zasady_radiotelefonii.pdf

(3303 KB) Pobierz
(Rozdzia³ 3_ Zasady radiotelefonii)
Zasady radiotelefonii
1
3.1. Informacje wst pne – wprowadzenie do tematu
Zanim przystpimy do omówienia bardziej szczegółowych wymaga stawianych radiosta-
cjom lotniczych oraz zasady działania poszczególnych członów tych radiostacji, przypo-
mnimy kilka podstawowych poj i symboli z podstaw elektro i radiotechniki.
3.1.1 Jednostki, skróty i symbole stosowane w elektro i radiotechnice
Tabela nr 3.1.
Jednostka Skrót Symbol
Objanienia
Kulomb
C
Q
Jednostka ładunku elektrycznego (jednostka podstawo-
wa) około 6,24 x 10 18 ładunków elementarnych - elektro-
nów lub protonów .
Wolt
V
V, E
Jednostka potencjału elektrycznego, rónica potencjałów,
napicia
Amper
A
Jednostka prdu elektrycznego, prd 1 A płyncy w
I
przewodniku elektrycznym przenosi ładunek 1 C w czasie
1 sekundy.
Om
R
Jednostka rezystancji (jednostka podstawowa)
Jednostka mocy równa energii 1J zuytej w cigu 1 se-
Watt
W
P
kundy
Ampero-
godzina
Ah
Ah
Jednostka pojemnoci elektrycznej ródła prdu stałego
(ogniwa, akumulatora, baterii)
Henr
H
L
Jednostka indukcyjnoci – cewka ma indukcyjno 1H,
jeeli zmiana natenia prdu z prdkoci 1 A/s wytwo-
rzy na jej kocówkach rónic potencjałów 1V
Jednostka pojemnoci – kondensator ma pojemno 1F,
Farad
F
C
jeeli midzy jego okładzinami wystpuje napicie 1 V,
gdy na nich znajduj si ładunki rónoimienne o wartoci
1 kulomba (C).
Hertz
Hz
F
Jednostka czstotliwoci – sygnał ma czstotliwoci 1 Hz,
jeeli jego pełna zmiana okresu nastpuje w przecigu
1 sekundy
Sekunda
s
t
Jednostka czasu (jednostka podstawowa)
Poniewa jednostki stosowane praktycznie s dla niektórych celów za due lub za małe,
dlatego uywa si czsto jednostek krotnych ( wielokrotnych lub podwielokrotnych). Aby
trzyma jednostk krotn, wprowadzono do jednostek mnonik 10 w odpowiedniej potdze
całkowitej, dodatniej lub ujemnej oraz przedrostki przed skrótami.
371236411.018.png 371236411.019.png 371236411.020.png 371236411.021.png 371236411.001.png
Zasady radiotelefonii
2
3.1.2. Przedrostki i odpowiadaj ce im mno niki
Tabela nr 3. 2
Przedrostek Skrót
Mnonik
Przykłady:
8 500V = 8,5 kV; 0,25V = 250 mV
tera
T
10 12 (= 1 000 000 000 000)
giga
G
10 9 (= 1 000 000 000)
0,000 003V = 3 µV
mega
M
10 6 (= 1 000 000)
118 000 000 Hz = 118 MHz
kilo
K
10 3 (1 000)
3 900 000 = 3,9 M
(brak)
(brak) 10 0 (= 1)
0,005A = 5 mA
mili
M
10 -3 (= 0,001)
0,275 W = 0,275 mW
mikro
µ
10 -6 (= 0,000 001)
nano
n
10 -9 (= 0,000 000 001)
1 000 nH = 1µH; 270 nH = 0,27 µH
piko
p
10 -12 (0,000 000 000 001)
1 000 pF = 1 nF; 0,56 nF = 560 pF
Oprócz symboli literowych tak w elektrotechnice jak i w radiotechnice stosowane s,
zwłaszcza na schematach instalacji i urzdze, symbole graficzne. Znajomo tych sym-
boli pozwala na łatwiejsze zrozumienie zasad działania poszczególnych instalacji i urz-
dze.
Rys. 3.1 Symbole graficzne stosowane w elektro i radiotechnice
371236411.002.png 371236411.003.png 371236411.004.png 371236411.005.png
Zasady radiotelefonii
3
3.1.3 Obwód elektryczny i jego elementy
Obwód elektryczny jest to zespół elementów tworzcych zamknit drog dla przepływu
prdu elektrycznego. Najprostszymi elementami obwodu elektrycznego s:
- ródło napi cia jako ródło energii elektrycznej
- odbiornik jako element pobierajcy energi elektryczn
- przewody ł cz ce, które te pobieraj cz przekazywanej przez ródło energii.
Rys.
3. 2.
Symbole graficzne ródeł napicia:
a) ogniwo elektrochemiczne,
b), c) bateria ogniw,
d) prdnica elektryczna (generator),
3.1.4. ródła napi cia stałego
Do najprostszych ródeł energii elektrycznej nale ródła elektrochemiczne, w których
nastpuje przemiana energii chemicznej w energie elektryczn. Rozróniamy dwa rodzaje
elektrochemicznych ródeł energii (ródeł napicia stałego): ródła pierwotne czyli ogniwa
i ródła wtórne czyli akumulatory. Ogniwa s ródłami jednorazowego uytku, po wyczer-
paniu energii elektrycznej w nich zawartej nie nadaj si do dalszego uytku. Dla tego te
ich zastosowanie jest ograniczone, wzgldami ekonomicznymi, do zasilania najprostszych
urzdze powszechnego uytku, wykorzystywanych sporadycznie. Natomiast akumulato-
ry, po wyczerpaniu energii elektrycznej w nich zawartej, mona ponownie naładowa z
zewntrznego ródła prdu stałego. Proces ten jest zamian energii elektrycznej, z ze-
wntrznego ródła, w energie chemiczn, która zostaje zmagazynowana w akumulatorze.
W lotnictwie elektrochemiczne ródła energii, w postaci połczonych w odpowiednie bate-
rie ogniwa (akumulatory), s stosowane do zasilania urzdze przenonych oraz jako za-
silanie rezerwowe lub awaryjne.
Jako ródło napicia stałego dla radiokomunikacyjnych urzdze stacjonarnych s wyko-
rzystywane zasilacze, o potrzebnym napiciu i mocy, zasilane z sieci prdu przemiennego
(230V, 50 Hz).
371236411.006.png
Zasady radiotelefonii
4
W zasilaczach tych, dziki zastosowanym transformatorom, mona uzyska podane
napicie, nisze lub wysze od napicia sieci, które po wyprostowaniu przez układ diodo-
wy i odfiltrowaniu resztek napicia przemiennego przez kondensatory elektrolityczne o
duej pojemnoci, poddawane jest stabilizacji przez elektroniczny stabilizator.(na rys 3.3.
obwód scalony IC1 – 7812 stabilizator napicia 12 V)
Rys. 3.3. Przykład sieciowego zasilacza prdu stałego o stabilizowanym napiciu 12V,
który w przypadku zaniku sieci prdu przemiennego, lub awarii moe by zast-
piony zasilaniem awaryjnym z baterii akumulatorów 12V
Do celów energetycznych tak w skali przemysłowej jak i na samolotach s uywane ró-
dła elektromaszynowe, powszechnie zwane prdnicami, w których odbywa si przemiana
energii mechanicznej w energie elektryczn.
3.1.5. Elektrochemiczne ródła napi cia stałego
Tabela nr 3.3.
Ogniwo
Pierwotne
lub wtórne
Mokre
suche
Elektrolit
Napi cie
(nominalne)
Opis-uwagi
Leclancha
Cynk - wgiel
Pierwotne
suche
Chlorek
amonowy
1,5 V
W wykonaniu AA,A,B i C
(teraz rzadko stosowane)
Alkaliczne ogniwa
suche
Pierwotne
suche
Wodorotlenek
potasu
1,5 V
Uywane w wykonaniu
AA, A, B i C
Kwasowo - oło-
wiowe
Wtórne
mokre
Kwas siarkowy
2,2 V
Baterie 6V, 12V i 24V
elazo - niklowe
Wtórne
mokre
Wodorotlenek
potasu i litu
1,4 V
Mocne konstrukcje do
uytku przemysłowego
Niklowo –
kadmowe
(NiCd)
Wtórne
suche
Wodorotlenek
potasu
1,2 V
Uywane w wykonaniu,
AA, A, B i C, moliwo
ładowania około 400 razy,
maj pami ładowania
Niklowo –
Metalowo wodo-
rowe
(NiMH)
Wtórne
suche
Wodorotlenek
potasu
1,2 V
Uywane w wykonaniu
AA, A, B i C, moliwo
ładowania ponad 500
razy, maj niewielk pa-
mi ładowania
Litowo-jonowe
(Li-I)
Wtórne
suche
Sole litowe w
rozpuszczalni-
kach organicz-
nych
3,7 V
max 4,2 V
Moliwo ładowania 600
razy, całkowity brak pami-
ci ładowania
min 3 V
Litowo-
polimerowe
(Li-Poly)
Wtórne
suche
Stały polimero-
wy w postaci
gbki na bazie
poliakrylonitritu
3,7 V
max 4,2 V
min 3 V
Moliwo ładowania 600
razy, całkowity brak pami-
ci ładowania
371236411.007.png 371236411.008.png 371236411.009.png 371236411.010.png 371236411.011.png 371236411.012.png
Zasady radiotelefonii
5
3.1.6. Ł czenie elektrochemicznych ródeł napi cia i pr du stałego
W celu uzyskania napicia stanowicego krotno napicia nominalnego, stosowanego
ogniwa np. 12 V, naley połczy szeregowo10 ogniw o napiciu nominalnym 1,2 V.
W przypadku koniecznoci poboru z ogniwa wikszego prdu ni na to pozwala jego po-
jemno, ogniwa naley połczy równolegle.
Szeregowe
Równoległe
U =n x E (V)
I =n x I(A)
Rys. 3.4. Łczenie ogniw: a) szeregowe, b) równoległe
3.1.7. Obwód pr du stałego
Obwód prdu stałego składajcy, si z ródła napicia U , odbiornika R oraz elementów
połczeniowych, takich jak : przewody, wyłcznik oraz, przy bardziej złoonych obwo-
dach, bezpiecznika, przewanie topikowego (pominity na rysunku), podlega prawu
Ohma.
I = 0
I
Rys. 3.5. Obwód prdu stałego z rezystorem
Prawo Ohma dla obwodu prdu stałego mona przedstawi w nastpujcej postaci:
I = std U = I x R oraz R =
U
I
(Pr d płyn cy w obwodzie jest wprost proporcjonalny do napi cia a odwrotnie
proporcjonalny do rezystancji obwodu)
Poniewa moc wydzielana w odbiorniku P = U x I to po podstawieniu otrzymamy :
P = lub P = I 2 x R
Gdzie:
U 2
R
I – prd w amperach (A)
U – napicie w woltach (V)
R – oporno w omach ()
U
R
371236411.013.png 371236411.014.png 371236411.015.png 371236411.016.png 371236411.017.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin