KOŚCIÓŁ 2010 – BILANS WPŁYWÓW.pdf - Ciemna strona historii chrześcijaństwa - renia1610amorki

Nr 2 (567) 14–20 I 2011 r.

KOŚCIÓŁ 2010 – BILANS WPŁYWÓW

CENA STRACHU

co odpowiada wynagrodzeniu zasadniczemu

z przedziału 1,3–2,8 tys. zł plus dodatek

(do 20 proc.) za wysługę lat. W przypadku

interwencji nocnych przysługuje im dodat-

kowe wynagrodzenie w wysokości 20 proc.

stawki godzinowej. Ofiary na tacę zebrane

podczas mszy odprawianych w szpitalnych

kaplicach oraz „kopertówki” od chorych (np.

w krakowskim Szpitalu im. Dietla minimal-

na stawka za „modlitwę o zdrowie” wyno-

si 50 zł od czteroosobowej sali) trafiają

w 100 proc. do kieszeni kapelanów. Skoro

ich średnia płaca w 2010 r. wynosiła 2050 zł,

to koszt funkcjonowania całej tej grupy

musiał przekroczyć 27 mlln złł;

~ Specjalistyczną obsługę duszpaster-

ską opłacają też lleśniicy, kollejjarze, energe-

tycy, słłużby komunallne, klluby sportowe,

kołła wędkarskiie, kopallniie... – liczebność

korpusu kapelanów owych branż i prze-

pływające do nich kwoty są niesłychanie

trudne do ogarnięcia, ale z przeprowadzo-

nych przez nas wyrywkowych badań wy-

nika, że z różnych form dorywczego za-

robkowania w nich korzysta co najmniej 300

duchownych inkasujących minimum 1 tys.

zł miesięcznie. W skali roku jest to kwota

rzędu 3,6 mlln złł.

Podsumowując: w 2010 r. wszelkiej

maści kapellanom zapłłacono 55,5 mlln złł.

W 2010 r. do kościelnej

kasy wpłynęło 6,7 mld zł.

Więcej niż połowa

tej kwoty pochodziła

z naszychpodatków.

19,7 mln zł i 21,8 mln zł. Wobec kryzysu

finansów publicznych w roku 2010 budżet

Ordynariatu Polowego okrojono do 20,5

mlln złł. Na tę kwotę składają się przede

wszystkim pensje, okolicznościowe premie,

nagrody roczne i ekwiwalenty pieniężne dla

księży kapelanów (w sumie 14 mln 160

tys. zł, czyli średnio 6,5 tys. złł brutto miie-

siięczniie na głowę) oraz obsługujących ich

pracowników (4 mln 130 tys. zł). Za kra-

jowe i zagraniczne podróże służbowe ofi-

cerów politycznych w sutannach zapłaci-

liśmy 222 tys. zł. Statystyczniie rzecz ujjmu-

jjąc, jeden kapellan (wraz z iinfrastrukturą)

8 a 12 grupą uposażenia (wynagrodzenie

zasadnicze od 1370 do 2240 zł) oraz przy-

sługuje im dodatek (do 20 proc.) za wysłu-

gę lat. W Centralnym Zarządzie Służby Wię-

ziennej w Warszawie urzęduje Naczelny Ka-

pelan Więziennictwa ks. dr Pawełł Wojjtas,

zaszeregowany w 18 grupie uposażenia

z pensją 3760 zł. Łączny koszt rocznego

utrzymania tej ekipy przekracza półł miilliiona

złłotych. Drugie tyle więziennictwo wypłaca

w formie premii lub nagród oraz umów

o dzieło zawieranych doraźnie przez dyrek-

torów zakładów karnych i aresztów śled-

czych z kapelanami – „wolontariuszami”;

Ustawa o gwarancjach wolności su-

mienia i wyznania powiada, że Polska „jest

państwem świeckim, neutralnym w spra-

wach religii i przekonań”, zaś „państwo

i państwowe jednostki organizacyjne nie

dotują i nie subwencjonują Kościołów i in-

nych związków wyznaniowych” . Taka jest,

a przynajmniej powinna być, żelazna zasa-

da, od której przewiduje się ewentualne

wyjątki uregulowane odrębnymi ustawami

lub wydanymi na ich podstawie przepisa-

mi. Okazuje się, że dla Kościoła katolickie-

go wyjątki są normą. Popatrzmy, ile nas

kosztowały w miiniionym roku…

I. Stałe wydatki państwa

oraz samorządów lokalnych

na działalność

funkcjonariuszy i agend

Kościoła katolickiego

2. Katecheci

Nauką religii w szkołach publicznych

para się w Polsce prawie 32 tys. osób

(w tym 12,5 tys. księży diecezjalnych i za-

konników oraz 2,6 tys. mniszek, co sta-

nowi 47 proc. kadry katechetów). Pozo-

stają na garnuszku państwa i samorzą-

dów, choć w myśl obowiązujących prze-

pisów dyrektorzy placówek oświatowych

mogą zatrudniać na tych stanowiskach

wyłącznie osoby wskazane przez właści-

wą terytorialnie kurię biskupią. Według da-

nych Ministerstwa Edukacji Narodowej,

ceną ich działalności w 2010 r. (płace i po-

chodne od wynagrodzeń, zakładowy fun-

dusz świadczeń socjalnych oraz doskona-

lenie zawodowe) była kwota 1 mld 132

mln zł, czyli średnio prawie 2950 zł mie-

sięcznie na osobę. Jeśli chodzi o nieobję-

te obliczeniami MEN przedszkola, to Ko-

misja Wychowania Katolickiego Konferen-

cji Episkopatu Polski przyznaje, że z naj-

młodszymi pracuje ponad 6,2 tys. etato-

wych katechetów, co – stosując „szkol-

ną” stawkę ich utrzymania – przekłada się

na ok. 220 mln zł rocznie.

Summa summarum: katecheza koszto-

wała nas 1 mlld 352 mlln złł. Warto pamię-

tać, że gdy w 1990 r. wprowadzano reli-

gię tylnymi drzwiami do szkół, hierarcho-

wie zarzekali się (m.in. ustami ówczesne-

go prymasa kardynała Józefa Gllempa), iż

nauczać jej będą całkiem gratis...

1. Kapelani

~ Na garnuszku Miiniisterstwa Obrony

Narodowejj pozostaje obecnie 152 kapela-

nów – żołnierzy zawodowych (przeważnie

od majora wzwyż) oraz ok. 20 tzw. kape-

lanów pomocniczych (duchowni, którzy obok

pracy w macierzystej parafii lub zakonie wy-

konują zadania zlecone przez biskupa polo-

wego; są zatrudnieni zazwyczaj ma „połów-

kach” etatów cywilnych). Już w lutym 2011

roku oddział biskupa polowego Józefa Guzdka

(na zdjęciu z prezydentem Broniisłławem

Komorowskiim) zostanie wzmocniony trze-

ma dodatkowymi „zawodowcami” kończą-

cymi ekspresowy kurs w Wyższej Szkole

Oficerskiej Wojsk Lądowych we Wrocławiu,

a w kolejce oczekuje pięciu alumnów po-

bierających jeszcze naukę w warszawskim

Wyższym Metropolitalnym Seminarium Du-

chownym (już traktowani są jako podcho-

rążowie Wojskowej Akademii Technicznej,

więc otrzymują żołd i umundurowanie).

MON finansuje też warsztaty pracy

oficerów politycznych w sutannach, pokry-

wając pełne koszty utrzymania 93 parafii

garnizonowych (w tym jednej zagranicz-

nej w belgijskim Mons przy Kwaterze Głów-

nej NATO) z zakupami akcesoriów liturgicz-

nych włącznie, choć niektóre znajdują się

w miejscowościach, gdzie od dawna już

nie ma żadnych jednostek wojskowych (np.

Żary, Piła, Sopot, Gdańsk, Olsztyn, Łódź).

Powód? „Zgodnie z konkordatem, tylko wła-

dze kościelne mogą dokonać likwidacji jed-

nostki administracyjnej, jaką jest parafia”

– tłumaczy minister Bogdan Klliich.

W latach 2007–2009 MON przeznaczał

na kapelanów odpowiednio: 16,6 mln zł,

Relacje między zwierzchnikiem kapelanów a zwierzchnikiem Sił Zbrojnych RP...

w wojjsku kosztowałł podatniików w miiniio-

nym roku prawiie 10 tys. złł;

~ Biiuro Ochrony Rządu zatrudnia 2 ka-

pelanów reprezentujących Kościół papie-

ski. „W 2010 r. całkowity koszt wykony-

wanej przez nich obsługi duszpasterskiej

wyniósł ok. 145 tys. złł” – informuje Małł-

gorzata Woźniiak, rzecznik prasowy MSWiA.

Owa kwota przekłada się na wypłatę około

6 tys. złł (brutto) miiesiięczniie;

~ Straż Graniiczna – na etatach funk-

cjonariuszy pracuje 16 kapelanów z Krk

(w tym dwóch na stanowiskach kierowni-

czych dziekana i wicedziekana SG). W 2010 r.

koszt ich utrzymania przekroczył 1,3 mlln złł

i wynosił średnio (bez nagród rocznych)

4439 złł na osobę;

~ Państwowa Straż Pożarna utrzymuje

14 wielebnych oficerów za prawie 550 tys..

złł rocznie. Koszt utrzymania jednego to

3899 zł miesięcznie (nie licząc okazjonalnych

„wziątek” za kropienie wozów bojowych);

~ Słłużba Wiięziienna – ponad 150 ka-

pelanów z Krk obsadza 68,95 etatów ja-

ko „pracownicy cywilni więziennictwa”

(w 2009 r. mieli do podziału prawie sie-

dem razy mniej). Najwięcej etatów przy-

dzielono duchowieństwu w okręgach: war-

szawskim (8,5), gdańskim (5,5) i białostoc-

kim (5), najmniej – w rzeszowskim (1,6)

i łódzkim (3,5). Są zaszeregowani między

~ Słłużba Cellna ma 5 pełnoetatowych

zawodowych kapelanów (Izby Celne:

w Przemyślu, Poznaniu, Wrocławiu i Olsz-

tynie oraz dziekan urzędujący w Minister-

stwie Finansów). Są zaszeregowani do kor-

pusu oficerskiego – w 2010 r. kosztowa-

li nas w sumie 397 tys. 540 złł, czyli śred-

nio 6625 zł miesięcznie każdy z osobna;

~ Polliicjja – w tym przypadku musimy

posłużyć się danymi nieoficjalnymi, bowiem

Komenda Główna tej formacji nie ma bla-

dego pojęcia (lub celowo ukrywa fakty)

o liczbie zatrudnionych kapelanów. Według

naszych informacji, w policji pracuje na eta-

tach cywilnych (zazwyczaj na „połówkach”)

co najmniej 40 kościelnych funkcjonariuszy,

z których każdy zarabia ok. 2 tys. zł mie-

sięcznie, zaś ponad 70 dodatkowych dzia-

ła w charakterze „wolontariuszy” na pod-

stawie zawieranych okazjonalnie umów

o dzieło. Cena rocznego utrzymania całe-

go pododdziału wynosi ponad 1 mlln złł.

~ Szpiitalle ii pllacówkii opiiekuńczo-llecz-

niicze zatrudniają ok. 1100 kapelanów

(wskazani imiennie przez właściwych te-

rytorialnie ordynariuszy). Rozporządzeniem

ministra zdrowia z 8 czerwca 1999 r.

umieszczono ich w 15 grupie zaszerego-

wania (znajdują się w niej przykładowo:

pielęgniarka oddziałowa, technik radiote-

rapii, zastępczyni przełożonej pielęgniarek),

3. Szkolnictwo wyższe

W 2010 r. budżet państwa wypłacił

kontrolowanym lub prowadzonym przez Ko-

ściół uczelniom 262,6 mlln złł dotacji (miesz-

czą się w nich m.in. stypendia dla klery-

ków 22 wyższych seminariów duchownych).

KOŚCIELNY ROZBIÓR POLSKI

Nr 2 (567) 14–20 I 2011 r.

Dane obrazujące skalę wsparcia kościel-

nych studiów z kasy publicznej nie uwzględ-

niają wydziałów teologicznych na świec-

kich uniwersytetach w Katowicach, Opo-

lu, Szczecinie, Poznaniu, Olsztynie i Toru-

niu, w całości finansowanych przez pań-

stwo kwotami, których Ministerstwo Na-

uki i Szkolnictwa Wyższego nie jest w sta-

nie wyodrębnić z ogólnej puli pieniędzy

przekazanych poszczególnym placówkom.

podnoszony tzw. standard finansowy przy-

padający na jednego „ucznia przeliczenio-

wego”. W latach 2008–2009 kościelnym

agendom przekazano odpowiednio: 256,8

mln zł i 270 mln zł subwencji. Według

wstępnych szacunków, wypłata za rok 2010

przekroczyła 300 mlln złł.

i diecezje dostawały kasę na zabytki oraz

cele:

~ czysto biznesowe – na przykład 1,2

mln zł na rozbudowę kościelnej drukarni

w Kielcach oraz wyposażenie jej w „in-

nowacyjne oprogramowanie do zarzą-

dzania produkcją” czy 2,4 mln zł na bu-

dowę kościelnego domu zdrojowego

w Iwoniczu-Zdroju;

~ rekreacyjno-biznesowe – 17,3 mln

zł na Centrum Dialogu z „salami do medy-

tacji” i zapleczem hotelowym przy Wyż-

szym Seminarium Duchownym w Toruniu.

Księża marianie (multimilionerzy admini-

strujący sanktuarium w Licheniu) wzięli 3,2

mln zł na budowę hotelu w Grąblinie;

~ religijno-biznesowe – 40,9 mln zł dla

archidiecezji łódzkiej na stworzenie „centrów

na „realizację gminnych programów profi-

laktyki i rozwiązywania problemów alkoho-

lowych”. Ten tzw. fundusz kapslowy to

w skali kraju ok. 320 mln zł rocznie, z cze-

go jedną czwartą ((80 mlln złł)) dostał do za-

gospodarowania Kościół. Dzięki tym pie-

niądzom proboszczowie zasiadający

w gminnych komisjach ds. rozwiązywania

problemów alkoholowych mają dodatkową

kasę za diety, zaufani ludzie dobrze płat-

ną pracę, a ośrodki kolonijne Caritasu – ob-

łożenie. Poza działaniami niewątpliwie po-

żytecznymi (np. dożywianie) z „kapslowe-

go” nagminnie finansowane są remonty

i pokrywane koszty utrzymania pustych sal

parafialnych (nierzadko komercyjnie wynaj-

mowanych), co nazywa się „prowadzeniem

świetlic terapeutycznych”, pielgrzymki, uro-

czystości kościelne (np. „Biesia-

da odpustowa” zorganizowana

przez Oddział Akcji Katolickiej

przy parafii w Pieszycach), a zda-

rzają się również takie rodzynki

jak „organizacja przeglądu Sacro-

song, na którym były prezento-

wane piosenki o tematyce anty-

alkoholowej” (Nowy Targ) i za-

płata faktury za audycję w radiu

diecezjalnym (Łomża);

~ W Polsce istnieje 2479

gmin i każda z nich ma obowią-

zek wyodrębnienia w budżecie

środków na organizowanie m.in.

pomocy społecznej przez organi-

zacje pozarządowe, spośród któ-

rych najważniejszym partnerem

są lokalne parafie oraz instytucje

przykościelne. Przekazywane im

kwoty są bardzo różne. Przykła-

dowo: w Suwałkach – dwie pa-

rafie i Caritas oraz salezjańskie

Oratorium św. Jana Bosko otrzy-

mały w 2010 r. 45 tys. zł na

„wspieranie ubogich”, w Łomży

– Caritas, dwie parafie, diecezjalne Radio

Nadzieja i Gimnazjum Katolickie zainkaso-

wały w sumie 90 tys. zł na „realizację za-

dań publicznych w zakresie profilaktyki i roz-

wiązywania problemów alkoholowych”,

w Szczecinku – dwa Caritasy parafialne

i Zgromadzenie Sióstr Niepokalanek dosta-

ły 136 tys. zł na przeciwdziałanie narko-

manii, w Nowym Sączu – tylko jedna z miej-

scowych parafii wzięła 22 tys. zł na „dzia-

łania pomocowe, akcje, konkursy i impre-

zy okolicznościowe mające na celu ogra-

niczenie zjawisk patologicznych”, w Siedl-

cach – parafia i Caritas dostały 160 tys.

zł na „Organizowanie i prowadzenie pla-

cówek opiekuńczo-wychowawczych wspar-

cia dziennego”. Akcje tego typu przepro-

wadza się na ogół tylko na papierze bądź

wykorzystuje do wynajmu pomieszczeń pa-

rafialnych, zatrudnienia aktywu w charak-

terze prelegentów i opiekunów, zakupów

książek i broszur w wydawnictwie ko-

ścielnym czy wreszcie upłynnienia zapa-

sów Caritasu. Krótko mówiąc: pieniądze

są przekładane „z kieszeni do kieszeni”. Ile?

Z przeprowadzonych przez nas badań wy-

nika, że średnia kwota wypłacona przez

7. Fundusz Kościelny

Został ustanowiony na podstawie usta-

wy z 1950 r. o przejęciu dóbr martwej rę-

ki, jako rodzaj rekompensaty dla Kościoła

za znacjonalizowane nieruchomości ziem-

skie. Choć wiadomo, że po kilkunastu la-

tach działalności Komisji Majątkowej zo-

stały one zwrócone z nawiązką, FK wciąż

istnieje i w 2010 r. finansował 17 080 du-

chownych, opłacając:

4. Zakłady opieki zdrowotnej

Wbrew notorycznie rozpowszechnia-

nym pogłoskom, jakoby Kościół wykonywał

jakąkolwiek działalność stricte charytatyw-

ną (czyli uszczuplał swój majątek, żeby

wesprzeć potrzebujących), prowadząc

na przykład zakłady opieki zdrowotnej (za-

zwyczaj opiekuńczo-lecznicze dla

osób upośledzonych i przewlekle

chorych), działalność ta jest cał-

kowicie finansowana przez pań-

stwo lub samorządy oraz pen-

sjonariuszy i ich rodziny. Łącznych

kwot nie sposób obliczyć, ale ska-

lę zjawiska ilustruje choćby war-

tość umów zawartych przez Na-

rodowy Fundusz Zdrowia z ko-

ścielnymi placówkami. W la-

tach 2008–2009 wypłacono im

odpowiednio: 180,5 mln zł oraz

186,4 mln zł. Rok 2010 zamknię-

to kwotą 197 mlln złł (z czego

ponad 60 proc. poszło na zakła-

dy dla osób upośledzonych i prze-

wlekle chorych oraz opiekę ho-

spicyjną, a ok. 20 proc. trafiło

do szpitali).

KOŚCIELNE DOCHODY (w mln złotych)

WIERNI

PAŃSTWO

I SAMORZĄDY

55,5 kapelani

działalność gospodarcza

i inne obrzędy 411,5

kolęda 400

1352 katecheci

intencje 305

śluby i pogrzeby 470

chrzty, komunie,

bierzmowanie 88

562,6 szkolnictwo, oświata

197 ZOZ-y

130 zabytki

taca 1500

90,9 fundusz kościelny

5. Zabytki

Poza środkami pozyskiwanymi

z funduszy europejskich na remon-

ty i konserwację zabytkowych

obiektów sakralnych (w puli

na 2010 r. było ok. 250 mln zł, uwzględnione

w punkcie 8 „Dotacje...”) Kościół korzysta

także z dotacji województwa (np. w 2010

roku małopolskie dało 5 mln zł, podkar-

packie – 4,9 mln zł, świętokrzyskie i łódz-

kie – po 2 mln zł), miasta (6,4 mln zł od Ra-

dy m.st. Warszawy itp.) oraz gminy (z re-

guły po kilkanaście tysięcy złotych). Mini-

sterstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowe-

go przyznało ze swojego budżetu 34,2 mln

zł, a łączna kwota dotacji ofiarowanych

wielebnym bezpośrednio z kasy publicznej

wyniosła ok. 130 mlln złł.

1184,5 dotacje i bonifikaty, programy

~ 100 proc. składki ZUS-owskiej

na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wy-

padkowe i zdrowotne członków zakonów

kontemplacyjnych klauzurowych, misjona-

rzy w okresach ich pracy za granicą oraz

słuchaczy seminariów;

~ 80 proc. składki (pozostałe 20 proc.

pokrywają zainteresowani) proboszczów

i wikarych niezatrudnionych w żadnej insty-

tucji na etacie (katecheci, kapelani itp. re-

gulują swoje zobowiązania na zasadach

ogólnych za pośrednictwem chlebodawcy).

Reszta (około 10 proc.) środków FK przy-

znawana jest na „wspomaganie działalno-

ści charytatywno-opiekuńczej, oświatowo-

-wychowawczej oraz na remonty zabytko-

wych obiektów sakralnych”. Kwoty, jakimi

dysponuje Fundusz, są zmienne: w minio-

nych dwóch latach miał do wydania odpo-

wiednio 95,9 oraz 86,3 mln zł (w październi-

ku 2010 r. zwiększono tę kwotę do 90,,9

mlln złł). Na rok 2011 dostał 89,2 mln zł.

idei” w Łasku, Łodzi i Piotrkowie. Wyższe

seminaria duchowne otrzymały: semina-

rium diecezji elbląskiej – 2,4 mln zł na „roz-

budowę infrastruktury dydaktycznej”, semi-

narium diecezji przemyskiej – 741 tys. zł

(„modernizacja pomieszczeń bibliotecznych

i czytelni”), seminarium diecezji tarnowskiej

– 6 mln zł („adaptacja budynku WSD na bi-

bliotekę i czytelnię”), seminarium diecezji

zielonogórsko-gorzowskiej – 4,9 mln zł („ter-

momodernizacja obiektu”).

Pewną część unijnych pieniędzy ofia-

rowano biskupom oraz ich rozlicznym „spół-

kom-córkom” pod pretekstem przeprowa-

dzania rozmaitych szkoleń, kursów zawo-

dowych oraz „wyrównywania szans”, ale

i tak kasa została w rodzinie, bo angażo-

wano do tych zajęć przede wszystkim ak-

tyw parafialny.

6. Placówki oświatowe

i wychowawcze

Prowadzone przez Kościół katolicki przed-

szkola (50 placówek), szkoły podstawowe

(76), gimnazja (127), licea ogólnokształcą-

ce (93), szkoły zawodowe (25), bursy oraz

internaty (59) i rozmaite ośrodki wycho-

wawcze (58) otrzymują od państwa (za po-

średnictwem samorządów terytorialnych)

środki z tzw. subwencji oświatowych. Ich

wysokość reguluje skomplikowany algorytm,

którego istotnym wskaźnikiem jest liczba

uczniów (wychowanków) i systematycznie

9. Programy profilaktyczne

~ Ustawa o wychowaniu w trzeźwo-

ści i przeciwdziałaniu alkoholizmowi zobo-

wiązuje samorządy do pobierania opłat

za wydanie zezwoleń na sprzedaż napojów

alkoholowych, a wpływy finansowe z tego

tytułu muszą być w całości przeznaczone

8. Dotacje z funduszy unijnych

Polscy urzędnicy przyznali instytucjom

Kościoła ponad 711 mlln złł pochodzących

z funduszy europejskich. Archidiecezje

Nr 2 (567) 14–20 I 2011 r.

KOŚCIELNY ROZBIÓR POLSKI

gminy podmiotom kościelnym pod pretek-

stem współpracy z organizacjami poza-

rządowymi wynosi ok. 70 tys. zł, co w ska-

li całego kraju przekłada się na kwotę co

najmniej 173,,5 mlln złł.

w Jaworznie – 535 tys. zł plus 262 tys.

zł bezzwrotnej dotacji. W Warszawie ofia-

rowano „termomodernizację” plebanii pię-

ciu parafiom diecezji drohiczyńskiej (w su-

mie ponad 700 tys. zł). Przykłady podob-

nych inwestycji moglibyśmy mnożyć.

W skali całego roku i kraju kosztowały

nas ponad 30 mlln złł;

~ Gminy, powiaty i województwa

– wzorem lat ubiegłych – dawały kasę

na najbardziej fantastyczne przedsięwzię-

cia typu dofinansowanie przygotowania

do bierzmowania (ponad 20 tys. zł dla pa-

rafii w Rybniku-Niedobczycach), „rewitali-

zacja cmentarza” (218 tys. dla probosz-

cza z Zagórowa w woj. wielkopolskim), re-

nowacja przydrożnego krzyża (49 tys. zł

w Rudzie Śląskiej), remont i ozłocenie ko-

ścielnych organów (380 tys. zł dla parafii

w Połańcu)… Łączna kwota zarejestrowa-

nych przez nas wypłat wynosi 48 mlln złł

i mamy, niestety, świadomość, że stano-

wi zaledwie ułamek kwot faktycznych..

zezwolenia kapelanom na sprawowanie

nad nimi opieki duszpasterskiej (art. 16);

~ obowiązku zapewnienia przez pań-

stwo warunków „do wykonywania prak-

tyk religijnych i korzystania z posług religij-

nych osobom przebywającym w zakładach

penitencjarnych, wychowawczych, resocja-

lizacyjnych oraz opieki zdrowotnej i spo-

łecznej, a także w innych zakładach i pla-

cówkach” (art. 17);

~ udzielaniu przez państwo „w mia-

rę możliwości (sic! – dop. red. ) wspar-

cia materialnego w celu konserwacji i re-

montowania zabytkowych obiektów sa-

kralnych i budynków towarzyszących”

(art. 22).

Innymi słowy: zapłłacony z kasy pu-

blliicznejj haracz w wysokościi 3,,57 mlld złł

jjest ceną strachu przed gniiewem naszych

drogiich okupantów, choć tygodnik katolic-

ki „Niedziela” przekonywał onegdaj, że „bo-

gactwo Kościoła od czasów komuny po dzi-

siaj jest orężem walki ideologicznej lewicy,

– wynika, że uczestniczy w nich 41,5 proc.

wiernych, czyli ponad 14,1 mln osób. Ile

zostawiają na tacy? Sondaże mówią, że

około 10 proc. biorących udział w tych

nabożeństwach nie daje ani grosza. Za-

kładając minimalistycznie, że ofiarność po-

zostałych kształtuje się na poziomie 2 zł

od osoby, w każdą niedzielę do kościelnej

kasy wpływa około 25,4 mln zł, co wzbo-

gaciło wielebnych w 2010 r. (uwzględnia-

jąc dni świąteczne) o ponad 1,,5 miilliiarda

złłotych.

10. Program Rozwoju Obszarów

Wiejskich 2007–2013

Stał się źródłem finansowania Kościo-

ła, choć w myśl założeń miał wspomagać

wsie (łączną kwotą ok. 2,5 mld zł) w bu-

dowie lub remontach obiektów pełniących

funkcje publiczne, społeczno-kulturalne, spor-

towe, służących promocji i rozwojowi tu-

rystyki itp. Tymczasem średnio 20–25 proc.

rozdysponowywanych środków trafia do pa-

rafii, które realizują za te pieniądze opera-

cje „zagospodarowania centrum miejsco-

wości”, gdzie, jak wiadomo, niemal zawsze

stoi kościół (np. pleban z Międzyborowa

w woj. mazowieckim uzyskał 501 tys. zł

na „Ukształtowanie centrum wsi poprzez

modernizację placu wokół kościoła”, co po-

lega m.in. na wykonaniu ogrodzenia jego

posiadłości). W przypadku utrzymania tren-

du wielebni do końca 2013 r. zainkasują

co najmniej pół miliarda złotych na upięk-

szanie warsztatów pracy. W 2010 r. uzy-

skali ponad 94 mlln złł.

2. Chrzest, Pierwsza Komunia,

bierzmowanie

We wszystkich diecezjach ochrzczono

w sumie ponad 380 tys. dzieci, a tzw.

Pierwszą Komunię Świętą przyjęło 440 tys.

Minimalne stawki za te obrządki wynoszą

odpowiednio 100 i 70 zł, czyli proboszczo-

wie odnotowali przychód rzędu 68 mln zł.

Bierzmowaniu poddało się 400 tys. osób,

które „na prezent dla księdza” wyłożyły

w sumie 20 mln zł (przy średniej skład-

ce 50 zł od osoby). Razem: 88 mlln złł.

3. Śluby i pogrzeby

~ Udzielono ponad 180 tys. ślubów

kościelnych. Przy minimalnej opłacie 500 zł

dostarczyły one parafiom około 90 mln zł,

ale ponieważ każdą taką imprezę poprze-

dzają zwyczajowe „zapowiedzi przedślub-

ne” (stawka min. 50 zł), to suma łupów

z nowożeńców wyniiosłła 100 mlln złł;

~ W okresie od stycznia do paździer-

nika 2010 r. zmarło 322 tys. osób (dane

GUS), więc ten smutny bilans z pewno-

ścią przekroczył 380 tys. zgonów w skali

całego roku. Statystycznie 90 proc. zmar-

łych było katolikami, co przekłada się

na około 342 tys. pogrzebów z udziałem

księdza, inkasującego „co łaska” śred-

nio 800 zł. Co najmniej połowa pogrze-

bów odbywa się na cmentarzach parafial-

nych lub administrowanych przez Kościół,

a średnia cena za miejsce pod mogiłę

wynosi 500 zł (w niektórych wsiach moż-

na ją nabyć już za 200 zł, ale w miastach

trzeba zapłacić nawet kilka tysięcy złotych).

Haracze od firm pogrzebowych (licząc mi-

nimum 50 zł od statystycznego niebosz-

czyka) to kwota 8,5 mln zł. Podsumowu-

jąc: w 2010 r.. na pochówkach wiiellebnii

zarobiillii prawiie 370 mlln złł.

11. Bonifikaty

Choć pod naciskiem opinii publicznej

gminy radykalnie ograniczyły w 2010 r. po-

wszechnie niegdyś stosowaną praktykę ob-

darowywania wielebnych nieruchomościa-

mi (określano ją dla niepoznaki mianem

sprzedaży z 99-procentową bonifikatą), to

zjawisko wciąż jeszcze występuje,

a przed wyborami samorządowymi uległo

nawet pewnemu nasileniu. Z analizy naj-

większych transakcji (Szczecin, Łomża, Lu-

bawa w woj. warmińsko-mazurskim, Kra-

ków, Siedlce, Opole, Gdańsk) wynika, że

tegoroczne bonifikaty uszczupliły kasę sa-

morządową (czyli de facto wzbogaciły Ko-

ściół) o co najmniej 48 mlln złł.

Biskup Szlaga na „pokropku” siedziby starostwa za statystyczne 10 tysięcy złotych

~~~

W zakończeniu tego działu wyjaśnij-

my, że systematycznie i od lat przemyca-

ne do opinii publicznej twiierdzeniie,, jjakoby

do tych wszystkiich świiadczeń zobowiiązy-

wałła nas umowa miiędzynarodowa (kon-

kordat),, to ordynarne kłłamstwo. Konkor-

dat nie nakłada żadnych obowiązków fi-

nansowania działalności Kościoła z budże-

tu państwa lub samorządów, a zawarte

w nim postanowienia mówią jedynie o:

~ zagwarantowaniu wielebnym moż-

liwości nauczania religii w szkołach i przed-

szkolach (art. 12);

~ prawie do „zakładania i prowadze-

nia placówek oświatowych i wychowaw-

czych” (art. 14);

~ prawie do swobodnego zakładania

i prowadzenia szkół wyższych oraz obo-

wiązku dotowania (nie finansowania!) przez

państwo tylko Papieskiej Akademii Teolo-

gicznej w Krakowie oraz Katolickiego Uni-

wersytetu Lubelskiego (art. 15);

~ obowiązku zapewnienia przez pań-

stwo żołnierzom wyznania katolickiego

„możliwości swobodnego uczestniczenia

we Mszy św. w niedziele i święta” oraz

tymczasem Kościół ma tylko tyle, ile otrzy-

ma od wiernych” .

~~~

12. Inne dotacje

Pieniądze płyną do Kościoła siecią nie-

pozornych strumyków. Gdy je wszystkie

połączyć, tworzą ogromną rzekę. Zasilają

ją m.in.:

~ Wojewódzkie Fundusze Ochrony Śro-

dowiska i Gospodarki Wodnej – w Olszty-

nie dofinansowano (w ramach konkursu

Mała Termomodernizacja 2010) 17 pod-

miotów. Dwanaście było parafiami lub za-

konami. Uchwałą Zarządu Województwa

Lubuskiego parafia Ducha Świętego w Zie-

lonej Górze dostała z Funduszu 2,9 mln zł

na remont kotłowni, a parafia św. Stani-

sława Kostki w Sulechowie – ponad 500

tys. zł na „termomodernizację” plebanii. Za-

rząd Funduszu w Katowicach „pożyczył”

na preferencyjnych warunkach (z możli-

wością umorzenia długu) boromeuszkom

z Trzebnicy 404 tys. zł, parafii Wniebowzię-

cia Najświętszej Maryi Panny w Sosnow-

cu 348 tys. zł, archidiecezji katowickiej 606

tys. zł, paulinom z Leśniowa 121 tys. zł,

a parafii Matki Bożej Nieustającej Pomocy

II. Przychody z tytułu

wykonywania posług

religijnych

Instytut Statystyki Kościoła Katolickie-

go twierdzi, że w Polsce żyje 34,4 mln wy-

znawców katolicyzmu, co stanowi ok. 95

proc. ogółu ludności (niemal identyczny re-

zultat przyniosły przeprowadzone w 2009

r. badania CBOS). Według Głównego Urzę-

du Statystycznego, do kat. Kościoła nale-

ży (poprzez ochrzczenie) 33,6 mln osób,

czyli nie więcej niż 88 proc. Polaków. Przyj-

mijmy wszakże do dalszych obliczeń do-

chodów wielebnych bardziej korzystny dla

nich, bo oszczędny, wariant ok. 34 mln ka-

tolików stanowiących orientacyjnie 90 proc.

populacji naszego kraju. Ile można z nich

wycisnąć za wizję zbawienia?

4. „Wypominki” oraz intencje

mszalne

~ Tzw. wypominki wiążą się z drob-

nymi w gruncie rzeczy kwotami z tytułu ry-

tualnej modlitwy kapłana (jednorazowa lub

powtarzalna w ustalonym okresie) za zmar-

łych, ale i tak nabijają świątobliwe portfe-

le obrotem. Najmniejsze parafie uzyskują

z tego 3–4 tys. zł rocznie, największe

– od 20 tys. zł w górę. Gdy przyjmiemy

jako średnią silnie zaniżoną kwotę 5 tys.

zł oraz uwzględnimy liczbę (ponad 11 tys.)

parafii i ośrodków duszpasterskich o sta-

łej obsadzie, łatwo obliczymy, że „wspo-

mnienia” dostarczyły Kościołowi w 2010

roku co najmniej 55 mlln złł;

1. Taca

Z najnowszych badań ISKK – dotyczą-

cych frekwencji podczas niedzielnych mszy

KOŚCIELNY ROZBIÓR POLSKI

Nr 2 (567) 14–20 I 2011 r.

~ Żeby zamówić mszę intencjonalną,

trzeba zapłacić w kancelarii parafial-

nej 50–100 zł, a za tzw. gregoriańską (od-

prawianą przez 30 dni) – co najmniej 500 zł.

Placówce średniej wielkości z liczbą wier-

nych 1001–2500 (prawie 41 proc. ogółu

parafii) intencje dostarczają ok. 20 tys. zł

rocznie, a dużej parafii (powyżej 5 tys. wier-

nych; stanowią one 18,3 proc. ogółu) – co

najmniej 100 tys. zł. W skali ogólnopolskiej

wielebni inkasenci wziięllii za iintencjje

w 2010 r.. co najjmniiejj 250 mlln złł.

3. Dewocjonalia

Kościelny przemysł poligraficzny (obraz-

ki, broszury, książki, gazetki) przynosi, zwłasz-

cza zakonom, ok. 12 mlln złł rocznie. Wyrób

świec (tylko do chrztów, komunii i pogrze-

bów potrzeba ich grubo ponad milion), roz-

lewanie niby mszalnego wina (milion bute-

lek na potrzeby samych księży) i wypiek

opłatków (ok. 15 mln opakowań) i galan-

teria – ten fragment rynku dokłada do ka-

sy funkcjonariuszy Pana B. ponad 5 mlln złł.

– Płacimy przede wszystkim haracz

za samą „autoryzację” wyrobów. Moi za-

konnicy nie są pazerni i za wstawienie to-

waru do przyklasztornego sklepiku biorą nie-

wielki ryczałt i procent od sprzedaży, ale

paulini w Częstochowie drą niemiłosiernie.

Latem zrobiliśmy sobie branżową naradę.

Szczerze pogadaliśmy i wyszło nam, że pięć

dużych baniek to biorą same sanktuaria

– mówi producent gadżetów religijnych.

Podsumowując: za swoją „czarną” ro-

botę i z tytułu posiadania określonych wy-

żej dóbr polski holding religijny zainkaso-

wał w 2010 r. prawie 3,,2 mlld złł (podkre-

śllamy,, że wszellkiie oblliiczeniia ii szacunkii za-

wiierajją kwoty miiniimallne!). Po dodaniu to

tego przychodów z kasy publicznej wycho-

dzi 6,,7 mlld złł.

5. Kolęda

Polacy żyją w ramach około 14,4 mln

gospodarstw domowych (9,6 mln w mia-

stach i 4,8 mln na wsiach) – podaje GUS.

Skoro 90 proc. społeczeństwa przyznaje

się do katolicyzmu, to chodzącego po ko-

lędzie księdza powinno przyjąć: w miastach

– 8,6 mln rodzin, we wsiach – 4,3 mln.

To oczywiście teoria, bo „skuteczność”

w środowiskach miejskich kształtuje się

obecnie na poziomie 50 proc. (przy śred-

niej ofiarności 50 zł). W parafiach wiejskich

księdza przyjmuje 90 proc. zobowiąza-

nych wyznawaną wiarą rodzin, a staty-

styczna „koperta” zawiera 50 zł. Zatem

oriientacyjjne wpłływy z kollędy wynoszą:: 215

mlln złł (miiasto) pllus 193 mlln złł (wiieś),, czy-

llii ponad 400 mlln złł.

Niedoinwestowana klinika onkologii dziecięcej we Wrocławiu

III. Działalność gospodarcza

kraju wielebni wypuścili w arendę co naj-

mniej: 700 budynków ze średnim czynszem

rzędu 20 tys. zł miesięcznie (np. kuria ar-

chidiecezjalna w Poznaniu zawinszowała so-

bie od szkoły 26,5 tys. zł) i 3000 różnego

rodzaju pomieszczeń (600 zł). Zyski z tego

tytułu wyniosły w 2010 r. ok. 190 mlln złł.

1. Dzierżawa i handel gruntami,

wynajem obiektów

~ Dzięki hojności państwa i samorzą-

dów kościelne osoby prawne (diecezje, pa-

rafie, zakony) posiadają obecnie co naj-

mniej 140 tys. ha gruntów rolnych. Miały

więcej, ale po głośnych aferach związa-

nych z działalnością Komisji Majątkowej

szybko pozbyły się nieruchomości o łącz-

nym areale ok. 20 tys. ha.

Duchowni zazwyczaj nie sieją i nie orzą,

więc wydzierżawiają ziemię rolnikom

(w 2010 r. średni koszt dzierżawy jedne-

go hektara w umowach prywatnych wy-

nosił 560 zł rocznie), ale jeśli się nią zaj-

mują, to osobiście inkasują tzw. dopłaty

bezpośrednie (minimum 562 zł). Z tytułu

posiadania gruntów Kościół zainkasował

zatem 78,,5 mlln złł;

~ Od operatorów telefonii komórko-

wej wiemy, że obecnie co najmniej

w siedmiuset parafiach wieże kościelne

wykorzystywane są jako tzw. stacje ba-

zowe (anteny z infrastrukturą techniczną).

Operatorzy płacą za to stawki z przedzia-

łu 2200–2600 zł miesięcznie, czyli do ko-

ścielnej kasy wpłynęło w 2010 r. ponad

20 mlln złł;

~ Stało się już niemal powszechnym

zjawisko, że proboszczowie (niekiedy także

kurie biskupie) wynajmują budynki i pomiesz-

czenia parafialne pod działalność rozmaitych

świetlic, instytucji samorządowych, gabine-

tów lekarskich i poradni, kin, przedszkoli,

szkół, a nawet zakładów pogrzebowych.

„Sala kinowa była w pomieszczeniach

parafialnych, przedszkole w budynku kate-

chetycznym” – chwalił się nam niedawno

swoimi dokonaniami na posadzie burmi-

strza Niepołomic Staniisłław Kraciik (PO),

wojewoda małopolski.

„Parafia NMP Królowej Polski w Świe-

bodzinie składa ofertę wynajmu pomiesz-

czeń usytuowanych na parterze budynku

Domu Parafialnego o łącznej powierzch-

ni 136 mkw. Pomieszczenia znajdują się

w odrębnym segmencie z osobnym wej-

ściem” – to jedno z klasycznych ogłoszeń

proboszcza, który kiedyś zachorował na gi-

gantomanię.

Według zebranych przez nas danych (nie-

stety, tylko szczątkowych), w skali całego

2. Hotele

Diecezje, parafie i zakony prowadzą

na terenie Polski ponad czterysta „domów

pielgrzyma” (lub tzw. rekolekcyjnych) bę-

dących w istocie niezłej klasy ogólnodo-

stępnymi hotelami (niekiedy nawet kilku-

gwiazdkowymi, jak np. w Krakowie, Wro-

cławiu, Częstochowie, Piekarach Śląskich).

Ich obłożenie zapewnia prosty układ: gdy

w jakimś okresie brakuje pielgrzymów,

dzięki staraniom „branżowego” kapelana

organizowane są tam imprezy finansowa-

ne z kasy publicznej, bankiety, wesela,

„spotkania integracyjne” czy wreszcie ko-

lonie i wycieczki Caritasu, który musi ja-

koś wydać pieniądze zebrane „dla powo-

dzian”. Ceny są konkurencyjne, bo świą-

tobliwi właściciele nie płacą podatków, je-

śli zysk przeznaczony jest na cele kultu

religijnego. A ile można na tym zarobić?

Zaprzyjaźniony z „FiM” dyrektor „domu

rekolekcyjnego” przedstawił nam precyzyj-

ne wyliczenie obrazujące, że podrzędny

ośrodek daje na czysto ok. 60–80 tys. zł

rocznie, a położony w atrakcyjnym religij-

nie miejscu – minimum 120 tys. zł. Hote-

le dostarczają co najmniej 600 tys. zł, a ca-

ła branża przynosi ponad 55 mlln złł.

~~~

W branży kościiellnejj pracujje ponad 31

tys.. ksiięży i mniichów.. Gdyby rozdziielliić

miiędzy niich powyższą kwotę,, każdy zaiin-

kasowałłby ponad 217 tys.. złł.. Gdyby roz-

dziielliić ją miiędzy dziiecii,, to można by ura-

tować ok.. 15 tys.. chorych na ostrą biia-

łłaczkę i drugiie tylle wymagajjących lecze-

niia hormonem wzrostu.. Można by też całł-

kowiiciie zlliikwiidować probllem niiedoży-

wiionych dziiecii ii wyposażyć wszystkiie poll-

skiie malluchy do szkołły..

ANNA TARCZYŃSKA

6. Inne obrzędy i procedury

kanoniczne

~ Do sądów biskupich wpłynęło

w 2010 r. ponad 12 tys. wniosków

o uznanie nieważności małżeństwa (Ko-

ściół nie toleruje pojęcia „rozwód”). Mi-

nimalne wpisowe jest równe udokumen-

towanej miesięcznej pensji powoda, na-

tomiast autoryzowani przez kurie adwo-

kaci pobierają za obsługę prawną od 10

do 30 tys. zł. Cena takiej operacji odstrę-

cza ludzi biednych, więc przyjmijmy, że

pensja wnioskodawcy wynosi minimum

4 tys. zł. Suma kościelnych przycho-

dów z tego tytułu wyniosła w 2010 r.

co najmniej 48 mlln złł.

~ Ceremonialne „pokropki” nowo

otwartych dróg, obiektów, instytucji, wmu-

rowanych „kamieni węgielnych”, pojaz-

dów, sztandarów, pomników… – sta-

rannie analizując informacje lokalnych me-

diów, w 2010 r. odnotowaliśmy ponad

pięćset podobnych „uroczystości”. Za naj-

bardziej haniebną uznaliśmy imprezę

w Tczewie, gdzie w styczniu „w obecno-

ści władz wojewódzkich biskup [ordyna-

riusz pelpliński Bernard Szllaga – przyp.

red. ] poświęcił nową siedzibę starostwa,

by dobrze przysłużyła się mieszkańcom

i pracownikom. Chrześcijańskim akcentem

było publiczne zawieszenie krzyża w no-

wej sali obrad Rady Powiatu” . Pomijając

aspekty estetyczne, odnotujmy fakt, że

za każdy podobny uczynek organizatorzy

parady płacą wielebnemu od 2 tys. zł (pod-

rzędnemu proboszczowi) do 10 tys. zł

(w przypadku biskupa). Statystycznie rzecz

ujmując, w skali całego roku wielebni wzię-

li za „pokropki” ok.. 3 mlln złł.

Zestawienie wpływów

z kasy publicznej

Tytuł wpłaty

Cena

(w mln zł)

Kapelani

55,5

Katecheza

1352

Szkolnictwo wyższe

262,2

Zestawienie wpływów

od wiernych

ZOZ-y

197

Zabytki

130

Tytuł wpłaty

Cena

(w mln zł)

Oświata i wychowanie

300

Fundusz kościelny

90,9

Taca

1500

„Mydło i powidło”

711

Sakramenty

558

- dotacje unijne

Modły

305

Programy społeczne

253,5

Kolęda

400

Rozwój wsi

Inne obrzędy

Bonifikaty

Działalność gospodarcza 360,5

Inne

Razem

3174,5

Razem

3572,5

KOŚCIÓŁ 2010 – BILANS WPŁYWÓW.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: