GMP w wytwórniach kosmetyków.pdf

(182 KB) Pobierz
115239168 UNPDF
zz
Ustawa o kosmetykach zobowiĢzuje wytwrcw kosmetykw do posiadania i udostħpnienia
organom kontrolnym opisu metody produkcji zgodnej z DobrĢ PraktykĢ Produkcji. Z tego
powodu kaŇda firma produkujĢca kosmetyki powinna opracowaę, wdroŇyę i utrzymywaę
odpowiedni do swoich potrzeb i do typu produkcji system jakoĻci wraz z dokumentacjĢ.
PoniŇej przedstawiono propozycjħ rozwiĢzaı w tym zakresie opartĢ na najaktualniejszych
wytycznych wynikajĢcych miħdzy innymi z normy
z .
RosnĢce wymagania wspþczesnego Ļwiata powodujĢ, Ňe coraz powszechniej
dziaþania grup zawodowych i organizacji podlegajĢ tak zwanym ádobrym praktykomÑ.
Ustanowienie ádobrej praktykiÑ oznacza, Ňe okreĻla siħ powszechnie akceptowane i
obowiĢzujĢce zasady regulujĢce sposb postħpowania w danej branŇy. Reguþy te sĢ oparte na
logicznych, skutecznych i sprawdzonych na przestrzeni dþugiego czasu metodach
postħpowania. W ten sposb ustalono na przykþad zasady dobrej praktyki dla leĻnictwa,
rolnictwa, sektora bankowego, gospodarki morskiej, personelu medycznego i organw
administracji. Niektre ádobre praktykiÑ zostaþy sformalizowane i zapisane w normach lub
aktach prawnych.
Sens i istotħ ádobrych praktykÑ najlepiej wyjaĻnia porwnanie ich do ádobrego
wychowaniaÑ. Dobre wychowanie to przecieŇ niezwykle przydatny w codziennym Ňyciu
kodeks postħpowania, ktry po pierwsze obejmuje znajomoĻę norm i reguþ towarzyskich, a po
drugie daje umiejħtnoĻę radzenia sobie w nieprzewidzianych, trudnych sytuacjach. Jest
oczywiste, Ňe ádobre wychowanieÑ upraszcza wspþpracħ i uþatwia porozumienie miħdzy
ludŅmi. W ádobrym wychowaniuÑ obowiĢzujĢ pewne uniwersalne zasady (na przykþad
zachowania higieniczne, sþuŇĢce ochronie wþasnego zdrowia oraz zdrowia innych osb).
Podobnie w Dobrych Praktykach Produkcji (GMP = Good Manufacturing Practice) w
produkcji kosmetykw pewne zasady sĢ powszechne (na przykþad kosmetyk nie moŇe
stanowię zagroŇenia dla Ňycia i zdrowia uŇytkownikw). Przyznaę jednak trzeba, Ňe
szczegþowe wymagania mogĢ ulegaę modyfikacjom w zaleŇnoĻci od konkretnych
warunkw. PrzecieŇ ádobre wychowanieÑ przewiduje rŇne maniery w zaleŇnoĻci, czy
znajdujemy siħ na pikniku, czy na przyjħciu w ambasadzie. Analogicznie nieco inne sĢ
wymagania Dobrej Praktyki Produkcji przy wytwarzaniu perfumerii, inne przy produkcji
kosmetykw wraŇliwych mikrobiologicznie a jeszcze inne przy wytwarzaniu specyfikw dla
dzieci.
Dobra Praktyka Produkcji (GMP) w wytwarzaniu kosmetykw to zbir dziaþaı
poprawiajĢcych skutecznoĻę, efektywnoĻę i stabilnoĻę wytwrcy oraz zabezpieczajĢcy go
przed bþħdami i stratami. Sporo tych zasad zaczerpniħto ze znacznie bardziej restrykcyjnego
GMP obowiĢzujĢcego przy wytwarzaniu produktw leczniczych oraz z systemu nadzoru nad
wytwarzaniem produktw spoŇywczych. Warto przy okazji przypomnieę, Ňe kosmetyki, leki i
produkty spoŇywcze þĢczy bardzo wiele. W tych branŇach podobne mogĢ byę metody
wytwarzania, surowce i niekiedy analogiczna jest forma produktu koıcowego. Na przykþad
olejek miħtowy, oliwka z oliwek lub tran bywajĢ uŇywane jako lek, jako pokarm i jako
skþadnik kosmetyku. Czħsto stosuje siħ identyczne Ļrodki konserwujĢce i kompozycje
zapachowo-smakowe. ProwadzĢc zatem rozwaŇania na temat kosmetykw warto uwzglħdniaę
rozwiĢzania stosowane w innych branŇach, zwþaszcza, jeĻli majĢ one formħ obowiĢzujĢcych
RozporzĢdzeı Ministra Zdrowia. PoniŇej podano kilka przykþadw.
Tabela 1
z
zz
Dobra Praktyka
Wytwarzania
przemysþ
farmaceutyczny
praktyka, ktra gwarantuje, Ňe produkty
lecznicze sĢ wytwarzane i kontrolowane
odpowiednio do ich zamierzonego zastosowania
oraz zgodnie z wymaganiami zawartymi w ich
specyfikacjach i dokumentach stanowiĢcych
podstawħ wydania pozwolenia na dopuszczenie
do obrotu produktu leczniczego
Dobra Praktyka
Dystrybucyjna
przemysþ
farmaceutyczny
praktyka, ktra gwarantuje bezpieczne
przyjmowanie, transportowanie,
przechowywanie i wydawanie produktw
Dobra Praktyka
Higieniczna
przemysþ
spoŇywczy
dziaþania, ktre muszĢ byę podjħte oraz warunki
higieniczne, ktre muszĢ byę speþniane na
wszystkich etapach produkcji lub obrotu, aby
zapewnię bezpieczeıstwo
Dobra Praktyka
Laboratoryjna
przemysþ
spoŇywczy
sposb planowania, przeprowadzania i
dokumentowania badaı laboratoryjnych
zapewniajĢcy wykorzystanie najnowszej wiedzy
biologicznej i technicznej oraz wiarygodnoĻę i
pewnoĻę uzyskanych wynikw
Dobra Praktyka
Laboratoryjna
przemysþ
farmaceutyczny
praktyka zapewniajĢca standard systemu jakoĻci
dotyczĢcy organizacji procesu oraz warunkw
planowania, monitorowania, dokumentowania,
archiwizowania i raportowania wynikw badaı
przedklinicznych prowadzonych nad
pozyskiwaniem nowych produktw leczniczych
Dobra Praktyka
Kliniczna
przemysþ
farmaceutyczny
zespþ uznawanych przez spoþecznoĻę
miħdzynarodowĢ wymagaı dotyczĢcych etyki i
jakoĻci badaı naukowych, przy prowadzeniu
badaı klinicznych, gwarantujĢcych ochronħ
praw, bezpieczeıstwo, dobro uczestnikw tych
badaı oraz wiarygodnoĻę wynikw badaı
Dobra Praktyka
Kliniczna
Weterynaryjna
przemysþ
farmaceutyczny
zespþ uznawanych przez spoþecznoĻę
miħdzynarodowĢ wymagaı dotyczĢcych etyki i
jakoĻci badaı klinicznych weterynaryjnych,
majĢcych na celu zapewnienie dobrostanu
zwierzĢt i bezpieczeıstwa personelu, biorĢcych
udziaþ w badaniu klinicznym weterynaryjnym
oraz ochrony Ļrodowiska i zdrowia konsumenta
ŇywnoĻci pochodzenia zwierzħcego.
Dobra Praktyka
przemysþ
dziaþania, ktre muszĢ byę podjħte oraz warunki,
115239168.003.png 115239168.004.png 115239168.005.png 115239168.006.png
Produkcyjna
spoŇywczy
ktre muszĢ byę speþniane, aby produkcja
ŇywnoĻci odbywaþa siħ w sposb zapewniajĢcy
jej wþaĻciwĢ jakoĻę zdrowotnĢ, zgodnie z
przeznaczeniem.
PowyŇsza tabela pozwala producentom kosmetykw dziaþaę bardziej
perspektywicznie. PrzecieŇ nowatorskie niegdyĻ rozwiĢzania wyprbowane przez wiele lat w
farmacji obecnie zostaþy z powodzeniem wprowadzone do branŇy kosmetycznej MoŇna siħ
zatem spodziewaę, Ňe procedury GMP dziĻ wdraŇane w farmacji prawdopodobnie za kilka lat
stanĢ siħ powszechne w fabrykach kosmetycznych. Skoro na przykþad dla nowych lekw
obowiĢzuje system jakoĻci dotyczĢcy planowania, prowadzenia, monitorowania,
dokumentowania, archiwizowania i raportowania wynikw badaı przedklinicznych oraz
zasady etyki i jakoĻci badaı naukowych przy prowadzeniu badaı klinicznych Î to warto to
przeþoŇyę dla swoich potrzeb na sposb prowadzenia badaı rozwojowych nad nowymi
rodzajami kosmetykw (badania rozwojowe nie sĢ w tej chwili objħte sformalizowanymi
reguþami GMP dla kosmetykw). Podobnie warto Î we wþasnym, dobrze pojħtym interesie Î
wykorzystywaę zasady Dobrej Praktyki Laboratoryjnej oraz Dobrej Praktyki Dystrybucyjnej.
Kosmetyki sĢ szczeglnymi produktami, ktre ze wzglħdu na masowoĻę sprzedaŇy
muszĢ byę wytwarzane w sposb moŇliwie nowoczesny i zautomatyzowany a rwnoczeĻnie
podlegajĢ indywidualnej i szczeglnie wnikliwej ocenie ze strony klientw. W przypadku
kosmetykw niezwykle waŇne jest budowanie marki i zdobywanie dþugotrwaþego zaufania
klientw. Zepsucie opinii poprzez dopuszczenie do obrotu produktw o niewþaĻciwej jakoĻci
moŇe wiĢzaę siħ z powaŇnymi stratami finansowymi. Powoduje to koniecznoĻę ustanowienia
sprawnego i efektywnie dziaþajĢcego Systemu ZarzĢdzania JakoĻciĢ opartego na zasadach
GMP. NiezaleŇnie od tego sprawny System ZarzĢdzania JakoĻciĢ zgodny z GMP uþatwia
szybkie reagowanie na zmiany w aktualnych trendach i modzie.
zz
Ustawa o kosmetykach zobowiĢzuje wytwrcw kosmetykw do posiadania i
udostħpnienia organom kontrolnym opisu metody produkcji zgodnej z DobrĢ PraktykĢ
Produkcji. Z tego powodu kaŇda firma produkujĢca kosmetyki powinna opracowaę, wdroŇyę i
utrzymywaę odpowiedni do swoich potrzeb i do typu produkcji system jakoĻci wraz z
dokumentacjĢ. W celu uþatwienia producentom kosmetykw realizacji zasad Dobrej Praktyki
Produkcji (GMP) opracowano i opublikowano normħ
z ktra zawiera wskazwki dotyczĢce produkcji, kontroli, skþadowania i
transportu produktw kosmetycznych. Poszczeglne rozdziaþy tej normy w uporzĢdkowany
sposb okreĻlajĢ obszary, ktre wymagajĢ nadzoru. Szczeglnie cenne jest podanie w tej
normie podstawowych reguþ (zasad), ktre dotyczĢ danego obszaru. PoniŇej przytoczono te
zasady w kolejnoĻci zgodnej z rozdziaþami normy (w wolnym tþumaczeniu). Reguþy te
powinny stanowię rodzaj myĻli przewodnich, czyli takich haseþ, ktre powinny byę mottem
na obszarach, ktrych dotyczĢ.
1. ZASADA DOTYCZġCA PERSONELU
Osoby zaangaŇowane we wdraŇanie wytycznych Dobrej Praktyki Produkcyjnej powinny mieę
odpowiedniĢ wiedzħ w zakresie produkcji, kontroli i skþadu produktw kosmetycznych ze
zdefiniowanĢ jakoĻciĢ.
115239168.001.png
2. ZASADA DOTYCZġCA POMIESZCZEİ PRACY
Pomieszczenia powinny byę zlokalizowane, urzĢdzone, skonstruowane, utrzymywane i
eksploatowane w taki sposb, aby:
- zapewnię ochronħ dla produktu;
- pozwolię sprawnie utrzymywaę czystoĻę i jeĻli to konieczne przeprowadzaę dezynfekcjħ;
- minimalizowaę ryzyko zmieszania siħ produktw i zapewnię odpowiednie warunki
przechowywania pojemnikw z materiaþami.
3. ZASADA DOTYCZġCA WYPOSAņENIA
WyposaŇenie powinno byę odpowiednie do zamierzonego celu i þatwe do czyszczenia, a jeĻli
to konieczne þatwe do konserwacji i dezynfekcji. JeĻli stosuje siħ systemy zautomatyzowane,
to naleŇy przewidzieę odpowiedni nadzr nad ich funkcjonowaniem.
4. ZASADA DOTYCZġCA MATERIAýìW WYJĺCIOWYCH I MATERIAýìW
OPAKOWANIOWYCH
Materiaþy wyjĻciowe (surowce i materiaþy pomocnicze) oraz materiaþy opakowaniowe
powinny speþniaę wyspecyfikowane kryteria jakoĻciowe, odpowiednie do jakoĻci gotowego
produktu.
5. ZASADA DOTYCZġCA PRODUKCJI
Na kaŇdym etapie procesu produkcji operacje wytwarzania i pakowania muszĢ byę
wykonywane zgodnie z jasno ustalonymi procedurami w celu uzyskania produktu koıcowego
speþniajĢcego wyspecyfikowane kryteria.
6. ZASADA DOTYCZġCA PRODUKTU GOTOWEGO
Gotowy produkt powinien speþniaę zatwierdzone dla niego wymagania (kryteria
akceptowalnoĻci).
Przechowywanie produktw, ich wysyþka i ewentualne zwroty powinny byę zorganizowane w
sposb zapewniajĢcy zachowanie wþaĻciwej jakoĻci gotowego produktu.
7. ZASADA DOTYCZġCA LABORATORIUM KONTROLI JAKOĺCI
Reguþy dotyczĢce pracownikw, pomieszczeı, urzĢdzeı, podwykonawcw i dokumentacji
majĢ rwnieŇ zastosowanie w pracy dziaþu kontroli jakoĻci .
Dziaþ kontroli jakoĻci jest odpowiedzialny za zapewnienie niezbħdnych i odpowiednich
kontroli, za prbkowanie oraz testowanie prbek w celu podjħcia decyzji o dopuszczeniu
materiaþw do uŇycia, a produktw do dystrybucji jedynie wwczas, jeŇeli speþniajĢ one
wymagane kryteria akceptowalnoĻci.
8. ZASADA DOTYCZġCA ODPADìW
Odpady naleŇy usuwaę w sposb planowy i higieniczny.
9. ZASADA DOTYCZġCA PODWYKONAWSTWA (KOOPERACJI)
W zakresie czynnoĻci zlecanych zewnħtrznym podwykonawcom naleŇy podpisaę pisemnĢ
umowħ okreĻlajĢcĢ odpowiedzialnoĻę. Umowa ma byę wzajemnie potwierdzona i
monitorowana. Celem jest uzyskanie produktu bĢdŅ usþugi zgodnej z okreĻlonymi przez
zleceniodawcħ wymaganiami.
10. REKLAMACJE I WYCOFANIA PRODUKTU Z OBROTU
Wszystkie reklamacje dotyczĢce jakoĻci powinny byę zidentyfikowane, zbadane i we
wþaĻciwy sposb przeanalizowane. O ile to jest uzasadnione, naleŇy podejmowaę dalsze
dziaþania.
W przypadku decyzji o wycofaniu produktu z obrotu naleŇy postħpowaę w odpowiedni
sposb z uwzglħdnieniem zasad i podjĢę niezbħdne dziaþania korygujĢce.
W zakresie czynnoĻci zlecanych zewnħtrznym podwykonawcom naleŇy ustalię zasady
postħpowania w przypadku zaistnienia reklamacji.
11.WEWNĦTRZNY AUDYT
Wewnħtrzny audyt jest narzħdziem do monitorowania speþniania wymagaı Dobrej Praktyki
Wytwarzania w zakresie produkcji kosmetykw i jeĻli to uzasadnione rwnieŇ do
proponowania podjħcia dziaþaı korygujĢcych i zapobiegawczych.
12. DOKUMENTACJA
KaŇdy producent kosmetykw powinien opracowaę, wdroŇyę i utrzymywaę swj wþasny
system dokumentacji odpowiedni do swoich potrzeb i do typu produkcji. Do tworzenia
dokumentw i organizowania obiegu dokumentw moŇe byę uŇyty system elektroniczny.
Dokumentacja jest waŇnĢ czħĻciĢ Dobrej Praktyki Produkcyjnej. Dokumentacja ma opisywaę
podejmowane dziaþania i ich historiħ. Dokumentacja ma byę jasna oraz jednoznaczna i
powinna minimalizowaę ryzyko utraty danych, wystħpowania pomyþek, niejasnoĻci oraz
bþħdw wynikajĢcych z werbalnych komunikatw.
z
Bardzo praktycznym sposobem uporzĢdkowania zagadnieı zwiĢzanych z DobrĢ
PraktykĢ Produkcji jest podziaþ na piħę grup zasad w nastħpujĢcy sposb:
Tabela 2
jako sposb uporzĢdkowania zagadnieı zwiĢzanych z DobrĢ PraktykĢ Produkcji
Personel
Pomieszczenia
Procedury
Produkcja
Produkty
115239168.002.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin