podatek od czynności cywilnoprawnych.rtf

Ustawa o podatku od czynnoœci cywilnoprawnych[1]

z dnia 9 wrzeœnia 2000 r. (Dz.U. Nr 86, poz. 959)

tekst jednolity z dnia 3 marca 2005 r. (Dz.U. Nr 41, poz. 399)

tekst jednolity z dnia 28 marca 2007 r. (Dz.U. Nr 68, poz. 450)

zmiany:

Rozdzia³ 1. Przedmiot opodatkowania

Art. 1. [Zakres] 1. Podatkowi podlegaj¹:

1) nastêpuj¹ce czynnoœci cywilnoprawne:

a) umowy sprzeda¿y oraz zamiany rzeczy i praw maj¹tkowych,

b) umowy po¿yczki,

c) (uchylona)

d) umowy darowizny - w czêœci dotycz¹cej przejêcia przez obdarowanego d³ugów i ciê¿arów albo zobowi¹zañ darczyñcy,

e) umowy do¿ywocia,

f) umowy o dzia³ spadku oraz umowy o zniesienie wspó³w³asnoœci - w czêœci dotycz¹cej sp³at lub dop³at,

g) (uchylona)

h) ustanowienie hipoteki,

i) ustanowienie odp³atnego u¿ytkowania, w tym nieprawid³owego, oraz odp³atnej s³u¿ebnoœci,

j) umowy depozytu nieprawid³owego,

k) umowy spó³ki (akty za³o¿ycielskie);

2) zmiany umów wymienionych w pkt 1, je¿eli powoduj¹ one podwy¿szenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynnoœci cywilnoprawnych, z zastrze¿eniem ust. 3 pkt 4;

3) orzeczenia s¹dów, w tym równie¿ polubownych, oraz ugody, je¿eli wywo³uj¹ one takie same skutki prawne, jak czynnoœci cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.

2. Ilekroæ w dalszych przepisach jest mowa o czynnoœciach cywilnoprawnych, przepisy ustawy stosuje siê odpowiednio do przedmiotów opodatkowania okreœlonych w ust. 1 pkt 2 i 3.

3. W przypadku umowy spó³ki za zmianê umowy uwa¿a siê:

1) przy spó³ce osobowej - wniesienie lub podwy¿szenie wniesionego do spó³ki wk³adu, którego wartoœæ powoduje zwiêkszenie maj¹tku spó³ki albo podwy¿szenie kapita³u zak³adowego, po¿yczkê udzielon¹ spó³ce przez wspólnika lub akcjonariusza, dop³aty oraz oddanie przez wspólnika lub akcjonariusza spó³ce rzeczy lub praw maj¹tkowych do nieodp³atnego u¿ywania;

2) przy spó³ce kapita³owej - wniesienie lub podwy¿szenie wniesionego do spó³ki wk³adu, którego wartoœæ powoduje podwy¿szenie kapita³u zak³adowego, po¿yczkê udzielon¹ spó³ce przez wspólnika (akcjonariusza) oraz dop³aty;

3) przekszta³cenie, podzia³ lub ³¹czenie spó³ek, je¿eli ich wynikiem jest zwiêkszenie maj¹tku spó³ki lub podwy¿szenie kapita³u zak³adowego;

4) przeniesienie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej rzeczywistego oœrodka zarz¹dzania spó³ki kapita³owej lub jej siedziby - tak¿e wtedy, gdy czynnoœæ ta nie powoduje podwy¿szenia kapita³u zak³adowego - je¿eli rzeczywisty oœrodek zarz¹dzania lub siedziba nie znajdowa³y siê poprzednio na terytorium pañstwa cz³onkowskiego, b¹dŸ je¿eli znajdowa³y siê na terytorium takiego pañstwa, je¿eli umowa spó³ki nie podlega³a podatkowi kapita³owemu.

4. Czynnoœci cywilnoprawne podlegaj¹ podatkowi, z zastrze¿eniem ust. 5, je¿eli ich przedmiotem s¹:

1) rzeczy znajduj¹ce siê na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa maj¹tkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

2) rzeczy znajduj¹ce siê za granic¹ lub prawa maj¹tkowe wykonywane za granic¹, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibê na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynnoœæ cywilnoprawna zosta³a dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

5. Umowa spó³ki oraz jej zmiana podlega podatkowi, je¿eli w chwili dokonania czynnoœci na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej znajduje siê:

1) w przypadku spó³ki osobowej - siedziba tej spó³ki;

2) w przypadku spó³ki kapita³owej:

a) rzeczywisty oœrodek zarz¹dzania albo

b) siedziba tej spó³ki - je¿eli jej rzeczywisty oœrodek zarz¹dzania nie znajduje siê na terytorium ¿adnego z pañstw cz³onkowskich, a je¿eli oœrodek ten znajduje siê na terytorium takiego pañstwa, gdy umowa spó³ki nie podlega podatkowi kapita³owemu w tym pañstwie.

6. (uchylony)

7. (uchylony)

8. (uchylony)

Art. 1a. [Objaœnienie pojêæ] U¿yte w ustawie okreœlenia oznaczaj¹:

1) spó³ka osobowa - spó³kê: cywiln¹, jawn¹, partnersk¹, komandytow¹ lub komandytowo-akcyjn¹;

2) spó³ka kapita³owa - spó³kê: z ograniczon¹ odpowiedzialnoœci¹ lub akcyjn¹;

3) siedziba spó³ki - siedzibê spó³ki okreœlon¹ w umowie (statucie) spó³ki;

4) rzeczywisty oœrodek zarz¹dzania - miejscowoœæ, w której ma siedzibê organ zarz¹dzaj¹cy spó³ki kapita³owej;

5) pañstwo cz³onkowskie - pañstwo cz³onkowskie Unii Europejskiej lub pañstwo cz³onkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strona umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym;

6) podatek kapita³owy - podatek, który zgodnie z prawem pañstwa cz³onkowskiego jest pobierany od kapita³u spó³ki kapita³owej lub od jego podwy¿szenia;

7) podatek od towarów i us³ug - podatek od towarów i us³ug w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i us³ug (Dz.U. Nr 54, poz. 535, z póŸn. zm.) lub podatek od wartoœci dodanej pobierany na podstawie przepisów obowi¹zuj¹cych w pañstwach cz³onkowskich.

Art. 2. [Wy³¹czenia] Nie podlegaj¹ podatkowi:

1) czynnoœci cywilnoprawne w sprawach:

a) alimentacyjnych, opieki, kurateli i przysposobienia,

b) ubezpieczenia spo³ecznego, ubezpieczenia zdrowotnego, opieki spo³ecznej, ulg okreœlonych w przepisach szczególnych dla ¿o³nierzy niezawodowych i poborowych odbywaj¹cych s³u¿bê zastêpcz¹ oraz ich rodzin, a tak¿e uprawnieñ dla osób niepe³nosprawnych i osób objêtych przepisami o szczególnych uprawnieniach dla kombatantów,

c) wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, wyborów do Sejmu, Senatu i organów samorz¹du terytorialnego oraz referendum,

d) powszechnego obowi¹zku obrony,

e) zatrudnienia, œwiadczeñ socjalnych i wynagrodzeñ za pracê,

f) nauki, szkolnictwa i oœwiaty pozaszkolnej oraz zdrowia,

g) podlegaj¹cych przepisom o gospodarce nieruchomoœciami lub przepisom o autostradach p³atnych,

h) podlegaj¹cych przepisom o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg krajowych;

i) (uchylona)

2) umowy sprzeda¿y nieruchomoœci lub prawa u¿ytkowania wieczystego zawieranej w zwi¹zku z realizacj¹ roszczeñ wynikaj¹cych z ograniczenia sposobu korzystania z nieruchomoœci na podstawie przepisów o ochronie œrodowiska;

2a) umowy sprzeda¿y lokali mieszkalnych, których stron¹ jest Wojskowa Agencja Mieszkaniowa;

3) umowy sprzeda¿y rzeczy w postêpowaniu egzekucyjnym lub upad³oœciowym;

4) czynnoœci cywilnoprawne, je¿eli przynajmniej jedna ze stron z tytu³u dokonania tej czynnoœci jest:

a) opodatkowana podatkiem od towarów i us³ug,

b) zwolniona z podatku od towarów i us³ug, z wyj¹tkiem:

- umów sprzeda¿y i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomoœæ lub jej czêœæ, albo prawo u¿ytkowania wieczystego, spó³dzielcze w³asnoœciowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spó³dzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w gara¿u wielostanowiskowym lub udzia³ w tych prawach,

- umowy spó³ki i jej zmiany,

- umowy sprzeda¿y udzia³ów i akcji w spó³kach handlowych;

5) umowy sprzeda¿y oraz zamiany rzeczy, które w rozumieniu przepisów prawa celnego stanowi¹ towary:

a) wprowadzone do wolnego obszaru celnego lub sk³adu wolnoc³owego,

b) objête procedur¹ sk³adu celnego.

Rozdzia³ 2. Obowi¹zek podatkowy

Art. 3. [Powstanie obowi¹zku] 1. Obowi¹zek podatkowy, z zastrze¿eniem ust. 2, powstaje:

1) z chwil¹ dokonania czynnoœci cywilnoprawnej;

2) z chwil¹ podjêcia uchwa³y o podwy¿szeniu kapita³u spó³ki maj¹cej osobowoœæ prawn¹;

2a) z chwil¹ z³o¿enia oœwiadczenia o ustanowieniu hipoteki lub zawarcia umowy ustanowienia hipoteki;

3) z chwil¹ uprawomocnienia siê orzeczenia s¹du, dorêczenia wyroku s¹du polubownego lub zawarcia ugody - od przedmiotów opodatkowania okreœlonych w art. 1 ust. 1 pkt 3;

4) z chwil¹ powo³ania siê przez podatnika na fakt dokonania czynnoœci cywilnoprawnej - je¿eli podatnik nie z³o¿y³ deklaracji w sprawie podatku od czynnoœci cywilnoprawnych w terminie 5 lat od koñca roku, w którym up³yn¹³ termin p³atnoœci podatku, a nastêpnie powo³uje siê przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej na fakt jej dokonania.

2. Je¿eli zawarcie umowy przenosz¹cej w³asnoœæ nastêpuje w wykonaniu zobowi¹zania wynikaj¹cego z uprzednio zawartej umowy zobowi¹zuj¹cej do przeniesienia w³asnoœci, obowi¹zek podatkowy powstaje z chwil¹ zawarcia umowy przenosz¹cej w³asnoœæ.

Art. 4. [Obowi¹zek podatkowy] Obowi¹zek podatkowy, z zastrze¿eniem art. 5, ci¹¿y:

1) przy umowie sprzeda¿y - na kupuj¹cym;

2) przy umowie zamiany - na stronach czynnoœci;

3) przy umowie darowizny - na obdarowanym;

4) przy umowie do¿ywocia - na nabywcy w³asnoœci nieruchomoœci;

5) przy umowie o dzia³ spadku lub o zniesienie wspó³w³asnoœci - na podmiocie nabywaj¹cym rzeczy lub prawa maj¹tkowe ponad udzia³ w spadku lub we wspó³w³asnoœci;

6) przy ustanowieniu odp³atnego u¿ytkowania, w tym równie¿ nieprawid³owego oraz odp³atnej s³u¿ebnoœci - na u¿ytkowniku lub nabywaj¹cym prawo s³u¿ebnoœci;

7) przy umowie po¿yczki i umowie depozytu nieprawid³owego - na bior¹cym po¿yczkê lub przechowawcy;

8) przy ustanowieniu hipoteki - na sk³adaj¹cym oœwiadczenia woli o ustanowieniu hipoteki;

9) przy umowie spó³ki cywilnej - na wspólnikach, a przy pozosta³ych umowach spó³ki - na spó³ce.

Art. 5. [Obowi¹zek zap³aty podatku] 1. Obowi¹zek zap³aty podatku ci¹¿y na podatnikach tego podatku.

2. Je¿eli obowi¹zek podatkowy ci¹¿y na kilku podmiotach albo na stronach umowy zamiany, albo wspólnikach spó³ki cywilnej, zobowi¹zanymi solidarnie do zap³aty podatku s¹ odpowiednio te podmioty, strony umowy zamiany albo wspólnicy spó³ki cywilnej.

Rozdzia³ 3. Podstawa opodatkowania oraz wysokoœæ podatku

Art. 6. [Podstawa opodatkowania] 1. Podstawê opodatkowania stanowi:

1) przy umowie sprzeda¿y:

a) (uchylona)

b) zawieranej przez nierezydentów - równowartoœæ w z³otych kwoty zagranicznych œrodków p³atniczych, okreœlonej w zezwoleniu dewizowym, przeznaczonych na zap³acenie ceny,

c) w pozosta³ych przypadkach - wartoœæ rynkowa rzeczy lub prawa maj¹tkowego;

2) przy umowie zamiany:

a) lokalu mieszkalnego stanowi¹cego odrêbn¹ nieruchomoœæ lub w³asnoœciowego spó³dzielczego prawa do lokalu mieszkalnego na taki lokal lub prawo do lokalu - ró¿nica wartoœci rynkowych zamienianych lokali lub praw do lokali,

b) w pozosta³ych przypadkach - wartoœæ rynkowa rzeczy lub prawa maj¹tkowego, od którego przypada wy¿szy podatek;

3) przy umowie darowizny - wartoœæ d³ugów i ciê¿arów albo zobowi¹zañ przejêtych przez obdarowanego;

4) przy umowie do¿ywocia - wartoœæ rynkowa nieruchomoœci lub prawa u¿ytkowania wieczystego;

5) przy umowie o zniesienie wspó³w³asnoœci lub o dzia³ spadku - wartoœæ rynkowa rzeczy lub prawa maj¹tkowego nabytego ponad wartoœæ udzia³u we wspó³w³asnoœci lub spadku;

6) przy ustanowieniu odp³atnego u¿ytkowania, w tym równie¿ nieprawid³owego oraz odp³atnej s³u¿ebnoœci - wartoœæ œwiadczeñ u¿ytkownika b¹dŸ osoby, na rzecz której ustanowiono s³u¿ebnoœæ, za okres, na jaki prawa te zosta³y ustanowione;

7) przy umowie po¿yczki i umowie depozytu nieprawid³owego - kwota lub wartoœæ po¿yczki albo depozytu;

8) przy umowie spó³ki:

a) przy zawarciu umowy - wartoœæ wk³adów wniesionych do maj¹tku spó³ki albo wartoœæ kapita³u zak³adowego,

b) przy zmianie umowy - wartoœæ wk³adów powiêkszaj¹cych maj¹tek spó³ki albo wartoœæ, o któr¹ podwy¿szono kapita³ zak³adowy,

c) przy dop³atach - kwota dop³at,

d) przy po¿yczce udzielonej spó³ce przez wspólnika lub akcjonariusza - kwota lub wartoœæ po¿yczki,

e) przy oddaniu spó³ce rzeczy lub praw maj¹tkowych do nieodp³atnego u¿ywania - roczna wartoœæ nieodp³atnego u¿ywania, któr¹ przyjmuje siê w wysokoœci 4% wartoœci rynkowej rzeczy lub prawa maj¹tkowego oddanego do nieodp³atnego u¿ywania,

f) przy przekszta³ceniu, podziale lub ³¹czeniu spó³ek - wartoœæ maj¹tku wniesionego do spó³ki albo wartoœæ kapita³u zak³adowego,

g) przy przeniesieniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej rzeczywistego oœrodka zarz¹dzania spó³ki kapita³owej lub jej siedziby - wartoœæ kapita³u zak³adowego;

9) (uchylony)

10) przy ustanowieniu hipoteki - kwota zabezpieczonej wierzytelnoœci.

2. Wartoœæ rynkow¹ przedmiotu czynnoœci cywilnoprawnych okreœla siê na podstawie przeciêtnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzglêdnieniem ich miejsca po³o¿enia,...