Badanie rynku na własną rękę - poznaj swego klienta

Z założeniem własnej działalności gospodarczej wiąże się często ryzyko niepowodzenia całej inwestycji. Nie zawsze dobry pomysł na tzw. biznes gwarantuje zysk. Dobry pomysł to przede wszystkim wyjście naprzeciw oczekiwaniom klientów, do których chcemy dotrzeć, którym chcemy zaoferować swoje usługi lub produkty.

To środowisko, w którym zamierzamy rozpocząć swą działalność wyznacza nam pole manewru produktami, a często kształt i formę produktu. Nie zawsze stan ogólnokrajowej gospodarki wyznacza nam drogę do sukcesu bądź zapewnienie sobie wystarczającego zysku. Od wielu czynników zależą powodzenie naszej inwestycji. Dlatego ważnym jest zdecydowanie się na charakter działalności i na odbiorców, do których zostanie ona skierowana. Nie zawsze można skoncentrować się na jednostkowym kliencie. Często jest tak, że stając się producentami półproduktów możemy więcej zyskać. Wówczas liczy się popyt innych przedsiębiorstw na dany produkt czy usługę. Jednak i tak zależy to od popytu ze strony indywidualnego klienta. Kluczem do rozwoju gospodarki jest więc zaspokajanie jego potrzeb. Nie jest to łatwe, bowiem nie zawsze możemy utożsamić go z samym sobą. Nie zawsze nasze potrzeby pokrywają się z potrzebami innych. Jeżeli zdecydowaliśmy się na otworzenie własnego interesu tzn. że już czymś się różnimy, np. umiejętnością podejmowania ryzyka i chęcią zmiany własnego życia. Większość klientów też zmiany oczekuje, oczywiście na lepsze i to z jak największą gwarancją, ale nie potrafi podjąć odpowiednich działań. Dlatego trzeba dawać im namiastki zmian. Są to między innymi nowe kosmetyki, nowe ubrania, nowe samochody, mieszkania itd. W zależności od zamożności klientów zmienia się charakter usług i produktów, których oczekują. Badanie rynku, które najprościej jest zlecić firmą się tym zajmującym, ma na celu odkrycie zależności ekonomiczno - psychologicznych. Pomijanie tego faktu jest często przyczyną upadku firm. Interesowanie się potrzebami klientów, sposobami ich postępowania na rynku jest podstawą sukcesu firmy. Ale zacznijmy od początku, bardziej systematyzując czynniki rządzące popytem.

Czynniki środowiskowe:
Należą do nich między innymi:

§         Warunki mieszkalne - wieś, miasto. W przypadku wsi duże znaczenie odgrywa jej odległość od większych ośrodków, a także jej atrakcyjność naturalna, agroturystyczna.

§         Położenie geograficzne - warunkuje ono zapotrzebowanie na specjalistyczne produkty czy usługi. Dla osób mieszkających w miejscowościach wysokogórskich łańcuchy na samochodowe koła są znacznie bardziej wartościowe niż parawany plażowe.

§         Zasobność w surowce naturalne - im mniejsza zasobność, przy dużym zapotrzebowaniu na surowiec (jak np. drewno opałowe czy węgiel), tym większy sens rozprowadzania tego surowca.

Czynniki psychologiczne:

§         Chęć odmiany. Pozostawanie w jednym miejscu zamieszkanie, w jednym zakładzie pracy oraz brak urozmaicenia ze strony życia osobistego, powodują poszukiwanie innych atrakcji i chęć zmiany dotychczasowej formy spędzania wolnego czasu. Nie zawsze stać wszystkich na spełnienie swoich oczekiwań. Dlatego należy te potrzeby zaspokajać mniej wyszukanymi, ale także coś zmieniającymi drobiazgami. Mogą to być niespotykane tapety, doskonała obsługa fryzjerska, kosmetyczna, coraz to nowsze i inne samochody itp.

§         Poszukiwanie nowego sposobu na życie. Ludzie szukają odmiany i możliwości zrobienia czegoś niezwykłego. Chcą uciec od codziennych spraw i kłopotów. Na przykład osoby z miast chętnie zmienią otoczenie chociażby na weekend i nie musi to być wcale kurort morski itp. Dla osób zamieszkujących tereny wiejskie otwiera się możliwość sprzedaży prostych, tradycyjnych usług, jak noclegi w stodole, okazja do wydojenia krowy, upieczenia chleba w piecu czy konnej przejażdżki. Tym samym codzienne, oczywiste dla mieszkańca wsi czynności mogą przynosić mu dochód. Tymczasem i dla mieszkańców wsi miasto jest o wiele bardziej atrakcyjne, ale tu miejscy inwestorzy nie mogą już pokazać natury lecz jej zupełne przeciwieństwo. Do tego służy całe zaplecze kulturalne obejmujące teatry, kina, restauracje, kafejki internetowe, a także puby i dyskoteki, które są atrakcją dla spragnionych rozrywki ludzi ze wsi. Dla nich zbyt wolne tempo życia w mieście nabiera rozpędu i barw. Dlatego też tak ważne jest nastawienie na odpowiedniego klienta.

§         Dbanie o zdrowie. Ludzie pragną żyć dłużej i lepiej. Zaczynają unikać palenia tytoniu, niezdrowego odżywiania się i przebywania w zanieczyszczonym powietrzu. I w tym przypadku wieś może zaoferować zdrową żywność, czyste powietrze i przestrzeń do uprawiania różnorodnych sportów.

§         Odmładzanie się. Ludzie chcą czuć się młodziej, niż są naprawdę. Wydają więcej na odzież sportową, farbują włosy i poddają się operacjom plastycznym. Zachowują się o wiele swobodniej niż wynikałoby to z ich wieku. Chętnie wyjeżdżają na pełne przygód wakacje, zapewniające duży wysiłek, mocne wrażenia.

Czynniki demograficzne:
1. Wiek
Przyjmuje się 6 podstawowych grup wiekowych klientów:

§         Przedszkolna (0-6 lat)

§         Szkolna (6-14)

§         Nastolatki (15-24)

§         Dorośli w młodym wieku (25-40 lat)

§         Dorośli w średnim wieku (41-65 lat)

§         Dorośli w wieku emerytalnym (powyżej 65 lat)

W zależności od tego, które grupy przeważają, można przewidzieć jakie produkty i usługi będą popularne w ciągu najbliższych kilku lat. Przykładowo, wzrost liczby osób w wieku emerytalnym spowoduje wzrost zapotrzebowania na usługi domów opieki społecznej, lekarstwa, porcjowaną żywność, sprzęt medyczny i opiekunów. Daje to zatem szansę na utworzenie domu opieki społecznej na wsi oraz zatrudnienie w zaopatrzeniu. Przewaga dzieci w wieku przedszkolnym da możliwość organizowania przedszkoli i sprzedaży zabawek, odzieży dziecięcej i odżywek. Nastolatki z kolei powodują powstawanie sklepów z modną odzieżą, kosmetykami oraz salonów fryzjerskich, barów i dyskotek. Dlatego zanim zaczniesz działalność, zorientuj się, w jakim wieku są ludzie, którzy mieszkają tam, gdzie chcesz działać.

2. Płeć.
Kobiety potrzebują innych rzeczy i usług niż mężczyźni. Nie należy więc lekceważyć tego podziału. Jeżeli nasze usługi będą skierowane tylko w jedną stronę, to możemy się liczyć z mniejszym zainteresowaniem, zwłaszcza na obszarach, które zamieszkuje niewiele osób. Poza tym można w statystykach sprawdzić odsetek osób w określonym wieku i o określonej płci, do których chcemy naszą ofertę skierować.

3. Przyrost naturalny.
Od dłuższego czasu czynnik ten zdecydowanie spada i pomału stajemy się tzw. społeczeństwem starzejącym się. Należy wziąć więc pod uwagę fakt, iż więcej osób umiera niż się rodzi. Być może więc zamiast produkcji niemowlęcych pieluszek należy nastawić się na co odpowiedniejszego dla starszego pokolenia.

4. Liczba małżeństw i tzw. singli.
Małżeństwa będą mieć inne potrzeby niż osoby samotne. Małżeństwa z reguły częściej inwestują w dom, później w potrzeby dzieci, w samochód, psa itd. Osoby samotne chętniej wychodzą do pubów, do dyskoteki. Częściej kupują coś dla siebie. Częściej też korzystają z ofert biur podróży czy wypoczynków w kurortach. Większe rodziny wybierają zwykle prostszą formę wypoczynku nad morzem czy nad jeziorem, np. pod namiotami czy w campingach. Dodatkowo można stwierdzić, iż duże rodziny inaczej robią zakupy niż małe.

Czynniki ekonomiczne:

§         Stopień bezrobocia.
Dziś jest to wszechogarniający problem. Recesja w gospodarce i brak stabilizacji powodują, że liczb bezrobotnych się powiększa. A osoby należące do tej grupy osób to także klienci. Ich znikome zarobki na pewno nie pomogą Tobie w rozwinięciu firmy. Dlatego też ze względu na nich musisz produkować to co będzie się opłacało, a co nie będzie dla nich zbyt drogie, przez co nieosiągalne. Jednak po analizie rynku może zmienić swoją grupę odbiorców i nastawić się jedynie na zarabiających i to nie tych najbiedniejszych. Jednak może to spowodować szeroko idące ograniczenia.

§         Wysokość dochodów.
Klienci o niskich dochodach kupują przede wszystkim rzeczy tanie. Ale są i tacy, którzy nie muszą oszczędzać, to dla nich niech będą na przykład konkursy, upominki z logo firmy. Może kupią więcej drogich rzeczy. Dla tych osób prestiż firmy często równany jest z ceną i wyreklamowaną marką.

§         Istniejąca konkurencja
Trzeba jeszcze zorientować się, czy na terenie, na którym chcesz działać, istnieją już produkty lub usługi, o których myślisz. Zorientuj się, czy istnieją firmy o podobnym zakresie działania. Jeżeli tak, to musisz się liczyć z konkurencją. Zbierz informacje, jak idą interesy Twojej przyszłej konkurencji. Jeżeli mają kłopoty, to zastanów się, czy Ty sobie poradzisz. Może masz lepszy pomysł na zrobienie interesu niż oni. Wiesz, jak lepiej zorganizować pracę lub dotrzeć do klienta. Sprawdź co ludzie chętnie kupują lub czego im brakuje.

Ze względu na powyższe kwestie nie żałuj też czasu na rozmowę z tymi, którzy są zainteresowani kupowaniem usług czy produktów. Może oni podpowiedzą Ci, co można wprowadzić nowego, czego oczekują od produktów tej klasy, a co im absolutnie nie odpowiada. Swobodna rozmowa może przynieść więcej niż dogłębne studium.