Czy jesteśmy potomkami Kaina.doc

Czy jesteśmy potomkami Kaina?

Scenariusz lekcji do klasy I gimnazjum

Cele: praca z tekstem biblijnym i z opracowaniem historii Kaina i Abla przez A. Kamieńską w "Książce nad książkami"; ćwiczenia w analizie i interpretacji tekstu literackiego; wspomaganie młodego człowieka w procesie rozumienia otaczającego świata, rozpoznanie odwiecznej w świecie walki dobra ze złem; pobudzanie kreatywności uczniów poprzez zastosowanie metod aktywizujących; podsumowanie problematyki tekstów zamieszczonych w IV rozdziale podręcznika pt.: "Przez stulecia po Kainie..."; realizacja elementów edukacji filozoficznej - wzbudzanie refleksji na temat ludzkiej kondycji.

PRZEBIEG LEKCJI

Podsumowanie wiadomości.
1. Uczniowie są po lekturze i omówieniu problematyki tekstów cz. IV podręcznika pt. "Przez stulecia po Kainie".
W formie pogadanki nauczyciel przypomina wraz z uczniami problemy poruszone w następujących utworach:
- "Dziady cz. II" A. Mickiewicza,
- ballada "Lilije" A. Mickiewicza,
- "Balladyna" J. Słowackiego.
2. Uczniowie pod kierunkiem nauczyciela uzupełniają tabelę, znajdując jednocześnie analogie do współczesności.
 

Jedna kolumna pozostaje pusta.

3. Metodą burzy mózgów uczniowie poszukują odpowiedzi na pytanie: skąd wzięło się zło? Wyciągają wnioski na podstawie poznanych utworów literackich i obserwacji współczesności.
4. Zapisanie tematu:
"Czy jesteśmy potomkami Kaina?"
5. Analiza tekstu.
Uczniowie przeczytali w domu historię Kaina i Abla z podręcznika. Z lekcji religii
znają tekst biblijny.
Próbują przy pomocy nauczyciela pokazać cechy wspólne i różnice obu tekstów
(treść, forma, język, percepcja).
6. Dokończenie tabeli.
Następnie uzupełniają pustą rubrykę w tabelce, dopisując wnioski wynikające z analizy historii Kaina i Abla.
 

7. Formułowanie wniosków.
Pod tabelą chętni uczniowie zapisują nasuwające się im wnioski, np.:
Zło rodzi się w sercu człowieka.
Przyczyną nieszczęść człowieka jest jego nieposkromione pragnienie bycia najlepszym, najbogatszym, chęć rządzenia innymi.
W świecie istnieje ciągła walka dobra ze złem.
8. Dyskusja.
Wobec przygniatającej prawdy o walce dobra ze złem, uczniowie przyglądając się otaczającej rzeczywistości mogą dojść do wniosku, że zło wygrywa. Nauczyciel prowadzi z uczniami dyskusję. Na pytanie: Co na to literatura? Można odpowiedzieć, że analizowane utwory pokazują, że choć pierwotnie zło tryumfuje, to jednak ostatecznie sprawcy ponoszą karę.
W trakcie dalszej dyskusji uczniowie mogą podawać przykłady aktualnych wydarzeń, tryumfu lub klęski zła.
9. Praca w grupach.
Nauczyciel dzieli uczniów na grupy i poleca im metodą drzewka decyzyjnego pokazanie dwóch dróg wyboru dla Kaina.
Na jednej z nich prezentują, co Kain zrobił, jaki był cel jego działania i co osiągnął.
Na drugiej proponuję pokazać, co by się stało, gdyby Kain postąpił inaczej.
10. Drzewko decyzyjne.
Uczniowie prezentują i zapisują najtrafniejsze drzewko decyzyjne.
Na zakończenie formułują wniosek, będący odpowiedzią na pytanie zawarte w temacie lekcji:
Jesteśmy potomkami Kaina.
Jednak każdy z nas ma wolną wolę w wyborze dobra i zła.
11. Metoda dramy.
Następnie przygotowani uprzednio uczniowie odgrywają metodą dramy rozmowę między Bogiem i Kainem już po dokonanej zbrodni.
12. Nauczyciel zapisuje na tablicy słowa:
"Oto kładę znak, piętno Kainowe, na twojej twarzy, aby nikt nie ważył się ciebie zabić".
Uczniowie metodą metaplanu zapisują, jak je rozumieją.
Np.: ochrona przed ludzką zemstą, nikt nie może dokonać samosądu nad Kainem, Kain nie zostaje pozbawiony nadziei.
13. Ewaluacja.
Na zakończenie lekcji uczniowie dokonują oceny stwierdzenia, że literatura może być odpowiedzią na niepokoje człowieka i źródłem wyjaśnienia procesów zachodzących w świecie.

Opracowanie: Sabina Janica-Wojaczek