Wojciech Eichelberger-Jak wychować szczęśliwe dzieci.pdf

Wojciech Eichelberger – Jak wychować szczęśliwe dzieci

w rozmowie z Anną Mieszczanek

Agencja Wydawnicza TU

Warszawa 2000

Dedykujemy tę rozmowę

Wszystkim dzieciom, a szczególnie tym,

Które są rodzicami – siebie nie wyłączając

Wojciech Eichelberger

Anna Mieszczanek

Gdybyśmy naprawdę kochali nasze dzieci,

na świecie nie byłoby wojen

Jiddu Krishnamurti

Rozdział pierwszy - O przewadze skrótu nad gadulstwem

- Czy wiesz jak to zrobić? Jak wychować szczęśliwe dzieci?

- Żeby wychować szczęśliwe dzieci, samemu trzeba być szczęśliwym. To mogłaby

być cała odpowiedź.

- Wtedy nie byłoby książki

- Mogłoby nie być. Choć można zastanawiać się nad tym , jak to zrobić, żeby

samemu być szczęśliwym, i co to znaczy.

- Zastanówmy się więc nad tym. Zastanówmy się też nad słowami, których używamy. Co to

znaczy „wychowywać”, co to znaczy „ szczęśliwe”, co to znaczy „ dziecko” ?

Rozdział drugi – Zauważyć dziecko

- Wychowanie dziecka- w sensie psychologicznym – wcale nie zaczyna się od

działań, podejmowanych wobec tej nowej osoby, która właśnie pojawiła się w

naszej rodzinie. Wychowanie naszego dziecka zaczęło się dawno, dawno temu.

Tak dawno, jak dawno temu zaczęła się historia naszej rodziny.

Sposób wychowywania dzieci był w tej rodzinie przekazywany przez lata, z

pokolenia na pokolenie. Dlatego to, jak sami wychowujemy nasze dzieci, zależy w

ogromnej mierze od tego, jak nas wychowywano i w jaki sposób przetrwało to w

naszej pamięci, naszym doświadczeniu.

Gdy więc zabieramy się do wychowywania dzieci, najpierw musimy w

sobie odkryć to, co psychologowie nazywają naszym wewnętrznym dzieckiem.

Musimy je odkryć, odchuchać, zatroszczyć się o nie. Jeśli tego nie zrobimy,

nieuchronnie będziemy przenosić na dzieci własne doświadczenia z dzieciństwa.

Innymi słowy – będziemy traktować nasze dzieci tak samo, jak nas traktowano.

Nawet jeśli nasze intencje będą zupełnie inne.

Bardzo często ludzie mówią: zrobię wszystko, żeby moje dzieci nie

zaznały tego, co było moim udziałem. Na przykład jeśli dzisiejszy ojciec czy

matka byli jako dzieci zaniedbywali, opuszczeni przez rodziców- bardzo chcą o

własne dzieci dbać , nie odstępują ich na chwile, chronią je. Wydaje im się , że się

o te dzieci troszczą, że ich nie zaniedbują, nie opuszczają. A w istocie fundują im

takie samo doświadczenie, jak ich własne. Sami jako dzieci nie doświadczyli

prawdziwej troski i to, co teraz próbują dać dziecku, też nie jest troska, choć tak

bardzo się starają. W psychologicznym sensie ich dziecko jest tak samo

opuszczone, jak oni kiedyś.

- Bo ci rodzice nie umieją naprawdę zobaczyć swojego dziecka ?

- Nie mogą, nie umieją zobaczyć jego prawdziwych potrzeb. Nie umieją zobaczyć

w swoim dziecku tego wszystkiego, czego i w nich kiedyś nie zobaczono. Ich

nadmierna nadopiekuńczość, a co za tym idzie i nadmierna kontrola sprawiają, że

dziecko jest psychologicznie w takie samej sytuacji, jak oni kiedyś Jest

ignorowane, nie ma w rodzicach oparcia, nie ma przestrzeni do życia i rozwoju.

Jest wychowywane zgodnie z teoretycznym, wymyślonym projektem, który tylko

w mniemaniu rodziców stanowi przeciwieństwo tego, czego sami w dzieciństwie

doświadczyli.

- Niełatwo przyjąć receptę , którą proponujesz . Bo jak to – myśli ojciec czy matka – nie

wystarczy , że się staram? Że czytam mądre książki? Że poświęcam na to tyle czasu ? Jeszcze

do tego wszystkiego mam się zająć własnym dzieciństwem, własnym „środkiem” ? Po co ?

-Właśnie po to, żeby to, co chcę dać mojemu dziecku, było zakorzenione w moich

doświadczeniach. Żeby nie wynikało tylko z teoretycznego projektu. W tym, co

sami przeżyliśmy, czegośmy doświadczyli, co „ mamy w kościach”, tkwi ogromna

siła. Wiedza czerpana z najlepszych książek może tylko w niewielkim stopniu

zmodyfikować siłę naszego własnego doświadczenia.

- Znam wiele osób, które będą się upierać, że wystarczy różne rzeczy wiedzieć, wystarczy

„ używać głowy”, żeby dobrze wychować dziecko. Bez grzebania się we własnych, zwykle

niezbyt przyjemnych doświadczeniach.

- Wielu z nas nie chce uwierzyć, że naprawdę mamy podświadomość i

nieświadomość. I że to, co przeżywamy jako świadomą część nas samych, jest

tylko czubkiem góry lodowej.

Nie chcemy uwierzyć, że póki nie zajmiemy się poszerzaniem pola własnej

świadomości – tak, by obszary podświadome i nieświadome były uświadamiane,

włączane w obręb tego, co możemy zrozumieć – naszym życiem kierują z ukrycia

siły zupełnie nam nie znane.

Dlatego tak ważne jest przypomnienie sobie i włączenie w obręb naszego

dorosłego doświadczenia tego, co przydarzyło nam się w dzieciństwie, a o czym

próbowaliśmy - często skutecznie - zapomnieć.

-Bo schemat jest taki : jacyś tam jesteśmy w dzieciństwie, rodzice jakoś na nas reagują i

najczęściej są to dla nas doświadczenia trudne. Mało kto ma przyjemne, spokojne dzieciństwo –

raczej słyszymy „ nie rób, nie rób , nie właź, nie skacz, nie garb się….”. To budzi w nas złość,

żal. Ale bardzo chcemy kochać rodziców, więc bronimy się przed przykrymi uczuciami.

Spychamy te uczucia w głąb nas samych. Czy właśnie z takich zepchniętych w głąb uczuć

utkany jest obraz tego, co nazywa się wewnętrznym dzieckiem. Czy to właśnie dziecko nosimy

w sobie już jako dorośli?

- To , o czym mówisz, to już wewnętrzne dziecko ukształtowane przez dorosłych.

Jak mówią psychologowie – represjonowane.

I tutaj dotykamy podstawowej kwestii : światopoglądowego założenia

dotyczącego natury ludzkiej, a więc i natury dziecka.

Istnieje tradycja konserwatywna , w obrębie psychoterapii najpełniej chyba

wyrażana przez ortodoksyjną freudowską psychoanalizę , stwierdzającą – w

dużym skrócie – że natura tego dziecka jest podejrzana. Dziecko to coś groźnego,

co trzeba socjalizować i trzymać w ryzach, bo inaczej nie będzie z człowieka

żadnego pożytku dla społeczności.

Ale istnieje biegunowo inna koncepcja. Według niej natura dziecka jest z

gruntu dobra. Wszystkie kłopoty i cierpienia, które pojawiają się w życiu

człowieka, wynikają z faktu, że dziecku nie daje się żyć. Że przystosowuje się je

do społeczności w nadmierny, niemądry sposób, opierając się na braku zaufania,

podejrzliwości, posługując się represyjnym systemem pedagogicznym.

Czego uczy się dziecko, które wciąż czuje brak zaufania, podejrzliwość w

zasadniczych kwestiach? Podświadomie uczy się lęku przed samym sobie, uczy

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: