Dzikie E╠îab┬ędzie.pdf

Hans Christian Andersen

Dzikie Łabędzie

Daleko stąd, tam, dokąd lecą jaskółki, kiedy u nas

jest zima, mieszkał król, który miał jedenastu synów i

jedną córkę, Elizę. Bracia byli królewiczami, chodzili

do szkoły z orderami na piersiach i szablami u boku,

pisali diamentowymi szyferkami na złotych

tabliczkach; co tylko przeczytali, zaraz umieli na

pamięć; od razu widać było, że są królewiczami.

Siostra Eliza siedziała na małym, szklanym stołeczku

i oglądała książkę z obrazkami, książkę, którą

kupiono za pół królestwa.

Ach, jak dobrze było tym dzieciom! Ale to szczęście

nie trwało długo.

Ich ojciec, król całego kraju, ożenił się ze złą królową,

która wcale nie była dobra dla biednych dzieci;

odczuły to już pierwszego dnia. W zamku odbywały

się paradne zabawy, a dzieci bawiły się również w

"gości", ale nie dostały, jak zwykle, ciastek i

pieczonych jabłek, królowa dała im tylko w filiżance

do herbaty trochę piasku i powiedziała, żeby

udawały, że piją naprawdę herbatę.

Po tygodniu oddała małą siostrę Elizę na wieś do

chłopów, a po krótkim czasie usposobiła króla tak źle

do biednych królewiczów, że wcale już o nich nie

dbał.

- Lećcie sobie w świat i sami się o siebie troszczcie -

powiedziała zła królowa. - Zamieńcie się w ptaki i

utraćcie mowę. - Ale nie potrafiła wyrządzić tyle zła,

ile chciała; królewicze przemienili się w jedenaście

cudnych, dzikich łabędzi. Z dziwnym krzykiem

wyfrunęły ptaki przez zamkowe okna, ponad

parkiem i lasem.

Wczesnym rankiem łabędzie przyleciały do chaty,

gdzie siostra Eliza spała w chłopskiej izbie, krążyły

nad dachem, kręciły długimi szyjami, uderzały

skrzydłami, ale nikt tego nie widział ani nie słyszał.

Musiały lecieć dalej, wysoko aż do chmur, w daleki

świat; poleciały do dużego, ciemnego lasu, który

ciągnął się do brzegu morza.

Biedna mała Eliza stała w chłopskiej izbie i bawiła

się zielonym listkiem - nie miała innej zabawki;

przekłuła w listku dziurkę i spojrzała przez nią w

słońce, i wtedy zdawało się jej, że widzi jasne oczy

swych braci, i za każdym razem, kiedy ciepłe

promienie słoneczne ogrzewały jej policzki, czuła jak

gdyby pocałunki swych braci.

Jeden dzień mijał podobny do drugiego. Kiedy

wiatr dął przez wielkie, różane żywopłoty przed

domem, szeptał do róż:

- Któż może być od was piękniejszy?

Ale róże potrząsały głowami i mówiły:

- Eliza jest piękniejsza! - A kiedy staruszka siedziała

w niedzielę przed drzwiami i czytała książkę do

nabożeństwa, wiatr odwracał stronice i mówił do

książki:

- Któż jest bardziej pobożny od ciebie?

- Eliza jest pobożniejsza! - mówiła książka do

nabożeństwa. Róże i modlitewnik mówiły prawdę.

Gdy Eliza skończyła piętnaście lat, wróciła do

domu, a gdy królowa zobaczyła, jaka jest piękna,

ogarnęła ją złość i zawiść; z chęcią przemieniłaby ją w

dzikiego łabędzia jak jej braci, ale nie odważyła się

uczynić tego natychmiast, bo król pragnął przecież

zobaczyć swoją córkę.

Wczesnym rankiem poszła królowa do łazienki

zbudowanej z marmuru, ozdobionej miękkimi

poduszkami i wspaniałymi dywanami, wzięła trzy

ropuchy, pocałowała je i powiedziała do jednej z

nich:

- Usiądź na głowie Elizy, kiedy się będzie kąpała, aby

była tak głupia jak ty! Usiądź na jej czole -

powiedziała do drugiej - aby była tak brzydka jak ty,

aby ojciec jej nie poznał. Spoczywaj na jej sercu -

szepnęła do trzeciej - niech się stanie zła, niech cierpi

przez to męki!

Potem włożyła ropuchy do czystej wody, która

zabarwiła się na zielono, zawołała Elizę, rozebrała ją i

kazała jej wejść do wody. Kiedy dziewczynka się

zanurzyła, jedna ropucha usiadła jej na włosach,

druga na czole, a trzecia na piersi; ale Eliza nie

spostrzegła ich wcale, bowiem gdy się podniosła, po

wodzie pływały trzy czerwone maki. Gdyby gady nie

były zatrute i gdyby nie to, że pocałowała je

czarownica, przemieniłyby się w czerwone róże; ale

stały się jednak kwiatami, bo spoczywały na głowie i

na sercu Elizy, która była zbyt pobożna i niewinna,

aby

czary mogły mieć nad nią moc.

Kiedy zła królowa to zobaczyła, natarła Elizę

sokiem włoskiego orzecha, tak że dziewczynka

całkiem poczerniała; posmarowała jej piękną

twarzyczkę cuchnącą maścią i skołtuniła jej włosy;

niepodobna było poznać pięknej Elizy.

Ojciec przeraził się na jej widok i powiedział, że to

nie może być jego córka; nikt jej nie poznał prócz

podwórzowego psa i jaskółek, ale były to przecież

mizerne stworzenia i nic nie miały do gadania.

Wtedy biedna Eliza zaczęła płakać i przypomniała

sobie swych jedenastu braci. Pełna smutku,

wymknęła się z zamku, przez cały dzień chodziła po

polach i błotach, aż w końcu przyszła do dużego lasu.

Nie wiedziała, dokąd szła, ale czuła się tak

nieszczęśliwa i tak bardzo tęskniła do swoich braci;

na pewno ich także wygnano, tak samo jak ją, w

szeroki świat. Chciała ich odnaleźć.

Niedługo była w lesie, a już noc zapadła;

dziewczynka nie mogła odnaleźć drogi; wtedy

położyła się na miękkim mchu, odmówiła wieczorną

modlitwę i oparła głowę o pień drzewa.

Było tak cicho, powietrze takie łagodne, a naokoło w

trawie i mchu tysiące świętojańskich robaczków

świeciło jak zielony ogień; kiedy dotknęła ręką gałęzi,

błyszczące owady spadały na nią jak deszcz gwiazd.

Przez całą noc śnili się jej bracia; bawili się znowu

jako dzieci, pisali diamentowymi szyferkami na

złotych tabliczkach i oglądali piękną książkę z

obrazkami, która kosztowała pół królestwa, ale nie

pisali na tablicy tak jak przedtem zer i kresek, tylko

najdziwniejsze czyny, jakich dokonali, wszystko, co

przeżyli i co widzieli; a w książce z obrazkami

wszystko żyło: ptaki śpiewały, ludzie wychodzili z

książki i rozmawiali z Elizą i z jej braćmi, ale gdy

przewracała kartkę, wskakiwali znowu do środka,

aby nie wprowadzić nieładu między obrazkami.

Kiedy się obudziła, słońce stało już wysoko na

niebie; nie widziała go wprawdzie, gdyż przesłaniała

je gęsta zieleń drzew, ale jego promienie

przebłyskiwały jak powiewna złota tkanina; zieleń

pachniała, a ptaki nieledwie siadały na jej ramionach.

Słyszała plusk wody, mnóstwo strumieni

przepływało przez las, wszystkie wpadały do

jednego jeziora, gdzie było najpiękniejsze, piaszczyste

dno; rosły tam wprawdzie naokoło gęste krzaki, ale

jelenie zrobiły w jednym miejscu duży otwór i tędy

przeszła Eliza ku wodzie. Woda była tak

przeźroczysta, że gdyby wiatr nie poruszał krzaków i

gałęzi, można było myśleć, że zostały one

namalowane na dnie, tak wyraźnie odbijał się każdy

listek - zarówno oświetlony słońcem, jak pogrążony

w cieniu.

Jak tylko Eliza zobaczyła własną twarz w wodzie,

przeraziła się, taka była czarna i brzydka, ale kiedy

umoczyła rączkę i wytarła nią oczy i czoło ukazała się

biała skóra; wtedy zdjęła wszystko, co miała na sobie,

i weszła do czystej wody; nie było na świecie

piękniejszego królewskiego dziecka od niej.

Kiedy się znowu ubrała i zaplotła długie warkocze,

podeszła do bijącego źródła, napiła się z dłoni i

powędrowała w głąb lasu, nie wiedząc, dokąd idzie.

Myślała o braciach i myślała o Panu Bogu, który jej na

pewno nie opuści. On to sprawił, że w lesie rosły

dzikie jabłka, aby nasycić głodnych. On to pokazał jej

drzewo, którego gałęzie uginały się pod ciężarem

owoców: zatrzymała się, aby się posilić, podłożyła

podpórki pod gałęzie i weszła w najmroczniejszą

głębinę lasu. Było tam tak cicho, że słyszała swoje

własne kroki, słyszała szelest każdego suchego listka,

który kruszyła stopami, nawet żadnego ptaka nie

było widać, ani jeden promień

słoneczny nie przedostawał się przez wielkie, gęste

gałęzie drzew; wysokie pnie stały tak blisko jeden

drugiego, że gdy patrzała prosto przed siebie,

wydawało się jej, że otacza ją płot z belek. Ach, jakaż

tu panowała pustka i głusza, nigdy jeszcze takiej nie

zaznała!

Noc stawała się ciemna, nawet żaden robaczek

świętojański nie błyszczał wśród mchu, ułożyła się

zmartwiona do snu. Wydawało jej się, że gałęzie

otwierają się nad nią i że dobry Bóg patrzy na nią

łagodnie, a małe aniołki wyglądają znad jego głowy i

spod jego ramion.

Kiedy się nazajutrz obudziła, nie wiedziała, czy jej

się to śniło, czy to było naprawdę. Zrobiła parę

kroków i spotkała staruszkę z koszem pełnym jagód;

staruszka dała jej parę jagódek. Eliza pytała, czy nie

widziała jedenastu królewiczów jadących konno

przez las.

- Nie! - powiedziała stara. - Ale widziałam wczoraj

jedenaście łabędzi ze złotymi koronami na głowach,

płynęły tu rzeką w pobliżu!

I zaprowadziła Elizę trochę dalej nad urwisko; w

dole wiła się rzeczka, drzewa rosnące na brzegu

wyciągały ku sobie długie, pełne liści gałęzie, a tam,

gdzie nie były dość wysokie, by dosięgnąć jedno

drugiego, uwalniały swe korzenie z ziemi i zwieszały

się nad wodą, splecione z gałęziami. Eliza pożegnała

staruszkę i poszła wzdłuż rzeki aż do miejsca, gdzie

wpadała ona do wielkiego, otwartego morza.

Przed młodą dziewczyną rozciągało się wielkie,

wspaniałe morze, ale nie widziała ani jednego żagla,

ani jednej łódki, jakżeż miała się dalej przedostać?

Patrzyła na niezliczone małe kamyki leżące na brzegu

wody; woda oszlifowała je gładko. Szkło, żelazo,

kamienie - wszystko zostało ukształtowane przez

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: