bomba kalorymetryczna.pdf

(497 KB) Pobierz
bomba kalorymetryczna
WYZNACZANIE CIEPŁA SPALANIA PALIW ZA POMOC ġ BOMBY
KALORYMETRYCZNEJ
1. WST Ħ P.
Jedn Ģ z najwa Ň niejszych cech charakteryzuj Ģ cych paliwa stałe takie jak w ħ giel
kamienny i brunatny, koks, trociny jest warto Ļę opałowa paliwa. Warto Ļę opałow Ģ paliwa
oblicza si ħ na podstawie znajomo Ļ ci ciepła spalania paliwa oraz zawarto Ļ ci w nim wody i
wodoru. Tak ciepło spalania jak i warto Ļę opałow Ģ mierzy si ħ w kJ/kg.
Według definicji ciepłem spalania Q c nazywa si ħ ilo Ļę ciepła odniesion Ģ do jednego
kilograma paliwa, uzyskan Ģ po całkowitym i zupełnym spaleniu próbki paliwa w bombie
kalorymetrycznej i po schłodzeniu produktów spalania do temperatury pocz Ģ tkowej
substratów. Warto Ļę opałowa Q w jest to ilo Ļę ciepła odniesiona do jednego kilograma
paliwa, uzyskana po całkowitym i zupełnym spaleniu próbki paliwa w bombie
kalorymetrycznej i po schłodzeniu produktów spalania do temperatury pocz Ģ tkowej
substratów, zakładaj Ģ c, Ň e woda znajduj Ģ ca si ħ w spalinach pozostaje w stanie pary.
2. BOMBA KALORYMETRYCZNA.
Bezpo Ļ rednia metoda pomiaru warto Ļ ci opałowej paliw stałych polega na spaleniu w
atmosferze tlenu odpowiednio przygotowanej próbki, umieszczonej w szczelnie
zamkni ħ tym naczyniu zwanym bomb Ģ kalorymetryczn Ģ . Bomba ta zanurzona jest w
wodzie i ciepło wynikaj Ģ ce ze spalenia próbki paliwa zostaje przekazane wodzie poprzez
Ļ cianki bomby. Powoduje to wzrost temperatury wody.
Najbardziej znany jest kalorymetr Bertholta – Krokera – Mahlera. Bomba ta składa si ħ z
naczynia cylindrycznego o Ļ rednicy ok. 6 cm i wysoko Ļ ci 12 cm, wykonanego ze stali
kwaso- i ognioodpornej, zamykanego od góry nakr ħ can Ģ pokryw Ģ . W pokrywie s Ģ dwa
otwory zamykane zaworami iglicowymi. Otwór wlotowy słu Ň y do napełniania bomby
tlenem, drugi za Ļ do opró Ň niania bomby. Rurka wstawiona w otwór wlotowy si ħ ga
poni Ň ej tygla, w którym umieszczamy próbk ħ paliwa i ma za zadanie tak skierowa ę
strumie ı tlenu aby nie nast Ģ piło rozpylenie paliwa. W pokrywie bomby umieszczone s Ģ
dwa zaciski do przył Ģ czenia Ņ ródła pr Ģ du stałego o napi ħ ciu 4..6 V. Jeden z nich (+) jest
izolowany od pokrywy, drugi za Ļ (-) poł Ģ czony z korpusem bomby. Do zapłonu paliwa
1
słu Ň y cienki drucik ( o Ļ rednicy 0,1 .. 0,2 mm ) najcz ħĻ ciej stalowy ( Q c = 1600 kcal/kg )
zanurzony w próbce paliwa i doł Ģ czony do Ņ ródła pr Ģ du.
Widok stanowiska do pomiarów kalorymetrycznych.
3. PRZYGOTOWANIE PRÓBKI PALIWA.
Próbk ħ analityczn Ģ paliwa o bardzo małej ziarnisto Ļ ci ( zmielona ) nale Ň y dokładnie
wymiesza ę , po czym z ró Ň nych miejsc próbki pobra ę co najmniej 3 porcje o takiej ł Ģ cznej
masie aby po spaleniu temperatura wody w naczyniu kalorymetrycznym podniosła si ħ o
1,8 .. 3,0 o C ( warunek ten spełnia próbka paliwa o masie ok. 1 g ). Nast ħ pnie próbk ħ
nale Ň y zwa Ň y ę i umie Ļ ci ę w tyglu. Próbka mo Ň e by ę umieszczona w tyglu:
·
luzem
·
w postaci uformowanej pastylki
2
93531395.001.png
Najdogodniejszym i najprostszym sposobem jest umieszczenie próbki paliwa luzem w
tyglu. W tym przypadku łatwiej jest wa Ň y ę paliwo ju Ň umieszczone w tyglu. Zało Ň enie
drutu oporowego o długo Ļ ci ok. 10 cm dokonuje si ħ po zawieszeniu tygla w bombie.
Z paliwa, które daje si ħ prasowa ę , po sproszkowaniu tworzy si ħ pastylki o Ļ rednicy ok. 8
mm i o wysoko Ļ ci 6 .. 10 mm. Drut zapłonowy uprzednio zwa Ň ony musi zosta ę
wprasowany w pastylk ħ .
Je Ļ li w prasie formowano uprzednio pastylki innych próbek paliwa, nale Ň y odrzuci ę
dwie pierwsze pastylki aktualnie prasowanego paliwa aby unikn Ģę zanieczyszcze ı
pastylki resztkami poprzedniego paliwa.
W przypadku paliw o du Ň ej zawarto Ļ ci popiołów lub nie nadaj Ģ cych si ħ do
brykietowania zachodzi obawa niecałkowitego spalenia próbki. W takich przypadkach
pastylki tworzy si ħ z mieszaniny paliwa i kwasu benzoesowego w stosunku 4:1, a wynik
pomiaru odpowiednio koryguje w oparciu o dokładnie znane ciepło spalania kwasu
benzoesowego ( Q c = 6323 kcal/kg ).
4. PRZYGOTOWANIE BOMBY DO POMIARU.
Na dno bomby nale Ň y wpu Ļ ci ę pipet Ģ kilka mililitrów wody destylowanej, aby
umo Ň liwi ę rozpuszczanie si ħ w niej kwasów azotowego i siarkowego, powstaj Ģ cych
podczas spalania. Ilo Ļę wody powinna by ę stale jednakowa, równa ilo Ļ ci wody u Ň ytej do
oznaczenia warto Ļ ci cieplnej kalorymetru. Odwa Ň on Ģ próbk ħ badanego paliwa umieszcza
3
93531395.002.png
si ħ w bombie, zakr ħ ca szczelnie pokryw ħ i napełnia wn ħ trze bomby tlenem do ci Ļ nienia
2,0 ± 0,2 MPa przy badaniu w ħ gla brunatnego, 2,5 ± 0,2 MPa przy badaniu w ħ gla
kamiennego. Bomb ħ , podł Ģ czon Ģ do Ņ ródła pr Ģ du umieszczamy w naczyniu
kalorymetrycznym wypełnionym wod Ģ tak by cała bomba znajdowała si ħ poni Ň ej lustra
wody. Do naczynia kalorymetrycznego wkładamy termometr oraz mieszadło, które
zapewnia lepsz Ģ wymian ħ ciepła pomi ħ dzy wod Ģ i bomb Ģ kalorymetryczn Ģ . Nale Ň y
zwróci ę uwag ħ aby termometr nie stykał si ħ z bomb Ģ kalorymetryczn Ģ . Naczynie
kalorymetryczne zakrywamy pokryw Ģ z winiduru aby wyeliminowa ę wymian ħ ciepła z
otoczeniem.
4
93531395.003.png
5. POMIAR KALORYMETRYCZNY.
Po uruchomieniu mieszadła nale Ň y odczeka ę ok. 5 min w celu wyrównania
temperatury w kalorymetrze. Nast ħ pnie przyst ħ pujemy do wła Ļ ciwego pomiaru
kalorymetrycznego. Składa si ħ on z trzech okresów:
·
Okres pocz Ģ tkowy- trwa 5 min i słu Ň y do okre Ļ lenia stopnia wymiany ciepła z
otoczeniem. Dokonuje si ħ w nim pomiarów temperatury w 1-minutowych odst ħ pach.
Bezpo Ļ rednio po szóstym pomiarze naciska si ħ przycisk zapłonowy, obserwuj Ģ c czy
czerwona lampka kontrolna zapaliła si ħ . Je Ň eli czerwona lampka nie zapali si ħ lub nie
zga Ļ nie po chwili od zapalenia pomiar nale Ň y przerwa ę .
·
Okres główny – rozpoczyna si ħ z chwil Ģ Ģ czenia Ņ ródła napi ħ cia, odczytów
dokonuje si ħ w odst ħ pach 30 sekundowych. Okres główny ko ı czy si ħ z chwil Ģ gdy
dwie kolejne odczytane po sobie temperatury s Ģ jednakowe lub druga jest ni Ň sza
( okres ten trwa ok. 10 min ).
·
Okres ko ı cowy – zaczyna si ħ od ostatniego odczytu okresu pocz Ģ tkowego. W okresie
tym dokonujemy 5 pomiarów w odst ħ pach 1-minutowych.
6. OBLICZENIA
Obliczanie ciepła spalania dokonuje si ħ według wzoru:
Q c
=
K
*
(
t
1
-
t
-
p
)
-
S
e
m
gdzie:
Q c – ciepło spalania paliwa ( kJ/kg)
K – warto Ļę cieplna kalorymetru ( stała K ) ( J/1 o C )
p – poprawka temperatury wynikaj Ģ ca z wymiany ciepła układu kalorymetrycznego z
otoczeniem
t 1 – najwy Ň sza temperatura okresu głównego ( o C )
t – ostatnia temperatura okresu pocz Ģ tkowego ( bezpo Ļ rednio przed zapaleniem próbki ) ( o C )
Se – suma ciepła uzyskana z efektów cieplnych nie zwi Ģ zanych bezpo Ļ rednio z ciepłem
spalanego paliwa ( ciepło spalania drutu oporowego ) ( kJ/kg )
m – masa próbki paliwa ( kg )
5
 
Zgłoś jeśli naruszono regulamin