Gatunki i odmiany plastyczności stali stosowanych w budownictwie.pdf

Konstrukcje Metalowe – Laboratorium

________________________________________________________________________________

1. GATUNKI I ODMIANY PLASTYCZNOŚCI STALI

STOSOWANYCH W BUDOWNICTWIE

1.1 STALE WĘGLOWE (niskowęglowe C < 0.25 %)

A) Stale niskowęglowe konstrukcyjne ogólnego przeznaczenie (niestopowe)

wg PN-88/H- 84020

St3SX

- Znak gatunku,

- liczba porządkowa: 0, 3, 4, 5, 6 lub 7. Określa minimalną granicę

plastyczności f : St0 – 195 MPa, St3 – 235 MPa, St4 – 255 MPa

itp.

- stale grupy 0, 3 i 4 przeznaczone na konstrukcje spawane oznacza

się literą S , stale grupy 3 i 4 o podwyższonych wymaganiach

jakościowych oznacza się literą V (o obniżonej zawartości węgla)

lub W (o obniżonej zawartości węgla oraz fosforu i siarki)

(np. St3V , St4W )

- gatunki stali o liczbie porządkowej 3 i 4 z literą S lub V oznacza się

dodatkową literą:

X – stale nieuspokojone

Y – stale półuspokojone

- stale uspokojone (brak dodatkowego oznaczenia).

Znaki gatunków stali, w przypadku wymaganej udarności

uzupełnia się na końcu, znakiem odmiany plastyczności B , C , D ,

lub U , M , J , patrz punkt 1.3 (np. St4WD) .

Stal niskowęglowa zwykłej jakości ogólnego przeznaczenia jest najczęściej ze wszystkich

stali stosowana w stalowych konstrukcjach budowlanych. Stal cechuje się strukturą ferrytyczno-

perlityczną. Stal ta nie jest przeznaczona do obróbki cieplnej i stosuje się ją w stanie surowym, tzn.

nie obrobionym cieplnie po walcowaniu na gorąco.

B) Stal węglowa o szczególnym przeznaczeniu wg PN-89/H-84023/07

Stal używana do wykonywania rur, charakteryzuje się

zmniejszoną zawartością węgla i manganu, co podwyższa

właściwości plastyczne. Ze stali tej wykonuje się rury ogólnego

przeznaczenia, najczęściej rury bez szwu.

R, R35, R45 i 12X

Stal o znaku R ma własności zbliżone do stali St0S (właściwości

mechaniczne nie są sprawdzone przez producenta i nie można jej

stosować na elementy konstrukcyjne). Stal R35 ma cechy

zbliżone do stali St3S , stal R45 do stali St4V . Stal 12X jest stalą

nieuspokojoną o właściwościach zbliżonych do stali St3SX.

Rys.1

________________________________________________________________________________

-1-

Temat 2: Rodzaje stali stosowane w budownictwie, asortyment wyrobów.

Konstrukcje Metalowe – Laboratorium

________________________________________________________________________________

1.2 STALE STOPOWE

W budownictwie stosuje się niskostopowe stale konstrukcyjne, dla których suma składników

stopowych jest niższa od 1.5%.

Stale takie zawsze są stalami uspokojonymi i w stanie dostawy wykazują strukturę

ferrytyczno-perlityczną. Stale takie podzielone są na 7 kategorii wytrzymałości : E305, E325,

E355, E390, E420, E440 i E460. Oznaczenie cyfrowe kategorii wytrzymałości odpowiada

wymaganej minimalnej granicy plastyczności stali w MPa, dla grubości wyrobu do 16 mm.

A) Stale niskostopowe o podwyższonej wytrzymałości wg PN-86/H84018

Stale te noszą nazwę „stali o podwyższonej wytrzymałości” , gdyż dodatek składników

stopowych powoduje zwiększenie granicy plastyczności, której wartość waha się w granicach

MPa

f y



315

440

( dla stali niskowęglowych

f y



195

255

MPa

18G2AV

- Pierwsze dwie cyfry oznaczają w przybliżeniu średnią zawartość

węgla wyrażoną w setnych procenta,

- litery oznaczają pierwiastki stopowe:

G – mangan

N – nikiel

Cu – miedź

V – wanad

Nb – niob.

W przypadku gdy średnia zawartość manganu przekracza 1% lecz

wynosi mniej niż 2%, po symbolu dodaje się cyfrę 2 .

Litera A określa podwyższoną jakość metalurgiczną stali.

Przykładowe gatunki stali niskostopowych:

18G2A - stosowana na konstrukcje spawane, ogólne zastosowanie

15G2ANNb - stosowana na zbiorniki ciśnieniowe i inne konstrukcje spawane

użytkowane w niskiej temperaturze

B) Stale niskostopowe konstrukcyjne trudnordzewiejące wg PN-83/H-84017.

Proces rdzewienia tej stali przebiega wolniej niż stali niskowęglowej a w środowisku nie

agresywnym po kilku latach ulega zahamowaniu.

Dzięki ich składowi chemicznemu w procesie korozji tworzą się związki o zwartej budowie,

silnie przylegającej do podłoża. Powstała warstwa szczelnie chroni podłoże od dalszego wpływu

czynników atmosferycznych, hamując w ten sposób proces korozji.

Gatunki: 10H, 10HA, 10HAV, 10HNAP i 12H1JA

________________________________________________________________________________

-2-

Temat 2: Rodzaje stali stosowane w budownictwie, asortyment wyrobów.

Konstrukcje Metalowe – Laboratorium

________________________________________________________________________________

-3-

Temat 2: Rodzaje stali stosowane w budownictwie, asortyment wyrobów.

Konstrukcje Metalowe – Laboratorium

________________________________________________________________________________

-4-

Temat 2: Rodzaje stali stosowane w budownictwie, asortyment wyrobów.

Konstrukcje Metalowe – Laboratorium

________________________________________________________________________________

-5-

Temat 2: Rodzaje stali stosowane w budownictwie, asortyment wyrobów.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: