podlewski- word.doc

(182 KB) Pobierz
Obrażenia kończyn

Obrażenia kończyn

          Obrażenia kończyn w żadnym wypadku nie powinny odwracać naszej uwagi od obrażeń zagrażających życiu chorego; ok łatwo zauważyć przy pierwszym kontakcie z chorym ale rzadko stanowią one zagrożenie dla życia; należy pamiętać, że pierwszeństwo przed unieruchomieniem złamań mają: drożność dróg oddechowych, prawidłowa wentylacja, utrzymanie objętości krwi krążącej i prawidłowe leczenie wstrząsu; ryzyko wystąpienia wstrząsu krwotocznego towarzyszy niewielkiej liczbie obrażeń mięśniowo-szkieletowych;

          Z krwawieniem tak znacznym, że może ono spowodować wstrząs, związane są jedynie towarzyszące złamaniom obrażenia tętnic oraz złamania miednicy czy kości udowych; do najczęstszych powikłań złamań i zwichnięć zalicza się obrażenia nerwów i naczyń zaopatrujących rękę lub stopę; dlatego tak ważne jest badanie czucia i krążenia dystalnie od miejsca złamania (PMS: puls, funkcja motoryczna i sensoryczna);

Ok. - złamania

          Złamania dzieli się na otwarte (powikłane) gdy fragment kostny wystaje przez ranę lub przebił skórę, ale nie wystaje z rany i zamknięte (proste) bez komunikacji szpary złamania ze środowiskiem zewnętrznym; złamane fragmenty kostne są bardzo ostre i stanowią zagrożenie dla tkanek miękkich okolicy złamania; nerwy i tętnice często biegną w pobliżu kości po zgięciowej stronie stawów lub tuż pod skórą i w związku z tym stosunkowo często ulegają obrażeniom;

          Uraz pęczka naczyniowo-nerwowego może wynikać z jego uszkodzenia przez fragmenty kostne albo z ucisku przez obrzęknięte tkanki lub krwiak; złamania zamknięte mogą być tak samo groźne jak otwarte, bowiem uszkodzone tkanki miękkie często obficie krwawią; każde przerwanie ciągłości skóry w okolicy złamania trzeba traktować jako wrota zakażenia; zamknięte złamanie jednej kości udowej może powodować utratę nawet litra krwi; złamanie obu kości udowych może więc być przyczyną krwotoku zagrażającego życiu chorego;

          Złamanie miednicy może spowodować krwawienie do jamy otrzewnej lub do przestrzeni zaotrzewnowej; miednica zwykle ulega złamaniu w kilku miejscach; każde z tych miejsc może być przyczyną utraty do 500 ml krwi; odłamy kostne złamanej  miednicy mogą uszkodzić pęcherz moczowy lub duże naczynia miednicy; może to powodować śmiertelny krwotok do jamy brzusznej; należy pamiętać, że wielomiejscowe złamania mogą być przyczyną zagrażającego życiu krwotoku bez zewnętrznej utraty krwi;

          W przypadku złamania otwartego chory jest dodatkowo narażony na zakażenie i na utratę krwi na zewnątrz; jeśli wystające fragmenty kostne podczas nastawiania złamania do pozycji osiowej wciągnie się z powrotem pod skórę, do rany wprowadza się zainfekowane zmiażdżone tkanki i zanieczyszczenia; może to wywołać zakażenie, które uniemożliwi prawidłowe gojenie złamania, a nawet może prowadzić do powikłań septycznych, ze zgonem włącznie;

ok. - zwichnięcia

          Zwichnięcia są bardzo bolesne; zwykle łatwo je rozpoznać, ponieważ powodują widoczne zmiany prawidłowych obrysów stawów; zwichnięcia dużych stawów, choć nie stanowią zagrożenia życia, wymagają natychmiastowego leczenia z powodu zagrażających obrażeń naczyniowo-nerwowych; na podstawie badania przedmiotowego nie można stwierdzić, czy zwichnięciu towarzyszy złamanie , czy nie;

          Bardzo ważne jest badanie PMS(puls, funkcja motoryczna i sensoryczna) dystalnie od zwichniętego dużego stawu; zwykle unieruchamia się zwichniętą kończynę w pozycji, w jakiej się ją zastało; od tej zasady istnieje jednak kilka wyjątków; generalnie rzecz ujmując, w celu nastawienia zwichniętej kończyny można zastosować jedynie delikatny wyciąg; nie wolno stosować siły większej niż 5 kg; w większości przypadków najlepiej unieruchomić kończynę za pomocą poduszek i zapewnić szybki transport do SOR-u;

ok. - amputacje

          Są to obrażenia okaleczające i niekiedy stanowiące zagrożenie dla życia chorego; mogą być źródłem masywnego krwawienia, ale najczęściej krwawienie daje się kontrolować poprzez zastosowanie ucisku na kikut; sam kikut owija się jałowym, wilgotnym opatrunkiem uciskowym z równomiernie rozłożonym naciskiem; jeżeli nie udaje się powstrzymać krwawienia uciskiem, można użyć opaski uciskowej, należy jednak tego unikać;

          Należy dołożyć wszelkich starań, aby znaleźć amputowaną część kończyny i przywieźć ją do szpitala; ten często zaniedbywany element postępowania jest bardzo istotny, bowiem amputowane części ciała mogą posłużyć jako materiał do przeszczepów; amputowana część może być także replantowana, przy zaistnieniu wskazań do wykonania tej procedury; amputowane części ciała umieszcza się plastikowej torebce a tę ostatnią w większym worku wypełnionym wodą z lodem;

          Nie wolno dopuścić do bezpośredniego kontaktu amputowanej części z lodem; bezwzględnie nie stosować suchego lodu; ochłodzenie amputowanej części zwalnia procesy metaboliczne i przedłuża jej żywotność z 4-6-ciu do 18-tu godzin; amputowane części ciała należy zabrać ze sobą również wtedy, gdy replantacja wydaje się niemożliwa;

ok. – otwarte rany

          Ranę należy przykryć jałowym opatrunkiem i zabandażować; większe zanieczyszczenia, takie jak liście czy gruz, usuwa się z rany, mniejsze zmywa się roztworem soli fizjologicznej; krwawienie niemal zawsze udaje się opanować za pomocą opatrunku uciskowego lub unieruchomienia pneumatycznego; opaski uciskowej praktycznie nie stosuje się w celu zatrzymania krwawienia, z wyjątkiem amputacji; jeśli to konieczne, można zastosować mankiet ciśnieniomierza lub ucisk na tętnicę proksymalnie od rany;

ok. – obrażenia nerwowo-naczyniowe

          Nerwy i naczynia zwykle biegną razem, umiejscawiając się po stronie zgięciowej dużych stawów; mogą ulec równoczesnemu uszkodzeniu a do zaburzeń krążenia i (lub) czucia może dojść na skutek przerwania ich ciągłości, zakrzepu (stłuczenie ściany naczynia) lub ucisku przez odłamy kostne albo krwiaki; ciała obce lub odłamy kostne mogą uciskać delikatne struktury tkankowe i powodować zaburzenia ich czynności (np.nerwy); należy badać PMS przed każdą manipulacją kończyną i po takiej manipulacji;

ok. – skręcenia i ciała obce

          Nie można odróżnić skręcenia od innych tego typu obrażeń w warunkach przedszpitalnych; na miejscu wypadku należy je traktować jak złamania;

          Nie należy usuwać ciał obcych – unieruchamia się je dużą ilością gazy, tak by utrzymać tkwiący w ranie przedmiot w miarę nieruchomo i tak przetransportować chorego do SOR-u; skóra stanowi punkt obrotu ciała obcego a każdy ruch jego zewnętrznej części przenosi się, zwykle nasilony do wnętrza kończyny;

          tam koniec ostrego przedmiotu może uszkadzać tkanki miękkie; wyjątek od tej reguły stanowi policzek, bowiem w tym przypadku można zastosować ucisk od wewnątrz jamy ustnej na krwawiące miejsce;

ok. – zespół przedziałów powięziowych kończyny

          Tkanka mięśniowa kończyn otoczona jest twardymi, nierozciągliwymi błonami tworzącymi zamknięte przestrzenie; uraz (taki jak: zmiażdżenie, złamanie zamknięte lub otwarte, utrzymujący się ucisk) tych okolic (najczęściej przedramienia lub podudzia) może powodować krwawienie i obrzęk we wnętrzu tych zamkniętych przestrzeni; wraz z narastaniem obrzęku ciśnienie przenosi się na naczynia i nerwy i może narastać do wartości powodujących zaburzenia przepływu krwi; może dojść także do zaburzeń funkcji nerwów;

          Powikłania w/w zwykle rozwijają się w ciągu kilku godzin; późne objawy zespołu przedziałów powięziowych określa się w piśmiennictwie traumatologicznym jako pięć P: pain-ból, pallor-bladość, pulslessnes-brak tętna, paresthesia-zaburzenia czucia i paralysis-porażenie ruchowe; do wczesnych objawów zespołu należą: ból i zaburzenia czucia; należy przewidywać możliwość wystąpienia zespołu zanim wystąpią późne objawy;

ok. – ocena miejsca zdarzenia i wywiad

          Niezmiernie ważne jest zebranie wywiadu, bowiem ewidentny mechanizm urazu i stan kończyny po pierwszym kontakcie z chorym mogą dostarczyć istotnych informacji na temat stopnia ciężkości obrażeń; jeśli w skład zespołu ratowniczego wchodzi wystarczająca liczba osób, jedna z nich może zbierać wywiad a druga prowadzi wstępne badanie BTLS; jeśli nie ma wystarczającej liczby ratowników, nie należy zbierać dokładnego wywiadu, zanim nie oceni się stanu dróg oddechowych, oddechu i krążenia;

          Jeśli chory jest przytomny, należy uzupełnić wywiad po zakończeniu badania wstępnego; obrażeniom stóp spowodowanym skokami i upadkami z wysokości często towarzyszą obrażenia kręgosłupa lędźwiowego (jeśli poszkodowany ląduje na nogach); uraz kolana, do którego doszło u osoby siedzącej, może współistnieć z obrażeniami biodra; obrażenia biodra mogą również rzutować ból w okolicę kolana, dlatego biodro i kolano należy oceniać łącznie;

          w wyniku upadku na nadgarstek uszkodzeniu ulec może staw łokciowy, dlatego badając nadgarstek należy zwrócić uwagę na ten staw; to samo dotyczy okolicy kostek i bliższego odcinka kości strzałkowej; w przypadku obrażeń okolicy barkowej należy dokładnie poszukiwać objawów obrażeń szyi i klatki piersiowej; złamaniom miednicy zwykle towarzyszy duża utrata krwi, dlatego w takich przypadkach należy liczyć się z prawdopodobieństwem wystąpienia wstrząsu hypowolemicznego i rozpocząć jego leczenie;

ok. – badanie poszkodowanego

          Podczas badania wstępnego BTLS należy zaopatrzyć większe krwotoki z ran kończyn i skoncentrować uwagę na złamaniach miednicy i dużych kości kończyn;

          Podczas badania szczegółowego należy szybko zbadać każdą kończynę, poszukując zniekształceń, stłuczeń, ran przenikających a także ciał obcych, oparzeń, tkliwości, laceracji i obrzęków; obmacywaniem poszukuje się niestabilności stawów i kości oraz trzeszczeń spowdowanych tarciem odłamów kostnych o siebie;

          Kolejno należy zbadać stawy: zakres ruchów i bolesność a następnie zbadać i zanotować obecność tętna oraz czucia a także możliwość poruszania dystalnymi częściami kończyn (PMS); podczas oceny tętna miejsce badania można oznaczyć długopisem – ułatwi to późniejszą identyfikację punktu, w którym jest najlepiej wyczuwalne;

          Trzeszczenia i wyczuwalne przesuwanie się fragmentów kostnych są dowodem na złamanie kości; po ich stwierdzeniu należy niezwłocznie unieruchomić kończynę w celu uniknięcia dalszych uszkodzeń tkanek miękkich; w czasie badania miednicy, obmacywanie w poszukiwaniu trzeszczeń należy prowadzić bardzo delikatnie; stwierdzenie trzeszczenia oznacza, że fragmenty kostne ocierają się o siebie, a to z kolei oznacza, że następują dodatkowe szkody w tkankach miękkich;

ok. - postępowanie

          Prawidłowe zaopatrywanie złamań i zwichnięć zmniejsza dolegliwości bólowe, późniejsze kalectwo pourazowe i ryzyko wystąpienia powikłań; leczenie przedszpitalne polega głównie na prawidłowym unieruchomieniu złamanej lub zwichniętej części ciała;

          Cel unieruchamiania złamań: unieruchomienie ma na celu zapobieżenie poruszaniu się odłamów kostnych; zakończenia nerwowe  odpowiedzialne za ból złamanej kończyny znajdują się w okostnej; ich drażnienie przez fragmenty kostne powoduje silny ból;

          Unieruchomienie złamania lub zwichnięcia nie tylko zmniejsza dolegliwości bólowe, zapobiega także dalszemu uszkadzaniu mięśni, nerwów i naczyń krwionośnych;

          Kiedy należy stosować unieruchomienie – nie ma reguły, która określałaby prawidłową sekwencję postępowania u każdego chorego z obrażeniami ciała; generalnie u chorego w ciężkim stanie najlepiej unieruchomić przed transportem tylko kręgosłup; w przypadku chorego podlegającego kategorii „załaduj i jedź” wystarczające jest de-

          -likatne, ale dokładne unieruchomienie na sztywnych noszach ortopedycznych; nie oznacza to, że należy rezygnować z rozpoznawania i zaopatrywania złamań kończyn, ale ich zaopatrywanie powinno się odbywać w drodze do szpitala; nigdy nie należy poświęcać cennego czasu na unieruchomienie w celu zapobieżenia kalectwu, jeśli ten czas może mieć wpływ na przeżycie chorego; jeśli stan chorego jest stabilny złamania unieruchamia się przed przeniesieniem chorego do środka transportu;

ok. – zasady unieruchamiania

          1)uwidocznić uszkodzoną kończynę; odzież należy przeciąć i zdjąć a nie zsuwać; wyjątek stanowi izolowane uszkodzenie, które nie utrudnia utrzymania unieruchomienia podczas rozbierania poszkodowanego;

          2)przed podjęciem jakichkolwiek działań sprawdzić obecność tętna i czucie na dystalnych częściach kończyny; w miarę możliwości należy sprawdzić obecność ruchów obwodowej części kończyny; miejsce badania tętna oznaczyć;

          3)jeśli kończyna jest ustawiona kątowo i nie....

          ....wyczuwa się tętna na obwodzie, zastosować należy delikatny wyciąg, probując ją wyprostować; siła ciągnąca nie powinna przekraczać 5,0 kg; jeśli napotyka się opór, unieruchomić należy kończynę w pozycji kątowej (w jakiej się ją zastało); podczas próby nastawienia kończyny do pozycji osiowej należy postępować bardzo delikatnie;

          4)na otwarte rany przed unieruchomieniem należy założyć jałowy opatrunek; szynę unieruchamiającą zakłada się po stronie przeciwnej do rany, aby uniknąć ryzyka martwicy skóry spowodowanej uciskiem;

          5)szyna powinna unieruchamiać dwa stawy sąsiadujące ze złamaniem;

          6)należy obficie wyłożyć szynę watą; jest to szczególnie ważne, jeśli współistnieją obrażenia skóry lub stwierdza się ucisk odłamów kostnych od wewnątrz na nieuszkodzoną skórę;

          7)nie należy podejmować prób umieszczenia z powrotem pod skórą wystających fragmentów kostnych; jeśli odłam kostny schowa się pod skórę podczas stosowania wyciągu nie należy zwiększać jego siły; oczywiście nie wolno starać się wyciągać odłamu ponownie na zewnątrz; należy powiadomić lekarza w SOR, że kości znajdowały się na zewnątrz; odłamy kostne przed założeniem szyny pneumatycznej należy dokładnie obłożyć opatrunkiem; gojenie złamania przebiega lepiej jeśli zachowa się wilgotność tkanki kostnej;

          8)w przypadku zagrożenia życia złamania należy stabilizować podczas transportu; u chorego w stanie stabilnym wszystkie złamania trzeba unieruchomić przed przeniesieniem do karetki;

          9)w przypadku wątpliwości należy unieruchomić kończynę;

ok. – rodzaje unieruchomień

          Szyna sztywna – szyny są wykonane z różnych materiałów, takich jak twardy plastik, metal czy drewno; do szyn twardych zalicza się także szyny próżniowe, usztywniające się w wyniku wypompowania z nich powietrza; szyny sztywne należy dokładnie wyściełać watą; powinny one unieruchamiać dwa sąsiadujące ze złamaniem stawy;

          Unieruchomienia miękkie – do tej kategorii zalicza się szyny powietrzne, poduszki, temblaki itp. Szyny powietrzne wykorzystuje się do unieruchamiania złamań podudzi i przedramienia; spodnie przeciwwstrząsowe doskonale nadają się do stosowania jako miękka szyna unieruchamiająca(pompuje się ją do ciśnienia usztywniającego); zaletą szyn powietrznych jest ucisk jaki wywierają na kończynę – ma on działanie hemostatyczne; wadę stanowi zwiększanie się ciśnienia wewnątrz szyny przy....

          ....wzroście temperatury powietrza lub wzroście wysokości bezwzględnej; wadą szyn powietrznych jest uniemożliwienie badania tętna na kończynie; szyny często przywierają do skóry i powodują ból podczas zdejmowania; szynę powietrzną pompuje się ustami, pompką ręczną lub nożną(nie wolno tego robić sprężonym powietrzem) aż do ciśnienia, które gwarantuje skuteczne unieruchomienie, ale umożliwia łatwe uciśnięcie szyny opuszką palca; należy często sprawdzać, czy szyna nie staje się zbyt twarda lub zbyt miękka(może przepuszczać powietrze);

          Należy pamiętać, że jeśli szynę zakłada się przy niskiej temperaturze zewnętrznej a następnie przenosi chorego do nagrzanej karetki, ciśnienie w szynie wzrośnie po nagrzaniu się znajdującego się w niej powietrza; w transporcie lotniczym należy pamiętać, że jeśli szynę zakłada się na ziemi to podczas lotu ciśnienie w niej wzrasta; jeśli podczas lotu upuści się powietrza to po wylądowaniu będzie ono zbyt niskie;

          Poduszki z powodzeniem można stosować do unieruchomienia złamań kostek goleni i stopy, pomocne są one także (wraz z temblakiem) do unieruchomienia zwichniętego barku; temblaka używa się do unieruchomienia kończyny w przypadku złamania obojczyka, barku, ramienia, łokcia i czasami przedramienia;ścianę klatki piersiowej traktuje się jak twarde podłoże i względem niej unieruchamia kończynę;

          Szyna wyciągowa – jest to urządzenie do unieruchomień kości udowej; utrzymuje złamaną kość nieruchomo poprzez przyłożenie siły ciągnącej do kostek uszkodzonej kończyny i opierając się o kość kulszową i pachwinę; taka stała siła ciągnąca zapobiega skurczowi bardzo silnych mięśni uda; jeśli nie stosuje się wyciągu, ból narasta, bowiem odłamy kostne trą o siebie podczas skurczu mięśni; trakcja zapobiega także ruchom odłamów, które mogłyby uszkodzić nerw, tętnicę lub żyłę udową;

          Istnieje wiele różnych typów szyn wyciągowych wykorzystywanych do stabilizacji kończyny dolnej, w każdym przypadku należy jednak dokładnie wyłożyć je watą i zakładać ostrożnie, by nie wywierać zbyt dużego nacisku na tkanki miękkie miednicy; ostrożnie należy też zakładać część kostkową, aby nie spowodować zaburzeń ukrwienia stopy;

ok. – zastosowanie szyn wyciągowych

          Szyny wyciągowe przeznaczone są do stosowania w złamaniach kości udowej; ne należy ich stosować w złamaniach biodra, kolana ani goleni; zastosowanie silnego wyciągu w złamaniach lub zwichnięciach stawu kolanowego może doprowadzić do przerwania naczyń podkolanowych; nie można zakładać szyny wyciągowej w przypadku podejrzenia złamania miednicy, bowiem grozi to dalszymi przemieszczeniami odłamów kostnych, które mogą kaleczyć leżące w ich pobliżu tkanki miękkie (sploty żylne);

          Szynę wyciągową podpiera się na tylnej części miednicy(kości kulszowej) lub w okolicy pachwinowej a następnie zakłada się kostkową część szyny; siłę rozciągającą przykłada się pomiędzy częścią proksymalną i dystalną szyny, aż do osiągnięcia osiowego ustawienia kończyny i jej bezpiecznej stabilizacji; część miedniczną należy zakładać z dużą ostrożnością, aby unknąć uszkodzenia narządów płciowych; podobnie, zakładając część kostkową, należy uważać, aby nie spowodować zaburzeń krążenia w obrębie stopy;

          W celu uniknięcia zbędnych ruchów szynę wyciągową zakłada się dopiero po ułożeniu chorego na desce ortopedycznej; jeśli koniec szyny sięga poza nosze, należy pamiętać o ostrożnym manewrowaniu nimi i uważać przy zamykaniu drzwi karetki; zawsze trzeba sprawdzić tętno na uszkodzonej kończynie; w tym celu przed założeniem wyciągu kostkowego trzeba zdjąć choremu but; szynę powinno zakładać dwóch ratowników; jeden z nich utrzymuje stale delikatny ręczny wyciąg za kostki chorego....

          ....a drugi zakłada szynę; w sytuacji typu „załaduj i jedź” szynę zakłada się dopiero w karetce; można ją także założyć w czasie oczekiwania na przyjazd karetki;

          Zakładanie szyny Hare`a (jest to nowoczesna odmiana szyny Thomasa):

          1)ułożyć chorego na noszach,

          2)podtrzymać uszkodzoną kończynę rekami, utrzymując delikatny ręczny wyciąg (w tym samym czasie drugi ratownik przecina ubranie, zdejmuje but  skarpetkę w celu zbadania tętna i czucia na stopie),

          3)ustawić odpowiednią długość szyny, używając zdrowej kończyny jako wzorca,

          4)ułożyć szynę pod uszkodzoną kończyną(koł-...

          ....kołnierz szyny układa się na dole a krótszą część szyny po wewnętrznej stronie kończyny; następnie podsuwa się delikatnie kołnierz pod biodro i opiera o guz kulszowy),

          5)założyć dwie taśmy mocujące powyżej kolana i dwie poniżej niego,

          6)założyć podpórkę pietową,

          7)założyć górny pasek,

          8)założyć wyłożoną watą część kostkową,

          9)cały czas utrzymywać delikatny ręczny wyciąg,

          10)przymocować część kostkową do kołowrotka wyciągowego za pomocą haka,

          11)obracając koło zapadkowe zastosować odpowiednią siłę wyciągu,

          12zwolnić wyciąg ręczny i ponownie zbadać tętno oraz czucie na kończynie,

          13)zapiąć na rzepy pasy mocujące,

          14)w celu zwolnienia wyciągu należy pociągnąć na zewnątrz dźwignię zapadni a następnie powoli przekręcić;

ok. – przykłady obrażeń układu szkieletowego

          Kość udowa ulega złamaniom zarówno w obrębie jej trzonu jak i w obrębie nasady bliższej; znacznie rzadziej występują złamania nasady dystalnej; wokół kości udowej znajduje się dużo tkanki mięśniowej i co za tym idzie złamaniom tym może towarzyszyć znaczne krwawienie do tkanek uda; obustronne złamanie uda może prowadzić do utraty 50% krwi krążącej;

 

 

Urazy kręgosłupa

 

 

Urazy kręgosłupa i rdzenia kręgowego

          Uszkodzenia rdzenia kręgowego są dewastującym wynikiem współczesnych urazów, stanowiących zagrożenie życia; jeśli chory z uszkodzeniem rdzenia kręgowego przeżyje jego utrzymanie do końca życia będzie kosztować średnio ponad 1,5 mln dolarów; postępowanie z chorymi z obrażeniami ciała wymaga dużej ostrożności, ponieważ w czasie wypadku mogło dojść do uszkodzeń kręgosłupa; unieruchomienie kręgosłupa szyjnego nie jest pozbawione możliwych powikłań; ratownik musi dokładnie...

          ....ocenić mechanizm urazu i stan chorego, aby prawidłowo i bezpiecznie go

    unieruchomić;

   Anatomia kręgosłupa – kręgosłup jest strukturą kostną podobną do rury, złożoną 33 kręgów, stanowi podporę dla ciała w pozycji stojącej, umożliwia ruchy kończyn i ochrania delikatną strukturę rdzenia kręgowego;33 kręgi ułożone są jeden nad drugim, tworzą linię w kształcie litery S nazywane są zgodnie z położeniem: 7 kręgów szyjnych (C), 12 piersiowych (T),

          ....5 lędźwiowych (L) i pozostałe, połączone ze sobą, stanowiące równocześnie tylną część miednicy (kość krzyżowa i ogonowa); kręgi są numerowane w każdej części kręgosłupa od głowy do miednicy (trzeci od głowy krąg szyjny oznaczamy jako C3 a szósty jako C6); kręgi piersiowe oznacza się jako T1 do T12; każdy z nich połączony jest z jedną z dwunastu par żeber; kręgi lędźwiowe oznacza się od L1 do L5;

          Kręgi są od siebie oddzielone włóknistymi krążkami, które mają tłumić wstrząsy; ułożenie kręgów utrzymywane jest dzięki silnym więzadłom międzykręgowym oraz mięśniom, które biegną wzdłuż kręgosłupa od głowy do miednicy; u osoby dorosłej wygięcie w kształcie litery S jest najwyraźniejsze w odcinku C5-C6 i T12-L1 w związku z czym okolice te są najbardziej narażone na uszkodzenia urazowe;

          Rdzeń kręgowy stanowi przedłużenie pnia mózgu i rozciąga się aż do poziomu pierwszego kręgu lędźwiowego; ma średnicę 10-13 mm i jest zawieszony w środku kanału kręgowego; zanurzony jest w płynie mózgowo-rdzeniowym; płyn i elastyczność rdzenia stanowią jego ochronę przed obrażeniami; rdzeń kręgowy składa się z pęczków dróg nerwowych, podobnie jak sznurek składa się z włókien bawełnianych, ułożonych w określony sposób; biegnąc w dół kanału kręgowego, rdzeń oddaje pary korzeni nerwowych

          Korzenie nerwowe opuszczają kanał kręgowy na wysokości każdego z kręgów i leżą obok krążków międzykręgowych i bocznych części kręgów, co sprawia że są podatne na obrażenia; przez korzenie nerwowe biegną impulsy czuciowe z obwodu do rdzenia kręgowego i dalej do mózgu, przewodzą one także impulsy z mózgu do poszczególnych mięśni, powodując ich ruch; rdzeń kręgowy stanowi również centrum integracji autonomicz...

Zgłoś jeśli naruszono regulamin