Do pierwszego pytania Cechy materialowe: -Wspolczynnik sprezystosci wzdluznej E E=(Fk-F1)Le / So(Pk-P1)C jednostka Mph -Granica sprezystosci Rsp Rsp=Fsp / So -Granica plastycznosci Re Re=Fe / So -Wytrzymalosc na rociaganie Rm Rm=Fm / So -Naprezenie rozrywajace Ru Ru=Fu / Su Wskazniki plastycznosci -Wzgledne wydluzenie Ap Ap=Lu-Lo / Lo *100% -wzgledne przewezenie Z z=So-Su / So
1. Stale i stopy na opory grzewcze. Własności: - duży opór właściwy - mały współczynnik cieplny oporności - dobra przerabialność plastyczna - żaroodporność - dobra spawalność - dobra plastyczność Podział: - oporniki do temp. 300-4500C - przyrządy laboratoryjne i urządzenia gospodarstwa domowego - piece laboratoryjne i przemysłowe (austenityczne, ferrytyczne, stopy specjalne ) 2. Statyczna próba rozciągania Na jej podstawie wyznaczamy własności plastyczne i wytrzymałościowe Polega na jednoosiowym rozciąganiu NAPREZENIE WYDŁUŻENIE WZGLĘDNE GRANICA PROPORCJONALNOŚCI GRANICA SPRĘŻYSTOŚCI GRANICA PLASTYCZNOŚCI (UMOWNA) GRANICA WYTRZYMLAOSCI NA ROZCIAGANIE -przewężenie i wydłużenie 3.HARTOWNOSC MATERIAŁU Metoda doboru materiału pod względem dopasowania jego własności do stanu obciążenia -srednica krytyczna – jest największa średnica pręta hartującego się jeszcze na wskroś tj. według przyjętego kryterium struktury rdzenia (w rdzeniu 50% martenzytu) – jest zahartowany -Współczynnik intensywności hartowania – określa nam szybkość odprowadzania ciepła podczas oziębiania hartowniczego przedmiotu -Przekrój miarodajny – jest największym przekrojem kłowym w którym struktura wykazuje jednakowe własności ( twardość, wytrzymałość itp.) -przekrój równoważny – przekrój kołowy którego środek znajduje się identycznie jak środek przekroju zastępczego -Hartowność- jest to zdolność do tworzenia struktury martezytycznej czyli utwardzania się w głąb materiału podczas oziębiania się z temp. Hartowania O hartowności decydują: -Skład chemia czy (im większe stężenie węgla i pierwiastków stopowych tym hartowność jest większa) -Wielkość ziarna(stale gruboziarniste hartują się głębiej -Szybkość oziębiania(im większa szybkość oziębiania tym hartowność większa) -Jednorodności austenitu ( im wiesza jednorodność tym hartowność większa) Metody oceny hartowności: -Bain`a Grossmana (krzywych „U”)- próbki o rożnych średnicach dla każdego gatunku stali inne próbki. Nagrzewa się do temp. Austenitu i ochładza się od powierzchni mierzy się twardość -Metoda Jaminy – wynik np. J0 – 54- 4 54 twardość na głębokość 4 mmm 4. Wszystkie pierwiastki stopowe oprócz kobaltu przesuwają linię przemian od osi temp (CTP – linie) Zmniejszają szybkość krytyczną chłodzenia. Im mniejsza szybkośc chłodzenia tym mniejsze naprężenia. 5. Stale spawalne o podwyższonej wytrzymałości 90% konstrukcji jest spawalna 1. Niskostopowe (0,20%C) – ferytyczno – perlityczne (corten) <0,04%Al, 0,15%V, 0,09%Ti, 0,05%Nb, 0,15%W stan: regulowane walcowanie lub normalizowanie R0,2 380-490 MPa 2. Bainityczne (Fortiweld) 0,15%C, 0,6%Mn, 0,5%Mo, 0,003B, R0,2 490 – 690MPa 3. Ulepszane cieplne – sorbityczne 0,15%C, 0,8%Mn, 0,8%Ni, R0,2 = 690-700 MPa · EFEKTY: o Zmniejszenie zużycia stali, o Mniejsze zużycie energii do wytworzenia produktu finalnego o Ograniczenie drogich i deficytowych pierwiastków stopowych oraz obróbki cieplnej o Zmniejszenie pracochłonności na jednostkę wyrobu o Zmniejszenie degradacji środowiska · MATERIAŁY SPAWALNE DZIELĄ SIĘ NA: o Łatwo spawalne – po spawaniu nie ma podhartowania bez zabiegów przed i po spawania +>5oC, g < 40mm o Średnio spawalne – większe elektrody, większe J, mniejsze Usp lub podgrzewanie elementów łącznych o Trudno spawalne – uwarunkowanie jak do średnio spawalnych i dodatkowa obróbka cieplna po spawaniu o Nie spawalne. · PRZY OKREŚLENIU SPAWALNOŚCI WYRÓŻNIA SIĘ PONADTO: o Spawalność technologiczną (Tsp, metoda, technika itp.) Spawalność konstrukcyjna (sztywność konstrukcji, rodzaj konstrukcji, wielkość spoin itp.)
madafak1