Wykład 6
Złamania C2
Złamanie jednego łuku jak i obu łuków drugiego kręgu szyjnego intrygowało anatomów i lekarzy od ponad 1000 lat.
Po raz pierwszy problem został opisany przez Rev. S. Houghton’a, jako przemieszczenie powstałe w wyniku egzekucji wieszania skazańców.
Uszkodzenie to określane jest przeróżnie, od złamania łuków obrotnika, poprzez urazowy kręgozmyk obrotnika, do złamania typu „wisielczego”.
Historycznie rzecz ujmując, sztuka wieszania leżała w kręgu zainteresowania, od czasu wprowadzenia tego typu egzekucji do krajów europy zachodniej około10 wieku naszej ery.
Wieszanie było nieprecyzyjne, a jego efektem była śmierć w wyniku zadzieżgnięcia, uduszenia, a czasami nawet dekapitacji, szczególnie w 18 wieku, gdy używano zbyt długich lin.
Dopiero na początku 20 wieku opracowano matematyczny model i ulepszeno techniki wieszania.
Wymieniony na wstępie Houghston opracował tabelę zależności długości liny od ciężaru ciała, opierając się na obliczeniach, że 1260 ft/lb jest siłą wystarczającą do złamania kręgu, urazowego przerwania rdzenia kręgowego i w następstwie zgonu.
W 1888 roku Marshall jako pierwszy odkrył, że mechanizmem urazu jest przeprost.
Dystrakcja ( rozciągnięcie) niezbędne jest do przerwania ciągłości rdzenia kręgowego.
Jako pierwszy rozróżnił dwa mechanizmy śmierci wisielca, poprzez uduszenie, drugi, istotniejszy, z przerwania rdzenia kręgowego.
W 1913 roku, brytyjski anatom z Londynu, Frederick Wood-Jones, badał uszkodzenia kostne powstałe w wyniku wieszania skazańców.
Porównywał dwie grupy badane. Jedną stanowiły nubijskie wykopaliska z czasów rzymskich, drugą z kolekcji kapitana C. Fraziera, superintendenta z Rangoon Central Jail.
Odkrył, że przyczyną zgonu wisielców z pierwszej grupy, były złamania podstawy czaszki, poprzez węzeł.
Dopiero współczesne, podżuchwowe, niskie zakładanie pętli i węzła powodowało charakterystyczne dla wisielczego złamania uszkodzenia obrotnika.
Mechanizm urazu.
Najczęstszą przyczynę urazu wśród populacji młodej, w wieku od 16 do 34 lat, stanowią wypadki komunikacyjne.
W wieku późniejszym, powyżej 55 roku życia są to najczęściej upadki na głowę.
Uraz ten przedstawia się identycznie radiologicznie, z tym opisywanym u wisielców, jednak mechanizm tego urazu jest zupełnie inny.
Aktualne określenie tego złamania jako urazowy kręgozmyk kręgu obrotowego, wydaje się bardziej adekwatny do określenia złamanie wisielcze.
Po raz pierwszy określenie to zostało użyte przez Garbera w 1964 roku, w jego artykule. Jednak inni autorzy, tacy jak np. Schneider i wsp. w 1965 r. i póżniej, ciągle używają określenia, „złamanie typu wisielczego”, dla złamań komunikacyjnych, tak, że nazwa się przyjęła i stała pospolitą.
Leczenie.
Typ I
Uszkodzenie izolowane → Kołnierz ortopedyczny
Współistniejące z oderwaniem więzadeł szyjno-potylicznych→ Natychmiastowa stabilizacja szyjno-potyliczna
Typ II
Złamanie niestabilne
Przemieszczenie >4mm lub zag. kątowe >100
Diagnoza opóźniona po 2 tyg
Pacjent nie toleruje halo:
starszy, ograniczony umysłowo
uraz wielonarządowy
uraz głowy lub rdzenia kręgowego
Kyfoza piersiowa i sztywność odc.C kręg.
Brak zrostu
Nie odprowadzalne przemieszczenie C1-C2
↓
Pierwotna stabilizacja operacyjna
Złamanie stabilne
Złamanie nie przemieszczone
<4mm, <100
Pacjent młody40 r.ż.
Wczesne rozpoznanie
Halo
Utrata ciągłości zęba
Zmiażdżenie stawów C1-C2
Złamanie patologiczne
Nietypowe złamanie skośne
Nienastawialne przemieszczenie C1-2
Nienastawialne złamanie zęba obrotnika
Stabilizacja tylna C1-C2
Zespolenie Gallie/Brooks Niestabilne zł. Jeffersona
Halo Zła tolerancja halo
Uraz wielonarządowy
Starszy, ograniczony umysłowo
Ostre złamanie poprzeczne
bez zmiażdżenia
brak nietypowego zł. skośnego
Złamania, które można nastawić metodą zamkniętą
Zachowane proporcje szyi i karku
Wartość kości
gęstość wystarczająca do implantacji śrub
Średnica kości wystarczająca dla 2 śrub 3,5mm
Opanowanie techniki operacyjnej
Stabilizacja zęba na śruby
Florencja2013