Maria Kazimiera d'Arquien.pdf

Maria Kazimiera d'Arquien

okres panowania od 1676 d o 1696

Żona króla Jana III Sobieskiego

Poprzedniczka Eleonora Habsburżanka

Następczyni Krystyna Eberhardyna Hohenzollernówna

Urodzona 28 czerwca 1641

Koronowana 2 lutego 1676

Zmarła 1716

Pochowana Bazylika archikatedralna św. Stanisława i św. Wacława w Krakowie

Henryk Albert de la Grange d'Arquien

Matka Franciszka de la Châtre

1 Mąż Jan Sobiepan Zamoyski

2 Mąż Jan III Sobieski

Dzieci Jakub Ludwik Sobieski

Teresa Teofila Sobieska

Adelajda Ludwika Sobieska

Maria Teresa Sobieska

Teresa Kunegunda Sobieska

Aleksander Benedykt Sobieski

Konstanty Władysław Sobieski

Jan Sobieski

Życiorys

Urodziła się 28 czerwca 1641 r. w Nevers , w starym, ale zubożałym rodzie d'Arquien. Była córką -

wśród licznego rodzeństwa - francuskiego markiza Henriego Alberta de La Grange d'Arquien i

Franciszki de la Châtre - ochmistrzyni dworu Ludwiki Marii Gonzagi . Tą drogą także i córka

została damą dworu Ludwiki Marii, która wkrótce została królową polską, poślubiwszy per

Dane biograficzne

procuram króla Władysława IV Wazy . Z nią też Maria Kazimiera przybyła do Polski pod koniec

1645 r., mając 4 lata. Niektórzy z ówczesnych Polaków spekulowali, iż była jej nieślubną córką,

brak jednak jakichkolwiek potwierdzających to dowodów - historycy uznają, iż prawdopodobnie

były to wyłącznie informacje rozpowszechniane przez przeciwników królowej i opierały się tylko

na fakcie obecności małej dziewczynki w jej orszaku [2] . Przyswoiwszy sobie język i kulturę polską,

Maria Kazimiera zyskała wśród Polaków przydomek Marysieńka , z którym odtąd kojarzona jest w

polskiej historii. W 1648 r., wobec trudnej sytuacji w kraju i śmierci króla Władysława IV,

owdowiała królowa odesłała siedmioletnią "Marysieńkę" z powrotem do Francji, gdzie w

rodzinnym Nevers przez ok. cztery lata odbywała edukację w szkole klasztornej. Najpóźniej w

1653 r. powróciła na dwór Ludwiki Marii, która zdołała poślubić nowego króla polskiego, Jana

Kazimierza . Tam też, w marcu 1655 r., podczas jednej z zabaw dworskich towarzyszących obradom

sejmu warszawskiego, poznał ją jej późniejszy mąż i król, Jan Sobieski . Znajomość pogłębiło

przybycie Jana na dwór królewski w 1656 roku. Do oświadczyn i ślubu jednak nie doszło, pomimo

więzi miłosnej, jaka już wówczas wytworzyła się wśród przyszłych małżonków.

3 marca 1658 r. poślubiła wojewodę sandomierskiego Jana Sobiepana Zamoyskiego , z którym

miała czworo dzieci (żadne z nich nie dożyło dorosłości). W oczach Ludwiki Marii - faktycznie

decydującej o zamążpójściu "Marysieńki" - Zamoyski był lepszym kandydatem ze względu na dużo

wyższy niż w przypadku (i tak zamożnego) Sobieskiego majątek, jak również postawę polityczną:

w przeciwieństwie do przyszłego króla, Zamoyski pozostał wierny Janowi Kazimierzowi w

pierwszym okresie potopu szwedzkiego . Zamoyski zmarł jednak w kilka lat po ślubie. Po jego

śmierci poślubiła (potajemnie) 14 maja i (oficjalnie) 5 lipca 1665 r. Jana Sobieskiego. W opinii

współczesnych jak i historyków, było to tzw. "małżeństwo z miłości", co stanowiło rzadkość w

ówczesnych czasach. Drugiemu mężowi urodziła trzynaścioro dzieci, z których tylko czworo

osiągnęło dorosłość: Jakub (1667–1737), Teresa Kunegunda (1676–1730), Aleksander (1677–1714)

i Konstanty (1680–1726).

Maria Kazimiera Sobieska

Na królową Polski została koronowana 2 lutego 1676 r., na Wawelu . Będąc królową wspierała

politykę mającą doprowadzić do sojuszu polsko-francuskiego. Zarazem chciała uzyskać od

ówczesnego króla Francji Ludwika XIV przywileje dla swojej rodziny.

Marysieńka wyjechała z Polski w 1699 r. udając się do Rzymu , gdzie przebywała z wcale licznym

dworem. Zamieszkała tam w Palazzo Chigi-Odescalchi . Często gościła u kolejnych papieży,

najpierw u Innocentego XII (który wcześniej jako nuncjusz udzielił jej ślubu z Sobieskim),

następnie u Klemensa XI . Potem udała się do Francji . Jednak Ludwik XIV wydał jej zakaz

pojawienia się w Paryżu i Wersalu , choć bezskutecznie składała prośby pisząc do niego: Chcę być

uważana jako prosta wasalka, a nie jak królowa, opuszczając bowiem Rzym, królestwo swe

złożyłam u stóp papieskich. [3]

Ostatnie półtora roku życia spędziła w Blois , gdzie w styczniu 1716 r. zmarła po płukaniu żołądka

zarządzonym przez lekarza. Trumnę 2 kwietnia przeniesiono do kaplicy św. Eustachego w kościele

św. Zbawiciela w Blois. Natomiast serce złożono w urnie w miejscowym kościele jezuitów

(przepadło potem w czasie Rewolucji Francuskiej ). Następnie w 1717 r. trumna z ciałem

Marysieńki spoczęła w warszawskim kościele kapucynów, obok Jana III i stamtąd w 1733 r. wraz z

prochami króla przewieziono do katedry wawelskiej w Krakowie.

Jej imię nosiły statki gdańskie Marie , Die Königin von Pohlen (trzy statki), Maria Casimira

Königin von Pohlen . [4]

Kontrowersje

Późniejsi publicyści ( Kazimierz Waliszewski i Tadeusz Boy-Żeleński ) wyolbrzymili jej wpływ na

Jana Sobieskiego , w rzeczywistości królowa ułatwiała Sobieskiemu zbliżenie z Francją, ale jej

samej nie udało się doprowadzić do sojuszu w 1692 r. z powodu sprzeciwu Sobieskiego.

Listy

Marysieńka z dziećmi

Królewska para pozostawiła po sobie obfitą korespondencję. Listy miłosne powstały głównie w

latach 1665 - 1683 - w czasie rozstań z Marysieńką, spowodowanych takimi wydarzeniami, jak np.

rokosze , wyjazdy Marysieńki do Paryża , kampania wojenna w latach 1675 - 1676 oraz odsiecz

wiedeńska w 1683 r. W listach tych widoczny jest świat uczuć Sobieskiego i Marysieńki,

autentyczne przeżycia kochającej się pary, trudności i problemy ówczesnego świata. Przebywała

przez pewien okres w posiadłości Pilaszkowice , gmina Rybczewice , woj. lubelskie, zaś jej

kochanek Jan odpoczywając w Woli (teraz Sobieska Wola ), gmina Krzczonów , woj. lubelskie) na

polowaniach miał możliwość spotkania się z nią.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: