Dla każdego coś zdrowegoJeśli chcesz się żywić zdrowo,jadaj zawsze kolorowo!Jedz owoce i jarzyny,to najlepsze witaminy!Jedz razowce z grubym ziarnem,zdrowe jest pieczywo czarne!Na kanapkę, prócz wędliny,połóż listek zieleniny!I kapusta, i sałata,w witaminy jest bogata!Oprócz klusek i kotletaniech się z jarzyn składa dieta!Jedz surówki i sałatki,będziesz za to piękny, gładki!Gotowane lub duszonezawsze zdrowsze niż smażone!Mleko, jogurt, ser, maślanka – to jest twoja wyliczanka!Chude mięso, drób i ryba to najlepsze białko chyba!Sok warzywny, owocowy, kolorowy jest i zdrowy!Kto je tłusto i obficie, ten sam sobie skraca życie!Bób, fasola, groszek, soja – to trawa będzie twoja!Sosy lepsze są niż tłuszcze, niech się w tłuszczu nic nie pluszcze!Zostaw smalec, dolej olej ,niech na olej będzie kolej!Dobra także jest oliwa, bo dla zdrowia sprawiedliwa!
Dieta dziecka w wieku szkolnym wymaga większej uwagi, gdyż popełniamy tu niekiedy więcej błędów niż w żywieniu dzieci małych. Małemu dziecku poświęcamy zazwyczaj więcej zainteresowania i uwagi, ściślej przestrzegamy regularności posiłków, kontrolujemy dokładnie ich jakość i ilość i karmimy dziecko, względnie pomagamy mu przy jedzeniu.Inaczej odnosimy się do dziecka w wieku szkolnym, gdyż uważamy je już za samodzielne, nie wymagające specjalnej opieki i zainteresowania, jeśli chodzi o sposób odżywiania. Jest to podejście zgoła niesłuszne, gdyż dziecko w wieku szkolnym wyrosło wprawdzie z okresu wczesnego dzieciństwa, w którym musimy roztaczać wszechstronną opiekę nad jego sposobem odżywiania, weszło natomiast w okres bardzo wytężonej w stosunku do swoich sił pracy, jaką jest bezsprzecznie nauka w szkole. Ponieważ na wytężoną pracę i ruch (gimnastyka, sport, biegi, gra w piłkę) organizm zużywa zwiększoną ilość energii, dziecko w wieku szkolnym musi być intensywnie odżywiane, tym więcej że procesy Wzrostu i rozwoju (budowa organizmu) przebiegają u dzieci w tym okresie również z wielką szybkością.Często się zdarza że dieta dziecka w wieku szkolnym jest źle wyznaczona i w wyniku błędnego żywienia spotykamy się dość często ze zjawiskiem niedożywiania dzieci w tym okresie. Na pierwszy plan wysuwa się niedostateczne spożycie mleka, sera, mięsa, jaj, masła, owoców i warzyw gotowanych oraz pod postacią surówek. W żywieniu dziecka w wieku szkolnym dużą rolę odgrywa pierwsze i drugie śniadanie.Pierwsze śniadanie, które dziecko spożywa po długiej przerwie nocnej, trwajścej od .11 do 13 godzin (tj. od kolacji do pierwszego śniadania) powinno być pełnowartościowe i dostatecznie obfite. Na pierwsze śniadanie dziecko powinno otrzymywać przede wszystkim zupę mleczną, a do tego chleb z masłem, serem, jajem, wędliną itp. oraz owoce, pomidory, rzodkiewki, szczypiorek itp. Podawanie samych zup mlecznych na pierwsze śniadanie jest niewystarczające, tym bardziej że dzieci niechętnie jedzą zupy gęste.Wielką rolę w odżywianiu dziecka w wieku szkolnym odgrywa również drugie śniadanie. Obserwacje zebrane przez lekarzy szkolnych i personel pedagogiczny wykazały, że wydajność pracy dziecka w szkole po 3-4 godzinach lekcyjnych zaczyna spadać i konieczne jest wyrównanie straconej energii przez podanie drugiego śniadania o wysokiej wartości odżywczej. W skład drugiego śniadania powinny wchodzić:1) produkt białkowy pod postaciš mleka, sera, jaj, podrobów, mięsa, ryb, wędlin itp.,2) warzywa i owoce zarówno gotowane, jak i pod postacią surówek,3) produkty, które są dobrym źródłem energii (siły, ciepła), jak pieczywo pod różną postacią, a więc również i chleb razowy, pszenny i żytni, pieczywo słodkie, kasze, mąka, ziemniaki, tłuszcze, cukier,4) świeże masło lub śmietana.W szkołach, w których posiłki szkolne sś wartościowe, dzieci wykazują lepsze postępy w nauce, są żywsze, weselsze, pilniej się uczą, chętniej się ćwiczą i bawią. Dzieci niedożywione lub nieprawidłowo żywione są ospałe, ociężałe, słabe, przejawiają małą aktywność własną i często gorzej się uczą. Na szczególne podkreślenie zasługuje mleko, które powinno być wprowadzone do wszystkich szkół i dla wszystkich dzieci w ilości 1 dziennie. Dziecko, które nie spożyło pełnowartociowego pierwszego śniadania w domu i nie otrzymało w szkole drugiego śniadania o wysokiej wartości odżywczej, wraca ze szkoły zmęczone i tak przegłodzone, że często nie ma już wcale apetytu na zjedzenie obiadu.Obiad dla dziecka w wieku szkolnym jest nie mniej ważny niż pierwsze i drugie śniadanie. Jeśli dziecko otrzymuje pierwsze i drugie śniadanie według podanych wskazań, to obiad powinno spożywać wspólnie z resztą domowników o tej porze co oni, o ile nie jest to pora zbyt późna. Jeśli jednak dziecko wraca ze szkoły głodne i czas czekania na obiad wypełnia sobie zjadaniem dużych ilości chleba, to zamiast chleba lepiej podać dziecku jedną lub dwie potrawy z obiadu, np. gotową już jarzynę lub zupę, gdyż nasyciwszy się chlebem na pewno nie zje potem całego obiadu, a zwłaszcza jarzyn. Po obiedzie dziecko powinno odpocząć i nie zabierać się bezpośrednio do odrabiania lekcji.Bardziej skomplikowana jest sprawa obiadów dla dzieci i młodzieży szkolnej w tym przypadku, gdy rodzice pracują i stołują się poza domem. Dzieci jedzą wtedy obiad najczęściej po godzinie 18-19 (przyrządzony po przyjściu rodziców z pracy) lub odgrzewany z dnia poprzedniego. Układ ten, bardzo niekorzystny dla zdrowia dziecka i jego rozwoju, może być zlikwidowany przez wydawanie pełnowartościowych obiadów w szkole, za zwrotem przez rodziców kosztów surowca. Rodzice, poprzez komitety rodzicielskie, powinni ściśle współpracować z dyrekcją szkoły, aby posiłki szkolne postawić na jak najwyższym poziomie. Kolację dziecko powinno otrzymać w 3-4 godziny po obiedzie, a na 1-2 godziny przed snem. Na kolację podajemy potrawy pożywne, ale lekko strawne, tak aby nie obcišżać przewodu pokarmowego w czasie snu.
anzbi2005