zulz_05_2009new.pdf

Zajęcia 5

¤ Warunkowanie instrumentalne

¤ prawo efektu Thorndike’a

¤ kształtowanie reakcji (shaping)

¤ Skinnera trójczłonowa zależność

¤ wzmocnienia pozytywne

¤ wzmocnienia negatywne

¤ kary pozytywne (bodźce awersyjne, reprymendy)

¤ kary negatywne (koszt reakcji, time-out)

¤ Porównanie warunkowania klasycznego i

instrumentalnego

¤ Interakcje warunkowania klasycznego i instrumentalnego

Badania Thorndike’a (1898, 1911)

¤ Warunkowanie instrumentalne w ujęciu Thorndike’a,

Guthrie’go, Konorskiego, Millera, to psychologia S-R

Prawo efektu (Thorndike, 1898)

¤ Spośród kilku reakcji wykonanych w danej

sytuacji, te, którym towarzyszy lub wkrótce po

nich występuje zadowolenie ( satisfaction )

zwierzęcia, przy stałych innych czynnikach, będą

silniej połączone z tą sytuacją i gdy ona ponownie

wystąpi, jest bardziej prawdopodobne, że i one

wystąpią

¤ Zachowania, którym towarzyszy lub wkrótce po

nich występuje dyskomfort zwierzęcia, przy

stałych innych czynnikach, będą słabiej połączone

z tą sytuacją i gdy ona ponownie wystąpi, jest

mniej prawdopodobne, że one wystąpią

Guthrie i Horton (1946)

¤ Kontynuatorzy badań Thorndike’a

¤ Przekonujące dowody, że wzmacniane są

zachowania bezpośrednio poprzedzające

wzmocnienie

¤ Wytwarzanie nawyków u kotów (i nie tylko)

Guthrie

i Horton

¤ początkowo -

zachowania

przypadkowe

¤ od próby 8-9

tworzy się

nawyk,

stereotypowe

zachowanie

Zasada zatrzymania działania

(stop-action principle)

(Brown i Herrnstein, 1975)

¤ Pojawienie się wzmocnienia zatrzymuje

przejawiane przez zwierzę działanie i nasila

związek między sytuacją (klatka

doświadczalna) i konkretnymi zachowaniami

poprzedzającymi pojawienie się wzmocnienia.

Prawo efektu i zasada zatrzymania

działania a zachowania zabobonne

(przesądne)

¤ Skinner (1948): eksperyment nad

przesądnością ( superstition experiment )

¤ Przypadkowe wzmacnianie prowadzi do utrwalenia

zachowań „przesądnych”, bo nie mających żadnego

związku z wydarzeniami środowiskowymi oprócz

styczności w czasie

Zachowania zabobonne

¤ Aparatura: kamera Skinnera z podajnikiem ziarna, bez krążków do

dziobania

¤ Obiekt badania: 8 gołębi deprywowanych pokarmowo do 75% wagi

początkowej

¤ Procedura: rozkład wzmocnień FT 15s; wzmocnienie: 5s dostępu do

jedzenia

Zachowania zabobonne - wyniki

Skinnera

¤ 6 spośród 8 gołębi wykazywało znaczne

zmiany w zachowaniu:

¤ 1x Kręcenie się odwrotnie do ruchu wskazówek

zegara

¤ 1x Gołąb wsadzał głowę w kąty klatki

¤ 1x Ruch głową w górę i w dół

¤ 2x Wahadłowy ruch ciała (kiwanie się)

¤ 1x Gołąb „pozorował” dziobanie w podłogę i

„zamiatał” głową klatkę

Zachowania (reakcje) dodatkowe

¤ Staddon i Simmelhag (1971): żadne przesądy

ale reakcje dodatkowe (adjunctive behaviors)

– stereotypowe, wrodzone zachowania, które

nasila pojawianie się nagród

Î Zachowania tymczasowe (Interim behaviors) – na

długo przed nagrodą

¤ ćwiczenie? czyszczenie?

Î Zachowania końcowe (Terminal behaviors) – tuż

przed nagrodą

¤ warunkowanie klasyczne (autoshaping)

Kształtowanie reakcji metodą

kolejnych przybliżeń

¤ Stosowane, gdy brak w repertuarze pożądanej formy

zachowania

¤ Nagradzanie zachowań zbliżonych w formie do

pożądanego

¤ Stopniowe zwiększanie wymagań co do podobieństwa

formy zachowań nagradzanych i zachowania

pożądanego

Kształtowanie reakcji metodą

kolejnych przybliżeń

Kształtowanie reakcji metodą

kolejnych przybliżeń

Podstawy warunkowania instrumentalnego

¤ Funkcja: uczenie się o możliwości wywoływania

zmian w środowisku i dostosowywanie

zachowania do tych zmian, czyli efektów

¤ Procesy analogiczne do warunkowania

klasycznego:

Î Nabywanie

Î Wygaszanie

Î Odrodzenie ( resurgency ) – powrót starego

zachowania, uprzednio wygaszonego, po wygaszeniu

nowej, później nauczonej (wzmacnianej) reakcji

Î Generalizacja bodźca i reakcji

Î Różnicowanie bodźca i reakcji

Warunkowanie instrumentalne czy

sprawcze?

¤ Thorndike, Guthrie,

Konorski

¤ Głównie zainteresowanie

uczeniem nowych reakcji

¤ Wzmocnienie wzmacnia

związek bodźca z reakcją

¤ Reakcja instrumentem do

zdobycia nagrody

¤ Skinner, Herrnstein,

Staddon, Rachlin i inni

¤ Głównie zainteresowanie

regulacją reakcji obecnych

¤ Wzmocnienie wzmacnia

reakcję je poprzedzającą

¤ Reakcja sprawia zmiany w

środowisku (konsekwencje)

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: