szkolnej na  I etapie oprócz kształtowania

-         umiejętności słuchania, mówienia, pisania, czytania, rachowania

-         umiejętności obserwacji i doświadczania rzeczy, zjawisk społecznych, przyrodniczych, kulturowych

-         postaw i systemów wartości do samego siebie oraz otaczającego nas środowiska społecznego, kulturalnego i naturalnego

mają za zadanie również

-         stymulowanie działań na rzecz zdrowia i bezpieczeństwa.

W życiu każdego człowieka podstawowymi formami aktywności są praca, nauka i zabawa. W młodszym wieku szkolnym dominuje zabawa. Zabawy są przejawem aktywności dzieci, wyrazem ich zainteresowań, przeżyć, wyobraźni, znajomości otoczenia, umiejętności ekspresji. Zaś gry i zabawy ruchowe opierają się na różnych rodzajach aktywności ruchowej oraz mają swoje reguły i określone ramy.  Dlatego też wychowanie fizyczne w klasach I – III opiera się przede wszystkim na grach i zabawach ruchowych.

I.              CELE EDUKACJI MOTORYCZNO – RUCHOWEJ

Celami ogólnymi są:

-         rozwijanie podstawowych cech motorycznych,

-         kształtowanie prawidłowej postawy ciała

-         kształtowanie aktywności ruchowej niezbędnej w różnych przejawach aktywności dziecka : utylitarnej, zdrowotnej, rekreacyjnej i sportowej.

Cele szczegółowe:

-         stymulowanie harmonijnego rozwoju organizmu

-         rozwijanie sprawności fizycznej /siła , szybkość, wytrzymałość, skoczność/

-         kształtowanie koordynacji / zwinność, zręczność, równowaga/

-         wyposażenie uczniów w elementarną wiedzę dotyczącą rozwoju fizycznego,  zasad higieny osobistej

-         poznanie w praktyce zasad i reguł gier zespołowych.

II.        FORMY I METODY STOSOWANE W EDUKACJI RUCHOWEJ

Formy organizacyjne pracy z uczniami na zajęciach wychowania fizycznego:

A/ formy podziału uczniów

B/ formy porządkowe

C/ formy prowadzenia zajęć

ad A/

-         zastępy stałe – ustalane na dłuższy okres czasu

-         zastępy sprawnościowe – według poziomu sprawności i wydolności uczniów

-         zastępy sprawnościowe zmienne – tworzone w zależności od stopnia sprawności dla różnych dyscyplin lub realizowanych zadań

-         drużyny – stosowane przy rozgrywkach

-         pary – stosowane przy ćwiczeniach wymagających współpracy – pomocy drugiego współćwiczącego

ad B/

-         ustawienia podstawowe – zorganizowanie grupy /np. szereg, rząd, dwuszereg/

-         ustawienia ćwiczebne – stosowane w celu przeprowadzenie ćwiczenia  /np. obwód koło, rozsypka/

-         odliczanie oraz zwroty – służą do przemieszczania się w miejscu      i podziały zespołu na mniejsze grupy

ad C/

-         forma frontalna – wszyscy jednocześnie wykonują ćwiczenie

-         forma zajęć w zastępach – zastępy wykonują inne zadanie ruchowe lub w trybie równoległym

-         forma stacyjna – wykonywanie ćwiczeń jedno za drugim lub wyścigi rzędów

-         forma obwodu ćwiczebnego – ćwiczenia na stanowiskach

-         forma indywidualna – indywidualizacja wymagań /dostosowanie ćwiczeń do indywidualnych możliwości ucznia/

Najczęściej stosowane metody nauczania   na zajęciach ruchowych   w klasach I – III:

-         metoda naśladowcza – ścisła : odtwarzanie ruchu pokazanego przez nauczyciela

-         metoda zabawowo – naśladowcza: naśladowanie zwierząt, zjawisk przyrodniczych, czynności ludzi itp.

-         metoda zabawowa – klasyczna  zabawa oparta na fabule lub przepisach gry

-         metoda bezpośredniej celowości ruchu /zadaniowa/: wykonywanie prostych zadań ruchowych /cel znany jest nauczycielowi/

-         metoda problemowa : rozwiązywanie sytuacji ruchowej, uczeń podejmuje próby rozwiązania zadania ruchowego  spełniając warunki wyjściowe podane przez nauczyciela

-         metody twórcze :

ü     metoda opowieści ruchowej – odtwarzanie ruchem usłyszanych treści

ü     metoda gimnastyki twórczej /ekspresyjnej/ R. Labana – odzwierciedlanie ruchem nastrojów, przeżyć /pantomima, gest, mimika/ z muzyką lub bez

ü     metoda K.Orffa – korelacja ruchu z rytmem i muzyką

III.  TOKI JEDNOSTEK METODYCZNYCH

·       wg. M. Bondarowicza /tok klasyczny/

1.      Ćwiczenia porządkowo – wychowawcze

2.    Zabawa lub gra o charakterze ożywiającym

3.    Zabawa lub gra orientacyjno – porządkowa

4.    Zabawa lub gra na czworakach

5.    Zabawa lub gra z mocowaniem /dźwiganiem/

6.    Zabawa lub gra bieżna lub skoczna

7.    Zabawa lub gra rzutna kopna albo z podbijaniem

8.    Zabawa lub gra skoczna o mniejszym natężeniu

9.    Ćwiczenia korektywne

10.            Zabawa uspokajająca

11. Ćwiczenia porządkowo – wychowawcze

·       Tok zajęć – zabawy i gry ruchowe

·       Tok zajęć – mini gry sportowe

·       Tok zajęć – lekkoatletyka