Pismo Święte a nauka świadków Jehowy.doc

1. RODOWÓD ŚWIADKÓW JEHOWY

1.1. Sympatycy ŚJ, zapoznając się z historią i naukami Towarzystwa Strażnica powinni zastosować się do rady, której ono udziela: "Musimy zbadać nie tylko to, w co sami wierzymy, lecz także to, czego naucza wyznanie, do którego należymy. Czy jego nauki są całkowicie zgodne ze Słowem Bożym, czy też oparte na tradycjach ludzkich? Jeżeli miłujemy prawdę, to nie będziemy się obawiać takiego sprawdzenia." ("Prawda, która prowadzi..." rozdz.2 par.5).

1844 - Baptysta W.Miller (1782-1849) ogłasza na ten rok powrót Jezusa. Później jego "uczennica" E.H.White (ur.1827), założycielka (prorokini) Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego naucza na podst. swych wizji, że zna "dzień i godzinę" ponownego przyjścia Chrystusa ("Doświadczenia i widzenia" E.H.White s.11, ed. pol. 1935). Uczy też, że za jej życia (+1915) nastąpi zmartwychwstanie umarłych i że będzie zabrana wraz z nimi do nieba: "Gdy 144.000 poznało swych przyjaciół, których im śmierć zabrała, zawołali: 'Alleluja' i w tym momencie byliśmy przemienieni i podjęci wraz z nimi w powietrze na spotkanie Pana" (s.12). Mówi też o kwestii "kilku miesięcy" (s.52). Inni adwentyści (wiele sekt) głoszą, że Chrystus powróci w 1873 lub 1874r. (Barbour, Paton, Wendel) "Wykwalifikowani..." rozdz. 'Nowożytna historia Świadków Jehowy' s.44; por. "Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.132, 62.

1852 - Rodzi się w USA w rodzinie prezbiteriańskiej C.T.Russell (rodowód szkocko-irlandzki). Pracuje jako subiekt w sklepie ojca, który handluje odzieżą męską. Mając 11 lat staje się jego wspólnikiem. Zmienia wyznania religijne. Staje się kongregacjonalistą, działaczem YMCA, niewierzącym (interesował się też religiami Wschodu) i od 1868 sympatykiem adwentystów z "Ruchu Okrzyku Północy" ("Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.42-3, 122; "Dokonana Tajemnica" s.60; por. "Wykwalifikowani..." rozdz. 'Nowożytna historia Świadków Jehowy' s.45).

1870 - Zaczyna wraz z pięcioma osobami samodzielnie interpretować Biblię ("Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.44). "Prywatnie przyznawał, że wierzył, iż go Bóg powołał od urodzenia" ("Dokonana Tajemnica" s.59). Uczono też o nim: "Bóg powołał Jezusa (Dawida), umiłowanego (...) i Pastora Russella jako wiernego i mądrego pasterza, któryby brał ze spichlerza Biblijnego prawdy nowe i stare i nimi karmił owce" (j/w. s.624), "Człowiek z wysokim czołem, jakie miał Pastor Russell, jest nadzwyczaj inteligentnym" (j/w. s.426). "Brat Russell świetnie sobie radził zarówno w sprawach duchowych, jak i handlowych..." ("Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.575).

1874 - Doznaje zawodu. Oczekiwany (w październiku) przez niego Chrystus nie przyszedł widzialnie na ziemię ("Dokonana Tajemnica" s.61; patrz też 1875, 1876, 1928, 1931, 1943).

1875 - Dowiaduje się i naucza, że Jezus ma przyjść niewidzialnie ("Walka Armagieddonu" s.757; "Co kaznodzieja Russell odpowiadał..." s.392-3; "Dokonana Tajemnica" s.82; "Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.132; por. ang. Strażnica [Zion's Watch Tower] 1883 s.512-5, gdzie piszą, że to poznanie nastąpiło w 1874r. - po zawodzie października; "Pojednanie" s.254 podaje, że "około roku 1874, lub na początku roku 1875"). Nie zna jednak daty Jego powrotu (patrz 1876). Bierze tę naukę od tych, których nazwie później "Babilonem" ("Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.46-przypis).

1876 - Poznaje N.Barboura ("Adwentyści Powtórnego Przyjścia" [Second Adventists]) i dowiaduje się, że Jezus przyszedł niewidzialnie na ziemię 2 lata wcześniej tzn. w 1874r. ("Dokonana Tajemnica" s.61; "Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.46-7, 133). Nadal jednak uważa (jeszcze przez parę lat - może do 1881r.), że gdy Chrystus w późniejszej fazie będzie wykonywał sąd nad ludzkością, to będzie widzialny i będzie się później ukazywał ludziom na ziemi ("Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.132-3). Wyd. z Barbourem pismo "Zwiastun Poranka" (do V 1879). Później definitywnie rozstają się (Strażnica Nr 1, 1994 s.20-1; "Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.47-8, 619). Ogłasza, że w 1914r. zakończą się 'czasy pogan' i "Żydzi mają być przywróceni do dawnego stanu, królestwa pogańskie mają być rozbite w kawałki 'jak naczynia garncarskie', a królestwa tego świata staną się królestwami naszego Pana i jego Chrystusa i zostanie wprowadzony wiek sądu" ("Wykwalifikowani..." rozdz. 'Nowożytna historia Świadków Jehowy' s.47; por. Strażnice: Nr 20, 1990 s.19; Rok XCVI [1975] Nr 21 s.16-7; Przebudźcie się! Nr 7, 1995 s.8). Uważa też, że zaczęło się (świta) z 1874r. szczęśliwe "1000-lecie". Tą początkową jego fazę nazwał "Brzaskiem Tysiąclecia" ("Nadszedł Czas" s.41-2, 271). Naucza, że w 1799r. zaczęły się 'czasy ostateczne' ("Przyjdź Królestwo Twoje" s.17). Pogląd ten odrzucono pod koniec lat dwudziestych na korzyść 1874 i później 1914r.

1877 - Wyd. pierwszą ang. broszurę pt. "Cel i sposób powrotu naszego Pana" i wspólnie z Barbourem książkę pt. "Trzy światy i żniwo tego świata", w której nauczają, że Jezus powrócił w 1874r. ("Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.47).

1878 - Spodziewa się wraz ze swymi sympatykami zabrania do nieba (ang. Strażnica [Zion's Watch Tower] 15 VII 1906; "Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.632). Później stwierdza, że w tym roku zaczęło się niewidzialne zmartwychwstanie klasy niebiańskiej (j/w. s.632).

1879 - Zaczyna od lipca wyd. miesięcznik (patrz 1892) "Strażnica Syjońska i Zwiastun Obecności Chrystusa" (tylko po angielsku - 6 tys. egz.; patrz też 1909) "Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.48. Żeni się z Marią F.Ackley.

1880 - "Przynajmniej od roku 1880 (...) czciciele Jehowy nie obchodzą już Wieczerzy Pańskiej jak nominalne chrześcijaństwo wielokrotnie w ciągu roku, lecz tylko dnia 14 Nisana po zachodzie słońca" (Strażnica Rok XCVII [1976] Nr 3 s.20 por. "Bądź wola Twoja..." rozdz.7 par.17). Patrz "Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.242, gdzie mówią o ok.1876r.

1881 - Zakłada w Pittsburgu organizację "Strażnica Syjońska Towarzystwo Traktatowe" ("Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.718; patrz też 1884, 1896, 1909, 1913, 1955). Zakończyć się miało definitywnie powoływanie do klasy niebiańskiej (ang. Strażnica [Zion's Watch Tower] X/XI 1881 s.3; "Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.632). Spodziewa się znów zabrania do nieba (ang. Strażnica [The Watch Tower] 15 IX 1915 s.285-6).

1882 - Przyjmuje tytuł i przydomek "Pastor" ("Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.54).

1884 - Rejestruje organizację "Strażnica Syjońska Towarzystwo Traktatowe" ("Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.718; patrz też 1881, 1896, 1909, 1913, 1955).

1886 - Wyd. tzw. I Tom, tzn. "Boski Plan Wieków" (ed. pol. 1907) z cyklu "Wykłady Pisma Świętego" (Tomy II-VI wyd. w latach 1889-1904, tytuły ich patrz "Bibliografia"; por. 1917) "Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.53-przypis. Naucza w nim, że piramida Cheopsa, którą zwano do 1928r. "Biblią w Kamieniu" i "świadkiem Bożym" potwierdza różne jego wyliczenia i koncepcje (por. "Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.201, 162-ilustracja; Strażnica Nr 1, 2000 s.9-10) patrz 1928. Prorokuje też w nim (s.300), że pojawią się w przyszłości przeciwnicy krzyża (patrz 1936). Uczy, że po zmartwychwstaniu dla niektórych, "Karą jego będzie taką, że kiedy powstanie z grobu w czasie restytucji, będzie musiał przeczytać siedem tomów Wykładów Pisma Św., aby cała sprawa wyjaśniła się w jego umyśle" ("Dokonana Tajemnica" s.403) por. 1928.

1891 - Odbywa pierwszą podróż do Europy ("Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.406). Na okładce Strażnicy umieszcza krzyż (wraz z koroną), który będzie widnieć na niej aż do 1931r. (j/w. s.200). Organizuje pierwszy walny zjazd (j/w. s.719).

1892 - Zmienia Strażnicę w półmiesięcznik ("Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.724).

1893 - Sugeruje, że 'wielka burza' może nastąpić za 12 lub 14 lat tzn. w 1905 lub 1907r. (Jehovah's Witnesses in the Divine Purpose s.52).

1894 - Wprowadza funkcję pielgrzyma wygłaszającego odczyty publiczne i zakładającego pierwsze zbory, zwane wtedy klasami biblijnymi ("Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.222, 719, 206 i 223-przypis, gdzie opisano ewolucję tej funkcji).

1895 - Wprowadza w zborach funkcję starszych (nadzorców), wybieranych przez głosowanie ("Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.205-6).

1896 - Zmienia nazwę organizacji na "Strażnica Towarzystwo Biblijne i Traktatowe" ("Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.603). Patrz też 1881, 1884, 1909, 1913, 1955.

1897 - Dziedziczy po zmarłym ojcu 300 tys.$. ("Dokonana Tajemnica" s.65).

1900 - Otwiera pierwsze zagraniczne biuro Strażnicy w Londynie ("Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.210).

1902 - Otwiera pierwsze na kontynencie europejskim biuro Strażnicy w Niemczech w Barmen ("Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.210).

1905 - patrz 1893.

1906 - Rozchodzi się (separacja) z żoną (nie mieszkają ze sobą od 1897 - "Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.645; Strażnica Rok XCV [1974] Nr 18 s.22-4). Ukaz carski zezwala na działalność pojawiającym się na terenie dzisiejszej Polski uczniom Russella ("Rocznik Świadków Jehowy 1994" s.176).

1907 - patrz 1893.

1908 - Reklamuje w Strażnicy (marzec i lipiec) "cudowną pszenicę" (jej pojawienie się "potwierdza" niewidzialną obecność Jezusa na ziemi od 1874r.), którą można nabywać przez kontakt z redakcją (też w 1910 i 1911r.) por. Strażnica Nr 12, 1958 s.22; "Co kaznodzieja Russell odpowiadał..." s.347 (lek na raka i "cudowna pszenica"). Patrz też 1913.

1909 - Przenosi siedzibę organizacji do Nowego Jorku (Brooklyn). Nadaje jej nową nazwę "Stowarzyszenie Kazalnicy Ludowej", rejestrując ją jako "drugą" organizację (w 1939r. zmiana nazwy na "Zarejestrowane Towarzystwo Biblijne i Traktatowe - Strażnica", a w 1956r. na "Zarejestrowane Nowojorskie Towarzystwo Biblijne i Traktatowe - Strażnica") "Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.59, 229. Istnieją więc od 1909r. w USA dwie rejestracje ŚJ (w Pensylwani "ogólnoświatowe" i w Nowym Jorku krajowe na USA). Patrz też 1881, 1884, 1896, 1913, 1955. W nazwie czasopisma opuszcza słowo "Syjońska" (j/w. s.724).

1910 - Organizuje objazd "całego" świata ("Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.407). Bywa też w ówczesnej Polsce (zabór rosyjski). Odwiedza tam grupę ok.20 swych zwolenników ("Rocznik Świadków Jehowy 1994" s.177). Wygłasza liczne przemówienia do Żydów w USA ("Dokonana Tajemnica" s.70; "Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.141). Stwierdza, że bez czytania jego Tomów nikt nie zrozumie Biblii, a one same są uporządkowaną Biblią (ang. Strażnica [The Watch Tower] 15 IX 1910; por. "Co kaznodzieja Russell odpowiadał..." s.207).

1913 - Zakłada w Londynie filię europejską Strażnicy pod nazwą "Międzynarodowe Stowarzyszenie Badaczy Pisma Świętego" (rejestr. 1914) "Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.229. Ogłasza na łamach ang. Strażnicy [The Watch Tower] 01 VII 1913 s.200, że jest w posiadaniu przepisu na lekarstwo zwalczające raka skóry. Patrz też 1908.

1914 - Oczekuje w październiku "zawalenia się" wszystkich struktur światowych, kościołów, zmartwychwstania umarłych (szczególnie świętych ST) i porwania żywych badaczy do nieba (tego ostatniego spodziewał się najpierw wcześniej, tuż przed 1914r.). Później przenosi to na lata 1915 i 1918 ("Życie wieczne w wolności..." s.229-30; Strażnice: Rok XCVI [1975] Nr 21 s.17; Nr 20, 1990 s.19; Nr 24, 1991 s.11; Przebudźcie się! Nr 7, 1995 s.8; "Nadszedł Czas" s.106; "Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.61-2, 135-6, 138, 211, 634-5). Swe kazania i proroctwa publikuje (od 1904) też w świeckiej prasie ("Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.58). Wyświetla w wielu krajach "Fotodramat Stworzenia", który w postaci ruchomych obrazów z podkładem dźwiękowym przedstawiał dzieje ziemi od jej stworzenia do końca 1000-letniego panowania Chrystusa (j/w. s.56-7, 60).

1915 - Oczekuje "końca" (patrz 1914; por. "Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.62, 211, 632-przypis). Zezwala na wyd. w USA Strażnicy po polsku dla Polonii ("Rocznik Świadków Jehowy 1994" s.176). Po jego śmierci oderwani od Towarzystwa badacze wyd. konkurencyjną (pod tym samym tytułem w latach 1919-25) Strażnicę wobec Strażnicy Rutherforda. W 1925r. po jego groźbach zmieniono jej nazwę na "Straż" (wyd. przez wiele lat po polsku w USA i Francji; w Polsce pt. "Na Straży").

1916 - Umiera "w wagonie kolejowym" ("Wykwalifikowani..." rozdz. 'Nowożytna historia Świadków Jehowy' s.62) jadąc na wykład z serii "Świat się pali" ("Dokonana Tajemnica" s.65; por. "Wspaniały finał..." s.69, gdzie mówią o drodze powrotnej). Obok jego grobu ustawiono miniaturę piramidy Cheopsa, której wymiary "potwierdzały" jego obliczenia ("Przyjdź Królestwo Twoje" s.351-429; "Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.162-ilustracja; Strażnica Nr 1, 2000 s.9-10; zdjęcie tej miniatury patrz "Świt Królestwa Bożego i Wtórej Obecności Jezusa Chrystusa" Nr 6, 1986 s.17, 19 - wyd. Stowarzyszenie Badaczy Pisma Świętego i "Teraźniejsza Prawda i Zwiastun Chrystusowej Epifanii" Nr 5, 1997 s.69 - wyd. Świecki Ruch Misyjny "Epifania" lub film krytyczny "Świadkowie Jehowy"). Na nagrobku umieszczono napis "Anioł Laodycejski" ("Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.64-zdjęcie). Uważano go do 1927r. za "Sługę wiernego i rozumnego" z Mt 24:45 i Anioła Laodycejskiego z Ap 3:14 (j/w. s.626, 143; "Dokonana Tajemnica" Przedmowa s.III i V; "Harfa Boża" s.245-8) oraz do 1931r. za "Mężą z kałamarzem" z Ez 9:11 ("Dokonana Tajemnica" s.473; por. "Narody mają poznać..." s.114). Nazywano go też prorokiem ("Dokonana Tajemnica" s.420), mówiącym w imieniu Jehowy (Strażnica Rok XCIX [1978] Nr 7 s.6), "nader użytecznym narzędziem Jehowy" (Strażnica Rok XCVIII [1977] Nr 8 s.4), "największym badaczem Biblii w nowożytnych czasach" ("Miliony ludzi..." s.15), "Wybitnym Badaczem Pisma Świętego" (Strażnica Nr 5, 2000 s.13) i "największym kaznodzieją naszych czasów" ("Dokonana Tajemnica" s.424), o którym nawet po śmierci "utrzymujemy, że nadzoruje on, z rozkazu Pańskiego, tę pracę, która ma być jeszcze spełniona" (j/w. s.305). Stawiano go na równi z prorokiem Ezechielem (j/w. s.424). Niektórzy "zaczęli niemal ubóstwiać" go ("Wspaniały finał..." s.35) i zapuszczać identyczne jak on brody, chcąc wyglądać jak on. Objęło to jeszcze w latach dwudziestych Balzereita, przewodniczącego biura w Niemczech i innych ("Działalność świadków Jehowy w Niemczech..." s.15 patrz 1923). Choć większość jego poglądów ŚJ później odrzucili to jednak piszą o nim: "Był wybitnym badaczem Biblii" ("Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.622). "Dokonana Tajemnica" (s.429) zaś o Russellu uczyła: "Usłyszał także o sposobie objawienia działalności Ducha Świętego (...) i został napełniony nim w takiej mierze, jak żaden inny Chrześcijanin, prócz Apostołów". Ciekawe, że ang. ed. tej książki z 1917r. opuszcza słowa "prócz Apostołów" (s.385).

1917 - J.F.Rutherford (1869-1942), syn farmera, były baptysta, adwokat Strażnicy (od 1907) zostaje prezesem organizacji ("Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.67). Otrzymuje 150.000 głosów, pomimo że np. w 1918r. miał tylko 3868 głosicieli (każdy członek za darowanie Towarzystwu każdych dziesięciu dolarów mógł oddać jeden głos, j/w. s.228-9; por. "Wspaniały finał..." s.64-tabela). Przyjmuje przydomek "Sędzia". Wcześniej pracował jako adwokat, prokurator (4 lata) i sędzia ("Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.67). "Nowy prezes został życzliwie przyjęty przez wielu, ale nie przez wszystkich" (j/w. s.65). Wydala 4 członków z zarządu Strażnicy (j/w. s.67-8). Wyd. "Dokonaną Tajemnicę" tzw. VII pośmiertny Tom Russella (komentarz do Apokalipsy św.Jana i Księgi Ezechiela). Prawdy w nim zawarte zidentyfikuje z łańcuchem z Ap 20:1 ("Dokonana Tajemnica" s.357). Uczy w nim np., że prorok Nahum (Na 2:3-6) zapowiadał pociąg w biegu, pasażerów i konduktora (s.107-8) oraz, że "założenie Królestwa w Palestynie prawdopodobnie nastąpi w roku 1925, w dziesięć lat później, aniżeli obliczaliśmy początkowo" (s.151). O siedzącym na białym koniu (Ap 6:2) podawał, że to "Biskup Rzymski, embryon papieża, osobowy przedstawiciel Szatana" (s.124). Dziś uczą, że to Jezus ("Wspaniały finał..." s.90). Jezusa nazwał Wszechmogącym ("Dokonana Tajemnica" s.16). Pisał, że "Tłumaczenie ksiąg Objawienia i Ezechiela, zawarte w tej książce, są od Boga pokierowane..." (j/w. s.697); por. obecna opinia o tej książce we "Wspaniały finał..." s.159 ("Z czasem okazało się jednak, iż nie jest to zadawalające wyjaśnienie Objawienia") i w Strażnicy Nr 6, 2000 s.13-przypis ("objaśnienia podawane w tym tomie (...) były na ogół dość mgliste"). Zmienia wiele nauk Russella ("Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.79). Powstają liczne rozłamy i niezależne zbory badaczy (j/w. s.68, 151, 624, 628). Był ponoć dobrym kucharzem i skorym do żartów (Strażnica Nr 15, 1994 s.23). "Szorstko" też ganił innych ("Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.220). Kiedyś był ateistą (Strażnica Nr 19, 1997 s.6).

1918 - Oczekuje "końca" (patrz 1914, 1915) por. "Dokonana Tajemnica" s.152, 214; "Życie wieczne w wolności..." s.229-30; "Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.211. "14 marca 1918r. amerykański Departament Sprawiedliwości w Waszyngtonie, D.C., ogłosił, że rozpowszechnianie siódmego tomu Wykładów Pisma Świętego ["Dokonana Tajemnica"] jest naruszeniem ustawy o szpiegostwie" ("Bądź wola twoja na ziemi" rozdz.8 par.27). Wraz ze współpracownikami aresztowany pod zarzutem uprawiania szpiegostwa ("Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.650; "Wspaniały finał..." s.167-8) i "oskarżeni o działalność wywrotową, a władze odrzuciły ich zapewnienia o niewinności" (Strażnica Nr 10, 1998 s.15) por. "Światło" t.I s.198: "Rozkaz uwięzienia podał jako przyczynę przekroczenie ustawy o szpiegostwie i pertraktowanie z nieprzyjacielem". Nie dziwi to, bo później w 1933r. z kongresu w Berlinie wysłano list do Hitlera, w którym pisano: "Kierownictwo Towarzystwa Strażnica w Brooklynie było zawsze przyjaźnie usposobione względem Niemiec" ("Działalność świadków Jehowy w Niemczech..." s.21). ŚJ dziś nauczają, że Rutherford i jego współtowarzysze dopełnili przez to proroctwo Ap 11:3, kiedy to byli poddani ciężkiej próbie przez 1260 dni w okresie od XII 1914 do VI 1918r. (Strażnica Nr 15, 1994 s.31 por. "Wspaniały finał..." s.162, gdzie piszą o X 1914r.), choć sam Rutherford uczył o okresie od 7 XI 1914 do 7 V 1918r. ("Światło" t.I s.198; por. "Bądź wola Twoja..." rozdz.8 par.26). W "Dokonanej Tajemnicy" (s.207) uczył on jednak za Russellem o okresie od 539 do 1799r. (1260 lat), który to okres wypełniło dwóch świadków tzn. S i NT.

1919 - Po zakończeniu I wojny światowej zwolniony za kaucją (10.000$) i objęty amnestią ("Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.75, 654). Zaczyna wyd. od października (po pol. od 15 III 1925r. - "Rocznik Świadków Jehowy 1994" s.188) dwutygodnik "Złoty Wiek" (od X 1937r. jako "Pociecha" [Consolation; w Polsce jako "Nowy Dzień" od X 1936r. - "Rocznik Świadków Jehowy 1994" s.198], a od 1946r. jako półmiesięcznik Przebudźcie się! [w Polsce w latach 1946-59 nie ukazuje się; w latach 1960-83 wychodzi nieregularnie; w latach 1984-95 jako miesięcznik; od 1996 jako półmiesięcznik]). Wprowadza wewn. miesięcznik "Biuletyn" [zmiana nazwy: od 1935r. "Instruktor", od 1936r. "Informator", od 1956r. "Służba Królestwa", od 1976r. "Nasza Służba Królestwa"] "Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.247. Uczy w nim, jak pozyskiwać ludzi dla Strażnicy. Wprowadza do zborów funkcję kierownika służby mianowanego przez Brooklyn. Zmniejsza przez to autonomiczność zborów ("Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.212), którą pozostawił po sobie Russell (Strażnica Rok CVIII [1987] Nr 19 s.15; patrz 1932, 1938). Wywoła to później kolejne rozłamy ("Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.628). Naucza, że Eliaszem z Ml 4:5 są jego zwolennicy nauczający narody od 1919r. (Strażnica Nr 15, 1971 s.8). Wcześniej uczył za Russellem, że to Chrystus oraz poprzednicy i zwolennicy Russella od Iw. do 1874r. ("Nadszedł Czas" s.279-98). Powstaje filia polska Strażnicy w Detroit ("Rocznik Świadków Jehowy 1994" s.178). Od 1919 do 1921r. wyd. ona Tomy Russella po polsku. Później zostaje wchłonięta przez Brooklyn, a część jej pracowników tworzy niezależną organizację badaczy (o rozłamach w Polsce patrz "Rocznik Świadków Jehowy 1994" s.180-92).

1920 - Wyd. najgłośniejszą swą broszurę pt. "Miliony ludzi z obecnie żyjących nie umrą!". Zapowiada w niej na 1925r. zmartwychwstanie wszystkich, a przede wszystkim Abrahama i innych mężów ST i koniec śmierci od 1 IV (s.60, 65, 76) por. Strażnice: Rok CV [1984] Nr 16 s.24-5; Nr 21, 1993 s.11-2; Przebudźcie się! Nr 7, 1995 s.9 (patrz też 1925). Pisze dumnie o niej, że "wielu księży będzie się nawet starać aby nie dopuścić do czytania, co w niniejszym dziełku jest napisane" ("Miliony ludzi..." s.6). Podczas podróży do Grecji stwierdza, że "Sokrates i inni filozofowie i mędrcy ukażą się niedługo w Atenach" (Strażnica 15 XII 1920 s.373), a ŚJ mieli być "żywcem" zabrani w 1925r. do nieba ("Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.78, 163, 632; Strażnica Nr 21, 1991 s.26). W Zürichu (później przeniesione do Berna) otwiera "Centralne Biuro Europejskie Towarzystwa Strażnica" ("Działalność świadków Jehowy w Niemczech..." s.11). Ogłasza pierwszy raz [por. 1922], że Chrystus króluje w niebie od 1914r. (Strażnice Nr 20, 1967 s.9-przypis i Nr 20, 1960 s.5; "Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.213), choć wydawana jeszcze w 1925r. "Dokonana Tajemnica" (s.713) mówi, o objęciu władzy i tytułu "Króla" przez Jezusa w 1878r. Strażnica zaczyna sama drukować swoje publikacje, bez usług komercyjnych firm. Pierwszą książką wyd. (1921r.) w ten sposób była "Harfa Boża" ("Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.578-9), w której uczą np., że Iz 60:8 zapowiadał pojawienie się latawców (por. 1923) a Job 38:35 telegrafu (s.17). Zaczyna nauczać, że demony kierowały Mędrcami ze Wschodu i gwiazdą, gdy chcieli oni złożyć hołd Jezusowi (Strażnica Nr 12, 1957 s.12; "Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.199; patrz też 1928). W Polsce w latach 1920-21 dokonano dwukrotnie rejestracji ŚJ. Najpierw jako Stowarzyszenie Badaczy Pisma Świętego (oderwało się ono od Brooklynu), a później jako Stowarzyszenie Badaczy Pisma Świętego-Grupa II, które zarejestrował przedstawiciel na kraj C.Kasprzykowski (w 1925r. opuścił on Towarzystwo Strażnica organizując swoją grupę badaczy i zawłaszczając nazwę). ŚJ dzięki Całce, który nawrócił się do Brooklynu i posiadał pełnomocnictwa reprezentowania pierwszej grupy, odzyskali pierwotną rejestrację dla siebie ("Rocznik Świadków Jehowy 1994" s.180-1, 187-90). Patrz 1931.

1921 - W wyd. w latach 1921-9 (do 1930 wg Strażnicy Rok C [1979] Nr 5 s.5) "Harfie Bożej" ogłasza, że stary świat całkiem przeminie w kilku następnych latach (s.345) i że Abraham, Izaak itd. "będą z powrotem przy życiu na ziemi za kilka lat" (s.352). Powstaje przedstawicielstwo Strażnicy w Warszawie ("Rocznik Świadków Jehowy 1994" s.180). Zaczyna nauczać, że szatan ma swą organizację na ziemi. Od 1922r. uczy, że i Bóg posługuje się też organizacją na ziemi i w niebie (Strażnica Rok CVI [1985] Nr 18 s.14). Pełne zrozumienie tego podaje w 1925r. ("Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.720). Naucza, że "ohydą spustoszenia" z Mt 24:15 jest Liga Narodów, a później też ONZ (Strażnica Rok XCIII [1972] Nr 6 s.8; por. Nr 6, 1990 s.8). Wcześniej uczył za Russellem, że to papiestwo ("Walka Armagieddonu" s.710). Por. 1999.

1922 - Zaczyna nadawać audycje w radiowych stacjach komercyjnych ("Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.80). Ogłasza uroczyście na kongresie, że Chrystus króluje w niebie od 1914r. (Strażnice: Nr 1, 1991 s.12; Nr 9, 1994 s.17 por. Strażnica Nr 4, 1967 s.8-przypis, gdzie mówią, że wprowadzili tą naukę w 1920r.), a w 1918r. przyszedł na inspekcję, odrzucając chrześcijaństwo (Strażnica Rok CVIII [1987] Nr 19 s.12; "Wspaniały finał..." s.32). Wcześniej uczył za Russellem o królowaniu od 1878r. ("Nadszedł Czas" s.106; "Przyjdź Królestwo Twoje" s.256; "Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.632) i o inspekcji też od 1878r. (Strażnica Nr 4, 1967 s.8). Organizuje pracę "od domu do domu" (Strażnica Rok CVIII [1987] Nr 19 s.15). Naucza, że w 1919r. rozpoczął się zgodnie z Ap 14:8 upadek Babilonu tzn. chrześcijaństwa ("Światło" t.I s.318 por. "Wspaniały finał..." s.206). Wcześniej uczył za Russellem o upadku od 1878 i 1881r. ("Co kaznodzieja Russell odpowiadał..." s.439; "Nadszedł Czas" s.243). Patrz też 1963.

1923 - Stwierdza, że sądzenie ludzi przez Chrystusa (podział na owce i kozły) z Mt 25:31-46 odbywa się od 1914r. Nazwano tę naukę "jasnym światłem" (Strażnice: Nr 21, 1993 s.12; Nr 10, 1995 s.18; por. "Upewniajcie się..." s.56 i "Prawda was wyswobodzi" s.342, w których uczą o 1918, a nie o 1914r.). Nauka ta będzie obowiązywać aż do 15 X 1995r. (Strażnica Nr 20, 1995 s.19; patrz też 1995). Do 1923r. uczył za Russellem, że podział ten ma być po Armagedonie, w "1000-leciu" (Strażnica Rok CIII [1982] Nr 18 s.17; "Walka Armagieddonu" s.791-2). Ogłasza, że Iz 60:8 prorokował o samolocie ("Ucisk świata" s.23) por. 1920. Wprowadza zakaz posiadania brody ("Działalność świadków Jehowy w Niemczech..." s.15), który obowiązuje do dziś (Strażnica Rok XCVII [1976] Nr 12 s.10) patrz 1916.

1924 - Zakłada dla Strażnicy radiostację WBBR ("Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.80). Jego zwolennicy oczekują gorączkowo na 1925r. (Strażnica Nr 21, 1991 s.26).

1925 - "Rok 1925 nadszedł i minął, lecz nic się nie zdarzyło" (Strażnica Nr 21, 1991 s.26). Przeżywa gorzki zawód. Zapowiadane "tysiącletnie królowanie Chrystusa Jezusa" na ziemi nie nastało (Strażnica Rok CV [1984] Nr 16 s.24-5; "Miliony ludzi..." s.60; Strażnica Nr 21, 1993 s.11-2; "Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.78, 163, 259, 632). ŚJ nie zostali "żywcem" zabrani do nieba ("Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.78, 632; Strażnica Nr 21, 1991 s.26). "Powszechnie uważali wówczas, że w roku 1925 rozpocznie się zmartwychwstanie, a na ziemi zostanie przywrócony raj. Wielu służyło więc z myślą o określonej dacie" ("Pilnie zważaj..." s.303). Odchodzi wielu jego zwolenników ("Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.633). Kwituje swe proroctwo słowami: "Cóż ośmieszyłem się" (Strażnice: Rok CVI [1985] Nr 14 s.24-przypis; Nr 23, 1993 s.18; por. 1920). W zamian stwierdza, że w 1914r. wybuchła wojna w niebie między Jezusem-Michałem, a szatanem (Strażnice: Rok CVII [1986] Nr 19 s.15; Nr 10, 1995 s.21; Rok XCIII [1972] Nr 15 s.10). Uczy, że w 1914r. nastąpiło narodzenie Królestwa Bożego w niebie (Strażnice: Nr 17, 1989 s.18; Nr 19, 1997 s.22). Zaczyna nauczać, że ponowne wylanie Ducha Św. nastąpiło w 1914, a szczególnie w 1919r. (Strażnica Rok CII [1981] Nr 13 s.26-7 por. Nr 9, 1998 s.14-5; "Wspaniały finał..." s.143). Por. "Światło" t.II s.243, gdzie piszą: "Dowody mocno przemawiają za tem, że wylanie ducha świętego zgodnie z proroctwem miało miejsce w roku 1922". Russell uczył, że nastąpi to po Armagedonie ("Dokonana Tajemnica" s.645). "W roku 1925 rozpoznali oczami duchowego zrozumienia, że nadszedł czas, aby Bóg uczynił sobie imię..." ("Wieczyste zamierzenie..." s.194; por. Strażnica Rok CII [1981] Nr 24 s.16 - "aby Bóg uświetnił swoje imię").

1926 - Stwierdza, że Armagedon nie będzie, jak nauczał za Russellem, "jakąś rewolucją społeczną", lecz wojną Jehowy (Strażnica Nr 10, 1995 s.18; "Walka Armagieddonu" s.676; "Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.140; por. "Światło" t.I s.134, gdzie piszą, że to poznanie nastąpiło w I 1925r. oraz Strażnica Nr 13, 1968 s.9, gdzie piszą o VII 1925). W "Wyzwoleniu" wyd. w latach 1926-32 naucza, że jeśli ktoś do nazwy wyznania bierze imię Boga, to pochodzi to od szatana (s.38, 205-6, 226) patrz 1931. Przestaje w Biurze Głównym Strażnicy obchodzić Boże Narodzenie ("Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.199; patrz też 1928). Rezolucję ze swego kongresu nazwali "największą i najważniejszą wiadomością wszystkich czasów" ("Bądź wola Twoja..." rozdz.9 par.43). Jego zwolennicy porzucili "wszystkie zwyczaje babilońskie co do ubioru, nazw świąt, pobożnej miny i innych (...). Długie fraki, czarne krawaty, święte twarze, pochylone jak 'trzcina' głowy - wszystko to znikło" ("Światło" t.I s.215).

1927 - Stwierdza, że w 1918r. zaczęło się niewidzialne zmartwychwstanie klasy niebiańskiej ("Od raju utraconego..." s.192). Wcześniej, uczył za Russellem o 1878r. ("Dokonana Tajemnica" s.72; "Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.632). Naucza, że 'niewolnikiem wiernym i roztropnym' z Mt 24:45 nie jest sam Russell ("Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.626), lecz całe grono pomazańców ŚJ (klasa niebiańska tzn. 144 tys.) Strażnica Nr 3, 1995 s.12. Po latach, Strażnica Nr 11, 1961 s.1 i 11 nazwie ich "Kanałem Jehowy do informowania i utrzymania łączności", a nawet "Kanałem umożliwiającym zrozumienie Biblii" (Strażnica Nr 19, 1994 s.8; por. Nr 13, 1995 s.19).

1928 - W pol. broszurze "Piekło" (s.58 lub w innej ed. s.51) stwierdza, że zmartwychwstanie z pewnością "nastąpi przed rozpoczęciem następnego wieku". Jego wyznawcy oczekują rychło Armagedonu (Strażnica Nr 5, 2000 s.22). Przestaje wyd. książki Russella (nakład wyczerpany w 1929r. - "Wieczyste zamierzenie Boże..." s.9). Jeszcze "Wyzwolenie" (ed. 1929r.) zachęca do nabywania wszystkich sześciu tomów Russella i siódmego wyd. przez Rutherforda. Odrzuca naukę o piramidzie Cheopsa, którą zwano "Biblią w Kamieniu" i "świadkiem Bożym" ("Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.201, 162-ilustracja; Strażnica Nr 1, 2000 s.10), Boże Narodzenie (j/w. s.199-201), Dzień Matki (ang. "Rocznik Świadków Jehowy 1975" [1975 Yearbook of Jehovah's Witnesses] s.147), urodziny (Strażnica Nr 10, 1995 s.19 por. Nr 20, 1998 s.30) i niedzielę jako dzień Pański ("Rząd" s.73; por. Strażnica Rok CVIII [1987] Nr 19 s.17). O piramidzie wcześniej Russell uczył: "spodziewamy się, że jego świadectwo natchnione tak samo będzie kwestionowane, jak i świadectwo Pisma Świętego, przez księcia ciemności, boga świata tego..." ("Przyjdź Królestwo Twoje" s.362). Zaczyna nauczać, że "ostatek" z żyjących na ziemi "144 tys." nie będzie zabrany do nieba przed Armagedonem. Wcześniej uczył za Russellem, że mają oni być pochwyceni do nieba zanim wybuchnie ta wojna Boża (Strażnica Rok XCVI [1975] Nr 7 s.16; por. Nr 16, 1990 s.30-1). Wprowadza naukę, że "powrót Chrystusa nie oznacza literalnego powrotu na ziemię. Oznacza raczej (...) zwrócenie na nią szczególnej uwagi" ("Będziesz mógł żyć..." s.146-7; por. "Stworzenie" s.327-8). Wcześniej uczył za Russellem, że "według chronologii biblijnej Pan po raz wtóry przyszedł [niewidzialnie] na ziemię" ("Harfa Boża" s.239; por. "Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.137; patrz też 1931, 1943). Naucza za Russellem, że Bóg zarządza wszechświatem z "konstelacji Plejad", a szczególnie z "gwiazdy Alcyon" ("Pojednanie" s.13; "Przyjdź Królestwo Twoje" s.371 por. "Złoty Wiek" Nr 24, 1926 s.372).

1929 - Zakupuje parcelę w San Diego i buduje tam Beth-Sarim tzn. "Dom Książąt" dla króla Dawida, Abrahama i innych świętych ST. Wyposaża go w dwa luksusowe samochody (Lincoln, Ford). Do czasu "pójścia do nieba", rezyduje okresowo w tej "ambasadzie Królestwa Bożego", którą przyjął na własność na podst. aktu notarialnego ("Złoty Wiek" 15 IV 1931 s.118-9; "Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.76; por. Strażnica Nr 5, 1992 s.27; patrz też 1948 i 1921 - o "Harfie Bożej"). Wcześniej nauczał, że święci ST zamieszkają w Jerozolimie a nie w San Diego ("Pożądany rząd" s.30-1). Pisze też, że "wspomniany dom zbudowany został na świadectwo dla imienia Jehowy (...) on ciągle stoi jako świadectwo dla imienia Jehowy" (Salvation s.311). Zaczyna nauczać, że "władze" z Rz 13:1 to Jehowa i Jezus [nauka obowiązująca ŚJ do 1962r.] Strażnica Nr 9, 1996 s.13.

1930 - Ogłasza w ang. "Złotym Wieku" (The Golden Age s.503; po polsku patrz "Królestwo nadzieja świata" 1931 s.58; "Światło" 1930 t.I s.70; "Wojna czy pokój?" 1930 s.28), że Chrystus powrócił w 1914r., a nie jak uczył za Russellem w 1874r. ("Proroctwo" s.72; por. "Świadkowie Jehowy głosiciele..." s.137). Wyd. dzieło pt. "Światło", tzn. zmieniony w stosunku do "Dokonanej Tajemnicy" komentarz do Apokalipsy św.Jana ("['Światło'] będące zaktualizowanym studium Objawienia" - "Wspaniały finał..." s.8). Stwierdzono o nim dziś, że "Księga Objawienia znajduje swoje rozstrzygające spełnienie, odkąd rozpoczął się 'dzień Pański', to znaczy od roku 1914, a nie - jak sądzili dawniej - w ciągu całych dziejów zboru chrześcijańskiego od czasów apostolskich po dzień dzisiejszy..." (Strażnica Rok CIII [1982] Nr 18 s.17-8) por. "Światło" t.I (s.12), gdzie dla odmiany napisano: "Okres czasu, w którym się wypełnia proroctwo Objawienia, zaczyna się widocznie w roku 1879 i trwać będzie do czasu zupełnego wejścia w życie Królestwa Bożego". "Światło" t.I (s.5-6) odcięło się od poprzedniego komentarza: "Przed rokiem 1930 nie ogłoszono jednak żadnego zadawalającego komentarza do Objawienia, a mianowicie z tej jawnej przyczyny, że nie nastał był jeszcze czas Boży, aby udzielić swoim sługom tego wyrozumienia". "Światło" t.I (s.126) uczyło np., że gwiazda z Ap 8:10 to szatan, choć wcześniej "Dokonana Tajemnica" (s.178) podawała, że to Kalwin, a dziś "Wspaniały finał..." (s.136-7) mówi o odstępcach. "Światło" t.I (s.85) uczyło, że wiatry z Ap 7:1 to potęgi szatana, a dziś "Wspaniały finał..." (s.113) mówi, że to wyroki Jehowy. Po 1930r. zaczyna "zbierać" klasę ziemską, którą nazwie w 1932r. "Jonadabami" (Strażnica Nr 13, 1995 s.15; Nr 4, 1998 s.19-20).

1931 - Spodziewa się nastania pełni Królestwa na ziemi ("Dokonana Tajemnica" s.664). W zamian nadaje badaczom nowe popularne określenie: "Świadkowie Jehowy" (ang. Jehovah's Witnesses, niem. Jehovas Zeugen...