Koszty jakości (S2) 19_04_08.pdf

SEMINRIUMáZARZġDZġNIE JAKOĺCIġÑ

ProwadzĢcy: dr hab.Zofia Zymonik

SEMINARIUM 2

Koszty jakoĻci

(19.04.08)

Podstawa opracowania: Z.Zymonik, Koszty jakoĻci w zarzĢdzaniu przedsiħbiorstwem, wydanie drugie

poszerzone, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocþawskiej, Wrocþaw 2003; ZarzĢdzanie jakoĻciĢ w procesie

integracji europejskiej, pod redakcja naukowĢ J.Zymonika i Z. Zymonik, Oficyna Wydawnicza Politechniki

Wrocþawskiej, Wrocþaw 2006; E.Skrzypek (red.), JakoĻę i efektywnoĻę, UMCS, Lublin 2000; J.Bank,

ZarzĢdzanie przez jakoĻę, Gebethner i Ska, Warszawa 1996; Ciechan-Kujawa M., Rachunek kosztw jakoĻci,

Oficyna Ekonomiczna, Krakw 2005; Dahlgaard J.J., Kristensen K., Kanji G.K., Podstawy zarzĢdzania jakoĻciĢ,

PWN, Warszawa 2001; Hamrol A., Mantura W., ZarzĢdzanie jakoĻciĢ - teoria i praktyka, WNT, Warszawa Î

Poznaı 2002; Kister A., ZarzĢdzanie kosztami jakoĻci, Oficyna Ekonomiczna, Krakw 2005; Lisiecka K.,

Kreowanie jakoĻci, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Katowicach, Katowice 2002; Szafraıski M.,

Elementy ekonomiki jakoĻci w przedsiħbiorstwach, Wydawnictwo Politechniki Poznaıskiej, Poznaı 2007.

Przesþanki zainteresowania problematykĢ kosztw jakoĻci w Ļwiecie gospodarczym

1. WzmagajĢca siħ konkurencja wymusza od przedsiħbiorstw poszukiwanie przewagi

w pozyskaniu klienta.

2. ZarzĢdzanie przedsiħbiorstwa staje siħ coraz bardziej zþoŇone, co wymaga rozwiĢzaı opartych

na faktach.

3. Nowe regulacje prawne coraz bardziej respektujĢ prawa konsumenta (do informacji,

do bezpiecznego uŇytkowania wyrobu i do odszkodowania).

4. W naukach o organizacji i zarzĢdzaniu priorytetowe stajĢ siħ rozwiĢzania dotyczĢce

efektywnego zarzĢdzania zasobami.

5. Wyniki badaı wskazujĢ, Ňe odchylenia od wymagaı jakoĻciowych powodujĢ straty

w wysokoĻci 3 - 40 % przychodw od sprzedaŇy.

Pojħcie kosztw jakoĻci

Koszty jakoĻci sĢ pojħciem umownym (taki termin nie wystħpuje w teorii kosztw). StanowiĢ bowiem

sumħ kosztw (w Ļcisþym tego sþowa znaczeniu) i strat spowodowanych odchyleniami od wymagaı

jakoĻciowych (bþħdami).

NajczħĻciej sĢ definiowane poprzez strukturħ. Zalicza siħ do nich:

• koszty prewencji (dziaþania, ktre nie majĢ dopuĻcię do powstania odchyleı od wymagaı

jakoĻciowych),

• koszty oceny, czyli badaı i kontroli (dziaþania, ktre majĢ stwierdzię, czy pojawiþy siħ te

odchylenia i w razie pojawienia skorygowaę je),

• koszty bþħdw, czyli straty (sĢ konsekwencjĢ powstaþych odchyleı od wymagaı jakoĻciowych).

Koszty jakoĻci zwiĢzane z prewencjĢ, ocenĢ i bþħdami (w jħzyku angielskim prevention, , appraisal,

failure) tworzĢ model PAF.

Kierunki koncepcji kosztw jakoĻci i modele z nimi zwiĢzane

(tabela 1)

Model Feigenbauma (amerykaıski)

Powstaþ jako model teoretyczny w dziedzinie sterowania jakoĻciĢ w latach 50.i uwzglħdniaþ

produkcjħ masowĢ. Charakterystyczne sĢ sprzħŇenia zwrotne (feeback)w sterowaniu jakoĻciĢ

produkcji, odniesione do rynku i zasada odpowiedzialnoĻci za produkt (product liability.

Opracowaþa: dr hab. Zofia Zymonik

Model Amerykaıskiego Stowarzyszenia Sterowania JakoĻciĢ (ASQC)

Powstaþ w latach 60. i przeznaczony byþ dla przedsiħbiorstw wytwarzajĢcych wyroby ( przede

wszystkim militarne)i ich elementy skþadowe na potrzeby tzw. wielkich zleceniodawcw.

Celem byþo obniŇenie kosztw wytwarzania poprzez zmniejszenie strat jakoĻci (kosztw

bþħdw).

Model brytyjski BS 6143

Jest to norma (lata 80.)odnoszĢca siħ do kosztw jakoĻci. Wzorem tego rozwiĢzania byþ

model amerykaıski ASQC. Norma przeznaczona byþa dla przedsiħbiorstw brytyjskich,

szczeglnie wspþpracujĢcych z przedsiħbiorstwami amerykaıskimi. Model BS 6143

uwzglħdniþ dodatkowo podejĻcie procesowe. Koszty jakoĻci zostaþy podzielona na koszty

zgodnoĻci i koszty niezgodnoĻci (z wymaganiami jakoĻciowymi) i odniesione do procesu.

Koszty zgodnoĻci obejmujĢ prewencje i ocenħ (badania i kontrolħ). Koszty niezgodnoĻci

traktowane sĢ jako straty jakoĻci (koszty bþħdw).

Model Banka

Jest modelem teoretycznym (lata 90.). Uwzglħdniaþ dotychczasowe osiĢgniħcia w zakresie

struktury kosztw jakoĻci, ale skierowany byþ przede wszystkim do organizacji usþugowych,

szczeglnie rzĢdowych. CechĢ charakterystycznĢ modelu Banka sĢ koszty utraconych

korzyĻci (szans).

Modele ISO ((9004-1 oraz 9004-3)

Zostaþy opracowane w 1994 roku. Pierwszy z nich uwzglħdnia tradycyjne podejĻcie (PAF)

oraz podejĻcie procesowe. Drugi Î koszty zwiĢzane z systemem jakoĻci.

Zasada 1:10:100 w kosztach jakoĻci

Proces realizacji wyrobu skþada siħ z trzech faz : przedprodukcyjnej (projektowanie i rozwj

wyrobu), produkcyjnej (wytworzenia wyrobu zgodnie z wzorcem) i poprodukcyjnej

(uŇytkowej). JeĻli bþĢd powstanie w fazie przedprodukcyjnej i nie wykryty na miejscu

znajdzie siħ w fazie produkcyjnej, to kosztuje nas 10 razy wiħcej; jeĻli jednak przejdzie

do fazy poprodukcyjnej, to kosztuje nas juŇ 100 razy wiħcej.

Przykþady dziaþaı zwiĢzanych z kosztami jakoĻci :

Koszty prewencji: planowanie jakoĻci, szkolenia z zakresu jakoĻci, ocena dostawcw,

projektowanie, opracowanie procedur, badania porwnawcze jakoĻci wyrobw na rynku itp.

Koszty oceny: badania laboratoryjne, kontrola wstħpna , kontrola miħdzyoperacyjna, kontrola

koıcowa, eksploatacja sprzħtu pomiarowo-kontrolnego, dokumentowanie dziaþaı kontrolnych.

Koszty bþħdw wewnħtrznych: braki naprawialne, braki nienaprawialne, sortowanie itp.

Koszty bþħdw zewnħtrznych; reklamacje, wycofanie niebezpiecznie wadliwych wyrobw

z rynku, utrata zaufania, utrata klientw itp.

Przykþady spraw sĢdowych zwiĢzanych z odchyleniami od wymagaı jakoĻciowych

(bþħdami): nie dokrħcone Ļruby mocujĢce koþa w samochodach, konserwy z ciaþami obcymi,

ciastka ze szpilkĢ, robaki w cukierkach, nierwnoĻę powþoki szkþa w butelce powodujĢca jej

eksplozjħ, odpryski emalii naczynia poþkniħte przez uŇytkownika.

Zadanie ze struktury kosztw jakoĻci (rozwiĢzanie na zajħciach)

Opracowaþa: dr hab. Zofia Zymonik

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: