2006.09-10_PSpaw.pdf

M I E S I Ê C Z N I K N A U K O W O - T E C H N I C Z N Y

Rok za³o¿enia 1928 PLISSN 0033-2364 Index 37125 Cena 28,- z³

Nr 9-10/2006

48. Krajowa Naukowo–Techniczna Konferencja Spawalnicza

INNOWACJE W SPAWALNICTWIE

Częstochowa – Poraj 20−22 września 2006

Wydawca

F O R U M S P A W A L N I K Ó W P O L S K I C H

Redakcja „PRZEGL¥D SPAWALNICTWA”

Agenda Wydawnicza SIMP

ul. Œwiêtokrzyska 14a, 00-050 Warszawa

tel./fax: (0-22) 827 25 42, (0-22) 336 14 79

e-mail: pspaw@ps.pl, www.pspa w.ps.pl

adres do korespondencji:

00-950 Warszawa 1, skr. poczt. 56

Redaktor naczelny

MIESIÊCZNIK NAUKOWO-TECHNICZNY

AGENDA WYDAWNICZA SIMP

prof. dr hab. in¿. Jerzy Nowacki

Zastêpca redaktora naczelnego

ds. naukowych

rok za³o¿enia 1928

dawniej

prof. dr hab. in¿. Andrzej Klimpel

Zastêpca redaktora naczelnego

ds. wydawniczych

Nr 9-10/2006

PLISSN 0033-2364

LXXVIII

mgr in¿. Irena Wiœniewska

Redaktorzy dzia³ów

prof. dr hab. dr h. c. Leszek A. Dobrzañski – Materia³y

dr hab. in¿. Zbigniew Mirski – Lutowanie i klejenie

dr in¿. Kazimierz Ferenc – Konstrukcje spawane

dr hab. in¿. Jacek S³ania – Praktyka spawalnicza

dr in¿. Gracjan Wiœniewski – Przepisy, normy, szkolenia

48. Krajowa

Naukowo−Techniczna

Konferencja Spawalnicza

Sekretarz redakcji

mgr Magdalena Brzuszkiewicz

Redaktor

in¿. Barbara Okiñczyc

INNOWACJE

SPAWALNICTWIE

Rada programowa

prof. dr hab. in¿. Jan Pilarczyk – przewodnicz¹cy

prof. dr hab. in¿. Piotr Adamiec, prof. P. W. dr hab. in¿.

Andrzej Ambroziak, mgr in¿. Marek Bryœ, dr in¿. Hubert

Drzeniek, mgr in¿. Eugeniusz Idziak, prof. P. W. dr hab.

in¿. Andrzej Kolasa, prof. P. G. dr hab. in¿. Jerzy £aba-

nowski, in¿. Miros³aw Nowak, mgr in¿. Zbigniew Paw-

³owski, dr in¿. Jan Plewniak, dr in¿. Anna Pocica, mgr

in¿. Les³aw Polak, mgr in¿. Jacek Rutkowski, prof. P. W.

dr hab. in¿. Jacek Senkara, mgr in¿. Andrzej Siennicki,

prof. dr hab. in¿. Andrzej Skorupa, prof. dr hab. in¿.

Edmund Tasak, mgr in¿. W³odzimierz Jacek Walczak,

mgr in¿. Marek Walczak, mgr in¿. Jan Wójcik

Częstochowa – Poraj

20−22 września 2006

Druk i sk³ad:

Drukarnia Piotra W³odarskiego – Warszawa

Nak³ad do 2000 egz.

Organizatorzy

Zakład Spawalnictwa

Politechniki Częstochowskiej

Sekcja Spawalnicza SIMP

Artyku³y opublikowane w Przegl¹dzie Spawalnictwa s¹

t³umaczone na jêzyk angielski i zamieszczane w czaso-

piœmie Welding International wydawanym przez Wo-

odhead Publishing Ltd. (Wielka Brytania) na mocy

podpisanego porozumienia o wzajemnej wspó³pracy.

Wydanie czasopisma zosta³o dofinansowane przez

Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wy¿szego

(I ok³adka: fot. R. Krawczyk)

I c o z tym spawalnictwem?

Naczelny rozmawia z Prezesem Sekcji Spawalniczej

Stowarzyszenia In¿ynierów i Techników Mechaników

Polskich dr. in¿. Janem Plewniakiem

Spis treœci

Ma rek Wêg³owski, Andrzej Kolasa Pawe³ Cegielski

Badania w³aœciwoœci technologicznych

spawalniczych zasilaczy inwertorowych

Assessment of technical performance

of arc welding power supplies

Sa modzielny Zak³ad Spawalnictwa Politechniki

Czêstochowskiej

Ro man Kensik

Ocena energii liniowej w procesach MIG/MAG

Evaluation of welding energy per unit length in MIG/MAG

processes

An drzej Siennicki

Innowacyjnoœæ zastosowania robotów do spawania

³ukowego metod¹ MIG/MAG

Innovativ application of industrial robots for MIG/MAG

welding process

Jer zy Nowacki, Pawe³ Rybicki

Wp³yw energii liniowej spawania stali UNS S31803

metod¹ SAW na odpornoœæ korozyjn¹ z³¹czy

Submerged Arc Welding heat input influence on duplex

steel joints corrosion resistance

Krz ysztof Kud³a

Samoregulacja ³uku w procesie MIG/MAG PULS

Self-stabilization of the arc in Pulsed MIG/MAG Welding

Ale xander Thomas, Miros³aw Nowak

Nowa generacja robotów spawalniczych z nowator-

skim procesem spawania SP-MAG

Welding robot new generation with innovatory

SP-MAG welding process

Zbigniew Mirski, Janusz Szymkowski,

To masz Piwowarczyk

Klejenie i lutowanie twarde wêglików spiekanych

trawionych elektrolitycznie

Gluing and brazing of the sintered carbides electrolyticaly

etched

An drzej Gruszczyk

Zgrzewalnoœæ stali walcowanych termomechanicznie

Weldability of thermomechanically controlled rolled

steels

Zu gmunt Mikno

Intensyfikacja ch³odzenia w procesie zgrzewania

rezystancyjnego z zastosowaniem ch³odzenia

mg³owego

Intensification of cooling in resistant welding through

mist cooling application

Jac ek Senkara, Hongyan Zhang

Mechanizm i czynniki technologiczne wp³ywaj¹ce na

pêkanie stopu AlMg3 podczas wielopunktowego

zgrzewania rezystancyjnego

Mechanism and factors affecting cracking in multi-spot

resistance welding of Al3Mg alloy

An drzej Winiowski

Lutowanie twarde stali nierdzewnej z aluminium

i tytanem

Brazing of stainless steel with aluminum and titanium

An drzej Klimpel, Artur Czupryñski, Jacek Górka

Lutospawanie plazmowe PTA z³¹czy doczo³owych

stalowych blach karoseryjnych dwustronnie

galwanizowanych cynkiem

Plasma transferred arc braze welding of car body zinc

coated steel sheets butt joints

Ja cek Górka

Wp³yw procesów ¿³obienia termicznego na w³asnoœci

stali obrobionej termomechanicznie S420 MC

Influence of thermal gouging on thermomechanically

controlled rolled S420MC steels properties

Jan usz Adamiec, Piotr Adamiec

Aspekty technologiczne spawania stali duplex

Technological aspects of duplex steel weldnig

Iho r Dzioba, Andrzej Skrzypczyk

W³asnoœci i struktura doczo³owych z³¹czy spawanych

ze stali 18G2A wykonanych metod¹ MAG

Properties and microstructure of MAG butt-welded joints

for 18G2A steel

Ry szard Krawczyk, Jan Plewniak, Krzysztof Sujewicz

Spawanie metod¹ MAG gruboœciennych ruroci¹gów

energetycznych ze stali 13HMF – optymalizacja

warunków procesu

MAG welding of the thick-walled energetic pipelines

made of 13HMF steel – optimisation of the process

conditions

To masz Chmielewski

Natryskiwanie detonacyjne metali na pod³o¿a

ceramiczne

Deposition of metal coatings on the ceramic substrates

by the d-gun spraying method

Wo jciech ¯órawski

W³aœciwoœci pow³ok NiCrBSi natryskanych plazmowo

i naddŸwiêkowo

Properties of plasma and supersonic sprayed NiCrBSi

coatings

Norbert Radek, Aleksandra Hrabcakova,

Ju styna Kasiñska, Bogdan Antoszewski

Modyfikacja laserowa pow³ok WC-Co nanoszonych

obróbk¹ elektroiskrow¹

Laser treatment of electro-spark WC-Co coatings

Wa c³aw Ptak, Wojciech Wojciechowski

Metody poprawy jakoœci z³¹czy spawanych

The method of improvement of quality joints welded

An drzej Wilczacki, Ryszard Kaczmarek

Aspekty jakoœciowe przy produkcji drutów do

spawania

Quality aspects by welding wires production

An drzej Ambroziak, Bart³omiej Gul

Podwodne zgrzewanie tarciowe uplastycznionym

trzpieniem stalowych z³¹czy zak³adkowych (FHPP)

Underwater Friction Hydro Pillar Processing (FHPP)

– overlap-welds in mild steel

Pr of. dr hab. in¿. Andrzej Zaj¹c (1938-2006)

Profesor Politechniki Krakowskiej

, Roman Wielgosz

Influence of cutting methods on changes in material

structure of sheets with increased abrasion resistance

Wp³yw metody ciêcia na zmiany struktury stali typu

HARDOX

A ndrzej Zaj¹c

I co z tym spawalnictwem?

Prezes Sekcji Spawalniczej Stowarzyszenia

In¿ynierów i Techników Mechaników Polskich

dr in¿. Jan Plewniak (fot. J. Nowacki)

Naczelny rozmawia

z Prezesem Sekcji Spawalniczej Stowarzyszenia In¿ynierów

i Techników Mechaników Polskich

dr. in¿. Janem Plewniakiem

Niedawno przyjmowa³eœ gratulacje w zwi¹zku

z wyborem na kolejn¹ kadencjê prezesa Sekcji

Spawalniczej SIMP, jak oceniasz tê poprzed-

ni¹?

optymizmem, ale moje g³ówne marzenie, tj. stwo-

rzenie jednej, silnej organizacji lobbuj¹cej spawal-

nictwo w Polsce, siê nie spe³ni³o. W tej kwestii,

¿yj¹c obok siebie w przyjaŸni, nie zbli¿yliœmy siê

nawet o krok. Czy stanie siê to podczas obecnej

kadencji?

Nie jestem o tym przekonany, choæ ostatnie

Walne Zebranie Sprawozdawczo-Wyborcze da³o

w Uchwale Zarz¹dowi Sekcji upowa¿nienie do po-

dejmowania decyzji zwi¹zanych z ewentualnym

po³¹czeniem obu organizacji bez koniecznoœci

zwo³ywania Walnego Zgromadzenia. W czasie

wspomnianego zebrania przepad³ w g³osowaniu

wniosek o zmianê nazwy z Sekcji Spawalniczej

SIMP na Towarzystwo Spawalników Polskich,

a wiêc pozostajemy przy starej, tradycyjnej nazw-

ie. Po³¹czenie obu organizacji jest obecnie mo¿li-

we jedynie poprzez przy³¹czenie siê do nas cz³on-

ków PTS.

oraz rejestru spawalników polskich. Projekty te s¹

w fazie precyzowania szczegó³ów przez wniosko-

dawców.

Podejmuj¹c siê w poprzedniej kadencji

(2002 – 2006) pe³nienia funkcji prezesa Sekcji

Spawalniczej SIMP, postawi³em sobie wiele zadañ,

z których wiêkszoœæ uda³o siê zrealizowaæ.

Mia³em to szczêœcie, ¿e jako koordynator

prac oddzia³ów Sekcji, mimo powszechnego

spadku zainteresowania prac¹ spo³eczn¹, mo-

g³em szefowaæ organizacji, która wyraŸnie odzna-

cza³a siê aktywnoœci¹ spoœród tych zrzeszonych

w SIMP-ie.

Miniona kadencja, to organizacja 16 konfe-

rencji o zasiêgu miêdzynarodowym lub krajowym,

kilkunastu sympozjów, ponad 30 seminariów i ty-

lu¿ wystaw, ponad 200 odczytów, 75 wycieczek

technicznych. W tych imprezach uczestniczy³o kil-

ka tysiêcy osób. Taki dorobek Sekcji, bêd¹cy su-

m¹ dokonañ wszystkich Oddzia³ów, mo¿e byæ po-

wodem do zadowolenia, choæ pojawiaj¹ siê g³osy,

czy to nie za du¿o, np. konferencji, czy nie lepiej

organizowaæ je rzadziej, ale z wiêkszym presti¿em

– sprawa dyskusyjna.

Ten okres bardzo aktywnej dzia³alnoœci przy-

pada³ na czas po powstaniu Polskiego Towarzy-

stwa Spawalniczego, a mimo to uda³o siê zacho-

waæ liczbê dzia³aj¹cych w 11 Oddzia³ach cz³onków,

których jest ok. 500, w tym 105 ma tytu³ EWE.

Ju¿ na pocz¹tku minionej kadencji podpi-

sano w Œwidnicy porozumienie o wspó³pracy

Polskiego Towarzystwa Spawalniczego z Sek-

cj¹ Spawalnicz¹ SIMP. Pracami 6-osobowego

Zarz¹du Porozumienia Spawalników Polskich

kieruj¹ rotacyjnie prezesi obu sygnatariuszy

porozumienia. Mogê z pe³n¹ odpowiedzialno-

œci¹ stwierdziæ, ¿e wspó³praca przez te 4 lata

istnienia PSP przebiega³a bez zarzutu i przynio-

s³a konkretne efekty, z wyj¹tkiem tego najwa¿-

niejszego – nie doprowadzi³a do zbli¿enia sta-

nowisk, jeœli chodzi o po³¹czenie naszych or-

ganizacji.

Te wspomniane konkretne dzia³ania, to miê-

dzy innymi: wspólne wnioski o dofinansowanie

„Przegl¹du Spawalnictwa”, wnioski o uzupe³nie-

nie listy zawodów kwalifikowanych, dzia³ania

w sprawie uzyskania niektórych uprawnieñ bu-

dowlanych dla spawalników (niestety, na razie

bez efektu). Ponadto niekoñcz¹ca siê dyskusja,

dotycz¹ca integracji œrodowiska spawalniczego

i problemów decyduj¹cych o przysz³oœci bran¿y.

Mimo roz³amu œrodowiska spawalniczego,

jakim by³o powstanie PTS, zgodne wspó³dzia³anie

obu organizacji (w czym du¿a zas³uga prezesa dr.

in¿. Edwarda Dobaja), napawa umiarkowanym

Je¿eli chodzi o „Przegl¹d Spawalnictwa”, mo-

¿esz byæ pewien dobrej wspó³pracy, a informa-

cje dotycz¹ce raportu o stanie spawalnictwa

na pewno zainteresuj¹ wszystkich Czytelników.

Co do rozwoju œrodowiska – czy uwa¿asz, ¿e

zawód spawalnika jest obecnie atrakcyjny i da-

je mo¿liwoœæ uzyskania satysfakcji z jego upra-

wiania. Jak ocenisz obecn¹ sytuacjê i przy-

sz³oœæ spawalnictwa w Polsce?

Spawalnictwo od kilku lat prze¿ywa „swoje

dni”. Jako dziedzina interdyscyplinarna, nie tylko

ma zastosowanie w wiêkszoœci ga³êzi przemys³u,

ale i korzysta z prawie wszystkich dzia³ów nauki.

Jesteœmy œwiadkami olbrzymiego postêpu za-

równo w urz¹dzeniach, jak i materia³ach, a tak¿e

w szkoleniu kadr spawalników i spawaczy. Te za-

wody, tj. in¿yniera spawalnika i spawacza, nabie-

raj¹ ostatnio nale¿nego im znaczenia. Mam na-

dziejê, ¿e nie wszyscy wyjad¹ z Polski w poszu-

kiwaniu godziwego wynagrodzenia.

Do prawdziwego szczêœcia, kiedy to dobry

spawacz i ceniony spawalnik bêdzie z satysfakcj¹

pracowa³ w naszym kraju, jeszcze daleka droga.

Myœlê, ¿e technicznie polski przemys³ nie

odbiega od przemys³u œwiatowego; wszystkie

znane, w tym te zaawansowane, technologie s¹

u nas stosowane i w wielu przypadkach nasze fir-

my udanie konkuruj¹ z zagranicznymi. Ale nie jest

tak dobrze, aby nie mog³o byæ lepiej.

Wiadomym jest, ¿e przyziemnym, ale bar-

dzo istotnym problemem s¹ finanse – bez spo-

rych nak³adów o szerokim wdra¿aniu innowacji

w spawalnictwie bêdziemy mogli mówiæ pe³nym

g³osem dopiero za kilka lub kilkanaœcie lat.

Wychodz¹c czêœciowo naprzeciw tej proble-

matyce, œrodowisko czêstochowskich spawalni-

ków skupionych w Zak³adzie Spawalnictwa Poli-

techniki Czêstochowskiej oraz w Sekcji Spawalni-

czej w Czêstochowie, organizuje we wrzeœniu

2006 r. 48. Krajow¹ Konferencjê Spawalnicz¹ pod

has³em „Innowacje w spawalnictwie”.

Integracja œrodowiska spawalniczego i jeden

g³os w sprawie spawalnictwa ma fundamental-

ne znaczenie. Jako specjalista z obszaru nauki

o materia³ach i cz³onek równie¿ œrodowiska

materia³oznawczego widzê, jak jednoœæ decy-

duje o jego liczebnoœci i znaczeniu. Dobrze, ¿e

doceniasz tê problematykê. A co planujesz na

w now¹ kadencjê?

Najwa¿niejsze zadania, jakie nas czekaj¹

w nowej kadencji (2006-2010), to moim zdaniem:

•

utrzymanie du¿ej aktywnoœci zwi¹zanej z orga-

nizacj¹ wa¿nych imprez spawalniczych;

•

zwiêkszenie aktywnoœci niektórych Oddzia-

³ów Sekcji i ewentualnie powo³anie nowych

(przed miesi¹cem powsta³ 12. Oddzia³ w Ra-

domsku);

•

wsparcie i wspó³praca z redakcj¹ naszego „Prze-

gl¹du Spawalnictwa”. Wierzê, ¿e podobnie jak z po-

przednikiem obecnego red. naczelnego Panem

prof. Janem Pilarczykiem wspó³praca bêdzie prze-

biega³a wzorowo, czego Tobie i sobie ¿yczê;

•

utrzymywanie nadal bardzo dobrej (wrêcz mo-

delowej) wspó³pracy z Instytutem Spawalnictwa

w Gliwicach;

•

wspó³praca z Polsk¹ Izb¹ Spawalnicz¹ (której

szef prof. Andrzej Kolasa zosta³ cz³onkiem Zarz¹-

du Sekcji);

•

Dziêkujê za rozmowê, zapowiedŸ dobrej wspó³-

pracy z naszym czasopismem i opublikowanie

referatów z 48. Krajowej Konferencji Spawalni-

czej „Innowacje w spawalnictwie” w tym nume-

rze. ¯yczê Ci równie¿ wielu sukcesów w nowej

kadencji Prezesa Sekcji Spawalniczej SIMP.

równie owocna jak dotychczas wspó³praca

z PTS w ramach PSP;

•

ci¹g³e d¹¿enie do wzrostu presti¿u in¿yniera

spawalnika, zarówno od strony formalno-pra-

wnej, jak i praktycznej.

Nowy Zarz¹d Sekcji zosta³ tak¿e zobowi¹za-

ny do stworzenia raportu o stanie spawalnictwa

Rozmawia³:

Jerzy Nowacki

PRZEGL¥D SPAWALNICTWA 9-10/2006

zwiêkszenie, a przynajmniej utrzymanie stanu

osobowego Sekcji;

•

Samodzielny

Zak³ad Spawalnictwa

Politechniki

Czêstochowskiej

prof. dr hab. in¿. Eugeniusz Mielczarek

Pocz¹tek istnienia obecnego Samodzielnego Zak³adu Spawalnictwa to

rok 1952, kiedy to powo³ano najpierw Zak³ad, póŸniej w 1966 roku Katedrê

Spawalnictwa na Wydziale Budowy Maszyn Politechniki Czêstochowskiej.

Jej za³o¿ycielem i pierwszym kierownikiem by³ prof. Jerzy Biskupski, znany

w kraju specjalista od konstrukcji spawanych oraz autor wielu pierwszych

w Polsce rozwi¹zañ spawanych elementów maszyn. Po Jego œmierci,

w 1968 roku, kierownictwo Katedry obj¹³ doc. dr in¿. Józef Durlik, pe³ni¹c tê

funkcjê do reorganizacji uczelni w 1970 roku, kiedy to powsta³ Instytut Ob-

róbki Plastycznej i Spawalnictwa, a w nim Zak³ad Spawalnictwa. Zak³adem

tym kierowa³ do roku 1980. By³ On za³o¿ycielem i pierwszym przewodnicz¹-

cym Sekcji Spawalniczej w Czêstochowie. Od 1980 roku kierownictwo Za-

k³adu Spawalnictwa przej¹³ doc. dr in¿. Adolf S³u¿alec, który doprowadzi³

w 1989 roku do usamodzielnienia Zak³adu. W latach 1992-1994 Zak³adem

Spawalnictwa kierowa³ prof. dr hab. in¿. Jan Sadowski. Od 1994 roku do

2001 pracowa³ i kierowa³ Zak³adem Spawalnictwa prof. dr hab. in¿. Roman

Kensik. Znany jako wybitny specjalista w zakresie urz¹dzeñ spawalniczych,

prowadzi³ przez 8 lat w Czêstochowie szereg interesuj¹cych prac badaw-

czych, które znalaz³y konkretne zastosowanie w przemyœle. W 2001 roku do

pracy na Wydziale In¿ynierii Mechanicznej i Informatyki powróci³ Jego by³y

dziekan – prof. dr hab. in¿. Eugeniusz Mielczarek i obj¹³ funkcjê kierownika

Zak³adu Spawalnictwa. Przed objêciem tej funkcji pracowa³ w Katedrze Ko-

t³ów i Termodynamiki, a póŸniej w Katedrze Pieców Przemys³owych. Jest On

specjalist¹ z zakresu procesów cieplnych i technologii proszkowych.

Od 1987 roku do chwili obecnej funkcjê zastêpcy kierownika Zak³adu

Spawalnictwa pe³ni dr in¿. Jan Plewniak – od 2002 roku prezes Zarz¹du

G³ównego Sekcji Spawalniczej SIMP oraz od 2005 prodziekan ds. studiów

niestacjonarnych Wydzia³u In¿ynierii Mechanicznej i Informatyki.

W ca³ej 54-letniej dzia³alnoœci Zak³adu pracowa³y w nim 54 osoby.

W tym czasie dyplomy z kierunków: Spawalnictwo, Technologia i Urz¹dze-

nia Spawalnicze oraz Maszyny i Urz¹dzenia Spawalnicze otrzyma³o ok. 1000

magistrów in¿ynierów oraz ponad 600 in¿ynierów. £¹cznie oko³o 1600 in¿y-

nierów spawalników, z których bardzo wielu jest znanych i cenionych zarów-

no w kraju, jak i zagranic¹.

W chwili obecnej grono Zak³adu liczy 11 pracowników naukowo-dydak-

tycznych, w tym 1 profesor, 5 adiunktów, 1 starszy wyk³adowca, 2 asysten-

tów i 2 doktorantów oraz 2 pracowników technicznych i 1 administracyjny.

W Zak³adzie Spawalnictwa prowadzone s¹ prace obejmuj¹ce badania

w³asnoœci ³uku spawalniczego i optymalizacjê parametrów sterowania ³u-

kiem, projektowanie, badanie i testowanie urz¹dzeñ spawalniczych, w tym

synergicznych Ÿróde³ pr¹du, problematykê ciepln¹ i metalurgiczn¹ w proce-

sach spajania w stanie sta³ym, zjawiska cieplne przy zgrzewaniu tarciowym,

optymalizacjê procesów natryskiwania cieplnego i regeneracji metodami

spawalniczymi, kompleksowe badania niszcz¹ce i nieniszcz¹ce z³¹czy spa-

janych wraz z opracowywaniem dokumentacji zgodnie z wymogami norm

europejskich.

Zak³ad Spawalnictwa posiada aktualny certyfikat uznania stopnia II dla

Laboratorium Kontroli Technicznej po spe³nieniu kryteriów normy PN-EN ISO

/ IEC 17025: 2001, dziêki któremu miêdzy innymi wykonuje od szeregu lat

wiele opracowañ dla przemys³u.

dr in¿. Jan Plewniak

dr in¿. Irena Knap

dr in¿. Jan Pasternak

dr in¿. Ryszard Krawczyk

dr in¿. Krzysztof Kud³a

mgr in¿. Kwiryn Wojsyk

mgr in¿. Aleksandra Dudek

mgr in¿. Wojciech Nabia³ek

mgr in¿. Robert Bêczkowski

mgr in¿. Marek Gucwa

PRZEGL¥D SPAWALNICTWA 9-10/2006

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: