zulz_07_2009.pdf

Zajęcia 7

• Zmniejszanie częstości zachowania

– Karanie pozytywne

– Karanie negatywne

– Plusy i minusy karania

– Czynniki warunkujące skuteczność karania

– Karanie w ujęciu Davida Premacka

– Wygaszanie

– Koncepcja pędu zachowania

– Etyczne aspekty stosowania bodźców awersyjnych

– Model najmniej awersyjnych interwencji

Przykłady pierwotnych bodźców karzących

Efekty stosowania kar

• Karanie, jeśli jest zastosowane prawidłowo,

natychmiast tłumi zachowanie niepoŜądane

• Karanie moŜe przynieść długotrwały efekt

• Karanie moŜe wywołać efekt nieodwracalnego

wytłumienia . Kiedy zastosowana zostanie kara

o maksymalnym nasileniu, zachowanie moŜe

zostać wyeliminowane na zawsze (zazwyczaj tylko

raz wkładamy palec do kontaktu)

• Karanie moŜe wpłynąć na inne osoby , poniewaŜ

jego uŜycie redukuje prawdopodobieństwo, Ŝe

będą one naśladować złe zachowania (nie będą

chciały być ukarane)

Skuteczność karania negatywnego

Wady i ograniczenia dla stosowania kar

• Karanie moŜe wywołać silne reakcje emocjonalne

• Karana osoba moŜe stać się agresywna. Agresja

moŜe być reaktywna (atak na kogokolwiek lub

cokolwiek w pobliŜu) lub sprawcza (atak na osobę

karzącą, aby przerwać karanie)

• MoŜe wystąpić negatywne modelowanie . Karząc

ponosimy ryzyko, Ŝe uczymy, jak karać innych i Ŝe

naleŜy karać innych

• Karany moŜe próbować uciekać lub unikać karzących

sytuacji lub ludzi. Jest to powaŜny problem, poniewaŜ

ograniczane są w ten sposób okazje do nawiązania

pozytywnych interakcji i odbiera szansę na

uzyskiwanie wzmocnień pozytywnych po poŜądanych

zachowaniach

Czynniki wpływające na efektywność karania

• Kara powinna pojawiać się natychmiast po zachowaniu – im

szybciej, tym lepiej

• Im kara bardziej intensywna , tym skuteczniej tłumi zachowanie

niepoŜądane (oczywiście nie powinien to być czynnik

decydujący przy wyborze procedury)

• Karane powinno być kaŜde pojawienie się zachowania

niepoŜądanego

• NaleŜy zawsze wzmacniać alternatywne zachowania poŜądane

• Wprowadzenie warunkowych bodźców awersyjnych (np. słowa

„nie”), moŜe pozwolić na szybkie zredukowanie, a następnie

wycofanie procedur karzących

• Kara powinna być wprowadzona moŜliwie najszybciej w

łańcuchu reakcji prowadzących do zachowania niepoŜądanego

Skuteczniejsze

kary silniejsze

Skuteczniejsze

kary

natychmiastowe

Skuteczniejsze kary każdorazowe

Skuteczniejsze kary wraz z

alternatywami

Kary skuteczniejsze, gdy motywacja

słabsza

Karanie w ujęciu Premacka

• Kolejna z zasad Premacka mówi, że jeśli

człowiek lub zwierzę wykonuje bardziej

prawdopodobne reakcje (robi to, co lubi) i w

konsekwencji musi angażować się w mniej

prawdopodobne reakcje (robić to, na co nie

ma ochoty), to spowoduje to zmniejszenie

częstości angażowania się w ulubioną

czynność

Opis badania Premacka

• Obiekt badań: cztery (4) samice szczurów rasy

Sprague-Dawley, w wieku około 120 dni na

początku badania. Szczury miały swobodny

dostęp do pokarmu i 23 godzinne warunki

deprywacji wodnej.

• Aparatura : w badaniu wykorzystano specjalnie

zmodyfikowane koło aktywności.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: