biomechanika_s_k-b_i_spojenia_tasmy.pdf

(745 KB) Pobierz

Microsoft Word - miednica.doc

Physiotherapy & Medicine

www.pandm.org

1.1

Biomechanika stawu krzy Ň owo biodrowego i spojenia łonowego.

Ta Ļ my mi ħĻ niowe

1.1.1 Biomechanika i stabilizacja stawu krzy Ň owo-biodrowego

Stabilizacja stawów krzy Ň owo-biodrowych polega na współfunkcjonowaniu i

uzupełnianiu si ħ dwóch mechanizmów:

¾ ryglowania strukturalnego (samoistnego), w którym uło Ň enie przestrzenne

struktur uniemo Ň liwia przemieszczanie si ħ centralnego elementu ku dołowi

(ryc.34) [3, 8].

¾ ryglowania siłowego (wymuszonego) w którym, centralny element układu

pozostanie stabilny jedynie gdy zadziałaj Ģ siły poprzeczne zwi ħ kszaj Ģ c tarcie

(potrzebny wydatek energetyczny) (ryc.34) [3, 8].

Ryc.34 Ryglowanie strukturalne (po lewej) i ryglowanie siłowe (po prawej) [3].

Po poł Ģ czeniu tych dwóch mechanizmów uzyskamy model działania stawu krzy Ň owo-

biodrowego, dzi ħ ki któremu zachowuje on prawidłow Ģ stabilno Ļę z zachowaniem pewnych

mo Ň liwo Ļ ci ruchowych przy minimalnych kosztach energetycznych (ryc.35) [3, 8].

1

79018048.149.png

79018048.160.png

79018048.171.png

79018048.182.png

79018048.001.png

79018048.012.png

79018048.023.png

79018048.034.png

79018048.045.png

79018048.056.png

79018048.067.png

79018048.078.png

79018048.089.png

79018048.100.png

79018048.109.png

79018048.110.png

79018048.111.png

79018048.112.png

79018048.113.png

79018048.114.png

79018048.115.png

79018048.116.png

79018048.117.png

79018048.118.png

79018048.119.png

79018048.120.png

79018048.121.png

79018048.122.png

79018048.123.png

79018048.124.png

79018048.125.png

79018048.126.png

79018048.127.png

79018048.128.png

79018048.129.png

79018048.130.png

79018048.131.png

79018048.132.png

79018048.133.png

79018048.134.png

79018048.135.png

79018048.136.png

79018048.137.png

79018048.138.png

79018048.139.png

79018048.140.png

79018048.141.png

79018048.142.png

79018048.143.png

79018048.144.png

79018048.145.png

79018048.146.png

79018048.147.png

79018048.148.png

79018048.150.png

79018048.151.png

79018048.152.png

79018048.153.png

79018048.154.png

79018048.155.png

79018048.156.png

79018048.157.png

79018048.158.png

79018048.159.png

79018048.161.png

79018048.162.png

79018048.163.png

79018048.164.png

79018048.165.png

79018048.166.png

79018048.167.png

79018048.168.png

79018048.169.png

79018048.170.png

79018048.172.png

79018048.173.png

79018048.174.png

79018048.175.png

79018048.176.png

79018048.177.png

79018048.178.png

79018048.179.png

79018048.180.png

79018048.181.png

79018048.183.png

79018048.184.png

79018048.185.png

79018048.186.png

79018048.187.png

79018048.188.png

79018048.189.png

79018048.190.png

79018048.191.png

79018048.192.png

79018048.002.png

79018048.003.png

79018048.004.png

79018048.005.png

79018048.006.png

79018048.007.png

79018048.008.png

79018048.009.png

79018048.010.png

79018048.011.png

79018048.013.png

79018048.014.png

79018048.015.png

79018048.016.png

79018048.017.png

79018048.018.png

79018048.019.png

79018048.020.png

79018048.021.png

79018048.022.png

79018048.024.png

79018048.025.png

79018048.026.png

79018048.027.png

79018048.028.png

79018048.029.png

79018048.030.png

79018048.031.png

79018048.032.png

79018048.033.png

79018048.035.png

79018048.036.png

79018048.037.png

79018048.038.png

79018048.039.png

79018048.040.png

79018048.041.png

79018048.042.png

79018048.043.png

79018048.044.png

79018048.046.png

79018048.047.png

79018048.048.png

79018048.049.png

79018048.050.png

79018048.051.png

79018048.052.png

79018048.053.png

79018048.054.png

79018048.055.png

79018048.057.png

79018048.058.png

79018048.059.png

79018048.060.png

79018048.061.png

79018048.062.png

79018048.063.png

79018048.064.png

79018048.065.png

79018048.066.png

79018048.068.png

79018048.069.png

79018048.070.png

79018048.071.png

79018048.072.png

79018048.073.png

79018048.074.png

79018048.075.png

79018048.076.png

79018048.077.png

79018048.079.png

79018048.080.png

79018048.081.png

79018048.082.png

79018048.083.png

79018048.084.png

79018048.085.png

79018048.086.png

79018048.087.png

79018048.088.png

79018048.090.png

79018048.091.png

79018048.092.png

79018048.093.png

79018048.094.png

79018048.095.png

79018048.096.png

79018048.097.png

79018048.098.png

79018048.099.png

Physiotherapy & Medicine

www.pandm.org

Ryc.35 Schemat autoryglowania stawów krzy Ň owo-biodrowych [3].

Anatomia SKB powoduje, Ň e siła działaj Ģ ca na staw w pozycji wyprostowanej dzieli

si ħ na sił ħ działaj Ģ c Ģ prostopadle do powierzchni stawu-kompresyjn Ģ i sił ħ skierowan Ģ

równolegle- Ļ cinaj Ģ c Ģ . Siła kompresyjna powoduje, Ň e zwarto Ļę stawu zwi ħ ksza si ħ , zmniejsza

si ħ jego ruchomo Ļę , co zabezpiecza go skutecznie przed podwichni ħ ciem (wraz z

zwi ħ kszaj Ģ cym si ħ obci ĢŇ eniem wzrasta stabilno Ļę ). W zrównowa Ň eniu siły Ļ cinaj Ģ cej du ŇĢ

rol ħ odgrywa struktura powierzchni stawowej SKB oraz struktura pokrywaj Ģ cej j Ģ chrz Ģ stki.

Mog Ģ one przybiera ę ró Ň ne formy: chrz Ģ stka od gładkiej do szorstkiej, a powierzchnia

stawowa od płaskiej do pofałdowanej [3].

Poł Ģ czenie mechanizmu zamkni ħ cia siłowego i strukturalnego stanowi makroskopowe

ukształtowanie powierzchni stawowych. SKB jest stawem płaskim co istotnie wpływa na

transmisje sił poprzecznych i zginaj Ģ cych w stosunku do stawu kulistego [3]. W celu lepszego

zrozumienia tego aspektu poni Ň ej przedstawiono schematy działania sił poprzecznych i

zginaj Ģ cych na staw płaski oraz na staw kulisty.

W przypadku sił poprzecznych działaj Ģ cych na staw płaski działaj Ģ ca siła boczna

wywoła boczne przesuni ħ cie jednego członu kostnego, a Ň do momentu gdy ruch zostanie

ograniczony przez wi ħ zadła (układ bierny) lub mi ħĻ nie (układ czynny). Zaburzone zostaje

liniowe uło Ň enie członów kostnych w zwi Ģ zku z czym pojawia si ħ ryzyko urazu

(podwichni ħ cia, zwichni ħ cia). W odniesieniu do sił poprzecznych działaj Ģ cych na staw

kulisty nie istnieje powy Ň sza mo Ň liwo Ļę ze wzgl ħ du na ukształtowanie powierzchni

stawowych (ryc.36) [3].

2

79018048.101.png

Physiotherapy & Medicine

www.pandm.org

Ryc.36 Działanie sił poprzecznych na staw kulisty (po lewej) oraz działanie sił poprzecznych na staw

płaski (po prawej). Fp, Fp1- przeciwnie skierowane siły poprzeczne działaj Ģ ce na staw [3].

W przypadku działania sił zginaj Ģ cych nast ħ puje działanie momentu zginaj Ģ cego. I tak

w odniesieniu do stawu płaskiego rami ħ siły (r1) działaj Ģ cej na stabilizuj Ģ ce wi ħ zadła b ħ dzie

najwi ħ ksze z mo Ň liwych. Siła wywoła boczne pochylenie jednego z członów kostnych,

rozszerzenie szpary stawu po jednej stronie i przesuni ħ cie punktu kontaktu ko Ļ ci na kraw ħ d Ņ

jej powierzchni Natomiast działanie sił zginaj Ģ cych na staw kulisty powoduje, Ň e zw ħŇ enie

szpary stawu nast Ģ pi dopiero po ruchach toczenia i Ļ lizgu Ļ ródstawowego, przez co rami ħ siły

działaj Ģ cej na wi ħ zadła b ħ dzie mniejsze (ryc.37) [3].

3

79018048.102.png

79018048.103.png

79018048.104.png

79018048.105.png

79018048.106.png

Physiotherapy & Medicine

www.pandm.org

Ryc.37 Schemat działania momentu zginaj Ģ cego (Mz) na staw płaski (u góry) oraz na staw kulisty (u

dołu). Fk - siła kompresyjna, Fr - siła reakcji powierzchni stawu, Fs - siła wywołuj Ģ ca separacj ħ powierzchni

stawu, Fw - siła wytwarzana przez wi ħ zadła, r1 - rami ħ d Ņ wigni [3].

Stosunek wymiarów linijnych SKB w ka Ň dej płaszczy Ņ nie odniesienia do pola

powierzchni pozostaje wysoki co powoduje, Ň e siły działaj Ģ ce na wi ħ zadła posiadaj Ģ długie

d Ņ wignie. To predysponuje staw do du Ň ej mobilno Ļ ci. Jednak z drugiej strony staw ten

posiada silne układy mi ħĻ niowo-powi ħ ziowo-wi ħ zadłowe, których zadaniem jest t Ģ mobilno Ļę

ogranicza ę . SKB działa w układzie, w którym element mechanizmu zamkni ħ cia

strukturalnego optymalizuje efektywno Ļę działania mechanizmu zamkni ħ cia siłowego [3].

Skuteczno Ļę zamkni ħ cia siłowego SKB zapewniaj Ģ du Ň e układy mi ħ siniowo-

wi ħ zadłowo-powi ħ ziowe, które generuj Ģ siły prostopadłe do powierzchni stawu, zwi ħ kszaj Ģ c

kompresj ħ i sił ħ tarcia, co równowa Ň y siły Ļ cinaj Ģ ce działaj Ģ ce na staw [3, 8]. Do

najwa Ň niejszych z nich nale ŇĢ ta Ļ ma powierzchowna tylna, ta Ļ ma funkcjonalna tylna, układ

boczny oraz ta Ļ ma funkcjonalna przednia.

Ta Ļ ma powierzchowna tylna (ang. superficial back line - SBL), według Lee

odpowiada układowi podłu Ň nemu gł ħ bokiemu. Przebieg tej ta Ļ my jest nast ħ puj Ģ cy:

podeszwowa powierzchnia palucha i palców ŗ rozci ħ gno podeszwowe i krótkie zginacze

palców ŗ pi ħ ta ŗ Ļ ci ħ gno Achillesa, mi ħ sie ı brzuchaty łydki ŗ kłykcie ko Ļ ci udowej ŗ

mi ħĻ nie kulszowo-goleniowe ŗ guz kulszowy ŗ wi ħ zadło krzy Ň owo-guzowe ŗ ko Ļę

krzy Ň owa ŗ powi ħŅ piersiowo-l ħ d Ņ wiowa, mi ħ sie ı prostownik grzbietu ŗ guzowato Ļę

potyliczna ŗ czepiec Ļ ci ħ gnisty, powi ħŅ czaszki ŗ brzeg nadoczodołowy (pogrubion Ģ

czcionk Ģ oznaczone zostały kostne przyczepy). Wszystkie wymienione elementy znajduj Ģ si ħ

po jednej stronie ciała (ryc.38) [10]. Aktywno Ļę tej ta Ļ my powoduje wzmo Ň one napi ħ cie

powi ħ zi piersiowo-l ħ d Ņ wiowej co istotnie przyczynia si ħ do kompresji w SKB. Jednocze Ļ nie

kontrola napi ħ cia mi ħĻ nia dwugłowego uda pozwala na sterowanie zakresem nutacji ko Ļ ci

krzy Ň owej.

4

Physiotherapy & Medicine

www.pandm.org

Ryc. 38 Ta Ļ ma podłu Ň na tylna i schemat jej przebiegu (na podstawie [10]).

Ta Ļ ma funkcjonalna tylna (ang. back functional line - BFL) według tej samej autorki

odpowiada układowi tylnemu sko Ļ nemu. Przebieg tej ta Ļ my jest nast ħ puj Ģ cy: guzowato Ļę

piszczelowa ŗ Ļ ci ħ gno podrzepkowe ŗ rzepka ŗ mi ħ sie ı obszerny boczny ŗ trzon ko Ļ ci

udowej ŗ mi ħ sie ı po Ļ ladkowy wielki ŗ ko Ļę krzy Ň owa ŗ powi ħŅ krzy Ň owa i piersiowo-

l ħ d Ņ wiowa, mi ħ sie ı najszerszy grzbietu ŗ trzon ko Ļ ci ramiennej (kursyw Ģ wyró Ň nione

zostały elementy umiejscowione kontralateralnie, pogrubion Ģ czcionk Ģ oznaczone zostały

kostne przyczepy) (ryc.39) [10].

5

79018048.107.png

79018048.108.png

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

wprowadzenie do biomechaniki.pdf (85 KB)
wady_postawy.pdf (102 KB)
sterowanie_ante_factum.pdf (29 KB)
sterowanie.pdf (63 KB)
staw_ramienny.pdf (73 KB)

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin