2005-09-20.pdf

ZIE LONA KSIĘ GA

V W Polsce żyje około stu kozic. Najlepiej czują się

w Tatrach, na wysokości powyżej 1800 m n.p.m.

Żerują w dzień i wtedy najlepiej ich wypatry-

wać. Z łatwością poruszają się po stromych zbo-

czach - to dzięki racicom, które nie ślizgają się po

skałach. Kozice górskie są pod ochroną od 1869

roku. Wcześniej polowano na nie ze względu na

V Natura wyposażyła rajskie ptaki w najpiękniejsze

pióra w przyrodzie, ale poskąpiła im głosów. Odgło-

sy wydawane przez samce podczas toków przypo-

minają warkot urządzeń mechanicznych, piłowanie

ręczną piłą, syczące dźwięki otwieranej butelki z

napojem gazowanym. Im bliżej końca toków, tym

głośniejsze i napastliwsze są głosy samców. Ich

ochrypłe nawoływania jednak odnoszą skutek, bo

w końcu pojawia się samica, która zajmuje miejsce

obok wybranka.

V Spośród 650 gatunków pijawek 11 używanych jest

w medycynie. Po wypiciu krwi zwiększają swoją

objętość 10-krotnie i ta ilość pożywienia wystarcza

im na pół roku.

V Biedronki na zimę zbierają się w grupy. Często

można spotkać je na poddaszach lub w garażach.

Nie należy przenosić ich do cieplejszych miejsc,

bo to byłby na nie wyrok śmierci.

V Największym motylem świata jest Attacus atlas. Na

jego skrzydłach o rozpiętości 32 cm, widnieją wi-

zerunki dwóch zwróconych ku sobie węży. Nato-

miast motyl najmniejszy to Nepticula septembrella

o rozpiętości skrzydeł 1,5 mm.

V Wyprawy wojenne agresywnych mrówek, np. połud-

niowoamerykańskich polyergus, są bardzo krwawe.

Owady te walczą tnącymi narządami, które wysta-

ją im z otworów gębowych. Najczęściej obcinają

wrogom odnóża, ale także głowy. Ze zwycięskich

wypraw przynoszą do mrowiska poczwarki napad-

niętego gatunku. Po osiągnięciu dorosłości będą one

niewolnicami-robotnicami. Mrówcze wojny mogą

się kończyć również okupacją cudzych mrowisk. Po

dokonaniu okrutnego zabójstwa panującej dotych-

czas królowej w jej ciele tarza się młoda królowa

napastników. W ten sposób wchłania specyficzny

zapach pokonanych i zyskuje ich wierność.

V Słonie doceniają swoich seniorów. Stadu zawsze

przewodzi najstarsza, a więc i najbardziej doświad-

czona samica. Ona najlepiej wie, gdzie są naj-

bujniejsze trawy i źródła wody, a więc potrafi

prowadzić stado na nowe pastwiska. Seniorka

umie bez trudu dotrzeć nawet tam,

gdzie nie była od wielu lat. Jej rządy

są dożywotnie, sprawuje je nawet

wtedy, gdy już słabnie

i z trudem się porusza.

FOT. ADAM GŁOWACZ, LO NR 2 OLEŚNICA

KONKURS „MOJA ZIEMIA - MÓJ ŚWIAT” 2002

skórę, mięso i bezoary - czyli włoski i włókna

sklejone żywicą w żołądku kozicy. Takie kulki

wielkości orzecha laskowego wydają piżmowy

zapach. Sądzono, że bezoary mają lecznicze właś-

ciwości. (O bezoarach pisaliśmy w nr 7/2001

„Ekoświata”.)

V Rekiny najlepiej ze wszystkich zwierząt odczuwa-

ją zmiany temperatury. Jest to możliwe dzięki spec-

jalnemu śluzowi na skórze w okolicach nosa. Śluz

ten pozwala wyczuć różnice temperatury rzędu

0,01 stopnia Celsjusza.

V W południowej i wschodniej Azji żyje niedźwiedź

o czarnym długim futrze, z wyraźną białą plamą w

kształcie litery V na piersi. To najrzadszy gatunek

niedźwiedzia - niedźwiedź himalajski.

WRZESIEŃ 2005

NR 9 (146)

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: