cukry.doc

ęłęóReakcje ogólne cukrów
a. Reakcja Molischa z α-naftolem – Do 1 cm3 roztworu dowolnego cukru dodać dwie krople odczynnika Molischa, zamieszać, a następnie podwarstwić 2 cm3 steż. H2SO4. Na granicy obu płynów powstaje fiołkowy pierścień.
b. Reakcja z tymolem – Do 1 cm3 roztworu dowolnego cukru dodać kilka kropli roztworu tymolu, zmieszać i podwarstwić 2 cm3 stęż. H2SO4. W miejscu zetknięcia się obu płynów powstaje różowy pierścień.
 

Reakcje na wykrywanie pentoz
a. Reakcja Tollensa z floroglucyną – Do 1 cm3 stęż. HCl, kryształek floroglucyny i ogrzać do wrzenia. Powstaje zabarwienie różowe, a po ostudzeniu, przy większej zawartości pentozy, wydziela się fiołkowy osad.
b. Reakcja Biala z orcyną – Do 1 cm3 roztworu pentozy dodać 1 cm3 stęż. HCl, szczyptę orcyny i ogrzać do wrzenia. Roztwór zabarwia się na zielono, a przy większym stężeniu pentozy wytrąca się ciemnozielony osad.
c. Reakcja Taubera z benzydyną – Do 3 cm3 odczynnika Taubera dodać dwie krople roztworu pentozy i ogrzać do wrzenia. Występuje czerwonowiśniowe zabarwienie. Reakcja ta może być stosowana do wykrywania pentoz w moczu, gdyż inne składniki moczu nie mają wpływu na wynik reakcji. Heksozy w powyższych reakcjach dają zabarwienie żółte lub brunatne, dzięki czemu moż-na odróżnić pentozy od heksoz.
 

Reakcja Seliwanowa z rezorcyną na wykrywanie ketoz
Do 1 cm3 roztworu fruktozy (lub sacharozy) dodać 2 cm3 roztworu HCl, kryształek rezorcyny i ogrzewać do wrzenia 30 sek. Powstaje czerwonowiśniowe zabarwienie, a po oziębieniu osad tej samej barwy.
 

Właściwości redukcyjne monosacharydów
a. Reakcja Mohra – Do 1 cm3 roztworu glukozy dodać 2 cm3 30%-owego NaOH i ogrzewać do wrzenia kilka minut, energicznie wstrząsając probówką. Pierwotnie bezbarwny płyn przyjmuje najpierw zabarwienie żółte, później brunatne, przyczym wydziela się zapach przypalonego cukru (karmelu). Analogiczna próba przeprowadzona z roztworem sacharozy daje wynik negatywny.
b. Reakcja Tollensa(lustra srebrnego) – Do 5 cm3 roztworu AgNO3 w czystej probówce dodaje się kroplami NH4OH, aż powstają-cy osad AgOH rozpuści się. Do otrzymanego roztworu wprowadza się 1 cm3 roztworu cukru, miesza i umieszcza probówkę w zlewce z ciepłą wodą ogrzewając ją niewielkim płomieniem. Po pewnym czasie na ściankach probówki wydziela się srebro w postaci „lu-stra”.
c. Reakcja Trommera – Do 2 cm3 roztworu cukrowca dodać taką samą objętość NaOH, a następnie kroplami rozcieńczony roztwór CuSO4, dopóki wydzielający się osad Cu(OH)2 przechodzi do roztworu. Uzyskuje się ciemnoniebieski roztwór, z którego po ogrzaniu wydziela się pomarańczowy osad Cu2O.
d. Reakcja Fehlinga – W probówce zmieszać po 2 cm3 odczynnika Fehlinga I i II, dodać 1 cm3 roztworu cukru i ogrzać. Powstaje osad Cu2O.
e. Reakcja Benedicta – Do 5 cm3 odczynnika Benedicta dodać 6-8 kropli 1%-owego roztworu cukru i ogrzać. Wytrąca się osad Cu2O. Reakcja Benedicta jest najbardziej czuła ze wszystkich reakcji redukcyjnych cukrów.
f. Reakcja Barfoeda – Do jednej probówki odmierzyć 1 cm3 roztworu glukozy, do drugiej 1 cm3 roztworu laktozy. Do obu probó-wek dodać po 3 cm3 odczynnika Barfoeda i ogrzewać 3 min. we wrzącej łaźni wodnej. W obecności cukrów prostych wytwarza się w tym czasie osad Cu2O, natomiast w obecności dwucukrów dopiero po ok. 10 min. ogrzewania.
g. Reakcja Nylandera – Do 4 cm3 roztworu cukru dodać 1 cm3 odczynnika Nylandera i ogrzewać łagodnie do wrzenia. Płyn stop-niowo ciemnieje, a w końcu staje się czarny, wskutek wydzielania się czarnego osadu bizmutu.
h. Redukcja kwasu pikrynowego – Do 1 cm3 roztworu cukrowca dodać 3 cm3 roztworu kwasu pikrynowego i zalkalizować roztwo-rem NaOH. Powstaje pikrynian sodu, który po ogrzaniu przechodzi w pikraminian sodu o barwie czerwonej.
 

Powstawanie osazonów
a. Reakcja z fenylohydrazyną – Do probówki wsypać małą łyżeczkę mieszaniny chlorowodorku fenylohydrazyny i octanu sodu, dodać 5 cm3 roztworu cukrowca, dokładnie wymieszać i wstawić do zlewki z wodą. Zlewkę ogrzewać ok. 30-45 min. W tym czasie z gorących jeszcze roztworów wytrąca się dopiero po oziębieniu. Otrzymane osazony obejrzeć pod mikroskopem i narysować kształty kryształów różnych osazonów.