1 Wstęp teoretyczny
Wytop kamienia miedziowego w piecu zawiesinowym charakteryzuje się tym, że większość potrzebnej energii jest dostarczana przez reakcję utleniania siarczków . Stąd zapotrzebowanie tego pieca energię jest wielokrotnie mniejsze , aniżeli pieca płomiennego czy elektrycznego.
Przetop kamienia miedziowego w tym piecu polega na wdmuchiwaniu suchego koncentratu razem tlenem , gorącym powietrzem lub wzbogaconym w tlen powietrzem do pieca o specjalnym kształcie. W piecu cząsteczki koncentratu reagują z tlenem zawartym w gazie, co powoduje utlenianie koncentratu, które wiąże się wydzieleniem się znacznych ilości ciepła.
CuFeS2 + 5/4O2 = ½(CuS.FeS) + 1/2FeO + SO2
FeS + 3/2O2 = FeO + SO2
2FeO +SiO2 = 2FeO.SiO2
Obecnie na całym Świecie stosowane są dwie wiodące metody topienia kamienia miedziowego piecach zawiesinowych:
1. Proces OUTOKUMPU, w którym używa się podgrzanego powietrza lub podgrzanego powietrza wzbogaconego w tlen.
2. Proces INCO, w którym używa się tlenu technicznego do utlenienia koncentratu dlatego jest to proces energetycznie samowystarczalny.
Proces OUTOKUMPU nie jest energetycznie samo wystarczalny i dlatego dla pokrycia różnicy pomiędzy ciepłem potrzebnym do prowadzenia procesu, a ciepłem wydzielanym przez zachodzące w piecu reakcje musi być spalone dodatkowe paliwo.
W procesie INCO stężenie SO2 w gazach reakcyjnych wynosi 80%, co jest korzystne przy spalaniu i produkcji kwasu siarkowego. Wadą procesów zawiesinowych, są ogromne straty miedzi w żużlu przez co zachodzi konieczność odmiedziowania żużla do poziomu 0,5%
Główną różnicą obu procesów, SA budowy pieców; w procesie OUTOKUMPU zasyp wdmuchiwanie następuje od góry natomiast w procesie INCO z boku. Po bokach znajdującej się u dołu wanny mieszczą się otwory do spustu kamienia i żużla, który kierowany jest do pieców elektrycznych celem odmiedziowania.
2 Wykonanie ćwiczenia
Bierzemy 3 próbki w których znajduje się po 30 g żużla do każdej dodajemy obliczoną wcześniej ilość pirytu FeS2. Wkładamy próbki do pieca nas czas 30, 45, 60 min. Wyjmujemy próbki i w ważymy uzyskany kamień miedziowy .
3. Obliczenia
kamień miedziowy - 45%
zawartość miedzi w kamieniu - 15,8% [10,53 g]
masa Cu2S.FeS=245 g ; masa FeS2 =119 g
245 (Cu2S.FeS) – 119 (FeS2)
10,53 (Cu2S.FeS) – x (FeS2)
x = 5,11 FeS2 (masa potrzebnego pirytu)
masa wsadu wynosi 35,11 g
4. Uzyskane wyniki i obliczenia
Próbka 1 po 30 min :
Masa uzyskanej próbki - 34,2
Masa kamienia miedziowego – 8,5
Próbka 2 po 45 min :
Masa uzyskanej próbki – 33,1
Masa kamienia miedziowego – 9
Próbka 3 po 60 min :
Masa uzyskanej próbki – 34,9
Masa kamienia miedziowego – 10.5
Czas
[min]
Masa próbki
[g]
Masa kamienia
30
34,2
8,5
45
33,1
9
60
34,9
10,5
Obliczenia wydajności procesu
Ilość miedzi w kamieniu (45%)
Próbka 1 - 3,825 g
Próbka 2 – 4,05 g
Próbka 3 – 4,725 g
Dla 30 min:
N = masa metalu uzyskanego/masa teoretyczna metalu* 100%
Po 30 min:
h = 3,825/10,53*100%
h = 36,3 %
Po 45 min:
h = 4,05/10,53*100%
h = 38,4 %
Po 60 min:
h = 4,725/10,53*100%
h = 44,8 %
Obliczenia zmiany entalpii swobodnych reakcji:
1000K
1100K
1200K
1300K
1400K
CuFeS2
-84,684
-89,347
-96,355
-----------------
CuS
- 33,538
-36,661
-39,906
-43,267
------------
FeS
-47,633
-51,312
-55,127
-59,067
-63,125
FeO
-86,000
-89,094
-92,319
-95,665
-99,124
2FeO.SiO2
-407,407
-415,830
-424,673
-433,911
-443,520
SiO2
-234,519
-237,444
-240,450
-243,597
-246,876
SO2
-135,748
-143,102
cycu83