Praca przy komputerze - zagrożenia i zadasy BHP.pdf - Ocena zagrożeń - Stefanulek

Praca przy komputerze: Zagrożenia, Zasady bezpiecznej pracy

Obecnie praca w biurze jest najczęściej pracą na stanowisku, na którym naczelne miejsce

zajmuje komputer. Biorąc pod uwagę wzrost ilości stanowisk pracy biurowej, projektowej,

administracyjnej, sterowania procesami technologicznymi, marketingowej, wynikający z

napływu nowych technologii i rozwoju gospodarczego ocenia się, że około 60% populacji

zawodowo czynnej spędza swój czas pracy w pozycji siedzącej. Pozycja ta niestety nie

stanowi dla człowieka pozycji fizjologicznej i nie do tej pozycji został on dostosowanym w

procesach zmian ewolucyjnych. Bardzo istotnego znaczenia nabiera zwiększone (w

porównaniu z pozycją stojącą) obciążenie kręgosłupa i mięśni grzbietu. Wzrastająca

intensywność pracy, nie pozwala na robienie przerw w pracy i powoduje konieczność

długotrwałej pracy w statycznej pozycji wymuszonej. Ewentualne zdrowotne skutki

wykonywania takiej pracy zostały w opracowaniu, przedstawione na schemacie i

szczegółowo opisane. Ważnym dla wszystkich pracowników wykonujących pracę w takich

warunkach, jest zapoznanie się z koniecznymi do spełnienia warunkami, aby praca

powodowała możliwie najmniejsze szkody i negatywne komplikacje zdrowotne oraz poznanie

prostych sposobów zapobiegania komplikacjom. Czynnikami wpływającymi na warunki

pracy, wydajność i samopoczucie pracowników są:

Mikroklimat pomieszczenia, temperatura - wywiera bezpośredni wpływ na samopoczucie

oraz wydajność pracy pracowników.

W okresie zimowym temperatura w pomieszczeniach pracy powinna wynosić od 20

do 24 0 C a latem od 23 do 26 0 C.

Jest wskazanym, aby pomieszczenia posiadały klimatyzację.

Przy braku klimatyzacji pomieszczenia powinny być często, co 3 - 4 godziny

wietrzone, zwłaszcza w okresie grzewczym.

W czasie wietrzenia należy unikać powstawania przeciągów. Ruch powietrza nie

powinien przekraczać od 0,1 do 0,15 m/sek.

Wilgotność powietrza - wilgotność powietrza w pomieszczeniu wynosząca powyżej 50%

jest wilgotnością bardzo pożądaną, ponieważ zapobiega wytwarzaniu się nadmiernego

natężenia pola elektrostatycznego w pobliżu komputera.

W okresie zimowym w pomieszczeniach z centralnym ogrzewaniem wilgotność spada

do 30% i potencjał elektrostatyczny ekranu monitora może być szczególnie wysoki.

Należy zadbać o zwiększenie wilgotności powietrza w pomieszczeniach zakładając

odpowiednie parowniki.

Pomieszczenia - najbardziej przydatne pomieszczenia dla stanowisk komputerowych

powinny posiadać okna skierowane w stronę północną.

W pomieszczeniach, których okna skierowane są w innych kierunkach jest wskazane

instalowanie żaluzji na oknach.

Za pomocą żaluzji lub pionowych zasłon zapobiegamy nadmiernemu nagrzewaniu się

pomieszczeń i urządzeń pod wpływem światła słonecznego, a jednocześnie eliminujemy

olśnienia i odbicia pochodzące od jaskrawych płaszczyzn okien.

Oświetlenie - poziom i natężenie oświetlenia regulują Polskie Normy: PN-84/E-02033

� Oświetlenie wnętrz światłem elektrycznym � . Zalecenia międzynarodowe dla oświetlenia

stanowisk komputerowych są uregulowane w normie ISO 924 oraz ISO 8995.

Najkorzystniejszym jest oświetlenie w przedziale od 300lx do 700lx, o równomierności

oświetlenia > 0,65. Bardzo ważnym jest, aby na klawiaturze komputera średnie natężenie

oświetlenia wynosiło 500 lx.

Z pola widzenia pracującego powinny być usunięte wszelkie źródła światła emitujące

oświetlenie silniejsze od monitora.

Zalecane jest stosowanie oświetlenia ogólnego, bez doświetlania oświetleniem miejscowym z

względu na powstawanie zjawiska olśnienia. Stosowanie specjalnych opraw posiadających

odpowiednio ukształtowany odbłyśnik i raster w celu ograniczenia olśnienia daje dobre

rezultaty, jest dobrze oceniane przez użytkowników. Duże znaczenie ma dostosowanie

właściwości monitora komputera, a zwłaszcza odpowiednie nasycenie barwy i kontrastu.

Czarne pismo na jasnym tle działa na oczy najłagodniej. Z uwagi na różną długość fal

świetlnych, kolorowe barwy niejednakowo załamują się na soczewce oka i oko musi się

dostosowywać. Zalecane jest pisanie ciemnych liter na jasnym tle. Zmiany kontrastu

powodują szybkie zmęczenie się oczu.

Obowiązuje zasada, że przy 60 cm odległości oczu od monitora, wysokość wielkich liter i

wersalików powinna wynosić, co najmniej 5,5 mm. Zaleca się pracę na minimum 12

punktach oraz wystrzeganie się pracy na 7 punktach.

Ustawodawstwo polskie zalicza pracę przy monitorach ekranowych do prac uciążliwych.

Na 1 stanowisko pracy przy monitorze ekranowym powinno przypadać 6 m 2 powierzchni

pokoju o wysokości najmniej 3,3 m.

Jeśli w pomieszczeniu znajduje się więcej niż jeden komputer, poszczególne stanowiska

pracy należy rozmieścić tak, aby minimalna odległość pomiędzy sąsiednimi, równoległymi

monitorami wynosiła 60 cm a odległość pomiędzy tyłem monitora a głową sąsiedniego

operatora wynosiła, co najmniej 80 cm.

Podłoga w pomieszczeniu z komputerami powinna być gładka, bez szczelin, pokryta

wykładziną antyelektrostatyczną. Stanowiska pracy muszą być tak usytuowane, aby

zapewniały każdemu pracownikowi swobodny dostęp do stanowiska pracy.

ZAGOSPODAROWANIE I UMEBLOWANIE POMIESZCZEŃ

Biurko - powinno mieć blat o szerokości minimalnej od 80 do 90 cm a długości minimum od

120 do 160 cm. Szerokość blatu powinna być na tyle duża, by swobodnie zmieściły się na

nim klawiatura, myszka, podstawka na dokumenty i monitor. Pomiędzy przednią krawędzią

blatu biurka a klawiaturą musi pozostać od 5 do 10 cm wolnej przestrzeni na swobodne

oparcie dłoni. Wysokość biurka powinna być dopasowana do naszego wzrostu i powinna

posiadać możliwość regulacji wysokości biurka w zakresie od 65 do 75 cm.

Faktura blatu powinna być jasna, matowa lub półmatowa, co ogranicza możliwość

powstawania olśnień. Im więcej wolnej powierzchni na biurku pozostaje po ułożeniu na nim

wszystkich niezbędnych w pracy elementów, tym jest ono lepszym. Istotne znaczenie mają

dodatkowe urządzenia wspomagające pracę jak wysięgnik z podstawką na dokumenty �

umieszczany obok monitora, na wysokości oczu operatora i umożliwiający odczyt

dokumentów bez odrywania wzroku od monitora. W razie konieczności zamontowania pod

blatem biurka wysuwanej szuflady na klawiaturę (lub zakupu takiego modelu biurka)

zdecydowanie należy zwrócić uwagą na jej szerokość. Powinna zapewniać wystarczającą

ilość miejsca na klawiaturę i myszkę oraz taką głębokość - (około 10 cm wolnego miejsca),

aby nadgarstki dłoni swobodnie spoczywały na szufladzie lub zainstalowanych przed

klawiaturą podkładkach. Ma to szczególne znaczenie przy pracy w środowisku Windows.

Pole optymalnego widzenia - polem optymalnego widzenia jest obszar przestrzeni, w której

umieszczamy elementy najczęściej w czasie pracy obserwowane jak dokumenty czy ekran

monitora. Pole widzenia tworzy stożek o kącie wierzchołkowym około 30 0 , którego osią jest

symetryczna, centralna linia pola widzenia na wprost oczu, pod kątem 15 0 w dół od poziomej

linii oczu pracownika. Pomiary wykonujemy przy wyprostowanej pozycji głowy oraz

tułowia. W polu optymalnego widzenia powinien być umieszczonym ekran monitora i uchwyt

na dokumenty. Biurko powinno zapewniać wolną przestrzeń dla nóg.

Pod biurkiem, w miejscu przeznaczonym na nogi, nie powinny być ustawiane pojemniki na

papier, jednostki centralne komputerów, kartony po sprzęcie, ani żaden inny sprzęt

ograniczający pracownikowi swobodne ustawienie nóg.

Podnóżek - nie należy do obowiązkowego i standartowego wyposażenia stanowiska pracy.

Jest stosowanym w momencie wyposażenia stanowisk pracy w biurka, na których są

ustawione monitory, które nie posiadają regulacji wysokości. Podnóżek mając regulowaną

wysokość, zapewnia wygodną pozycję nóg podczas pracy. Minimalne wymiary podnóżka

wynoszą 30 x 40 cm a jego kąt pochylenia powinien być regulowanym w zakresie od 0 do

25 0 . Powinien posiadać możliwość ustawiania kąta pochylenia przez pracownika z pozycji

siedzącej. Powinien być pokryty tworzywem niepowodującym ślizgania się i posiadającego

małą przewodność cieplną. Podnóżek jest rozwiązaniem doraźnym, ale koniecznym do

stosowania. Zgodnie z aktualnymi przepisami, jeśli stopy pracownika nie mogą płasko

spoczywać na podłodze, na jego życzenie, stanowisko powinno być wyposażone w podnóżek.

Organizacja stanowiska pracy z monitorem ekranowym

Monitor, ustawienie - monitory ustawiamy w takich miejscach, aby nie odbijało się w nich

światło naturalne ani światło sztuczne.

Nie ustawiamy monitora na tle okna, naprzeciw okna ani na tle innych jaskrawych obiektów.

Najlepiej, jeśli są ustawione bokiem do okna w odległości, co najmniej 1m od okna.

Jeżeli nie występuje inna możliwość organizacyjna, można między monitorami stawiać

niewysokie przegrody, które zasłaniają dostęp bezpośredniego światła z okien. Refleksy

świetlne, duże różnice pomiędzy jasnością pomieszczenia a jasnością obrazu powodują

szybkie zmęczenie wzroku, wyczerpanie się zdolności adaptacyjnych oczu, a w następstwie

pogorszenie sprawności funkcjonowania narządu wzroku. Tło, na którym widzimy monitor,

nie powinno być zbyt jasne ani za ciemne. Odchylenia w tym zakresie dosyć łatwo dają się

usunąć przez podświetlenie ściany lub powieszenie na ścianie obrazu. Aby uniknąć ciągłej

akomodacji oka, należy postarać się, aby wszelkie przedmioty, na które często spoglądamy

miały zbliżoną lub podobną luminację. Pochylanie się na boki i do przodu (w celu uniknięcia

refleksu świetlnego i polepszenia widzenia) doprowadza do powstawania bólów kręgosłupa.

Na rysunku pokazano przykład właściwego umieszczenia monitora oraz podstawowe

parametry rozmieszczenia poszczególnych urządzeń na stanowisku pracy. Ponieważ przed

monitorem spędzamy wiele godzin i od jego jakości zależy stan naszych oczu, zdrowia i

samopoczucia, pamiętajmy, że obok klawiatury i myszy, monitor najbardziej wpływa na

wygodę i wydajność pracy pracownika. Powinien być ustawiony w linii wzroku patrzącego,

na wprost operatora, w sposób pozwalający uniknąć odblasków, refleksów świetlnych

pogarszających widoczność obrazu.

Odległość użytkownika od ekranu powinna wynosić około 70 cm (minimalna odległość

wynosi od 40 do 50cm).

Górny brzeg ekranu monitora powinien być nieco niżej od poziomu oczu pracownika, ale nie

powyżej tego poziomu.

Odległość pomiędzy sąsiednimi monitorami powinna wynosić minimum 60 cm.

Osoba pracująca z tyłu monitora powinna znajdować się w odległości, co najmniej 80 cm, ale

zalecana odległość wynosi 130cm.

Najlepszym rozwiązaniem jest ustawienie monitorów tyłem jeden względem drugiego. Sam

monitor musi mieć możliwość łatwego obracania, przekręcania i przechylania, co umożliwia

osiągnięcie odpowiedniego i najlepszego dla danego operatora kąta widzenia.

Krzesło - musi być stabilne. Powinno posiadać podstawę pięcioramienną wyposażoną w

kółka. Powinno posiadać możliwość regulacji wysokości siedziska oraz kąta ustawienia

oparcia. Siedzisko obrotowe o wymiarach płyty siedzeniowej 42 x 42 cm. Płyta siedzeniowa

powinna być pokryta grubą warstwą miękkiego, sprężystego, najlepiej naturalnego materiału.

Krzesło musi zapewniać maksymalną swobodę ruchów.

Krzesło powinno posiadać poręcze, podpórki, aby można było opierać wygodnie łokcie

odciążając kręgosłup oraz mięśnie ramion i karku. Powinno mieć regulowane oparcie i

podpierać kręgosłup w odcinku lędźwiowym.

Oparcie winno mieć 850mm wysokości i 300 mm szerokości a kąt oparcia krzesła nie może

ulegać zmianie pod wpływem ciężaru ciała.

Zakres ruchomości powinien wynosić 5 0 do przodu i do 30 0 do tyłu.

Zalecana głębokość siedziska od 380 do 400mm.

Za płytkie krzesło stwarza Dyskomfort ludziom wysokim natomiast krzesło za głębokie

stwarza problemy ze wstawaniem i siadaniem.

Praca przy komputerze jest pracą siedzącą, która wymaga wysiłku statycznego. Jest to

powodem obciążenia mięśni. Najbardziej obciążone są mięśnie utrzymujące ciało w pozycji

siedzącej, mięśnie stabilizujące kręgosłup, mięśnie ramion i rąk oraz mięśnie karku

utrzymujące pionowo głowę.

Przedłużony w pozycji siedzącej nacisk mięśni na naczynia krwionośne staje się powodem

zmniejszenia przepływu krwi przez mięśnie. Przyśpiesza to zmęczenie mięśniowe.

Długo utrzymywana pozycja siedząca może doprowadzić do zwyrodnienia stawów, zapalenia

pochewek ścięgnistych, bólów mięśni i kręgosłupa.

Dobre krzesło zapewnia dobrą i prawidłową postawę przy pracy, zwłaszcza krzesło z

podpórką dla części lędźwiowej kręgosłupa. Należy pamiętać, że ważnym i istotnym

elementem wpływającym na właściwą postawę w czasie pracy jest zapewnienie

nieograniczonego szafkami czy szufladami miejsca dla nóg.

Wolna przestrzeń pod biurkiem zapewniająca swobodne miejsce dla nóg o szerokości

minimum 70cm i głębokości minimum 60cm.

Rozważyć należy także i drugą stronę zagadnienia, czyli problem subiektywnego odczucia

pracownika, który to krzesło będzie użytkował. Subiektywne odczucie jest bardzo

zindywidualizowane i dlatego wybór krzesła wymaga podejścia indywidualnego. Najlepiej,

gdy istnieje możliwość okresowego przetestowania oferowanego do zakupu modelu.

Wskazanym jest, aby krzesło nie ograniczało swobody ruchów, a wręcz pozwalało na

siedzenie dynamiczne z częstą zmianą pozycji. W praktyce oznacza to odpowiednie do ciała

rozmiary siedziska oraz właściwą odległość między podłokietnikami, która powinna być

większą niż największa szerokość tułowia. Zachowanie takich proporcji pozwoli

pracownikowi na swobodne wstawanie i siadanie. Krzesło powinno posiadać wysokie i

odpowiednio wyprofilowane oparcie odpowiadające całej długości pleców z mechanizmem

pozwalającym na ciągłe podparcie pleców.

Myszka - osoby często korzystające z myszki mogą nadwerężyć dłoń. Skutkiem

nadwerężenia jest zmęczenie lub schorzenia dłoni, ramienia i barku. Długie jednorodne

obciążenie mechaniczne wywołuje podrażnienie oraz ból przedramienia i nadgarstka. Dlatego

Praca przy komputerze - zagrożenia i zadasy BHP.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: