wiry.pdf

Aby rozpocząć lekturę,

kliknij na taki przycisk ,

który da ci pełny dostęp do spisu treści książki.

Jeśli chcesz połączyć się z Portem Wydawniczym

LITERATURA.NET.PL

kliknij na logo poniżej.

W I R Y

HENRYK SIENKIEWICZ

TOM I

Groński zajechał przed ganek jastrzębskiego dworu koło

północy. W domu spali już wszyscy, prócz starego

służącego i młodego „dziedzica”, Władysława Krzyckiego,

który czekał na gościa z kolacją i powitał go bardzo

serdecznie, gdyż pomimo różnicy wieku łączyła ich dawna

zażyłość. Trwała ona od tych czasów, w których Groński,

jako student uniwersytetu, otaczał pewną opiekuńczą

przyjaźnią małego jeszcze gimnazistę Krzyckiego. Później

widywali się; często i bliższe przyjazne stosunki Grońskiego

z rodziną Krzyckich nie uległy wcale przerwie.

Toteż, gdy po pierwszych powitaniach znaleźli się w

stołowym pokoju, młody dziedzic Jastrzębia począł znów

ściskać Grońskiego, po chwili zaś, usadowiwszy go za

stołem, strząsnął z oczu resztki snu, który go poprzednio

morzył, rozczmuchał się zupełnie i jął mówić z niekłamaną

radością:

Ogromnie jestem szczęśliwy, że nareszcie mamy pana w

Jastrzębiu. A i matka, jak też, już pana wyglądała! Ja,

ilekroć jestem w Warszawie, zawsze zaczynam od pana, ale

od ostatniego pańskiego pobytu u nas upłynęły już lata całe.

Groński zapytał o zdrowie pani Krzyckiej i młodszego

rodzeństwa Władysława, po czym rzekł:

Bardzo dawno nie byłem na wsi, nie tylko u was, ale

nigdzie. Latem wysyłają mnie co rok do Karlsbadu, a po

Karlsbadzie zawsze się człowiek zawieruszy gdzieś na

Zachodzie. Przy tym w Warszawie wre teraz jak w kotle: co

dzień coś nowego i trudno się od tego wszystkiego oderwać.

Rozpoczęła się rozmowa o sprawach publicznych, która

trwała dość długo, po czym dopiero Krzycki zwrócił ją na

tory prywatne:

Czy oprócz zawiadomienia o śmierci wuja Żarnomskiego

odebrał pan i list matki? Pytam dlatego, że zawiadomienie

wysłałem naprzód, a list matka namyśliła się napisać w

dzień później.

– Odebralem i dlategom przyjechał. Powiem ci otwarcie, że

na pogrzeb twojego wujaszka nie byłbym się wybrał.

Prawda, że rok temu, gdy był w Warszawie na kuracji,

jadaliśmy przez parę miesięcy razem obiady w klubie, ale i

na tym koniec, chociaż i tak ludzie dziwili się, że taki

mizantrop, który wszystkich unikał, ode mnie jakoś nie

uciekał... A jakże wasze stosunki – do ostatka były chłodne?

– Raczej żadne. Nikogo nie przyjmował i nikogo nie chciał

widywać, nawet swego proboszcza. Dysponował go kanonik

z Olchowa. Gdy już mocniej zapadł, odwiedziliśmy go w

Rzęślewie, ale przyjął nas po prostu niegrzecznie. Matka nie

zważała na to i odwiedzała go w dalszym ciągu, chociaż

nieraz bywał dla niej przykry. Co do mnie, to przyznaję, żem

więcej tam nie był i pojechałem dopiero wówczas, gdy już

było bardzo źle.

– Czy duży majątek zostawił?

– Rzęślewo to ogromny kawał takiej ziemi, że wszędzie

można choćby cebulę sadzić. Długów ani grosza. Miał też w

swoim czasie i dom w Warszawie, do którego przeniósł cale

urządzenie z Rzęślewa, wcale nie byle jakie. Myśleliśmy, że

,już stale zamieszka w mieście, ale on później to wszystko

sprzedał, z czego wnoszę, że musiał zostawić i kapitały.

Niektórzy – jak to zwykle ludzie przesadzają – mówią, że

krociowe. Bóg raczy wiedzieć! – to jednak pewna, że dużo

zostało, bo on dziedziczył i po braciach. Nie wiem, czy pan

słyszał, że było ich trzech. Jeden zginął w pojedynku w

Dorpacie, jeszcze jako student, drugi umarł na tyfus też

młodo – i wuj Adam wziął po nich wszystko. – A żył

podobno licho?

– Przesiadywał dla zdrowia dużo w Warszawie i za granicą.

Jak tam żył, tego nie wiem, ale za powrotem, w Rzęślewie,

ogromnie licho. Myślę jednak, że więcej z dziwactwa niż ze

skąpstwa, bo skąpy nie był. Swoją drogą, nie uwierzy pan,

jak tam wygląda dwór i jak wszystko odrapane i

opuszczone. We wszystkich pokojach przez dach cieknie. I

gdyby jacyś niespodziewani goście, lub nieznani krewni

przyjechali na pogrzeb, to musiałbym chyba zaprosić ich do

Jastrzębia, bo tam, nie wiem, gdzie by mieszkali.

– Czy wiesz o jakich dalszych krewnych?

– Jest właśnie pani Otocka z siostrą, jest Dołhański, który z

pewnością przyjedzie, i my. O innych nie słyszałem, być

może

jednak, że się znajdą, bo w Polsce wszyscy są krewni. Matka

utrzymuje, że my jesteśmy najbliżsi, ale co prawda, to i my

nie bardzo bliscy, gdyż nieboszczyk był tylko od

ciotecznych ciotecznym matki.

– A pani Otocka i panna Marynia?

Niech się pan matki spyta. Wczoraj wykładała mi to z

godzinę: ktoś urodzony z kogoś, kiedyś był za kimś i siostra

tego ktosia poszła znów za kogoś, kto był czymś dla

nieboszczyka. Nie mogłem się w tym połapać. Te panie będą

tu jutro o pierwszej, a z nimi i jakaś Angielka, ich

przyjaciółka.

Wiem; mówiły mi to w Warszawie, nie wiedząc, że trafię na

pogrzeb. Ale ta Angielka mówi po polsku bez mała tak jak

każdy z nas.

– O! A to skąd?

Ojciec jej miał fabrykę, w której zatrudniał wielu

robotników polskich. Panna będąc dzieckiem miała

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: